ǃGamekhôa-aos
[1 Mâ-i hoa-i ge ǁî-i di ǁgâus ǃoa ge ǁaru. Xaweb ge Jesuba ǀKheraǃhommi ǁga ge ǃgû. 2 ǃNauǁgoagab ge Tempeli ǁga ge oa. ǂNubis khoen ge ge ǀhao tsîb ge ǂnû hâse ǁîna gere ǁkhāǁkhā. 3 ǁNā ǁaeb ǃnâ gu ge Moseb ǂhanub* di ǁkhāǁkhā-aogu tsî Farisegu* tsîga ǃgamekhôas ǃnâ ge ǃkhōhe tarasa ǂgâxa-ū tsî khoen ǁaegu ge mâ kai.
4 Tsî gu ge Jesub ǃoa ge mî: “ǁKhāǁkhā-aotse, nē tarasa ge ge ǃgamekhôas ǀkhas ǀhabe hîa go ǃkhō. 5 Nēs ǃnâb ge Moseb ǂHanuba ǁnāti ī taradi ge nî ǀuiǁhomhe ti ra mîmā. Satsa mâti ra mî?”
6 Nēs ǀkha gu ge Jesuba gere ǃâitsâ, î gu ǁîba gu nî ǀhapiǀhapi-ū xū-e hō ǁkhā, xaweb ge Jesuba ǃgamǃgâ tsî ǀkhunub ǀkha ǃhūb ai ge xoa. 7 Tsî ǃeream-e gu ge ǂgaoǀkhā bi, ob ge khâimâ tsî ǁîgu ǃoa ge mî: “ǁNāb hîa sago ǃnâ ǁoreoba ab ǂguro ǀuisa ūkhâi tsî ǁîsa ǂnoa re!” 8 Tsîb ge ǁkhawa ǃgamǃgâ tsî ǃhūb ai ge xoa.
9 ǀHapiǀhapi-aogu ge nēsa ǁnâu, o gu ge ǀguiǀguibese ge ǃgûbē, kaiba xu tsoatsoa tsî ǂkhammi kōse. Tsîb ge Jesuba nē taras ǀkha ǀguri ge ǃgau. 10 Ob ge ǁkhawa khuisen tsî ǁîsa ge dî: “Sa ǀhapiǀhapi-aoga mâpa hâ? ǀGuib ǁîgu dib tsîna ǀgoraǃgâ si tama hâ?”
11 Os ge “Hî-î, ǃKhūtse” ti ge mî.
Ob ge Jesuba ǁîsa ge mîba: “Tita on ge ǀgoraǃgâ si tama. ǃGû, î ǃaruǀî tā ǁore.”]
Jesub ge a ǃhūbaib di ǃnâ
12 Ob ge Jesuba ǁîgu ǃoa ge mî: “Tita ge ǃhūbaib di ǃnâta. Tita ra sao-i ge tātsē ǃkhaenab ǃnâ ǃgû tide, xawe-i ge ûib di ǃnâba nî ūhâ.”
13 O gu ge Farisega ge ǃeream: “Sats ge aitsama, ama tama ǃkhō-amde sats xa ra dī!”
14 Ob ge Jesuba ǁîgu ǃoa ge mî: “Tita xa ta ga aitsama ǃkhō-am, xawes ge ti ǃkhō-amsa a ama. ǂAn ta a mâpa xu ta ge hā tsî maǀî ta garu ǃkhaisa amaga. Xawe go ge nēna tita xa a ǀū. 15 Sadu ge khoesi mûǂgāb ǃoa tita ra ǀgoraǃgâ, xawe ta ge tita khoe-i xare-e ǀgoraǃgâ tama hâ. 16 Tsî ta ga ǀgoraǃgâ, xawes ge ti ǀgoraǃgâsa a ama, ǀguri ta hâ tama tsî ta ti Îb tita ge sîb ǀkha hâ xui-ao. 17 Sadu ǂhunuma ǂhanub ra mîs ge ǀgam khoen ga xū-i ai mîǀgui, os ǁnā ǃkhō-amsa a ama ǃkhaisa. 18 Tita ǂûta xa ta ge ra ǃkhō-am tsî ti Îb, tita ge sîb ge tita xa ra ǃkhō-am.”
19 “Sa îba mâpa hâ?” ti gu ge ge dî bi.
