Hiskia, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 29:1-22 31:1)
1 Momumvo omutitatu gwepangelo lyomukwaniilwa gwaIsrael Hosea yaEla, Hiskia yaAhas okwa ningi omukwaniilwa gwaJuda 2 mepipi lyomimvo omilongo mbali nantano nokwa lele muJerusalem omimvo omilongo mbali nomugoyi. Yina oAbi yaSakaria. 3 Okwa landula oshinkoti shahekulu omukwaniilwa David e ta ningi shoka sho opalela Omuwa. 4 Okwa yonagula po omahala giinonoma yuupagani, okwa kumuna po oongundhimanya nokwa kumagula po iiyelekela yakalungakiintu Asheera. Okwa tatula po eyoka lyoshikushu ndyoka lya hambulilwe kuMoses hali ithanwa Nehushtan. Aaisraeli oya li haye li yambele iitsininondjambo noku li simaneka. 5 Hiskia okwi inekele Omuwa, Kalunga kaIsrael; muJuda kamwa li omukwaniilwa gulwe e mu fa, e mu tetekela ando nenge e mu landula. 6 Okwa li omwiinekelwa gOmuwa ye ina etha okuvulika kuye, ihe okwa dhiginine iipango mbyoka Omuwa e yi pele Moses. 7 Omolwashoka Omuwa a li e mu na nokwa li e na elago mwaayihe mbyoka a ningi. Okwa tsu ondumbo nomupangeli gwaAssur e ta tindi okwiigandja kuye. 8 Okwa sindi Aafilisti e ta matukile iitembukilwa yawo ayihe, iishona niinene, sigo okuGaza nomikunda dhe shi kundukidha.
9 Momumvo omutine gwepangelo lyaHiskia, omumvo omutiheyali gwepangelo lyomukwaniilwa gwaIsrael Hosea yaEla, omupangeli gwaAssur Salmaneser okwa homona Israel e ta kondeke Samaria. 10 Momumvo omutitatu gwekondeko Samaria osha teka po; omumvo nguka ogwa li omutihamano gwepangelo lyaHiskia nomutimugoyi gwepangelo lyaHosea. 11 Omupangeli gwaAssur okwa fala Aaisraeli kuAssur oonkwatwa. Yamwe yomuyo okwe ya tula moshilando Halak, yamwe opopepi nomulonga Habor moshikandjo shaGosan nayamwe omiilando yAamedia.
12 Samaria osha teka po, oshoka Aaisraeli inaa vulika kOmuwa, Kalunga kawo, ihe oya teya ehangano ndyoka a hangana nayo yo inaa vulika kiipango ayihe mbyoka ye yi pelwe kuMoses, omumati gwOmuwa. Inaa pulakena yo inaa vulika nando.
Aayassur taa homona Jerusalem
(2 Ondjal. 32:1-19Jes. 36:1-22)
13 Momumvo omutimulongo nomutine gwepangelo lyomukwaniilwa Hiskia, Sennakerib omupangeli gwaAssur, okwa matukile iilandohote yaJuda e te yi kutha ko. 14 Hiskia okwa tumu elaka kuSennakerib, sho a li muLakish tali ti: “Onda puka; ombili, hulitha po omahomono goye, notandi ke ku futa shoka to pula.” Eyamukulo lyomupangeli olya li tali ti kutya Hiskia ne mu tumine oshisiliveli shondjundo yookilograma 10,000 noshingoli shondjundo yookilograma 1000. 15 Hiskia okwe mu tumine iingoli ayihe ya li motempeli nomoompungulo dhomuuwa. 16 Okwa kugunyuna ko wo oshingoli shokomiyelo dhotempeli noshingoli shoka a kolongelele kiikulo yomiyelo e ta tumine kuSennakerib. 17 Omupangeli gwaAssur okwa tumu etangakwiita enene lya zi muLakish, li ka matukile Hiskia muJerusalem. Olya li lya wilikwa komalenga omanene gatatu. Sho ga thiki kuJerusalem, oga kwata po ondjila yaatungi yoonguwo, pomukanka gwomeya ngoka tagu kutha omeya mondama yopombanda, 18 noga tumu komukwaniilwa Hiskia. Elenga lyomuuwa Eliakim lyaHilkia, amushangampangu Shebna na amushangandjayi Joak yaAsaf oya yi kugo. 19 Elenga enene lyomupangeli gwaAssur olya ti kuyo: “Lombweleni Hiskia kutya omupangeli omunene gwaAssur ota ti ngeyi: ‘Einekelo lyoye olyo okwiinekela shike? 20 Oto tengeneke ngiika kutya moohapu dhanathangwa ohamu zi omayele noonkondo miita. Ngoye owi inekela lye, sho wa tsa ondumbo nangame? 21 Ngiika owi inekela Egipiti, ihe olya fa enenge lya shandjuka tali ulula oshikaha shomuntu ngoka ti itsile ko. Omukwaniilwa gwaEgipiti osho a tya, ngele pe na ngoka te mu inekele.’ ”
