Siriaǁîn ge Israelǁîn ǃoagu ra torodī
1 Gao-aob Benhadadi Siriab dib ge ǁîb di toroǂnubis hoaragasa ǀhaoǀhao, tsî ǀnî ǃnonadisiǀgamǀa gao-aogu xa hāgu tsî torokunidi ǀkha ǂkhâǃnâhe hâse Samarias ǁga ǃgû tsî ǁîsa sī ge ǁnāǂam. 2 Tsîb ge sîsabega ǃās ǁga Israeli gao-aob Axab ǃoa ge sî, nēti gu sī nî mîse: “Gao-aob Benhadadi ge ra mîmā, 3 îts sa ǀhaiǀurib tsî ǃhuniǀurib, sa îxa taradi tsî ǀgôan tsîn hoana ǁîba māǁnâ.”
4 Ob ge gao-aob Axaba “Gao-aob Benhadada mîba ǁîb go mî khami a i ī, tita tsî ti xūn hoan ge a ǁîb di” ti ge ǃeream.
5 O gu ge sîsabega ǁkhawa Axab ǃoa Benhadadi haisi-ams ǀkha oahā tsî ge mî: “Tita ge go haisiba tsi, îts sa ǀhaiǀurib tsî ǃhuniǀurib, sa taradi tsî ǀgôan tsîna tita mā. 6 Xawe nēsi ta ge ti ǂamkhoega ǁari satsa ǃoa nî sî, î gu sa gao-omgu tsî sa ǂamkhoegu di omdi tsîna ôaǃnâ tsî ǁîga ga ǃgâiba xū-i hoa-e ūbasen.”
7 Ob ge gao-aob Axab ǃhūb di ǂgaeǂgui-aogu hoaga ǂgaiǀhao tsî ge mî: “Kō re, nē khoeb ge ǂkhababa ra ôa. ǁÎb ge ti taradi, ǀgôan, ǀhaiǀurib tsî ǃhuniǀurib tsîna a ǂgaoǀkhā te, o ta ge ǂkhā tama ge i.”
8 On ge ǂgaeǂgui-aogu tsî hoaraga ǁaes tsîna “Tā Benhadada ǃgâ, î tā ǁîb ra mî khami dī” ti ge mî.
9 Ob ge Axaba Benhadadi sîsabega ǃoa ge mî: “Gao-aoba sī mîba ǂguro ǂgaoǀkhās ai ta nî dīǀoaǀoa xawe ǀgamǁî ǂgaoǀkhāsa ta ge dī ǁkhā tide.” Sîsabegu ge Benhadada ǃoa ǃgû tsî ǁkhawa ǀnî haisi-ams ǀkha 10 ǁîba xu ge oaǀkhī “Tita ge ǂgui khoegu ǀkha, ǁîgu di ǃomgu ǃaromas tsînab ǂâu hâ tsarab xaweba ǃgau tides kōse, sa ǃās Samariasa hā nî hîkākā. ǁNāsa ta ga dī tama io, a gu eloga ǁnâi ǃgam te.”
11 Ob ge gao-aob Axaba ge ǃeream: “Gao-aob Benhadada sī mîba toroǃkhamaob ge ǃkhams aiǃâs ose, xawe ǃkhams khaoǃgâ ra koasen.”
12 Benhadadi ge nē ǂhôasa, nau gao-aogu ǀkhab tentomdi ǃnâ ra ā hîa ge ǃkhōǃoa. Tsîb ge ǁîb khoega ge mîmā, î gu ǂhomisen tsî ǃāsa ǁnāǂam.
13 ǁNā ǁaeb ǃnâb ge kēbo-aoba gao-aob Axab tawa hā tsî “ǃKhūb ge tā ǁnā kai toroǂnubis xa ǃao. Tita ge ǁîs ǂama dansa nî mā tsi, ots ge tita a ǃKhū ǃkhaisa nî ǂan” ti ge mî.
14 “Tari-e nē ǃkhamsa nî ǃkhōdana” tib ge Axaba ge dî.
Ob ge kēbo-aoba “ǃKhūb ge ra mî ǂkham toroǃkhamaogu, ǀkharib ǂgaeǂgui-aogu xa ǃkhōdanahe hâgu ge ǁnāsa nî dī” ti ge ǃeream.
