Jakob ge Labanna xu ra ǃhū
1 Jakob ge Labanni ôagu ra “Jakob ge sage îb di ge i hoaraga xūna ge ū. Hoaraga ǃkhūsib ǁîb dib ge sage îb xūna xu ge hā” ti mî hîa ge ǁnâu. 2 ǁKhātib ge Labanni tsîn ǁîb ǃoagu a aiosa tsî ǀnaib ge ī i khami ī tama ǃkhaisa ge mû. 3 Ob ge ǃKhūba “Oa re sa ǁgûsi ǃhūb tsî sa ǀaokhoen ǁga. Tita ge nî hâǀkhā tsi” ti ge mîba bi.
4 Ob ge Jakoba Raxels tsî Leas hâra ge ǂgai kai, ǃgarob ǃnâ ra nî ǀgoan âb tawa ǀhao-ū bise. 5 Tsîb ge ǁîra ge mîba: “Tita ge saro îb ǀnaib ge ī i khami ti ǃoagu ī tama ǃkhaisa ra mû, xaweb ge ti îb di Eloba tita ǀkha hâ. 6 ǁKhāti ro ge saro hoaro mâti ta ge saro îba hoaraga ǀgaib âtab ǀkha ǃoaba ǃkhaisa a ǂan. 7 ǁGoasi ǀguib ge ǁîba tita gāxaǃnâ tsî ǂgui ǃnādi kōse ti sîsenamǃnâsa ge ǀkharaǀkhara. Xaweb ge Eloba ǁîb nî ǂkhôadī te ǃkhaisa mā-am tama ge i. 8 Mâb ga Labanna ‘Anxa gūn tsî pirin ge nî sa sîsenamǃnâ’ ti mî ǃnās hoasan ge anxa ǁkhaoron tsî pirirona gere ôahe. Tsîb ga ‘ǂŪran ge nî sa sîsenamǃnâ’ ti mî on ge ǂūra piriron tsî ǁkhaorona gere ôahe. 9 Elob ge saro îba xu ǀgoana ū tsî tita gere mā.
10 “ǀGoan ra ǀhurugu ǁaeb ǃnâ ta ge ǁhapo-i ǃnâ ǂkharapirigu hîa ra piride ǀhurugu ǂura, ǁgani tsî anxa ǃkhaisa ge mû 11 Ob ge Elob di ǀhomǃgāba ‘Jakotse’ ti ge ǂgai, o ta ge ‘Nē ta ge a’ ti ge ǃeream. 12 Ob ge ǀhomǃgāba ge mîba te: ‘Hoaraga ǂkharapirigu hîa ra ǀhurugu ge ǂura, ǁgani tsî a anxa. Tita ge nēsa Labanni ra mâti ûi-ū tsi ǃkhaisa ta ge mû, o ge dī. 13 Tita ge ǁnā Elota Betels, ǁîs tawats ǀuisa ǂâiǂâisenxūse mâi tsî ǁîs ai ǀkhera-oli-e ǂnâǂui tsî nūsa dīs tawa satsa ge ǂhai ta. Xuige ǂhomisen re, sats ge ǃnaeǃnâ ǃhūb ǁga oasa.’ ”
14 O ra ge Raxels tsî Leas hâra ǁîba ge ǃeream: “Sim di îba xum nî ǀumi xū-i xare-i ge a ǀkhai. 15 Tsîm kha sima ǃhaokhoen khami ǁîb xa ûi-ūhe tama hâ? Sima ǁamaxū tsîb ge ǁîba sim ǃaromab ge matarehe mari-i hoa-e ge hapu. 16 Hoaraga ǃkhūsib Elob ge sim îba xu ūb ge sim tsî sim ôan di, xuige Elob go mîba tsin hoana dī.”
17 Ob ge Jakoba ǁîb ôan tsî tarara tsîna ǃnain ai ǃnao, 18 hoaraga ǀgoan tsî Padan-Arams ǃnâb ge hōbasen xūn tsîna ū tsî ǁîb îb, Isaki Kanaani ǃnâ hâb ǁga ge ǃgû. 19 Labanni ǁîb gūna ǂkhomǃgû hâ hîas ge Raxelsa ǁgûb di omeloga ge ǃnari. 20 Jakob ge Labanna doeb ra ǃkhaisa mîba tama is ǀkha ge gāxaǃnâ. 21 ǁÎb ge hoaraga xūn ūb ge hâ ina ū tsî ǃnoesase ge doe. Eufratǃāba ǃgâu tsîb ge Gileadǃhūb ǁga ge ǃgû.
