Sabbattsēs* xa hâ dîs
(Mateub 12:1-8Markub 2:23-28)
1 Sabbattsēs aib ge Jesuba ǃhoroǃhanagu ǃnâ ge ǃgûǃkharu, o gu ge ǁîb di ǁkhāǁkhāsabega* ǃhorodanade tsuruǁnâ tsî ǃomgu ǃnâ ǀnoboǀkhā tsî ge ǂû. 2 O gu ge ǀnî Farisega ge dî: “Tare-i ǃaroma go sige ǂHanub xa Sabbattsēs ai dīsa mā-amhe tama ǃkhaisa ra dī?”
3 Ob ge Jesuba ǁîga ge ǃeream: “Khomai tama go ge hâ i Davidi ge dīsa, ǁîb tsî ǁîb horesagu tsîgu ge ǃâo? 4 ǁÎb ge Elob di Ommi ǃnâ ǂgâ, ǁguibaperega ū tsî ǂû tsî ǁîb horesaga ge mā, pristergu ǀguigu nē pere-e ǂûsa mā-amsa hîa.”
5 ǃAruǀîb ge Jesuba ǁîgu ǃoa ge mî: “Khoen Ôab ge Sabbattsēs di ǃKhū.”
ǃHom hâ ǃomma ge ūhâ i khoeb
(Mateub 12:9-14Markub 3:1-6)
6 Tsî ǀnî Sabbattsēs aib ge Jesuba ǁkhawa sinagogeb* ǃnâ sī gere ǁkhāǁkhā. ǁNāpab ge amǀkhāb ǃommi âb ǃhom hâ khoeba ge hâ i. 7 ǀNî Moseb ǂhanub* di ǁkhāǁkhā-aogu tsî ǀnî Farisegu* ge Jesuba gere ǃkhē, iseb Sabbattsēs ai khoe-e nî ǂuruǂurusa, ǁîba gu nî ǀanaǃgâse. 8 Xaweb ge Jesuba ǁîgu ǂâide ge ǂan i tsî ǃhom hâ ǃomma ūhâ khoeba ge mîba: “ǀKhī, îts nēpa ǁaegub ǃnâ hā mâ.” Tsîb ge khâi tsî ǁnāpa hā ge mâ. 9 Ob ge Jesuba ǁîgu ǃoa ge mî: “Nēsi ta ge ra dî go, khoe-e mā-amsa-i a Sabbattsēs ai ǃgâib tamas ka io tsūba dīsa, ûiba sâusa tamas ka io hîkākāsa?” 10 ǁÎb ǂnamipe hânab ge kōs khaoǃgâb ge khoeb ǃoa ge mî: “Sa ǃomma ǀhōǂui re.” Tsî nēsab ge dī, ob ge ǃommi âba hoaragase ge ǂuru.
11 O gu ge kaise ǁaixa tsî ǁîǃnābe gere dîgu, tare-e gu Jesuba nî dīsa.
Disiǀgamǀa apostelgu di ǁhûihes
(Mateub 10:1-4Markub 3:13-19)
12 ǁNā ǁaeb ǃnâb ge Jesuba ǃhommi ai ǀgoreb nîse ǂoa, tsî hoaraga tsuxuba Elob ǃoa ge ǀgore. 13 ǁGoa i ge ob ge ǁîb di ǁkhāǁkhāsabega ǂgaiǀgū tsî disiǀgamǀaga ge ǁhûi, apostelgu* tib ge ǂgaiga. 14 ǁÎgu ge Simonni, Petrub tib ge ǀonǂgaib tsî ǁîb ǃgâsab Andreab; Jakobub tsî Johaneb, Filipub tsî Bartolomeub, 15 Mateub tsî Tomab, Alfeub ôab Jakobub tsî Simonni, ǀkhara ǃhūb khoe-i nî ǁîb ǃhūba ǂgaeǂgui ǃkhaisa gere mâǃoab, 16 Judab, Jakobub ôab tsî Judab Iskariotǁîb, ǀapexū-ao kai geb tsîga.