Ob ge Jesuba ge ǃeream: “Tita a tari ǃkhaisa go a ǀū, xui-ao go ge ti Îb a tari ǃkhais tsîna a ǀū. Tita du ga ǂan hâ io, o du ge ti Îb tsîna ga ǂan hâ.” 20 Tempeli ǃnâ, ǁuiǂgaes mâǃnâ ǃnā-oms ǃnâb ge Jesuba nē mîde Tempeli ǃnâ ra ǁkhāǁkhāǃâ ge mî. Xaweb ge ǃkhōhe tama ge i, ǁîb ǁaeb ge ganupe ǀoa tama hâ i amaga.
Tita ra ǃgûpa du ge a sī ǁoa
21 Egab ge Jesuba ǁîn ǃoa ge mî: “Tita ge nî ǃgû. Tsî du nî ôa te, xawe du ga sadu ǁoreb ǃnâ hâhâ, o du nî ǁîb ǃnâ ǁō. Sadu ge tita ra ǃgûba ǃkhais tawa a sī ǁoa.”
22 O gu ge Jodeǁî ǂgaeǂgui-aoga ge dî: “ǃGamsen ǂgaob kha ra? Tare-eb ra ǂâibasen, ‘Tita ra ǃgûba ǃkhais tawa du a sī ǁoa’ ” tib ra mîo?
23 Ob ge Jesuba ǁîn ǃoa ge mî: “Sadu ge ǃnakaba xu hâ tsî tita ǀgapiseba xu. Sadu ge nē ǃhūbaib di; tita ose. 24 ǁNās ge ǁoren âdu ǃnâ du nî ǁō ti ta ra mîba du ǃkhaisa; tita a ǁî ǃkhai-e du ga ǂgom tama io, du kom ǁoren âdu ǃnâ nî ǁō-o.”
25 “Tarits asa mîba da re” tin ge ge ǂgaoǀkhā bi.
Ob ge Jesuba ge ǃeream: “Tita ge a ǁnā, ǀases tsîna sadu ǀkha goro ǃhoa ta. 26 ǂGuina ta ge sado xa mî tsî ǀgoraǃgâsa gowaǂui ǁkhā, xawe tita ge sîb ge a ǂgomǂgomsa tsî ta ge ǁîb tawa ta ge ǁnâun ǀguina ǃhūbaiba ra mîba.” 27 Xawen ge ǁnâuǃā tama ge hâ i, ǁGûb xab ra ǁîna ǃhoaba ǃkhaisa.
28 Ob ge Jesuba ge mî: “Khoen Ôaba du ga ǃgâuhaib* ai ǀgapiǀgapi, o du ge nî mûǂan tita a ǃkhaisa tsî ti ǁkhāsiba xu ta aitsama xū-e dī tama ǃkhaisa, xawe ta ti Îb xa ta ge ǁkhāǁkhāhe khami ra ǃhoasa. 29 Tsî tita ge sîb ge tita ǀkha hâ, ǁîb ge ǀguri ǁnāxū te tama hâ. ǁÎba ǃgâiba xūna ta hūgaǀgui ra dī xui-ao.” 30 Khoen nē xūnab ra mîse ge ǁîba ǁnâun ge ǁîb ǃnâ ge ǂgom.
Amab ǀguib ge nî ǃnoraǃnora du
31 Tsîb ge Jesuba ǁîb ǃnâ ǂgom hâ Jodeǁîn ǃoa ge mî: “Sadu ge amase a ti ǁkhāǁkhāsabe,* ti ǁkhāǁkhāde du ga ǁnâuǀnamo. 32 Tsî du ge amaba nî ǂan, tsîb ge amaba nî ǃnoraǃnora du.”
33 “Xawe sida kom Abrahammi di suridao” tin ge ge mî. “Sida kom tātsēs tsîna khoe-i xare-i di khobo tama ge hâ io. Tare-ets ‘ǃnoraǃnora du’ ti mîs ǀkha ra ǂâibasen?”