Labanni ge Jakoba ra ǃgôaǃgon
22 ǃNona tsēdi khaoǃgâb ge Labanna Jakob ge ǃhū ǃkhaisa ge ǁnâu. 23 Ob ge khoegu âba ū tsî hû tsēde ge ǃgôaǃgon bi, Gileadǃhomǀkharib ǃnâb ge sī hō bis kōse. 24 ǁNā tsuxub ǃnâb ge Eloba Labanna ǁhapos ǃnâ ǂhai tsî ge mîba: “ǃÛisen re Jakob ǃoaguts ǃgâi tamas ka io tsūse ǃhoa tide ǃkhaisa.” 25 Jakob ge ǁîb hâǃkhaiba ǃhommi ai ge ǂnaumâi hâ i tsîb ge Labanna khoen âb ǀkha ǁîb di hâǃkhaiba Gileadǃhomǀkharib ǃnâ ge ǂnaumâi.
26 Tsîb ge Labanna Jakoba ge dî: “Tare-i ǃaromats tita ǁnāti gāxaǃnâ tsî ti ôara torob di ǃkhōsaben khami go ūbē? 27 Tare-i ǃaromats ǂganǃgâsasib ǃnâ tita xu go duni? Mîba tets ga hâ, o ta kom ǃkhomǃkharurus tsî harps ǀōb di ǃgâiaǂgaob tsî tsanadi ǀkha ga ǁnū tsi hâo. 28 Xawets ge ti ǁnuriǀgôan tsî ti ôara tsîna ta nî tawedeǁnāxū ǃkhais tsîna mā-am te tama go i. Gâre xū-ets ge go dī! 29 Satsa ǂkhôadīs di ǀgaiba ta ūhâ, xaweb ge sa îb di Eloba ǁanǃoe sats ǃoagu ta ǃgâi tamas ka io tsūse ǃhoa tidese go ǃkhâikhom te. 30 Kaisets goro sa ǁgûsi ǃhūb ǃoa ǁarusa ǁkhore ǃkhaisa ta ge a ǂan, o tare-ets go ti omeloga ǁnâi ǃnariba?”
31 Ob ge Jakoba ǀuiǁgûba “Tita ge sa ôarats nî ūxū te khami tsâ tsî goro ǃao. 32 Xawe sa omelogu ǃnās xasa, nēpa i kom khoe-i ǁîga ǃnari hâ-e ga hâo, ǁî-i ge ǁōb ǃoa nî ǀgoraǃgâhe. Xuige sida mâ hîa kō îts sa ka xū-i hoa-e ū” ti ge ǃeream. Nēsab ge mî ob ge Jakoba ge ǀū i, Raxels ǁgûb di omeloga ǃnari hâ ǃkhaisa.
33 Labanni ge Jakob, Leas tsî ǃgāra di tentdi ǃnâb ge ôa xawe ǁîb di omeloga ǁnāpa hō tama i, ob ge Raxels tentoms ǁga ge ǃgû. 34 Raxels ge nē omeloga ū tsî ǃnaisals di ǁgaru-i ǃnâ ǂgā tsî ge ǂnû-ai. Tsîb ge Labanna hoaraga tentoms ǃnâb ge kaise ǂōrisase ôa xawe ge hō tama i. 35 Os ge Raxelsa ǁgûba ge mîba: “Tā toxopa khâi tama ta hâ ǃkhais ǃaroma ǁaixa-ū te re, ǁkhâǀaesenna ta ūhâ xuige.” Ob ge Labanna ôa tsî ǁîb di omeloga hō tama ge i.