Jesub ge ǁkhāǁkhā tsî ra ǂuruǂuru
(Mateub 4:23-25)
17 Tsî Jesub ge ǃhomma xu ǁîb apostelgu ǀkha a ǁgôaxa, ob ge ǂgās ai ǂgui ǁkhāǁkhāsaben tawa sī ge mâ. Kai ǂnubis khoen ge Judeab hoaragab tsî Jerusalems tsî huri-am ǃādi Tirus tsî Sidons ǀkharigu dide xu ge ǀhao. 18 ǁÎn ge ǁîba ǃgâ tsîn ǁîn ǀaesenaina xu nî ǂuruǂuruhese ge hā. ǃAnuoǃnâ gagaga ge ūhâ in tsîn ge ge ǂuruǂuruhe. 19 Hoa khoen ge ǁîba tsâǀkhāsa gere dītsâ, ǁîba xub ǀgaiba gere ǂoaxa tsîb ǁîba hoana gere ǂuruǂuru amaga.
ǃGâiaǂgaob tsî tsûaǂgaob
(Mateub 5:1-12)
20 Jesub ge ǁîb ǁkhāǁkhāsabegu ǁga kō tsî ge mî:
“ǀKhaehen ge hâ ǀgâsana;
ǁîn dib a Gaosib Elob diba amaga!
21 ǀKhaehen ge hâ nēsi ra ǃâna;
ǁân nî amaga!
ǀKhaehen ge hâ nēsi ra āna;
âin nî amaga!
22 “ǀKhaehe du ge hâ, khoen xa du ga ǁkhanhe, ǂharahe, mîǁgaiǁgaihe tsî ǂkhaba du a ti Khoen Ôab ǃaroma mîheo! 23 ǁNāti ī xūn ga ī, o ǃgâiaǂgao, î dâb xa urikhâi, sadu mādawa-ams ǀhommi ǃnâ a kai xuige. ǁÎn îgu on kēbo-aogu ǀkha ǁnās ǁkhāsa gere dī amaga.
24 “Xawe tsūǀkhāb ge sadu ǃkhū hâdo ǃâu hâ,
ǃgâi ûiba du ge ǀnai ūhâ i amaga!
25 Tsūǀkhāb ge sadu hîa nēsi ǂûǁâ hâdo ǃâu hâ,
ǃâ du nî amaga.
Tsūǀkhāb ge sadu hîa nēsi ra âido ǃâu hâ,
ǃoa tsî du nî ā amaga!
26 “Tsūǀkhāb ge ǃâu du hâ, hoa khoen ga sadu xa ǃgâise ǀgui a ǃhoao, ǁîn di îgu ge ǀnai ǂkhaba kēbo-aogu ǀkha ǁnās ǁkhāsa gere dī amaga.
Khākhoena ǀnams
(Mateub 5:38-48Mateub 7:12a)
27 “Xawe ta ge sadu hîa ra ǃgâdo ra mîba: Sadu khākhoena ǀnam, ǁkhan du rana ǃgâidī, 28 ǀâxare du rana ǀkhae, î tsūse ra sîsenū duna ǀgoreba. 29 Khoe-i ga ǀgui xōb ai ǁapu tsio, naub tsîna mā. Tsî khoe-i ga sa anasaraba ūo, nau anaǂamsarab tsîna ūsa tā ǂkhā. 30 Khoe-i hîa sa ai xū-e ra ǂgan-ets ge nî mā tsî khoe-i ga xū-e satsa xu ūo, tā ǁkhawa ǂganoa. 31 Tsî sats ra dī-ūhe ǂgao khami nau khoe-i tsîna dī-ū re.