Gao-aob ge “Tari-e ǃkhamsa nî tsoatsoa” ti ge dî.
Ob ge kēbo-aoba “Sats” ti ge ǃeream.
15 Ob ge gao-aoba ǀgamkaidisi tsî ǃnonadisiǀgamǀa ǂkham toroǃkhamaogu, ǀkharib di ǃkhōdana-aogu ǂgaeǂguis ǃnaka hâga ge ǂgaiǀhao. ǁNās khaoǃgâb ge hûǀoadisi Israelǁî toroǃkhamaogu ona ge ǂgaiǀhao.
16 ǁÎgu ge tsēǃgâǁaeb ai ge ǃgûǂoa; Benhadadi tsî ǁîb ǀkha ge hâ i gao-aogu tsîgu ge ǁnā ǁaeb ai tentomdi âgu ǃnâ gere āǀhoro. 17 ǂKham toroǃkhamaogu ge ǂgurose ge ǃgûǂoa, ob ge Benhadada ǁîb di sîsabegu xa toroǃkhamaogu Samariasa xu ǃgoaxa ǃkhaisa sī ge ǂanǂanhe.
18 Ob ge ǁîba “ǂKhîba gu ga ǀkhības, torob ǃoa gu ga ǀkhīs hoasa ǁîga ûitsamase ǃkhō” ti ge mîmā.
19 ǂKham toroǃkhamaogu ge toroǃkhamsa ge ǂgaeǂgui tsî Israeli toroǂnubis ge ǁîga ǃgâb ai gere sao 20 tsîb ge mâb hoaba ǁîb ǃoagub gere ǃkham khoeba ge ǃgam. O gu ge Siriaǁîga ge ǁhâ tsî gu ge Israelǁîga ǁîga ge ǃgôaǃgon, xawe Benhadadi ge hāb ai ǃgapi hâse ǀnî hāǃgapi-aogu ǀkha ge ûiǂoa. 21 Gao-aob Axab ge ǃāsa xu ǂoaxa, hāgu tsî torokunidi tsîna ǃkhō tsî kaise ǂgui Siriaǁîna ge ǃgam.
22 Ob ge kēbo-aoba gao-aob Axab tawa sī tsî ge mî: “Toroǂnubis âtsa sī ǀgaiǀgai, î ǃgâise ǀapeǀape, Siriab gao-aob ǁkhawa kurib tsoatsoas ǃnâ nî ǁnāǂam tsi xuige.”
Israelǁîn ge ǁkhawa Siriaǁîna ra dan
23 Gao-aob Benhadadi ǂamkhoegu ge ǁîb ǃoa ge mî: “Israelǁîn elogu a ǃhomgu di elo amagan ge ǁîna sada ge ǀgaidā, xawe ǂgāgu ai da ga ǁîn ǃoagu a ǃkham, o da ge ǁîna nî dan. 24 Nēsi ǁnā ǃnonadisiǀgamǀa gao-aoga ǃkhōdana-aogu ǀkha ǃkhōǃkhuni, 25 î nēts ge ǂoaǃnâ toroǂnubis kōse a ǀgaisa toroǂnubis tsî hāgu tsî torokunidi tsîna ǀhaoǀhaobasen. ǁÎna da ga ǂgāgu ai a ǃkham-ū, o da ge ǁîna nî dan.”
Ob ge Benhadada ǁîgu ge ǀapemā bi khami ge dī. 26 Sao ra kurib tsoatsoas ǃnâb ge ǁîba toroǂnubis âba ǀhaoǀhao tsî ǁîs ǀkha Israelǁînab sī nî ǁnāǂamga Afeks ǁga ge ǃgû. 27 Israelǁîgu ge ǂgaiǀhaohe tsî ǃgâise aiǂhomihe hâse ǃgûǂoa tsî ǀgam ǃnanrora ǃnâ ǀgoraǂgāsen tsî hâǃkhaiba Siriaǁîn ǃoa-ai ge ǂnaumâi, xawe hoaraga ǃkhaib ge Siriaǁîn ǂnubis xa ge ǀoa hâ i.