36 Ob ge Jakoba ge ǂkhîoǃnâ. Tsîb ge ǁaixa hâse Labanna ge dî: “Tare-e ta tsūdī hâ? Mâ ǂhanu-i, ǁî-e ta ǃûǂam hâ xui-aots go ǃgôaǃgon te-ets kha satsa ūhâ? 37 Hoaraga tentdi ǃnâts go ôa, o tare-i sa omǃnāb di-i hîa a sa-ets go hō? Nēpa sa khoegu tsî ti khoegu tsîn di mûǁae ūǂui î gu mû tsî sakhom xab tariba ǂhanu ǃkhaisa ǀgoraǃgâ re. 38 Tita ge ǀgamdisi kurigu ǁaeba sats ǀkha ge hâ i. Nē ǁaeb ǃnâ di ge sa gūdi tsî piridi tsîna ge ǂkham tama hâ i. ǁKhāti ta ge sa ǀgoana xu bai-i tamas ka io ǂkharapiri-i tsîna ge ǂû tama hâ i. 39 Mâ ǃnās ǀgoa-i ga ǃguru-i xa ǃgamhes hoasa ta kom tita ǁnā ǂoaǃnâs ǃereamsa gere ūo. Tsî ta ge tita ǁnās ǃnâ ta ǀhapio ǃkhaisa ta nî ǁgause ǁîna sa ǁga tani tama hâ i? Tsîts kom satsa ǁkhāti mâ xū-i hîa ga tsēa tamas ka io tsuxub ǃnâ ǃnarihe-i hoa-e ta nî mā-oa tsi ǃkhaisa gere ǂgaoǀkhā teo. 40 ǂGui ǃnāde ta ge tsēa ǀgammi xa tsî tsuxub ǃnâ ǃkhaib xa gere dītoahe, tsîs ge ǂoms tsîna gere bēxū te. 41 Nēs ge sats ǀkha ta ge hâ i hoaraga ǀgamdisi kurigu ge ī i ǀgausa. Disihakaǀa kuriga ta ge satsa sa ǀgam ǀgôara ǃaroma ge sîsenba, tsî ǃnani kuriga sa ǀgoan ǃaroma. Xawets ge ǁnās tsîn ǃnâ disi ǃnādi kōse ti hōdawasa ge ǀkharaǀkhara. 42 Ti îkha, Abrahammi tsî Isaki di Elob ga tita ǀkha hâ tama hâ, ots ge satsa ǀnai tita ǀkhaiǃomse ga sî-oa hâ. Xaweb ge Eloba tita gere tsâ ǃgommi tsî sîsenni dī ta gereb tsîna ge mû tsîb ge ǁîba ǁanǃoes ǃnâ ǁîb di ǀgoraǃgâsa go dī.”
Labanni tsî Jakob hâkha ǁaegu hâ ǃgaeǀhaos
43 Ob ge Labanna Jakoba ge ǃeream: “Nē ǂkham khoera ti ôa, ǁîra ôana ti, nē ǀgoana ti ti i ge ī. Hoaraga xūn hîats ra mûn ge a ti. Tare-i ǃaroma ta ǁîra tsî ǁîra ge ǁora ǀgôana nî ǂkhôadī? 44 ǀKhī î khom ǁnâi sakhoma ǃgaeǀhaosa dī re, îs sakhom tawa ǀhûǀguitimî-i ase ī.”
45 Ob ge Jakoba ǀuisa ū tsî ǂgōse ge mâi, ǂâiǂâisenxūse. 46 Tsîb ge khoegu âba ge mîba î gu ǀuide ǀhaoǀhao tsî ǁîdi ǀkha ǃnarosa dī. Tsî gu ge ǁnā ǀuiǃnaros xōǀkhā ǂkhari ǂûǁaresa ge ūhâ. 47 Ob ge Labanna nē ǃkhaiba Jegar Sahaduta ti ge ǀonǂgai tsîb ge Jakoba nē ǃkhaiba Galed ti ge ǀonǂgai. 48 Tsîb ge Labanna Jakoba ge mîba: “Nē ǀuiǃnaros ge sakhoma ǂâiǂâiǃnâxūs ase nî ība.” ǁNā-amagas ge Galed ti ge ǀonǂgaihe. 49 Tsîb ge Labanna ǃaruǀî “Ab ǃKhūba ǃkharagaguse khom ga hâ ǁaeb ai mûs âba hoakhom ai ūhâ” ti ge mî. Tsîs ge nē ǃkhaisa ǁnāpa xu ǁkhāti Mispa tis tsîna gere ǂgaihe. 50 ǃAruǀîb ge Labanna aiǃgû tsî ge mî: “Ti ôarats ga khoedīǁoa tamas ka io ǀnî tara-e ǃgame, tita ǀū hîa xawets ge ǂâis ǃnâ nî ūhâ, Elob ra kō khom ǃkhaisa. 51 Nēra ge ǀuiǃnaros tsî ǀuib sakhom ǁaegu ta go mâib tsîra. 52 Tsî ra ge nē ǀuiǃnaros tsî ǂâiǂâisenǀuis tsîra hoara ǂâiǂâiǃnâxūse nî ī. Tita ge tātsēs tsîna ǁîs nau ǀkhāb ai satsa nî ǁnāǂamse ǃkharu tide tsîts ge ǁkhāti sats tsîna ǁnāpa-u ǃkharu tide, tita nî ǁnāǂamse. 53 Ab Abrahammi di Elob tsî Nahori di Eloba sakhom ǁaegu ǂhanuǂhanu-aose ī.”