32 “Satsa ǀnam khoen ǀguinats ga ǀnamo, mâ ǀkhae-ets ra ǃâubasen? ǁOre-aon tsîn ge ǁîna a ǀnam khoen ǀguina ǀnam! 33 Tsî sa ǃgâidī-aon ǀguinats ga ǃgâidīo, mâ ǀkhae-ets ra ǃâubasen? ǁOre-aon tsîn ge ǁnās ǁkhāsa ra dī. 34 Tsî mari-e nî mā-oa du ti du ra ǃâubasen khoen ǀguina du ga ǀkhupio, mâ ǀkhae-e du ra ǃâubasen? ǁOre-aon tsîn kom ǁore-aona marina ra ǀkhupio, ǁkhā mari-e nî hō-oase! 35 Xawe sadu khākhoena ǀnam, ǃgâidī tsî ǀkhupi, hō-oasa ǃâubasens ose. O du ge kai mādawa-amsa hō tsî nî Hoan xa ǀGapib di ôa kai. ǁÎb ganganoǃnân tsî ǂkhaban ǃoagu a ǃgâi xui-ao. 36 Sadu Îb a ǀkhomxaǃnâs ǁkhās khami sadu ona ǀkhomxaǃnâ re.
Nauna ǀgoraǃgâs
(Mateub 7:1-5)
37 “Tā ǀgoraǃgâ, îb Eloba tā ǀgoraǃgâ du. Tā ǀâxare, o du ge ǀâxarehe tide. Nauna ǀûba, o du ge Elob xa nî ǀûbahe. 38 Mā o du ge Elob xa nî māhe, ǀoasase tsî ǃnāǂamsase du ge ǃgâi ǀnōb ai ǃomǁae nî māhe. Sadu ra ǀnō-ū ǀnō-ūdab ǀkha du ge sadu tsîna nî ǀnōhe.”
39 Tsîb ge Jesuba nē ǂkhōsa* ǁîna ge ǃhoaba: “ǀGui ǂgī hâba kha nau ǂgī hâba ǂgaeǂgui ǁkhāb a? Hoakha āb ǃnâ ǁnā tide? 40 ǁKhāǁkhāsabe-i kom ǁî-i ǁgauǃnâ-ao-i xa kai tamao, xawe ǀoasase ǁkhāǁkhāsab kom ǁgauǃnâ-aob âb khami nî īo.
41 “Tare-i ǃaromats sa ǃgâsab mûs ǃnâ ǁgoe ǃnaob di tsaraba ra mûǃâ, sa mûs ǃnâ hâ ǃnaoba hōǃâ tama hâ? 42 Mâtits sa ǃgâsab ǃoa ‘Mā-am te, î ta sa mûs ǃnâ ǁgoe ǃnaotsararo-e ūǂui’ ti a mî ǁkhā? Sats hîa sa mûs ǃnâ ǁgoe ǃnaoba mû tamatsa. Sa ǀgamaixatsa, aibe sa mûs ǃnâ ǁgoe ǃnaoba ūǂui, ots ge ǃgâise mû tsî sa ǃgâsab mûs ǃnâ ǁgoe ǃnaotsararo-e a ūǂui ǁkhā.
Hais tsî ǁîs ǂûn
(Mateub 7:16-20Mateub 12:33-35)
43 “ǃGâi hais ǁgaora ǂûna ūǀkhī ǁoas ǁkhās khamis ge ǁgai haisa ǃgâi ǂûna ūǀkhī ǁoa. 44 Mâ hais hoas ge ǁîs ǂûn ai ra ǂanhe; ǁkhūna xuts ge ǀnoma-e a ǃora ǁoa tsî ǁkhūhaisa xuts ge draibena a ǃora ǁoa. 45 ǃGâi khoe-i hîa ǃgâi ǁuiba ǂgaob â-i ǃnâ ūhâ-e xun ge ǃgâina ra hā tsî ǂkhaba khoe-i hîa ǂkhaba ǁuiba ǂgaob â-i ǃnâ ūhâ-e xun ge ǂkhabana ra hā. ǂGaob ǃnâ ǀoa hâ-i ge amsa xu ra ǂoaxa-e.