34 Ob ge Jesuba ǁîn ǃoa ge mî: “Amase, amase ta ra mîba du, mâ-i hoa-i ǁoreba ra dī-i ge a ǁoreb di khobo. 35 Khobo-i ge omaris di hâhâ ra ǁani tama, xawe ǀgôab ge ǀamose a omaris di. 36 Tsî ǀGôab xats ga ǃnoraǃnoraheo, ots ge amase a ǃnorasa. 37 Ā, ǂan ta ge a Abrahammi di suridu a ǃkhaisa. Tsî xawen ge ǀnîn âdo ra ǀapeǀape tita ǃgamsa, ti mîs sadu ǂgaogu ǃnâ ǂgâǃkhai-e hō tama xui-ao. 38 Tita ge ti Îb tawa ta ge mûn xa ra ǃhoa. Xawe du ge sado sadu îb di ǀapemāsa ra sao.”
39 “Sida îb ge Abrahamma” tin ge ǁîba ge mîba.
“Hî-î” tib ge Jesuba ge ǃeream. “Abrahammi di ôadu ga hâo, o du ge ǁîb di ǃgâi aiǁgausa ga sao hâ i. 40 Tita ge Eloba xu ta ge ǁnâu amaba ra mîba du, xawe du ge tita ra ǃgam ǂgao. Abrahammi ge ǁnāti ī xū-e dī tama hâ. 41 Sadu ge sadu îb di sîsenga ra dī. Hî-î, sadu ge sadu ǂhunuma îba ra ǁnâuǀnam, ǁnāti ī xū-e du ga dīo.”
On ge ǁîb ǃoa ge mî: “Sida ge ǀaiba xu ǃnae tama hâ. ǀGui ǁGûb ǀguiba da ge ūhâ tsî ǁnāb ge Eloba.”
42 Ob ge Jesuba ǁîn ǃoa ge mî: “Elob ga sadu Î hâ io, o du ga tita ǀnam hâ i, Eloba xu ta ge sadu ǃoa a hā xui-ao. Tita ge tita xu nēpa hā tama, xaweb ge ǁîba ge sî te. 43 Tare-i xa du tita ra mîna ǁnâuǃā tama? ǁNās ge ti mîsa du ǁnâu ǂgao tama amagasa! 44 Sadu ge ǁgâuaba* sadu îb ase ūhâ tsî du ge ǂkhaba xūna dīsa a ǀnam, ǁîb ǁkhāb khami. ǁÎb ge tsoatsoasa xu a ǃgamao tsîb ge hoaǁae amaba ǁkhan hâ. Ama-i xare-i ge ǁîb ǃnâ hâ tama hâ. ǃHoab kao, ob ge ǂhumib ǂgaoba xu hâb ǀguiba ra ǃhoa, ǂhumi-ao tsîb a ǂhumib di î amaga. 45 Amaba ta ra ǃhoa, xawe du ge ǂgom te tama hâ. 46 Tari-e sadu xa tita ǁore-i ǀkha a ǀhapiǂnûiǀkhā ǁkhā? Tsî amaba ta ra mîba du, o tare-i xa du ǂgom te tama hâ? 47 Mâ-i hoa-i Eloba xu hâ-i ge Elob di mîde ra ǃgâ. Sadu ge Eloba xu hâ tama hâ, ǁnā-amaga du ge ǃgâ tama hâ.”
Jesub tsî Abrahammi
48 On ge Jodeǁîna ge ǃeream: “ǂHanu tama da ge hâ i, sats ge a Samariaǁî tsîts ge ǁgâua-e sats tsîna ūhâ ti ta ge mîo?”
49 “Hî-î” tib ge Jesuba ge mî: “Tita ge ǁgâua-e tita ǃnâ ūhâ tama. Tita ge ti Îba ǃgôa hâ tsî sadu ge tita ǃgôa tama. 50 Tsî tita ge ǁnā ǁkhoreba ūhâ tama hâ aitsama ta nî ǃgôasensa, Elob ge ǃgôahe ta nîsa ǂhâba hâ. Ab ǁîba ǀgoraǃgâ-ao. 51 Amase, amase ta ra mîba du, khoe-i ga ti ǁkhāǁkhāsa ǁnâuǀnamo, ǁnā-i ge tātsē ǁō tide!”