28 Ob ge kēbo-aoba gao-aob Axab tawa sī tsî ge mî: “Nētib ge ǃKhūba ra mî: ‘Siriaǁîn ge tita a ǃhomgu di elo tsî ǂgāgu di elo tama, ti a mî ǃkhais ǃaroma ta ge ǁîn di kai toroǂnubis ǂama dansa nî mā tsi, o du ge sadu hoado tita a ǃKhū ǃkhaisa nî ǂan.’ ”
29 Hû tsēden ge Israelǁîn tsî Siriaǁîn tsîna ǁîn di hâǃkhaigu, ǁgoeǃoagu hâgu ǃnâ ge hâ tsî hûǁî tsēs aib ge toroba ge tsoatsoa, on ge Israelǁîna ǀguikaidisiǀoadisi toroǃkhamaogu Siriaǁîn diga ǀgui tsēs ǃnâ ge ǃgam. 30 Ûiǃgau ge gu ge ǃās Afeks ǃnâ ge ǃkhoeniǂgâ tsî gu ge ǀgamdisihûǀaǀoadisigu ǁîgu diga ǂnubiǂgoab xa ge ǁnā-aihe.
Benhadadi on ge ǃās ǃnâ ǃkhoeniǂgâ tsî ǂganaga hâ ǃnā-oms ǃnâ sī ge gau. 31 O gu ge ǁîb ǂamkhoega ǁîb tawa sī tsî ge mî: “Israelǁî gao-aogu a ǀkhomxaǃnâ ǃkhaisa ge ge go ǁnâu. Mā-am ge re, î ge ǃoab saraga ana tsî tsuriga ǃaogu ai ǃgae hâse Israeli di gao-aob tawa sī, ǀnîsib ǁîba sa ûiba nî sâu xuige.” 32 Tsî gu ge ǃoab saraga ana, tsuriga ǃaogu ai ǃgae tsî gao-aob Axab tawa sī tsî “Sa ǃgāb Benhadadi ge ra ǀkhoma tsi, îts ǁîb ûiba sâu” ti ge mî.
Ob ge Axaba “Noxopab a ûitsama? ǁÎb ge a ti ǃgâsa” ti ge ǃeream.
33 Benhadadi ǂamkhoegu ge nēsa ǃgâi ǃēs ase mû tsî ǃhaese “Benhadadi ge sa ǃgâsaba” ti ge mî.
“Tita ǃoa hā-ū bi” tib ge Axaba ge mî, tsîb ge Benhadadi ge hāo, Axaba ǁîb tawa torokunis ai ge ǂoa kai bi. 34 Ob ge Benhadada ge mî: “Ti îb ge sa îba xu ū ǃāde ta ge nî mā-oa tsi tsîts ge ǂharuguǃkhaiba Damaskus ǃnâ, ti îb ge Samarias ǃnâ dīs ǁkhās khami a dībasen ǁkhā.”
“Nēti ī ǁnâugus ai ta ge a ǁnāxū tsi ǁkhā” ti mî tsîb ge gao-aob Axaba Benhadadi ǀkha ǃgaeǀhao-e dī tsî ǁîba ge ǃgû kai.
Gao-aob Axab di ǁkharahes
35 ǃKhūb di mîmās aib ge kēbo-aogu di ǀguiba horesaba ge mîmā, îb ǂnauhe, xaweb ge ǁîba ge ǂkhā. 36 Ob ge kēbo-aoba ǁîb ǃoa ge mî: “ǃKhūb di mîmāsats go ǁnâuǀnamoǃnâ amagab ge xamma tita xuts ga ǃgû, o nî ǃgam tsi.” Tsî ǁîba xub ge ǃgû, ob ge xamma hō bi tsî ge ǃgam bi.
37 Nē kēbo-aob ǁkhāb ge ǀnî khoeb tawa sī tsî ǁîb ǃoa “ǂNau te” ti ge mî, ob ge nē khoeba ǁîba ǀgaisase ǂnau tsî ge tsui. 38 Kēbo-aob ge mûǃāheb tidega lapi-e ais âb ai ǂgam hâse gao-aoba daob amǃgâ sī ge ǃâumâ. 39 Tsî gao-aob ge hā a ǃkharu, ob ge ǁîba gao-aoba ǂgai tsî ge mî: “Toroǃkhams ǃnâ ta hâ hîab ge toro-aoba khākhoeba tita tawa hā-ū tsî ge mî: ‘Nē khoeba ǃûi, ǁîb ga duni ots ge satsa sa ûib ǀkha nî mādawa-am tamas ka io ǃnonaǀoadisi ǀhaiǀuri maride nî matare.’ 40 Xaweb ge ǁnā khoeba ǀnî xūn ǀkha ta a ǁāxa hîa ge duni.”
