ǃHommi aoǁnâs
1 Tsî Jesub ge khoen di ǂnubisa mû, ob ge ǃhommi di ǂnaob kōse ǂoa tsî ge ǂnû.
Jesub ǁkhāǁkhāsabegu* ge ǁîb ǂnamipe ge ǀhao 2 tsîb ge ge ǁkhāǁkhātsoatsoa:
ǀKhaehe hân
(Lukab 6:20-23)3 “ǀKhaehen ge hâ gagasise ǀgâsana;
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
4 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃoa rana,
ǁkhaeǂgaohen nî amaga!
5 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃgamǃgamsen hâna,
ǁîn ǃhūbaiba nî ǀumi amaga!
6 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǂhanu-aisiba ǃâ tsî ra ǁgâna,
ǁîn nî ǁâ amaga!
7 ǀKhaehen ge hâ ǀkhomxaǃnâna,
ǁîn nî ǀkhomxahe amaga!
8 ǀKhaehen ge hâ ǂgaob ǃnâ ǃanuna,
ǁîn Eloba nî mû amaga!
9 ǀKhaehen ge hâ ǂkhîxaǃnâna;
ǁîn Elob ôan ti nî ǂgaihe amaga!
10 ǀKhaehen ge hâ
ǁnān ǂhanu-aisib ǃaroma ra ǃgôaǃgonhena,
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
11 “ǀKhaehe du ge hâ khoen ga sado mîǁgaiǁgai, ǃgôaǃgon tsî ǂhumib ǀkha hoa ǂkhaba xūna sadu ǃoagu ǃhoao, ti saoǃgonaodu a amaga. 12 ǃGâiaǂgao ǁnās ǂama, î du dâhâhâ! Sadu mādawa-ams ǀhommi ǃnâ a kai xuige. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, ǁnāti gu ge sadu aiǃâ ge hâ i kēbo-aogu tsîna gere ǃgôaǃgonhe.
ǃHūbaib di ǂōb tsî ǃnâb tsîkha
(Markub 9:50Lukab 14:34-35)13 “Sadu ge ǃhūbaib di ǂōdo, xawe ǂō-i ga ǁkhoao, o tare xū-i ǀkha i kha ǁkhawa nî ǁkhoaǁkhoahe? ǃAruǀî-i kom xū-i xare-e ǃgâiba tama hâo, aoǂuihes tsî khoen xa dā-aihes ǀguisa i kom anu hâo.
14 “Sadu ge ǃhūbaib di ǃnâdo, ǃnâub ai ǂnôa ǃās kom a nabasa ǁoao. 15 Khoe-i xare-i kom ǃamǀaesa ǃamam tsî ǂgoasū-i ǃnaka mâi tamao, xawe ǃamǀaekandelari ai ra mâi, oms ǃnâ hân hoanas ǃnâba nî māse. 16 ǁNāti ǃnâb âdo khoen aiǃâ ǃnâ kai, î gu sadu ǃgâidīga mûhesa tsî sadu Îb ǀhommi ǃnâ hâba ǂkhaiǂkhai.
Moseb ǂhanub* xa hâ ǁkhāǁkhās
17 “Tā ǂâi re Moseb ǂhanub tsî kēbo-aogu di ǁkhāǁkhāde ta nî hîkākāse ta ge hā ti. Tita ge hîkākā nîse hā tama hâ, xawe dīǀoaǀoa ta nîse. 18 Amase ta ra mîba du, ǀhommi tsî ǃhūbaib tsîkha ge nî ǃgû-ī, xawe mâ mîs ǂhanub dis hoas ge hoaraga xūn nî dīǀoaǀoahes kōse nî hâhâ.
19 “Khoe-i nē mîmādi hoadi xa ǀuni ǂkhari mîmāsa ǁauǁau tsî ga khoena ǁnāti ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ hân hoan xa ǂkharise nî ǃgapaǀîhe, xawe ǁnāsa dī tsî ga ǁîna ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ kaise nî ǃgapaǀîhe.