52 On ge Jodeǁîna ǁîb ǃoa ge mî: “Nēsi da a ǁaposase ǂans ge ǁgâua-ets ūhâsa. Abrahammi tsî kēbo-aogu tsîn ge ge ǁō, xawets ge satsa sa ǁkhāǁkhāde ra ǁnâuǀnam-i tātsē ǁō tide ti ra mî! 53 Satsa kha sida îb Abrahammi, ǁō geb ǃgâ-ai a kai? Satsa kēbo-aogu ǁō ge gu ǃgâ-ai a kai? Tarits a tits ra ǂâi?”
54 Ob ge Jesuba ge ǃeream: “Tita ga aitsama a ǃgôasen, os ge ti ǃgôasensa a ǁau. Xawe ti Îb ge nē ǂkhaisa xūna ti xa ra mî. ‘ǁÎb ge sida Eloba’ ti du ra mîba. 55 Xawe du ge a ǀū bi. Tita ge a ǂan bi. ǁÎba ta ǀū ti ta ga mîo, o ta ge sadu ǁkhādu khami a ǂhumi-ao! Xawe i ge a ama, tita ge ǁîba ǂan tsî ǁîba ra ǁnâuǀnam. 56 Abrahammi sadu aboxab ge gere ǃgâiaǂgao, ti hās di ǁaebab gere mûo. ǁÎb ge ǁnāsa mû tsî gere ǃgâiaǂgao.”
57 On ge Jodeǁîna ǁîb ǃoa ge mî: “Ganupets kom korodisi kurixa tamao. Mâtits Abrahammats ge mû ti a mî ǁkhā?”
58 Ob ge Jesuba ge ǃeream: “Amase, amase ta ra mîba du, tita ge Abrahammi nî ǃnaes aiǃâ ǀnai ge hâ i!” 59 On ge ǁnā ǁaeb ai ǀuide ge ūkhâi ǁîban nî ǃgamse. Xaweb ge Jesuba ǁîna xu gaugausen tsî Tempela xu ge ǂoa.
Omukazendu ngwa kamburwa ama katuka orukupo
1 Okuzambo omundu auhe arire tja yaruka koye, nu Jesus a i kOndundu yOmiṋinga. 2 Nu omuhuka omunene, Jesus wa kotokere kondjuwo ya Muhona. Ovandu avehe va woronganene ongondoroka na ye, neye wa kara pehi na utu okuvehonga. 3 Ozonongo zomambo nOvafarisei arire tji va eta omukazendu ngwa kamburirwe ama katuka orukupo, ave mu kuramisa komurungu wovandu mba avehe, 4 nave tja ku Jesus: “Muhonge, omukazendu ngwi wa kamburwa ngunda ama katuka orukupo. 5 MOmatwako wetu Moses wa rakizire kutja omukazendu otja ingwi a ṱe nomawe. Nambano ove motja tjike?” 6 Omambo nga ve ye hungirira okupata Jesus momambo, kokutja ve mu pere po ondjo. Nungwari eye we ripeta na tjanga mehi nomunwe.
7 Nu ngunda ava kurama mbo okumupura omapuriro, Jesus arire tja kurama oseka na tja ku wo: “Tjinangara mu nomundu umwe mokati keṋu ngu hiya roro okutjita ourunde nga tenge po okuyumba ewe a vete omukazendu ngwi.” 8 Tjazumba e ripete rukwao na tjanga mehi. 9 Nowo tji va zuva omambo nga, avehe va pita koumweumwe, ovanene ombari ovatenga okupita. Jesus wa sewa erike, ingwi omukazendu ngunda a kurama mbo. 10 Jesus arire tja kurama oseka rukwao na tja ku ye: “Ovandu ve ri pi? Kape nomundu ngwa sewa po okukupangura are?”
11 Omukazendu a ziri a tja: “Kako, Muhona, kape nomundu.”
Jesus a tja: “Osemba, ami wina hi nokukupangura, kako. Twende, nungwari o otjiti ourunde rukwao.”
Jesus ondjerera youye
12 Jesus wa hungirire rukwao kOvafarisei a tja: “Owami ondjerera youye. Ingwi ngu me ndji kongorere kamaa ryanga ko monḓorera, nu ma kara nondjerera yomuinyo.”