Ob ge gao-aoba “Aitsamats ge go ǀgoraǃgâsen” ti ge mî.
41 Kēbo-aob ge lapiba ais âba xu ūǁnâ, ob ge gao-aoba ǁîb kēbo-aogu di ǀguib a ǃkhaisa ge mûǃā. 42 Ob ge kēbo-aoba ǁîb ǃoa ge mî: “Nētib ge ǃKhūba ra mî: ‘Tita ge ǃgamheb nîse mîmā khoebats ge ûiǂoa kai, ǃkhais ǃaromats ge sa ûib ǀkha nî matare tsî sa toroǂnubis ge ǁîb di toroǂnubisa gu ge ûiǂoa kai xui-ao nî hîkākāhe.’ ”
43 Ob ge gao-aoba ǂâiǂhansen rase tsî ǃoa hâse oms âb ǃoa Samarias ǁga ge oa.
Ovita pokati kooAhab na Benhadad
1 Benhadad, ombara ya Sirie, wa woronganisa ovimbumba vye avihe vyovita. Eye we rikuta kumwe nozombara zarwe omirongo vitatu na mbari, noukambe nomatemba wawo wovita. Eye wa ya na kakovera otjihuro tja Samaria ne ketjirwisa. 2 Eye wa hinda ovahindwa kotjihuro ku Ahab, ombara ya Israel, 3 okukemutjivisa nai: “Ombara Benhadad wa tja nai: ‘Osilveri nongoldo yoye ovyandje. Ovakazendu voye, imba ovawa tjinene, novanatje voye, imba ovanamasa, owo wina ovandje.’ ”
4 Ahab wa zira a tja: “Raera omuhona wandje, ombara Benhadad, kutja ami mba itavere kembo re. Eye nge ndji ise po owe na avihe mbi mbi na vyo.”
5 Kombunda yanao ovatumwa va Benhadad va kotoka rukwao ku Ahab nave tja nai: “Ami mbe ku hindire ombuze yokutja u ndji pe osilveri nongoldo yoye, novakazendu novanatje voye! 6 Nungwari nambano ami me hindi ovakarere vandje kutja ve hite mondjuwo yoye youhona na mozondjuwo zovakarere voye okupaha nawanawa nokutja ve toore ovihuze ovinanḓengu ngamwa avihe. Owo mave ya mbo mangara moruveze tjingero ndwi muhuka.”
7 Ombara Ahab wa isana ovanane avehe mehi na tja ku wo: “Eṋe mamu munu kutja omurumendu ngwi ma vanga okutunyona. Eye wa hinda ombuze ame ndji ṋiṋikiza kutja mbi mu pe ovakazendu novanatje vandje, nosilveri nongoldo yandje; nami mba itavera.”
8 Nungwari imba ovanane avehe notjiwaṋa atjihe va zira ave tja: “O puratene ku ye; panḓa!”
9 Nu Ahab opa zirira nai kovatumwa va Benhadad: “Karaereye komuhona wandje ombara kutja ami mba itavera komaningiriro we inga omatenga, nungwari hi nokuitavera ko ku inga oyetjavari.”
Imba ovatumwa va yaruka nave twara eziriro ndi ku Benhadad.
10 Benhadad ope mu tjivisira nai na tja: “Ami me eta ovarumendu, mba yenene okuyandeka otjihuro tjoye hi, nokutoora ovitekero vyatjo momake wawo. Oomukuru vovisenginina ngave ndji zepe, ami tji mbi ha tjitire nao.”
11 Ombara Ahab wa zira na tja: “Raera kombara Benhadad kutja omurwe wovita omusemba u rihiva ovita tji vya kapita, nungwari ke rihivi komurungu wavyo.”
12 Benhadad wa zuva eziriro ra Ahab, eye noverikutevakumwe na ye, inḓa ozombara zarwe ngunda ava haama mozondanda zawo pomanwino. Eye wa rakiza kovandu ve kutja ve rirongere okukarwisa otjihuro. Owo arire tji ve rituṋu okukakurama potuveze twawo.