ǀGam omkuru-aokha
(Mateub 7:24-27)
46 “Tare-i ǃaroma du, ‘ǃKhūtse, ǃKhūtse’ ti ra ǂgai te, xawe ti mîde dī tamaǃâ? 47 Tita ǃoa hā tsî ti mîde ǁnâu tsî ra ǁnâuǀnam-i hoa-i mâti ī ǃkhaisa ta ge nî ǃgāǃgāba du. 48 ǁÎ-i ge khoeb hîa omsab ra ǂnubio, ǃgamse khao tsî ǃgaoǃgaoba ǃhaob ai ra ǁguib khami ī. Tsî kai ǁgamgu ga dâu tsî ǃgabiga oms ai ǂnapisen, xawes ge gon tama ra i, ǁîs kaise ǁaposase omsa amaga. 49 Xawe khoe-i ga ti mîde ǁnâu tsî tita ra mîna dī tama i, o i ge khoeb hîa oms âba ǃhūb ai, ǃgaoǃgaob ose ra ǂnubib khami ī. ǁGamgu ga dâu os ge nē omsa kaise tsūse ra ǃkhom.”
Okuṱakamisa esabata
(Mt 12:1-8Mk 2:23-28)
1 Eyuva rimwe Jesus wa ri ama ka wondja movikunino vyovikokotwa mesabata. Ovahongewa ve va pora ozondjaṱu zovikokotwa, ave vi nyaere momake nu ave vi ri. 2 Ovafarisei tjiva va pura ave tja: “Okutjavi tji mamu tjiti otjiṋa tji tji hiya yandjerwa okutjitwa mesabata?”
3 Jesus we ve zira a tja: “Kamu na pu mwa resere imbi David mbya tjitire indu eye na imba mba ri puna ye tji va ṱire ondjara are? 4 Eye wa hitire mondjuwo ya Ndjambi, a toora ozomboroto nḓe punguhirwa Ndjambi na ri, tjazumba a yandja ku imba mba ri puna ye wina. Ozomboroto nḓa kaze yandjererwe okuriwa i ovandu varwe posi yovapristeri uriri.”
5 Nu eye wa hungira komurungu na tja ku wo: “Omuna wOmundu eye Omuhona nandarire wesabata.”
Omundu ngwa remanene eke
(Mt 12:9-14Mk 3:1-6)
6 Nu mesabata rarwe Jesus wa hitire mosinagoge na hongo ovandu; tjandje nao mu nomundu ngwa remana eke rokunene. 7 Ozonongo zomambo nOvafarisei tjiva aave tjungire Jesus nawa ve mune kutja eye ma verukisa omundu mesabata, kokutja ve sore okumupa ondjo. 8 Nungwari Jesus aa tjiwa omeripuriro wawo, nopa tjera nai komundu ngwa remanene eke: “Sekama, nu indjo mba komurungu.” Nu ingwi omundu wa sekama na kurama. 9 Tjazumba Jesus we ve pura nai: “Ku kwa yandjerwa okongwi okutjita ouwa mesabata poo okongwi okutjita ouvi, okuyama omundu poo okumuyandeka?” 10 Eye wa tara ku wo avehe na tja komundu ngwi: “Nyaturura eke roye.” Eye wa nyaturura indi eke, noro ari veruka.
11 Owo va pindikire tjinene, narire tji verihungirire oveni kutja hapo Jesus mave sokumutjita vi.
Jesus ma toorora ovahongewa omurongo na vevari
(Mt 10:1-4Mk 3:13-19)
12 Momayuva ngo Jesus wa karondere kondundu okukakumba, nu wa rara ama kumbu ouṱuku auhe ku Ndjambi. 13 Nu tji pa tji eye wa isana ovahongewa ve, a toorora mo omurongo na vevari, nu e ve ruku kutja ovaapostele. 14 Owo va ri mba: OSimon, wina Jesus ma rukire ena Petrus, nomuangu we Andreas, na Jakobus na Johanes, na Filipus na Bartolomeus, 15 na Mateus na Tomas, na Jakobus, omuzandu wa Alfeus, na Simon, wina ngwaa isanewa Omuseloti, 16 na Judas, omuzandu wa Jakobus, na Judas Iskariot, ingwi ngwa karira omuhorore wa Jesus movineya.