13 Ovafarisei arire tji va tja ku ye: “Nambano ove mo rihongonona omuini, okutja omahongononeno woye kauatjiri.”
14 Jesus a ziri a tja: “Kako, nandarire kutja ami me rihongonona omuini, omahongononeno wandje ouatjiri, tjinga ame tjiwa kutja mba za pi, nu me i pi. Eṋe kamu nokutjiwa kutja mba za pi, nu me i pi. 15 Eṋe mu pangura komuhingo wovandu, nami hi pangura omundu. 16 Nungwari andakuzu mbi tjita nao, ombanguriro yandje itjai rira osemba, tjinga ambi he ri erike, nungwari Tate ngwe ndji hinda tjinga e ri puna ami. 17 MOmatwako weṋu mwa tjangwa kutja omahongononeno wovandu vevari owo ouatjiri. 18 Ami me rihongonona omuini, nu Tate ngwe ndji hinda wina me ndji hongonona.”
19 Owo ve mu purire ave tja: “Iho u ri pi?”
Jesus a ziri a tja: “Eṋe kamu ndji i, nu Tate wina kamu mu i. Andakuzu mu ndji i, atja mu tjiwa Tate wina.”
20 Jesus wa hungirire omambo aehe nga ngunda ama hongo mondjuwo ya Muhona metuwo mu mwa ri ovipwikiro vyovimariva vyombunguhiro. Nu kape ningire omundu ngwe mu kambura, oiri ye tjinga aya ri ai hiye ya.
Ku me i kamaamu i ko
21 Norukwao Jesus wa tjere ku wo: “Ami me i; eṋe mamu ndji paha, nungwari mamu ṱire ourunde weṋu. Ku me i, eṋe kamaamu i ko.”
22 Ovanane vOvajuda arire tji va tja: “Eye ma tja ku ma i eṱe kamaatu i ko. Eye hapo ma vanga okurizepa omuini are?”
23 Jesus a ziri a tja: “Eṋe oweṋe vokehi ngunongwi, nungwari ami owami wokombanda. Oweṋe ovouye mbwi, nungwari ami hiwami owouye mbwi. 24 Opu mba zu okutja mamu ṱire ourunde weṋu. Neṋe mamu ṱire ourunde weṋu indu tji mu hi nokukambura kutja ‘Ami owami Ami.’ ”
25 Owo ve mu zirire ave tja: “Ove oOvyaṋi?”
Jesus a ziri a tja: “Ami hapo me hungirire tjike na eṋe? 26 Mbi nomambo omengi okuhungira otja ku eṋe, nomengi okumupangura. Nungwari ingwi ngwe ndji hinda eye u nouatjiri, nami me raere ouye imbi porwavyo ami mbi mba zuva mu ye.”
27 Owo kaave zuu nawa kutja Jesus ma hungire Ihe ku wo. 28 Neye opa tjera ku wo: “Tji mwa zu nokutongamisa Omuna wOmundu, mamu tjiwa kutja ‘Ami owami Ami’, nu wina mamu tjiwa kutja hi tjiti otjiṋa mouvara wandje omuini, nungwari mbi hungira omambo nga porwe Tate nge ndji honga. 29 Nu ingwi ngwe ndji hinda u ri puna ami; eye keye ndji esa erike, tjinga aruhe ambi tjita imbi mbi tjata ku ye.”
30 Novengi mba zuvire omambo wa Jesus nga va kambura mu ye.
Ovanauyara novakarere
31 Nu Jesus wa tjere kOvajuda, mba kamburire mu ye: “Tji mwa panḓere pomahongero wandje, tjiri, oweṋe ovahongewa vandje, 32 neṋe mamu tjiwa ouatjiri, nouatjiri mau mu kutura.”
33 Owo arire tji va ziri ave tja: “Oweṱe ozondekurona za Abraham, nu katu na pu twa ri ovakarere vomundu. Nu mo hee tjike tji motja: ‘Eṋe mamu kutuka?’ ”
34 Jesus a tja ku wo: “Tjiri, tjiri, ami me mu raere ouatjiri, auhe ngu ma tjiti ourunde, eye omukarere wourunde. 35 Omukarere ka karerere oweṱunḓu rawo, nungwari omuatje omuzandu u karerera e ri oweṱunḓu ndo. 36 Nu Omuna tje mu kutura, mamu rire ovakutuke, tjiri. 37 Ami me tjiwa kutja oweṋe ozondekurona za Abraham. Nungwari eṋe mamu vanga okundjizepa, tjinga amu hi nokuvanga okuyakura omahongero wandje. 38 Ami mbi hungira ihi tji mba muna mu Tate, nungwari eṋe mu tjita ihi iho tje mu raera.”