13 Nu mokamanga omuprofete worive otje ya kombara Ahab na tja ku ye: “Muhona ma tja nai: ‘O tira otjimbumba otjinene tjovita ho! Ndinondi ami me ku pe outoṋi kombanda yatjo. Nove otji mo tjiwa kutja ami owami ngu mbi ri Muhona.’ ”
14 Ahab wa pura na tja: “Owaṋi ngu ma hongorere otjirwa?”
Omuprofete wa zira a tja: “Muhona ma tja nai: ‘Ovarwe omitanda mbe ri kehi yozongooneya zotukondwa ombu mave hongora.’ ”
Nombara ya pura rukwao nai tja: “Owaṋi ngu ma hongorere otjimbumba tjovita otjinamasa?”
Nomuprofete wa zira nai: “Oove omuini.”
15 Ahab opa tukira ovarwe omitanda mbe ri kehi yovanane ovanene wOtukondwa; avehe kumwe va ri omasere yevari nomirongo vitatu na vevari. Tjazumba otja tuka otjimbumba tjovarwe vOvaisrael, avehe kumwe ovarumendu omayovi hambombari.
16 Otjirwa tja uta mutenya, Benhadad noverikutevakumwe na ye, inḓa ozombara omirongo vitatu na mbari, ngunda ava ṱomavinu mozondanda zawo. 17 Ovarwe omitanda wovita va tenga po okuryama komurungu. Ozohoze, nda hindwa i Benhadad, za kotoka naze serekarere ku ye kutja otjimbumba tjovita tja sekama okuza kOsamaria. 18 Benhadad wa rakiza nai: “Ve kambureye nomuinyo, nangarire kutja mave yendere okurwa poo okuningira ohange.”
19 Ovarwe omitanda va hongorera otjirwa amave kongorerwa i otjimbumba tjOvaisrael tjovita, 20 nu auhe wa zepa omundu nguyave ru kumwe. Ovasirie va tupuka, nOvaisrael ve ve ramba nomasa. Nungwari Benhadad wa tupuka, a kavire kokasinokambe ke ama kongorerwa i ovakavire tjiva. 21 Ombara Ahab wa kumuka, a i mokuti, a kakambura oukambe nomatemba wovita na katjita omanyoneno omanene kOvasirie.
Ovita ovitjavari vyOvasirie
22 Nomuprofete wa ya kombara Ahab na katja nai ku ye: “Twende nu kaworonganise rukwao otjimbumba tjoye tjovita, nu kakengeze nawa, orondu ombara ya Sirie mai ku rwisa rukwao mokuṋi kwombura, ndji mai yende.” 23 Ovahongore ovanene vombara Benhadad va tja nai ku ye: “Oomukuru vOvaisrael oomukuru wozondundu, nOvaisrael opu va za okutuhavera. Nungwari eṱe, tjiri, matu ve havere, tji twe ve rwisire motutjandja. 24 Nambano isa mo inḓa ozombara omirongo vitatu na mbari mounane wazo, nu motuveze twazo twa mo ovahongore ovanene varwe. 25 Woronganisa otjimbumba otjinene tjovita tji tji ṱeki pu imbi ovitenga. Matu rwisire Ovaisrael motutjandja, nu otjikando hi matu ve havere.”
Ombara Benhadad wa itavera na zuu komaronga wawo. 26 Nu mokuṋi kwombura ndja kongorera ndjo, Benhadad wa woronganisa ovarumendu ve na kumuka puna wo kotjihuro Afek okukarwisa Ovaisrael. 27 Ovaisrael wina va tukwa nave rongerisiwa nonguta; owo va kumuka nave katona ozondanda movimbumba vivari ouhunga nOvasirie. Ovaisrael aave munika tjimuna otupanda tuvari otuṱiṱi twozongombo, tji mave sasanekwa nOvasirie mba tandavara mehi arihe.