Tsîb ge Jakoba ǁîb îb, Isaki gere ǃoaba Elob aiǃâ ge nū, mîmâis âbab nî ǃkhōǀgaipe ǃkhaisa. 54 ǁÎb ge ǁguiba-e ǁnā ǃhommi ai ǁguiba tsî khoegu âba ǂûǁares ǃoa ge ǁkhau. Tsî gu ge ǁîga ǂûtoa gu ge o hoaraga tsuxuba ǃhommi ai ge hâ. 55 Nautsēkam ǃnauǁgoagab ge Labanna ǁnurisan tsî ôasara tsîna ǁoatawedeǁnāxū tsî ge ǁaru.
Jakob ma taura komurungu wa Laban
1 Jakob wa zuva ovazandu va Laban amave tja: “Jakob wa kambura oviṋa avihe, mbi ri ovya tate; noutumbe we auhe wa isa moviṋa vya tate.” 2 Jakob tja tara momurungu wa Laban, tjimanga otja muna kutja eye ke tji ri nawa na ye otja tja ri rutenga. 3 Nu Muhona wa tja ku Jakob: “Twende u yaruke kehi rooiho na komuhoko woye; nami me kara puna ove.”
4 Jakob arire tja hindi ombuze kooRahel na Lea kutja ve hakaenene mokuti ku kwa ri ozonyanda ze. 5 Neye wa tja ku wo: “Ami mba munu kutja omurungu waiho kuna ami kau tji ri otja rukuru; nungwari Ndjambi wootate wa kara puna ami. 6 Neṋe amuyevari mamu tjiwa kutja mba ungurira iho nomasa wandje aehe; 7 vari iho we ndji wovisa na rundurura ondjambi yandje ovikando omurongo. Nungwari Ndjambi ke mu yandjerere okundjitjita otjipo. 8 Laban tja tja: ‘Ozongombo ozombinḓe onḓu maze rire ondjambi yoye,’ okutja ozonyanda azehe otjaa ze kwata oungombona ouvinḓe; neye tja tja: ‘Ozonyanda zotuvao ngaze rire ondjambi yoye,’ okutja ozonyanda azehe otjaa ze kwata oungombona wotuvao. 9 Ndjambi otja yeka iho ozonyanda ne ze yandja ku ami.
10 “Nu moruveze rwokuhambwa kwozonyanda ami mba muna moruroto ozondwezu zozongombo nḓaa ze hamba ozonyanda kutja za ri notuvao nozombinḓe nozombonde. 11 Nomuengeri wa Ndjambi wa hungira ku ami moruroto na tja: ‘Jakob!’ Ami e itavere e tja: ‘Owami ngwi!’ 12 Neye wa tja: ‘Yera omeho woye u tare ozondwezu zozongombo nḓu maze hamba, ozo ze notuvao nozombinḓe nozombonde. Ami mba tjita nai, tjinga amba muna avihe Laban mbya tjita kove. 13 Owami Ndjambi, ngu mba munika kove mObetel, ove ku wa twirisa ewe rotjizemburukiro nomaze womiṋinga, nu ku wa tjitira omakwizikiro ku ami. Nambano rongera, za mo mehi ndi u yaruke kehi rongwatero yoye.’ ”
14 OoRahel na Lea otji va zira ku Jakob ave tja: “Kape notjiṋa tji tja hupu eṱe okurumata pu tate. 15 Hapo eye ketu vara otja ovozonganda are? Eye we tu randisa, nu nambano wa mana ovimariva avihe mbya muna mu eṱe. 16 Outumbe auhe Ndjambi mbwa yeka tate ombu ri owetu novanatje vetu. Nambano tjita ngamwa atjihe Ndjambi tje ku raera.”