39 Nowo ave mu ziri ave tja: “Abraham eye tate.”
Jesus arire tja ziri a tja: “Andakuzu oweṋe ovanatje va Abraham, atja mu tjita oviṋa tjingevyo mbi eye mbya tjita. 40 Nungwari eṋe nambano mamu vanga okundjizepa, ami ngu mbi mu raera ouatjiri mbu mba zuva mu Ndjambi. Abraham ke na pa tjita otjiṋa tji tja sana ngo! 41 Eṋe mu ungura oviungura vyaiho.”
Owo ave ziri ave tja: “Ndjambi erike onguri Tate porwe, neṱe oweṱe ovanatje ve katjotjiri.”
42 Jesus wa tjere ku wo: “Andakuzu Ndjambi, tjiri, oIho, atja mu ndji suvera, tjinga amba za ku Ndjambi; nu nambano owami ngwi. Hi ere mouvara wandje omuini, nungwari eye ongwe ndji hinda. 43 Okutjavi tji mu hi nokuzuva nawa omambo ngu me hungire? Omotjimbe tjokutja eṋe kamu nokuvanga okupuratena kombuze yandje. 44 Oweṋe ovanatje vaiho, okutja Satan, nu mu vanga okutjita ozonḓuma zaiho. Eye omuzepe okuza kombutiro, nu keya rora okuungurira ouatjiri, mu ye tjinga amu hi na imbwi ouatjiri. Tji ma kora ovizeze, u tjita imbi porwavyo mbye mu pwira, tjinga e ri omunavizeze ne ri ihe yovizeze avihe. 45 Nungwari ami mbi hungira ouatjiri, neṋe opu mu ha zu okukambura mu ami. 46 Owaṋi mokati keṋu ngu ma yenene okuraisa kutja ami mbi nondjo yourunde? Nu tji me mu raere ouatjiri, okutjavi tji mu hi nokukambura mu ami? 47 Ingwi ngwa za ku Ndjambi u puratena komambo wa Ndjambi. Nungwari eṋe kamu zire ku Ndjambi, nopu mu ha zu okupuratena.”
Jesus na Abraham
48 Ovajuda va purire Jesus ave tja: “Katu hungirire osemba are, tji twa tja oove Omusamaria nu u nombepo ohakohoke?”
49 Jesus arire tja ziri a tja: “Ami hi nombepo ohakohoke. Mbi yozika Tate, nungwari eṋe mu ndji tengurura. 50 Ami hi ripahere omuini ondjozikiro. Nungwari pena umwe ngu ndji pahera ondjozikiro, neye omupangure. 51 Ami, me mu raere ouatjiri, auhe ngu ma panḓere pomahongero wandje kamaa ṱu nga aruhe.”
52 Ovajuda ave tja ku ye: “Nambano tu nouatjiri wokutja u nombepo ohakohoke! Abraham wa ṱa, novaprofete va ṱa, nove motja ingwi ngu ma panḓere pomahongero woye kamaa ṱu nga aruhe. 53 Oove omunene pu tate Abraham are? Eye wa ṱa, novaprofete wina va ṱa. Ove hapo mo tjangovasi oove aṋi?”
54 Jesus arire tja ziri a tja: “Andakuzu me riyozike omuini, andakuzu ondjozikiro yandje katjiṋa. Tate ongwe ndji yozika, ingwi eṋe ngu mu tja oNdjambi weṋu. 55 Eṋe kamu mu i, nungwari ami mbi mu i. Nandakuzu me tja hi mu i, etje rira omunavizeze otja eṋe. Nungwari ami mbi mu i, nu mbi ṱakamisa embo re. 56 Iho Abraham wa nyanda omutima kutja maa munu eyuva ami ndi meya, neye we ri muna na nyanda.”
57 Ovajuda va tjere ku ye: “Ove inga koya tjita ozombura omirongo vitano, nu wa muna Abraham are?”
58 Jesus a ziri a tja: “Ami, me mu raere ouatjiri, Abraham ngunda e hiya kwatwa ami tjandje owami.”
59 Nowo arire tji va toora omawe kutja ve mu vete, nungwari Jesus wa kaṱara na piti mondjuwo ya Muhona.
