Jonatanni ge Davida ra hui
1 ǁNās khaoǃgâb ge Davida kēbo-aogu ǁanǃkhais Ramas ǃnâ hâsa xu ǃhū tsî ǁkhawa Jonatanni tawa sī tsî ge dî: “Tare-e ta dī hâ? Mâsa a ti dīsā? Tare-e ta sa îba ge tsūdī ob ra ǃgam te ǂgao?”
2 Ob ge Jonatanna ge ǃeream: “Hî-î, sats ge amase ǁō tide. Ti îb ge kai-i kas, ǂkhari-i kas hoasa titab mîba tama xū-e dī tama hâ. Tare xū-i ǃaromab kha ǁnâi ti îba nē xū-e tita xu nî sâu. ǁNās ge ī tide.”
3 Davidi ge Jonatanna nūs ǀkha ge mîba: “Sa îb ge ǃgâise a ǂan sats tita xa a ǃgâibahe ǃkhaisa; ǁnā-amagab ge go ǂâi: ‘Ab Jonatanna nēsa tā ǂan, îb tā tsūse tsâ.’ Xawe amase ǃKhūb a ûitsama tsî sats a ûitsama ǃkhais ao, ǀgui dāǃharos ǀguis ge tita tsî ǁōb tsîkhom ǁaegu hâ.”
4 Ob ge Jonatanna Davida ǃoa ge mî: “Sats ra ǂgao xū-i hoa-e ta ge nî dī.”
5 Davidi ge Jonatanna ǃoa ge mî: “ǁAris ge a ǀAsa ǁKhâb Kaitsē o ta ge gao-aob ǀkha nî ǂûǀhao. Xawe mā-am te, î ta ǃnonaǁî ǃuis kōse ǃaub ǃnâ sī sâusen. 6 Sa îb ga ǁkhui te, ots ge nî mî: ‘Davidi ge tita ai ǀkhomas ǀkha go ǂgansen, îb ǃnoesase Betlehems ǃoa ǃgû, ǁîb ǀaokhoen hoan di kurikorobe ǁguibas ǁnāpa ra dīhe xui-ao.’ 7 ‘ǃGâi a’ tib ga mî, o ta ge a ǃnorasa; xawe ǁaixab kao, o ǂan amaseb tsūdī teb nîsa ǂâibasen hâsa. 8 ǁNā ǃgaeǀhaos ǃKhūb ǀons ǃnâts ge tita ǀkha dīs xa ǂâi, î ǃgâise dī-ū te re. ǀHapixa ta nîs karao, satsa ǁnâi aitsama ǃgam te. Tare xū-i ǃaromats kha sa îba ǃoa nî sī-ū te?”
9 Ob ge Jonatanna ge ǃeream: “ǁNās ge ī tide. Xawe ǂanǁapo ta karao, ti îb tsūdī tsib nîsa ǂâibasen hâsa, o ta ge amase nî mîba tsi.”
10 Ob ge Davida Jonatanna ge dî: “Tari-e hā nî mîba te, sa îb ga ǁaixa ǃereamsa mā tsio?”
11 “Akhom ǃaub ǃoa ǂoa” tib ge Jonatanna Davida ǃoa ge mî. O kha ge ǃaub ǃoa ge ǃgû, 12 tsîb ge Jonatanna Davida ǃoa ge mî: “ǃKhūb, Israeli di Elob a ûitsama ǃkhais ao, nē ǁaeb ǁkhāb ai ǁari tsî sao ra tsēs ai ta ti îba nî dîǂuisa. Sa ǃgâib ǃoab ga ǃhoa, o ta ge amase nî ǂanǂan tsi. 13 Tsî tsūdī tsib nîsab ga ǂâibaseno, ab ǃKhūba ǃgam te, ǁnāsa ta ga mîba tsi tama io, ǃkhoenibasents nîse. Ab ǃKhūba hâǀkhā tsi ti îb ǀkhab ge hâ is ǁkhās khami. 14 Tsî noxopa ta nî ûis karao ǁnā ǃgaeǀhaos ǃKhūb ǀons ǃnâ khom ge dīsa ǃoa ǃgâidī te re, î ta tā ǁō. 15 Tā ǁkhāti sa ǃgâidība ti suriba xu ūdawa re. ǃKhūb ga Davida khākhoen hoana hoatsama a hîkākā, 16 xawe ab Jonatanna Davidi surib xa tā hîkākāhe. ǁNāti iga ī, ob ge ǃKhūba Davida khākhoen âb ǃnâ-u nî dīdawa-am.”