Jesus ma hongo nokuverukisa ovandu
(Mt 4:23-25)
17 Jesus wa herukire kondundu puna ovaapostele ve, nu arire tja kakurama puna otjimbumba otjinene tjovemukongorere. Nu pa ri otjimbumba tjovandu ovengi mba zire kehi ra Judea na kOjerusalem, na mba zire kovihuro mbya ri komukuro womuronga oTirus na kOsidon. 18 Owo ve ya okuyekupuratena ku ye nokuverukisiwa omitjise vyawo. Nu imba mba ri nozombepo ozohakohoke wina ve ere nave verukisiwa. 19 Ovandu avehe va kondja okuṱuna ku ye, orondu mu ye iyamu zu omasa ngaa yeverura nu eye wa verukisa avehe.
Ondjoroka noruhoze
(Mt 5:1-12)
20 Jesus wa tara kovahongewa ve na tja:
“Oweṋe ovaṋingandu vasyona,
orondu ouhona wa Ndjambi oweṋu!
21 Oweṋe ovaṋingandu nambano
mbu mwa ṱondjara,
orondu mamu kutisiwa.
Oweṋe ovaṋingandu nambano mbu mamu riri,
orondu mamu yoro.
22 “Oweṋe ovaṋingandu ovandu tji mave mu tondo, tji mave mu humbu, na tji mave mu yamburura, na tji mave mu kuminine ngamwa otjiṋa otjivi mena rOmuna wOmundu! 23 Nyandeye nu mu yoroke oviṋa mbi tji vya tjitwa ku eṋe, orondu ondjambi yeṋu oyo onene meyuru. Ooihe mukururume otjinga ava tjitire kovaprofete omuhingo tjingewo mbo.
24 Nungwari owee ku eṋe nambano mbu mwa tumba,
tjinga indji ombyarero yeṋu amwe i muna rukuru!
25 Owee ku eṋe nambano mbu mwe kuta,
orondu mamu ṱondjara!
Owee ku eṋe nambano mbu mu yora nai,
orondu mamu ṱoruhoze namu riri!
26 “Owee ku eṋe ovandu tji mave mu tanga; ooihe mukururume otjinga ava tanga ovaprofete woposyo.
Okusuvera ovanavita
(Mt 5:38-48Mt 7:12a)
27 “Nungwari ku eṋe mbu mamu ndji zuu me tja nai: ‘Suvereye ovanavita na eṋe, tjiteye ouwa ku imba mbe mu tonda. 28 Sereye ondaya ku imba mbu mave mu sengi, nu kumbireye imba mbe mu tatumisa.’ 29 Omundu tje ku tono kotjitama, mu pa ihi otjikwao wina; nu tje ku yeka ongwava yoye, mu esa a tware indji ohema yoye wina. 30 Auhe ngu ma ningire otjiṋa, mu pa, nu ngu me ku yeka ovyoye o tja nga kotore. 31 Tjiteye kovakweṋu otja punga amamu vanga kutja owo ve tjite ku eṋe.