17 Jakob arire tja rongere okuyaruka na kavirisa ovanatje novakazendu ve kozongamero, 18 neye wa hinga ozonyanda ze azehe; nu avihe mbya muna mOmesopotamie wa twaerera ku ihe kehi ra Kanaan. 19 Laban ngunda a ya okukahora ozonḓu ze, nu ngunda e ha ri mo, Rahel otja vaka otjiserekarera tjotjisenginina tjomondjuwo ya ihe. 20 Nu Jakob wa wovisa Laban, Omuaramea, okuhinokumutjivisa kutja ma i. 21 Neye wa taura noviṋa avihe mbya ri na vyo, a kakonda onḓonḓu Eufrat na hungama ozondundu za Gilead.
Laban ma tezere Jakob
22 Kombunda yomayuva yetatu Laban wa raerwa kutja Jakob wa hena. 23 Eye arire tja toora ovandu puna ye na tezere Jakob oure womayuva hambombari nga tje kemuvaza kozondundu za Gilead. 24 Nu ouṱuku mbo Ndjambi weya ku Laban, Omuaramea, moruroto, na tja ku ye: “Ṱakamisa kutja o ha hungire embo ku Jakob.” 25 Laban wa kavaza Jakob a tono ozondanda mozondundu. Nu Laban novandu ve wina va tona ozondanda zawo mozondundu za Gilead.
26 Laban arire tja tja ku Jakob: “Okutjavi tji we ndji wovisa, no toora ovasuko vandje otja ovahuurwa? 27 Okutjavi tji wa hene nokuhinokundjiraera? Andakuzu we ndji raera, etje ku esa okuyenda mondjira yoye nondjoroka nomaimburiro nombosiro yovinangoma noviharpe. 28 Wina ko ndji esire kutja mbi hupite ovanatje vandje novanatje vawo. Nao wa tjita ouyova! 29 Ami mbi nomasa okumutjita otjipo. Nungwari ouṱuku mbwa zu ko Ndjambi waiho we ndji raere a tja: ‘Ṱakamisa kutja o ha hungire embo ku Jakob.’ 30 Ami me tjiwa kutja ove wa ya mena rokutja wa ri nonḓero onene okuyaruka konganda yaiho. Nu otjiserekarera tjotjisenginina tjandje we tji vakere tjike?”
31 Nu Jakob wa zira a tja ku Laban: “Ami mba tira, nu mbe ripura kutja ngahino mo ndji yeka ovanatje voye. 32 Nungwari tji mo munu kutja pena umwe ngu notjiserekarera tjotjisenginina tjoye, nga ṱe. Ove paha otjiṋa ngamwa tji tji ri otjoye momurungu wovarumendu imba womuhoko wetu, nu u tji toore.” Nungwari Jakob ka tjivirwe kutja otjiserekarera tjotjisenginina tja vakwa i Rahel.
33 Laban wa hita mondanda ya Jakob na paha; tjazumba ookuhita mondanda ya Lea na mozondanda zovakarere imba ovakazendu vevari. Nungwari eye ka mwine otjiserekarera tjotjisenginina tje. Tjazumba arire tja hiti mondanda ya Rahel. 34 Rahel otja toora ihi otjiserekarera tjotjisenginina tjondjuwo ne tji twa mondjaṱu yotjikaviriro tjongamero na haama kombanda yatjo. Nu Laban wa tjingatjinga mondanda aihe, nungwari ke tji mwine. 35 Rahel wa tja ku ihe: “O pindike na ami, muhona wandje, tji mbi hi nokusora okusekama komurungu woye; orondu tji mbi ri momuhingo woukazendu.” Nu Laban wa tjingatjinga, nungwari ka munine ihi otjiserekarera tjotjisenginina.