17 Jonatanni ge Davida ǁkhawa nūs ǀkha ge mîmâiba, Davidab ge ǀnam i amaga; ǁîb ge Davida ǁîb ǂûb khami ge ǀnam i. 18 ǁNās khaoǃgâb ge Jonatanna ǁîb ǃoa ge mî: “ǁAris ge a ǀAsa ǁKhâb Kaitsē tsîts ge nî ǁkhuihe, ǂnûǃkhais âts tāb tawa nî ǀkhaiǃnâ xui-ao. 19 ǁAris khaoǃgâ hâ tsēs ai oaǀkhī, îts ǂguro ǃnāsats ge sîsentsēs ai gau hâ i ǃkhais tawa sī tsî ǁnā ǀuiǁkhopos ǃgâb ai gau. 20 Tita ge ǃnona ǂāga, xū-e ra ǁkhâu khami ǁîs xōǀkhā nî ǁkhâu. 21 Tsî ta ge ti ǃgāba sî tsî ‘ǂĀga sī ôa’ ti nî mî. ǁÎb ǃoa ta ga ‘Kō, ǂāgu ge sa nēǀkhāb ai hâ, ǁîga ūkhâi, î hā’ ti a mî, ots ge a ǃnorasa. ǃKhūb a ûitsama ǃkhais ao i ge ǃaoroxasi-e a ǀkhai. 22 Xawe ǁîb ǃoa ta ga ‘Kō, ǂāgu ge sa nauǀkhāb ai hâ’ ti a mî, o ǃgû, ǃKhūb go sîbē tsi xuige. 23 Tsî ǁnā ǃkhais ǁîs xa khom goro ǃhoas xasa; ǂâis ǃnâ ūhâ, ǃKhūb ge hoaǁae sakhom ǁaegu ǃkhō-amaose hâ.”
24 Ob ge Davida ǃaub ǃnâ sī ge gau. Tsî ǀAsa ǁKhâb Kaitsēs aib ge gao-aoba, ǂûb nîse ge ǂnû. 25 ǁÎb ge ǁnaetisa ǂnûǃkhais âb, ǂnubiǂgoab tawa hâs ai sī ge ǂnû. Jonatanni ge ǁîb ǃoa-ai ge ǂnû tsî Abnera ǁîb xōǀkhā. Davidi ǂnûǃkhais ge ǀkhaiǃnâ i, 26 xaweb ge Saula ǁnātsē xū-i xare-e mî tama ge i, ǂâib ge xui-ao “Xū-i ge ǁîb ǀkha go ī tsîb ge a ǃanuoǃnâ tsî tāb tawa a hā ǁoa.” 27 Xawe sao ra tsē, ǀAsa ǁKhâb Kaitsēs khaoǃgâs ge Davidi ǂnûǃkhaisa noxopa ǀkhaiǃnâ i, ob ge Saula Jonatanna ge dî: “Tare xū-i ǃaromab Isaib ôaba ǁaris tsî nētsēs tsîna ǂûs tawa hā tama?”
28 Ob ge Jonatanna ge ǃeream: “Davidi ge tita ai ǀkhomas ǀkha go ǂgansen Betlehems ǃoab nî ǃgûga. 29 ǁÎb ge go mî: ‘Toxopa mā-am te re, î ta ǃgû, sida surib ǁguibasa ǃās ǃnâ ūhâ tsîb go ti ǃgâsab ǂûba a mîmā te, ǁnāpa ta nî hâsa xuige. Sa mûǁae iga ǃgâi, o ǁnâi mā-am te, î ta ti ǃgâsaga sari.’ ǁNā-amagas ge gao-aots tāb tawab a ǀkhaisa.”