20 “Mîba du ta ra sadu ǁnâuǀnamxasib ǃKhūb mîmādi dib ga Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhā-aogu* tsî Farisegu* di ǂhanu-aisiba ǃnāǂam tama io, o du tātsē Gaosib ǀHommi dib ǃnâ ǂgâ tidesa.
ǁAixasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 12:57-59)21 “Sadu ge kai aboxagu ǃoa ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu: ‘ǃGamts ge tide tsî ǃgam ka-i hoa-i ge ǀgoraǃgâsa anu hâ.’ 22 Xawe ta ra mîba du: Khoe-i ǃoagu ga ǁaixa-i hoa-i, ge ǀgoraǃgâǃnaos aiǃâ nî ǂhai tsî mâ-i hoa-i ǃgâsa-i ǃoa ‘Gâre xūtse’ ti ga mî-i, ǁî-i ge ǀgapi ǁnâuǃgâhesa anu hâ tsî ‘Sa xorexūsatse’ ti ga mî-i ge ǀamoǀaeba anu hâ.
23 “Sa māsats ga altars ǃoa sī-ū tsîts ga ǁnāpa a ǂâihō, sa ǃgâsa-i sa ǃoagu ǀauxū-e ūhâ ǃkhaisa, 24 o mās âtsa altars aiǃâ ǁnāxū, îts ǂkhîbagusa aibe sa ǃgâsa-i ǀkha sī dī, î oahā îts sa māsa hā ǁguiba re.
25 “ǃHaese sa mâǃoa-aob ǀkha ǂkhîba dī, ǁîb ǀkhats ǁnâuǃgâǃkhaib ǃoa garu hîa, îb tā mâǃoa-aoba ǀgoraǃgâ-aoba māǁnâ tsi, îb tā ǀgoraǃgâ-aoba ǃûi-aoba māǁnâ tsi, îts tā ǃkhō-oms ǃnâ aoǂgāhe. 26 Amase ta ra mîba tsi ǁnāpa xuts tātsē ǂoa tidesa, sa ǀuni marisats mataretoa tamas kōse.
ǃGamekhôas xa hâ ǁkhāǁkhās
27 “Sadu ge ‘ǃGamekhôats ge tide’ ti ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 28 Xawe ta tita ra mîba du, mâb hoab tarasa turab ǀkha ga kōb, ǁnāb ge ǀnai ǂgaob âb ǃnâ ǁîs ǀkha go ǃgamekhôa. 29 Sa amǀkhāb mûs ga ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhoroǂui î aoxū si. ǃGâi tama i kha hâ uniǁae-i sa soros di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa. 30 Sa amǀkhāb ǃommi ga ǀgaisab ka xawe ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhāǁnâ î aoxū bi. ǃGâi tama i kha hâ ǀgui-i sa uniǁaen di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa.
ǃGameǀgoras xa hâ ǁkhāǁkhās
(Mateub 19:9Markub 10:11-12Lukab 16:18)31 “ǁKhāti i ge Moseb ǂhanub ǃnâ ra ǁkhāǁkhāhe: ‘Mâ aob, taras âba ga ǁnāxūb hoab ge ǁîsa ǀgoraǂkhanisa nî mā.’ 32 Xawe ta ra mîba du, aob tarasa ga ǀgoraxūb hoab, ǀaiba xu i ga hâ tama io, ǁîsa go ǃgamekhôa kai ǃkhaisa. Tsî ǀgoraxūhe hâsa ga ǃgameb hoab ge ǁkhāti ra ǃgamekhôa.
Nūs xa hâ ǁkhāǁkhās
33 “ǁKhawa du ge ge ǁnâu Moseb ǂhanub ge mîsa: ‘Tā sa nūsa khôa, xawe nūs hîats go dīsa ǃKhūba ǃkhōǀgaipeba.’ 34 Xawe ta ra mîba du, hoaragase du nū tidesa, ǀhommi tawas kao, ǀhommi Elob di trons ase ī amaga; 35 tsî ǃhūbaib ais kao, ǃhūbaib Elob di ǂaiǃnaose ī amaga. Tsî tā Jerusalems tawas kao tis tsîna nū, Jerusalems a kai gao-aob di danaǃā xuige; 36 tā ûib âts tawa tis tsîna nū re, ǀgui ǀû-i tsînats ǃuriǃuri tamas ka io a ǂnūǂnū ǁoa xuige. 37 Nūsats ga dīo ‘Ā’ tamas ka io ‘Hî-î’ ti ǀgui ǃeream re, ǁnāpa xu ra saon hoan ra ǂKhababa xu hā xui-ao.
ǀKhaoǂgaoxasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:29-30)38 “ǁNâu du ge ge Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhās ‘Mûs ama mûs, ǁgûb ama ǁgûb’ ti ra mîsa. 39 Xawe tita ge ra mîba du, tā ǂkhababa mâǃoa; amǀkhāb xōs aits ga ǁapuheo, naus tsîna mā. 40 Tsî khoe-i ga ǂhanub aiǃâ ūsī tsi ǂgao, sa saraba nî ūǀhana tsise, ǁnâi ǁkhāti anaǂamsarab tsîna mā. 41 Tsîb ga toroǃkhamaoba ǁhōba ǀgui kilometera tanisa a ǂgaoǀkhā tsio, ǀgam kilometerkha tani. 42 ǂGan tsi ra-e mā, î sa tawa ra ǀkhupi ǂgao-e tā ǀgî.
Khākhoeb xa hâ ǀnammi di ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:27-28, Lukab 32-36)43 “Sadu ge Moseb ǂhanub ǃnâ i ‘Sa ǀgūkhoebats ge nî ǀnam tsî sa khākhoe-ets ge nî ǁkhan’ ti ra mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 44 Xawe ta ra mîba du: Sadu khākhoena ǀnam î ǀgoreba ǃgôaǃgon du rana! 45 ǀHomsi ǁGûb di ôa kai du nîse. ǁÎb soresab ge tsūn tsî ǃgâin ǂamai ǀguitikōse ra ǁhai kai tsî ǂhanu-ain tsî ǂhanuoǃnân tsîn ǂamai ǀnanuba ǀguitikōse ra ǀapi kai. 46 Mâ mādawa-amsats Eloba xu ra ǃâubasen satsa ǀnam hâ khoen ǀguinats ga a ǀnamo? ǁGui-aimariǃkhōǃoa-aogu* tsîn kom ǁnāsa ra dīo. 47 Tsî sa ǃgâsan ǀguin ǀkhats ga ǃhoao, mâtits nau khoena xu a ǀkhara ǁkhā? ǀŪbena ǁnās ǁkhāsa dī tama hâ? 48 Sa ǀhomsi ǁGûb a ǀoasa khami sats tsîna ǀoasa re.
OMAZUVARISIRO KOMBANDA YONDUNDU
1 Nu Jesus tja munine otjimbumba tjovandu wa rondere kondundu, nu tja kakara pehi, ovahongewa ve arire tji ve ya ku ye, 2 neye a utu okuvehonga a tja:
Mbe ri ovaṋingandu ooveṋe?
(Lk 6:20-23)3 “Ovaṋingandu imba mbe ritjiwa
kutja owo ovasyona mombepo,
ouhona womayuru tjinga au ri owawo!
4 Ovaṋingandu imba mbe noruhoze,
Ndjambi tjinga ame ve huhumiṋa!
5 Ovaṋingandu imba ozongozu,
owo tjinga amave rumatisiwa indi ehi!
6 Ovaṋingandu imba mbe nondjara
nonyota yaimbi mbi ri ovisemba,
Ndjambi tjinga ame ve kutisa
nokuvekovisa okumana!
7 Ovaṋingandu imba mbe notjari,
owo tjinga amave ṱirwa otjari!
8 Ovaṋingandu imba mbe nomitima omikohoke,
owo tjinga amave munu Ndjambi!
9 Ovaṋingandu imba mbe hanganisa,
Ndjambi tjinga ame ve isa po ovanatje ve!
10 Ovaṋingandu imba mbe
tatumisirwa ombango ya Ndjambi,
ouhona womayuru tjinga au ri owawo!