28 Omuprofete wa ya na katja nai kombara Ahab: “Muhona ma tja nai: ‘Ovasirie tjinga amave tja, ami owami omukuru wozondundu, nu kawami omukuru wotutjandja, ami otji me ku pe outoṋi kombanda yotjimbumba tjawo otjinene tjovita; nove notjiwaṋa tjoye otji mamu tjiwa kutja owami ngu mbi ri Muhona.’ ”
29 Oure womayuva hambombari Ovasirie nOvaisrael va kara mozondanda zawo ava hungamasana. Meyuva oritjahambombari otji va uta okurwa, nOvaisrael va zepa Ovasirie omayovi esere rimwe meyuva rimwe. 30 Nu imba mba hupa va tupuka nave kahita motjihuro Afek; norumbo rwotjihuro rwa wira kovandu omayovi omirongo vivari na hambombari vawo.
Benhadad wina wa tupuka na kahita motjihuro na kaṱara metuwo rondjuwo rokongotwe. 31 Ovahongore ve va ya ku ye nave katja nai: “Twa zuva kutja ozombara zOvaisrael ze notjari. Tu esa tu yende kombara yOvaisrael novipiriko pehuri, nozongoze mozosengo zetu. Ngahino ombara mai yama omuinyo woye.” 32 Owo otji ve rivaranga novipiriko vyawo pehuri, nozongoze mozosengo zawo, nave katja nai kombara Ahab: “Omukarere woye Benhadad we riyarikaṋene omuinyo we kove.”
Ahab wa zira nai: “Eye inga u nomuinyo are? Osemba! Eye u ri otja erumbi randje ku ami.”
33 Ovahongore va Benhadad ave undju otjiraisiro otjiwa; nu Ahab tja tja “erumbi”, owo otji va itavera nave tja: “otja pu mo hee, Benhadad eye erumbi roye!”
Ahab wa rakiza a tja: “Kemueteye ku ami!” Benhadad tje ya, Ahab we mu ṋanga kutja a ronde metemba rovita puna ye. 34 Benhadad wa tja nai ku ye: “Ami me ku kotorere ovihuro tate mbya huura ku iho, nove ritungira orupanda rwomarandero mOdamaskus tjimuna tate tja tjita mOsamaria.”
Nu Ahab wa zira na tja: “Momuano mbwi ami otji me ku kutura.” Eye otja tjita omakutasaneno na ye, ne mu esa kutja a yende.
Omuprofete worive ma pangura Ahab
35 Umwe wotjimbumba tjovaprofete wa tja nai komuprofete omukwao otja Muhona pe mu rakiza: “Ndji tona!” Nungwari omuprofete omukwao ngwi wa panḓa. 36 Neye opa tjera nai: “ove tjinga au ha karere nonḓuviro komarakiza wa Muhona, mo ṱongeyama kamanga tji wa zu pu ami mba.” Nu mokamanga eye tja ya, ongeyama otji ye ya nai mu zepa.
37 Tjazumba omuprofete tjingeye ngwi wa ya nai komurumendu warwe na katja nai: “Ndji tona!” Nomurumendu ngwi wa tjita nao; eye we mu tona tjinene nga tja hara ovirwaro. 38 Omuprofete we rimanga omurungu we nerapi okurihoreka, na kakurama posi yondjira ama undju ombara yOvaisrael tji mai kapita. 39 Ombara tji ya kapita, ingwi omuprofete wa ravaera ku yo na tja: “Muhona ombara, ami mba ri movita; nomurwe wovita worive wa eta omuhuurwa ku ami na tja: ‘Tjevera omurumendu ngwi; eye tja hene, ove mo sutu nomuinyo woye poo mo sutu osilveri yondjinda mangara omayovi yetatu.’ 40 Nungwari ami tji mba ri noviungura vyarwe, ingwi omurumendu otja hena.”
Nombara yOvaisrael ye mu zira nai tja: “Ove omuini wa tjivisa omberero yoye; nove mo i sutu.”
41 Omuprofete wa isa ko erapi nda ri komurungu we, nu kamanga ombara ye mu zemburuka kutja iumwe wovaprofete. 42 Nomuprofete arire tja tja nai kombara: “Muhona ma tja nai: ‘Ove tjinga awa isa omurumendu okuhena ngu mba rakiza kutja nga ṱe, nu otji mo sutu nomuinyo woye, notjiwaṋa tjoye matji nyonwa moruveze rwotjiwaṋa tje.’ ”
43 Ombara ya yaruka koyayo kOsamaria, ai nongendo nomazenge.