30 Ob ge Saula Jonatanni ǀkha kaise ǁaixa tsî ge mî: “Sa ǂgomǃgâhe ǁoasa, mâǃoaxas ôatse! Tita ge a ǂan Isaib ôabats, sa taosib ase tsî sa îs taosib ase ǁhûiǂuibasen hâ ǃkhaisa. 31 Isaib ôab a ûitsamas kōse ī tide ǃkhais ge sats nî gao-ao kaisa. ǁNā-amaga khoe-e sî îb tita ǃoa hā-ūhe; ǁîb ge nî ǁō.”
32 Ob ge Jonatanna ǁgûba ge dî: “Tare-i ǃaromab nî ǃgamhe? Tare-eb dī hâ?”
33 Ob ge Saula ǁhâigôab âb ǀkha Jonatanna ge ǁhâi ǁîbab nî ǃgamga, tsî ǁnā ǁaeb aib ge Jonatanna ge ǂan, Sauli Davidab nî ǃgamsa amase ǂâibasen hâ ǃkhaisa. 34 Jonatanni ge kaise ǁaixa hâse tāba xu ge khâi, tsîb ge ǁnā tsēs, ǀgamǁî kaitsēs ǀAsa ǁkhâb dis ai xū-i xare-e ǂû tama ge i. ǁÎb ge Davidi ǃaroma kaise gere tsûaǂgao, Sauli ge Davida tsūse dī-ū amaga. 35 Sao ra ǁgoagab ge Jonatanna Davidi ǀkhab ge ǁnâugu hâ i khami, ǁîb ǀkhab nî ǀhaose ǃaub ǃoa ge ǂoa. ǁÎb ge ǂkham axab ǀkha ge hâ i 36 tsî axab ǃoa ge mî: “ǃKhoe, îts tita nî ǁkhâu ǂāga sī ū.” Tsî axab ge ǃkhoe, ob ge Jonatanna ǂāba ǁîba ge ǁkhâu-īǀkhā. 37 Tsî axab ge Jonatanni ge ǁkhâu ǂāb ge ǁnā ǃkhais tawa sīo, ob ge Jonatanna ǁîb ǃoa ge ǃhao: “ǂĀb ge ǃnūse sa ǃgâb ai ǁgoe.” 38 Jonatanni ge ǁkhawa axab ǃoa ge ǃhao: “ǃNoeǃnoesen. ǃHaese dī, î tā ǀhabe.” Ob ge axaba ǂāba ūkhâi tsî Jonatanna ǃoa ge hā. 39 ǁÎb ge xū-i xare-e nē ǀapes xa ge ǂan tama hâ i, Jonatanni tsî Davidi tsîkha ǀguikha ge ǁnās xa ge ǂan i. 40 Jonatanni ge ǁâtanin âba axaba mā tsî ge mî: “Ū, îts ǁîna Gibeas ǃoa ǃgû-ū.”
41 Tsî axab ge ǃgû, ob ge Davida ǀuiǁkhopos ǃgâba xu khâi tsî ǃnona ǃnāde ǃhūb kōse ge ǃgamǃgâ. ǁÎkha ge ǁoagu tsî gere ā; tsî Davidi ge ǃnāsase ge ā. 42 Ob ge Jonatanna ǁîb ǃoa ge mî: “ǂKhîb ǃnâ ǃgû re. Sakhom ge ǃKhūb ǀons ǃnâ nū tsî ge mî: ‘ǃKhūb ge nî dī, sats tsî tita tsîkhom tsî sa surib tsî ti surib tsîn nē mîmâis ǃKhūb ǀons ǃnâ khom ge dīsa ǀamose nî ǃkhōǀgaipesa.’ ” Ob ge Davida ge ǃgû tsî Jonatanni ge ǃās ǁga ge oa.
Oupanga wooDavid na Jonatan
1 David wa taura mOnaiot, a i ku Jonatan na kapura nai ku ye: “Ami mba tjita tjike, mba tataiza tjike, nouvi mbu mba tjita ku iho, eye puma vangere okundjizepa, owatjike?”
2 Nu Jonatan wa zira nai ku ye: “Ndjambi ma tjaere kutja o ha ṱu. Mo tjiwa uri, tate kamaa tjiti otjiṋa nokuhinokundjiraera, nandarire kutja otjinanḓengu poo otjauriri. Tate atja horekera tjike otjiṋa ku ami? Kamaape kara nao!”