32 “Tji mamu suvere porwe imba mbe mu suvera, mamu mwine po ondjambi yatjike? Tjinga imba ovanauvi ave suvera imba mbe ve suvera! 33 Nu tji mamu tjiti ouwa ku imba porwe mbe tjita ouwa ku eṋe, mamu mwine po ondjambi yatjike? Imba ovanauvi wina e ri tjinga ave tjita? 34 Nu tji mamu yazemisa ovimariva ku imba porwe mbu mu nomaundjiro wokutja mave mu kotorere, mamu mwine po ondjambi yatjike? Imba mbe ha tjiwa Ndjambi wina e ri tjinga ave yazemisa kovanauvi ovakwao kutja owo ve kotorerwe otjivarero tjingetjo? 35 Nungwari suvereye ovanavita na eṋe, tjiteye ouwa ku wo, nu yazemiseye amu hi na okundjirako okukotorerwa. Ondjambi yeṋu otji mai rire onene, notji mamu rire ovanatje va Ndjambi wOkombandambanda, eye tjinga e nouwa ku imba mbe ha tja okuhepa na kovanauvi. 36 Rireye ovanatjari otja Iho punga e ri omunatjari.
Okupangura ovakweṋu
(Mt 7:1-5)
37 “Amu pangura ovakweṋu kutja amu ha pangurwa i Ndjambi; amu yandja ondjo kovakweṋu kutja amu ha pewa ondjo i Ndjambi. Isireye ovakweṋu kutja Ndjambi e mu isire. 38 Yandjeye kovakweṋu nu Ndjambi me mu pe wina. Tjiri, mamu pewa otjisaneke otjiwa tji tja pama, tji matji tikatika nu tji matji tuwa momake woye. Otjisaneke tji mamu saneke na tjo ovakweṋu, Ndjambi otjinga ame mu saneke na tjo wina.”
39 Nu Jesus we ve raerere omasanekero nga: “Omupoṱu kamaa yenene okunana omupoṱu omukwao. Tja tjiti nao aveyevari mave wire motjitoto. 40 Omuhongwa ke ri kombanda yomuhonge we; nungwari omuhongwa auhe tja mana omerihongero we, ma sana komuhonge we.
41 “Okutjavi tji mo munu okarupambaro ku ke ri meho romukweṋu, nu indji ondimbo ndji ri meho roye au hi nakuimuna? 42 Mo sora vi okutja komukweṋu: ‘Arikana mukwetu, kurama mbi ise mo okarupambaro meho roye,’ nu indji ondimbo ndji ri meho roye au hi nakuimuna? Munatjavivi ove, rutengatenga isa mo indji ondimbo ndji ri meho roye, otji mo sora okumuna nawa okunana inga okarupambaro ku ke ri meho romukweṋu.
Omuti novihape vyawo
(Mt 7:16-20Mt 12:33-35)
43 “Omuti omuwa kau twako ovihape ovivi, nu omuti omuvi kau twako ovihape oviwa. 44 Omuti ngamwa auhe u tjiukirwa kovihape vyawo. Omakuyu kaye nikorwa komuti womakuiya, nomandjembere kaye porwa komisaona. 45 Omundu womutima omuwa u isa ouwa movihuze oviwa vyomutima we, nomundu womutima omunauvi u isa ouvi moviṋa ovivi vyomutima we. Orondu otjinyo tji hungira imbi mbye ura momutima.
Ovatunge vevari vozondjuwo
(Mt 7:24-27)
46 “Okutjavi tji mu ndji isana kutja ‘Muhona, Muhona,’ ngunda amu ha tjiti imbi mbi mbi mu raera? 47 Auhe ngu meya ku ami, a puratene komambo wandje na kara nonḓuviro ku wo, ami me mu raisire kutja wa sana ku tjike. 48 Eye u ri otja omundu ngwa zika omazikameno wondjuwo ye kombanda yoruuwa. Nomupupo tji wa rauka, nomeva wonḓonḓu aye rivete mondjuwo ndji, oyo kai kurakurire ko, tjinga aya tungwa kombanda yoruuwa. 49 Nungwari ingwi ngu zuva omambo wandje na ha kara nonḓuviro ku wo, u ri otja omundu ngwa tunga ondjuwo ye meheke uriri nokuhinomazikameno; nomupupo wonḓonḓu tji weya naurivete mu yo, oyo mai u tjimanga uriri, nu tjiri, omawiro wondjuwo ndjo ya rira omanene tjinene!”