36 Jakob arire tja ṱomazenge na posisa Laban na tja: “Ami mba tataiza tjike, nu mba katuka tjike, tji tje ku pa ousemba wokundjitezera. 37 Nu tji wa zu nokupaha mokati kouini wandje wa munu mo otjikeṋa tji tji ri ouini wondjuwo yoye? Tji pitisa imba momuhoko wandje novoye pu mave tji munu, nu ve pangure kutja ngu ri osemba pokati ketu na ove, ouṋe.
38 “Ami mba kara puna ove oure wozombura omirongo vivari; ozongombo nozonḓu zoye kaze na pu za hukura, nami hi na pu mba rya ozondwezu zotupanda twoye. 39 Onḓu tji ya ṱu i ovipuka vyokuti, ami hi na pu mbe i eta kove okuyarisa kutja indji kandjo yandje; nungwari ondjo ndji iyei tjindi; ove iyo ningire otjisuta ku ami, nangarire kutja ya ṱu omutenya poo ouṱuku. 40 Ovikando ovingi ami ee ṱoupyu omutenya nee ṱombepera ouṱuku, hiye sora okurara. 41 Ozombura omirongo vivari ami mba kara monganda yoye; ami mbe ku ungurira ozombura omurongo na ine mena rovasuko voye aveyevari, nozombura hamboumwe mena rovinamuinyo vyoye, nove wa rundurura ondjambi yandje povikando omurongo. 42 Andakuzu Ndjambi wootate, Ndjambi wa Abraham ngwa yozikirwe i Isak wina, ka ri puna ami, otjo ndji ramba ambi ri tjo. Nungwari Ndjambi wa muna ondjenda yandje, noviungura, mbi mba ungura; nouṱuku mbwa zu ko otja tjiti ombanguriro ye.”
Omazuvasaneno pokati kooJakob na Laban
43 Nu Laban wa zira ku Jakob a tja: “Ovasuko mba ovandje, ovanatje mba ovandje, nozonyanda nḓa ozandje; avihe, mbi mo munu ovyandje. Nungwari nambano me sokutjita tjike kovasuko vandje novanatje vawo mbu va panduka. 44 Nambano osemba! Ngatu tjite omazuvasaneno ngu maye rire omahongonone pokati kandje na ove.”
45 Nokuzambo Jakob otja zika ewe rotjizemburukiro. 46 Narire tja raere ovarumendu ve okuwonga omawe, ngu va twa pamwe; nowo va tjitira omariro pombindi ndji. 47 Nu Laban we i ruka Jegar-Sahaduta, nungwari Jakob we i ruka Galed, okutja “Ombindi ohongonone.”
48 Laban arire tja tja ku Jakob: “Ombindi ndji ondji mai rire ohongonone pokati kandje na ove,” poṋa mbo opu pa rukirwa Galed. 49 Nu “Muhona nge tu tjevere ngunda atwa haṋika peke.” Laban wina opa rukira ombindi ndji ena Mispa, okutja “Opomatjeverero”. 50 Laban arire tja tja nai rukwao: “Tji mo tatumisa ovasuko vandje poo ove tji mo kupu ovakazendu varwe posi yovasuko vandje, nandi pe hi nomundu pu eṱe, zemburuka kutja Ndjambi eye omuhongonone pokati ketu.” 51 Nu Laban arire tja tja ku Jakob: “Tara, ombindi na indi ewe rotjizemburukiro mbi mba ziki pokati ketu, ovyo mbi! 52 Ombindi ndji na indi ewe rotjizemburukiro aviyevari mbi ngavi rire ovihongonone: Ami tji mbi nomeripuriro wokukurwisa, himee kapita pombindi ndji; nove wina komoo kapita pu yo poo pewe ndi rotjizemburukiro, tji u nomeripuriro wokundjirwisa. 53 Nu Ndjambi wa Abraham na Ndjambi wa Nahor ma pangura pokati ketu.” Nu Jakob wa yana ku Ndjambi ngwa yozikwa i ihe Isak. 54 Nu Jakob wa punguhira ombunguhiro kondundu, na isana ovandu ve, ve ye okurya. Nu tji va za nokurya, va rara kondundu ouṱuku mbo. 55 Nomuhuka omunene mependukirwa Laban wa hupita ovanatje vovasuko novasuko ve, ne ve sere ondaya, na yaruka konganda ye.