3 David arire tja ziri a tja: “Iho ma tjiwa nawanawa kutja ove we ndji suvera, notje ripura nai mu ye omuini: ‘Jonatan ke nakusokutjiwa otjiṋa hi kutja ha hihamwa omutima.’ Tjimbe tja Muhona omunamuinyo na ove, pokati kandje nonḓiro pe nomukambo umwe uriri.”
4 Jonatan wa tja nai: “Atjihe tji movanga me ku tjitire.”
5 David wa zira a tja: “Tara, muhuka o romukandi wOmatendameno wOmueze, nami mbi sokurya puna ombara. Nungwari ndji esa mbi yende, mbi kaṱare mokuti nga kongurova oitjatatu. 6 Nu iho tje ndji varura, itja nai ku ye: ‘David we riyarikaṋa tjinene ku ami, mbi mu pe okuyenda tjimanga kotjihuro tjaihe Betlehem, orondu koṋa ngo maku tjitwa omukandi wombunguhiro keṱunḓu re arihe.’ 7 Neye tja tja: ‘Osemba!’ Okutja omukarere woye ke notjipo. Nungwari tja pindike tjinene, otji mo tjiwa kutja eye we rimana okundjitjita otjipo. 8 Arikana, ndji tjitira ondjingonekero; ove wa tjita omakwizikiro omayapuke ku ami. Tjinangara mba tjita ondjo, arikana, nga rire ove omuini ngu mo ndji zepa; nungwari o ndji twara ku iho.”
9 Jonatan wa zira nai: “O ripure notjiṋa tji tja sana ngo! Andakuzu mba tjiwa kutja, tjiri, tate we rimana okukutjita otjipo, hitje ku raere are?”
10 David we mu pura a tja: “Owaṋi ngu me ndji tjivisa, tjinangara iho we ku ziri nomazenge?”
11 Jonatan wa tja nai ku David: “Indjo tu yende mokuti!” 12 Naveyevari otji va ya, nu Jonatan wa tja nai ku David: “Muhona, Ndjambi wa Israel, nga rire omuhongonone pokati ketu! Muhuka moruveze ndunondwi poo muhuka yandina ami me pura tate; nomihingo vye kuna ove tji vi ri omiwa, ami me ku tjivisa. 13 Tate tje rimana okutjita otjipo kove, Muhona nge ndji zepe, tji mbi he ku hindire ombuze yokukuisa mo motjipo. Muhona nga kare puna ove, otja tja kara puna tate! 14 Nu ngunda ambi nomuinyo, arikana yenenisa omakwizikiro woye omayapuke, nu kara nouṱakame ku ami. 15 Nungwari tji mba koka, raisa ouṱakame tjingewo keṱunḓu randje nga aruhe. Nu Muhona tja mana okunyona ovanavita na ove avehe oparukaze, 16 omakwizikiro wetu na ove aye ha teyewa; tji ya teyewa Muhona me ku vere.”
17 Jonatan otja yanena David rukwao okumusuvera; orondu Jonatan we mu suverere tjinene otja tje risuvera omuini. 18 Nu Jonatan wa tja ku ye: “Muhuka o romukandi wOmatendameno wOmueze, nu tji u he ri po, mo varurwa, orondu oruveze rwoye kotjiriro tjandje ru ri tjo. 19 Nungwari muhuka yandina mo varurwa tjinene komeho; otji mo sokuyenda poṋa pu wa kaṱarere meyuva ndi nduyavevanga okukuzepa, nu kerihoreke ngo kongotwe yondundu yomawe. 20 Tjazumba otji me yumbu oviku vitatu popezu na yo, aayo me yaha ouhunga. 21 Nu me hindi omukarere wandje nomambo nga: ‘Twende u katjinge oviku!’ Nu tji mba tja nai ku ye: ‘Tara, oviku vi ri kuṱa kove, katoore!’ Mape hee kutja pe ri nawa kove, notji mo sora okupita. Tjimbe tja Muhona omunamuinyo komoo munu otjipo. 22 Nungwari tji mba tja kuye: ‘Oviku vi ri komurungu woye!’ Vyesa, Muhona tjinga e ri ngu ma vanga kutja u ze po. 23 Otja komakwizikiro ngu twa tjita na ove, Muhona ma kara omuhongonone pokati ketu nga aruhe.”