11 “Oweṋe ovaṋingandu, ovandu tji mave mu yamburura nave mu tatumisa nave mu hungirire ovizeze ngamwa avihe pu pe he ri ouatjiri, tjinga amu ri ovendjikongorere. 12 Nyandeye nu mu yoroke, ondjambi yeṋu tjinga ai ri onene meyuru. Ovaprofete mba ri po komurungu weṋu wina otjinga ava tatumisirwe nao.
Omongwa nondjerera
(Mk 9:50Lk 14:34-35)13 “Eṋe oweṋe omongwa wehi. Nungwari omongwa tji wa mana omutjato mau tjatisiwa na tjike rukwao? Owo kau tji nombatero, posi yokuimbirahiwa uriri, novandu ave u yata nozombaze.
14 “Oweṋe ondjerera youye. Otjihuro tji tja tungwa kombanda yondundu kamaatji horekwa. 15 Kape nomundu ngu yakisa emunine nu a twa kehi yehoro, nungwari ma twa kotjikurameno ku mari yandja ondjerera ku avehe mbe ri mondjuwo. 16 Nu momuhingo tjingewo ondjerera yeṋu ngai yere komurungu wovandu, kokutja owo ve mune oviṋa oviwa mbi mamu tjiti, nu ve hivirike Iho ngu ri meyuru.
Omahongero wOmatwako
17 “Amu tjangovasi ami mbe era okuisapo Omatwako wa Moses nomahongero wovaprofete. Ami hi ere okuyeisa po, nungwari mbe era okuyenenisa omahongero wawo. 18 Tjiri, me mu raere, nga eyuru nehi tji vyaanda, kape nokaṋa nangarire kemwe okaṱiṱiṱiṱi kOmatwako ku make isiwa po, okutja avihe ngunda avi hiya yenenisiwa. 19 Nu tjinangara pe nomundu ngu hi nokuṱakamisa etwako nangarire indi ehinanḓengu tjinene pomakwao, nu a hongo ovakwao okutjita nao, eye ma rire omuṱiṱi tjinene mouhona womayuru. Nungwari wina auhe ngu ma ṱakamisa Omatwako, nu a hongo ovakwao okutjita tjingetjo, eye ma rire omunene mouhona womayuru. 20 Ami me mu raere kutja tji mu he ri ovaṱakame tjinene okuyenenisa ombango ya Ndjambi okukapita ozonongo zomambo nOvafarisei, kamaamu hiti mouhona womayuru.
Jesus ma hongo ohunga nokuṱomazenge
(Lk 12:57-59)21 “Eṋe mwa zuva kutja ovandu rukuru va raererwe nai: ‘Ko nakuzepa ko; auhe ngu ma zepa omukwao ma etwa kotjombanguriro!’ 22 Nungwari nambano ami me mu raere kutja auhe ngwa pindikire omukwao uriri ma etwa kotjombanguriro, nu auhe ngu ma tja omukwao otjiṋa tjakauriri ma etwa komurungu wOtjira tjOvajuda, nu auhe ngu ma tja omukwao eyova notjiporoporo ma verwa nomuriro wotjovasengwa. 23 Tji we yokupunguhira Ndjambi otjiyandjewa tjoye kotjipunguhiro no zemburuka omukweṋu ngu nouzeu na ove, 24 tjesa otjiyandjewa tjoye mbo komurungu wotjipunguhiro, nu u hakahane okukahangana nomukweṋu, tjazumba u kotoke u yekupunguhira Ndjambi otjiyandjewa tjoye.
25 “Omundu tje notjiposa na ove ne ku twara kotjombanguriro, rutenga zuvasaneye otjiposa hi ngunda ape noruveze nu ngunda au hiya ya kotjombanguriro, orondu tji mwa kavaza ngo eye me kekuyandja komupangure, nomupangure e ku yandja kovakarere wouhona, nowo ave ku patere motjovakamburwa. 26 Nu tjiri me ku raere, komoo piti mu yo nga tji wa sutu okamariva okasenina.