24 David otja ṱara mokuti. Meyuva romukandi wOmatendameno wOmueze tji re ya, ombara ya ya kotjiriro okukarya, 25 nai kahaama poṋa payo keṋe yekuma rondjuwo, nu Abner wa haamene meṋe yayo; nungwari Jonatan a haamene kotjiriro tji tjari ouhunga nombara, nu poruveze rwa David pa ri tjo. 26 Nungwari eyuva ndo Saul ka hungirire otjiṋa, eye tjinga a tjangovasi kwa tjitwa otjiṋa ku David, notja rire omuhakohoke. 27 Mependukirwa kombunda yeyuva romukandi wOmatendameno wOmueze poruveze rwa David pa ri tjo rukwao. Saul arire tja pura komuzandu we Jonatan a tja: “Otjikwatjike omuzandu wa Isai tje he ere kotjiriro, erero na ndino?”
28 Nu Jonatan wa zira a tja: “Eye we ndji ningire kutja a yende kObetlehem. 29 Eye wa tja: ‘Ndji esa mbi yende, onganda yetu aihe tjinga amai tjiti ombunguhiro motjihuro, nomarumbi wandje ave ndji rakiza kutja mbi kare po. Nu tjiri, tji u ri epanga randje, ndji esa mbi katare omuhoko wandje.’ David ope ha zire okuhaama poṋa pe sokuhaama potjiriro tjoye.”
30 Saul arire tja ṱomazenge tjinene na Jonatan na tja ku ye: “Muatje, oove wa nyoko wotjivepotjipiku! Hapo, ami mba tjiwa kutja we ritoororera omuzandu wa Isai, no riyamburura omuini na nyoko! 31 David ngunda e nomuinyo, ove komoo rire ombara yehi ndi. Nambano twende kemuete mba, eye u sokuṱa.”
32 Jonatan wa zira ku ihe Saul a tja: “Ma ṱire tjike? Wa ungura tjike?”
33 Saul otja yerera Jonatan enga kutja e mu zepe, nu Jonatan otja muna kutja nangwari ihe, tjiri, we rimana okuzepa David. 34 Jonatan wa sekama kotjiriro nomazenge omanene, na ha ri otjiṋa meyuva ndi oritjavari rOmatendameno womueze. Neye wa hihamwa omutima tjinene mena ra David, ihe tjinga a yamburura David. 35 Nu mependukirwa Jonatan wa ya mokuti okukahakaena na David otja pu va zuvasana; neye wa twaerera omukarere omutanda. 36 Jonatan wa tja nai komukarere ngwi: “Tupuka, u katjinge oviku mbi me yumbu!” Nomukarere ngunda ama tupuka, Jonatan arire tja yumbu otjiku okururumisa ye. 37 Nomukarere tje ya poṋa pu pa wire otjiku, Jonatan wa ravaere ku ye a tja: “Otjiku tji ri komurungu woye! 38 Okurama mbo uriri, hakahana!” Nomukarere wa toora otjiku na kotoka komuhona we. 39 Omukarere ngwi kaa tjiwa kutja ihi matji hee tjike posi ya Jonatan na David ombaa ve tjiwa. 40 Jonatan wa yandja oviyumbe vye komukarere ne mu raere kutja e vi yarure kotjihuro.
41 Nomukarere tja za nokuyaruka, David wa sekama kongotwe yondundu yomawe ne riwisa onḓurumika ne ripete tutatu; tjazumba David na Jonatan arire tji va hupitasana nave riri, noruhoze rwa David rwa ri orunene tjinene pu indwi orwa Jonatan. 42 Jonatan wa tja nai ku David “Twende mohange mape kara otja tji twa kwizikasana mena ra Ndjambi. Muhona ma kara omuhongonone pokati ketu na ove, na pokati kozondekurona zandje nozoye nga aruhe.” Tjazumba David wa sekama na i, nu Jonatan wa yaruka kotjihuro.