Jesus ma hongo ohunga nokukatuka orukupo
27 “Eṋe mwa zuva indu rukuru tji kwa zire: ‘Ko nakukatuka ko orukupo.’ 28 Nungwari nambano ami me mu raere kutja auhe ngu ma tara komukazendu noruhuro eye wa tura ondjo yokukatuka orukupo na ye momutima we. 29 Eho roye rokunene tji mari tjiti kutja u tjite ourunde, homona nu u ri imbirahi! Okokuwa tjinene kove okupandjarisa otjiṋepo tjimwe korutu rwoye posi yokukara norutu rwoye aruhe nu aru yumbwa motjovasengwa. 30 Neke roye rokunene tji mari tjiti kutja u tjite ourunde, konda nu u ri imbirahi! Okokuwa tjinene kove okupandjarisa otjiṋepo tjoye tjimwe korutu posi yokukara norutu rwoye aruhe nu aru yumbwa motjovasengwa.
Jesus ma hongo ohunga nohaṋi yorukupo
(Mt 19:9Mk 10:11-12Lk 16:18)31 “Wina kwa zire nai: ‘Auhe ngwa haṋika nomukazendu we u sokumutjangera orutuu rwohaṋikiro.’ 32 Nungwari nambano ami me mu raere kutja omurumendu tja isa omukazendu we motjiposa tji tji he ri otjoruvakiro, ingwi omurumendu me mu katukisa orukupo indu eye tja kupwa rukwao; nu omurumendu ngu me mu kupu wina ma katuka orukupo.
Jesus ma hongo ohunga nomakwizikiro
33 “Eṋe wina mwa zuva kutja ovandu rukuru va raererwe nai: ‘O tjiti ko omakwizikiro woposyo, nungwari yenenisa imbi mbi wa yana ku Muhona.’ 34 Nungwari nambano ami me mu raere kutja amu yana ko tji mamu tjiti omakwizikiro. Amu yana keyuru, tjinga e ri otjihavero tjouhona wa Ndjambi; 35 nu amu yana kehi, tjinga e ri omasuviro wozombaze ze; nu amu yana kOjerusalem, tjinga e ri otjihuro tjOmbara onene. 36 Nu wina amu yana koviuru vyeṋu, orondu kamaamu tjitukisa ondjise nangarire imwe okurira ombapa poo onḓorozu. 37 Omambo weṋu ngaye rire ‘Ii’ poo ‘Kako,’ nu o ii nga rire o ii, o kako ngai rire o kako; warwe aehe ngu mamu hungire ye za kOmunauvi.
Jesus ma hongo ohunga nongore
(Lk 6:29-30)38 “Eṋe mwa zuva indu rukuru tji kwa zire: ‘Eho keho neyo keyo.’ 39 Nungwari nambano ami me mu raere kutja amu kara nongore nomundu ngwe mu tjiti ouvi. Omundu tje ku tono kotjitama tjokunene, tanaurira ihi tjokumuho ku ye wina. 40 Nomundu tje ku twara kotjombanguriro okukakambura ohema yoye, mu pa ongwava yoye wina. 41 Nu ngu me ku kondjisa okumutoorera omutwaro we oure wokirometa imwe, mu toorera oure wozokirometa mbari 42 Omundu tji me ku ningire otjiṋa, mu pa; nu ngu ma vanga okuyazema kove, mu yazemisa.
Okusuvera ovanavita
(Lk 6:27-28, Lk 32-36)43 “Eṋe mwa zuva indu tji kwa zire: ‘Suvera omukweṋu nu u tonde omunavita na ove.’ 44 Nungwari nambano ami me mu raere kutja suvereye ovanavita na eṋe nu mu kumbire imba mbe mu tatumisa, 45 kokutja mu rire ovanatje va Iho ngu ri meyuru, eye tjinga e pitisa eyuva ri yere kombanda yovavi novawa, nu tjinga e rokisira ovasemba novarunde ombura. 46 Ndjambi wa sokumupera tjike ondjambi ndovazu mwa suvera imba mbe mu suvera porwe. Ovasutise votjimariva tjouhona otjinga ave tjita wina! 47 Nu tji mamu minike omapanga weṋu porwe mwa sora tjike okukapita ovakweṋu? Imba mbe he i Ndjambi owo otjinga ave tjita nao wina! 48 Neṋe rireye ovasore novapwe tjimuna Iho meyuru tjinga e ri omusore nomupwe!