22 Elenga enene olya tsikile ko tali ti: “Nenge otamu lombwele ndje mu tye, otwi inekela Omuwa, Kalunga ketu? Nani Hiskia ina hanagula po omahala gokunonoma niiyambelo yOmuwa ngoka, sho a lombwele Aajuda nAajerusalem, ya simaneke ashike oshiyambelo shomuJerusalem? 23 Medhina lyamwene gwandje, omupangeli gwaAssur, otandi ku uvanekele, ndi ku pe uukambe omayuvi gaali, ngele oto vulu oku u monena aakayili yawo. 24 Ngoye ito gwana nando okumatukila elenga limwe eshona lyokuAssur, ndele natango omwi inekela Egipiti te ku tumine omatembakwiita naakawilinkambe! 25 Nenge oto dhiladhila kutya onda homona oshilongo shika noku shi hanagula po ndaa na eutho lyOmuwa? Omuwa oye mwene a lombwele ndje, ndi shi matukile, ngame ndi shi hanagule po.”
26 Nena Eliakim, Shebna naJoah oya lombwele elenga ya ti: “Tatekulu, popya Oshiaramea, otu shi uvite. Ino popya Oshihebeli, aantu ayehe kombanda yedhingililokuma otaye tu pulakene.”
27 Elenga olya yamukula lya ti: “Oto dhiladhila kutya mwene gwandje okwa tumu ndje kumwene gwoye nokungoye amuke, ndi popye oohapu ndhika? Aawoo, ondi na okulombwela wo aantu mboka ye li kekuma, mboka ye na okulya omapumba gawo notaa nu omasita gawo, naanaa ngaashi ne.”
28 Nena elenga olya thikama po e tali igidha mOshihebeli tali ti: “Pulakeneni sho omupangeli gwaAssur te mu lombwele! 29 Ote mu londodha, mwaa kotokelwe kuHiskia. Hiskia ita vulu oku mu hupitha. 30 Inamu pitika, e mu heke mu inekele Omuwa. Inamu dhiladhila kutya Omuwa ote ke mu hupitha, nenge a keelele omatangakwiita getu gaAssur okukwata po oshilando sheni. 31 Inamu pulakena Hiskia. Omupangeli gwaAssur ote mu lombwele, mu pite mo moshilando, mu ye pondje ne mu igandje. Amuhe otamu ka pitikilwa, mu lye omandjembele koomviinu dheni yene, oonkwiyu komikwiyu dheni yene nokunwa omeya momithima dheni yene, 32 sigo omupangeli te mu fala moshilongo sha faathana nosheni yene, moka mu na iitsambe yomiviinu tayi gandja omaviinu nomu na iilya yokuninga iikwiila; olyo evi lyomiolivi, lyomagadhi gooholivi nolyomagadhi goonyushi. Ngele tamu ningi shoka ta ti, itamu ka sa, ihe otamu kala mu na omwenyo. Inamu tulwa muugoya kuHiskia, mu dhiladhile kutya Omuwa ote mu hupitha. 33 Ookalunga yiigwana yilwe oya hupitha tuu iilongo yawo miikaha yomupangeli gwaAssur? 34 Ookalunga yaHamat noyaArpad oye li peni ngashingeyi? Ookalunga yaSefarvaim, yaHena noyaIvva oye li peni? Ope na tuu shoka sha hupitha Samaria? 35 Uunake gumwe gwomookalunga mbaka a hupitha nando oshilongo shimwe shomuyo miikaha yomupangeli gwetu? Ndele nena oshike tashi mu dhiladhilitha kutya Omuwa ota hupitha Jerusalem?”
36 Aantu oya li ya tya thilu, naanaa ngaashi omukwaniilwa Hiskia e ya lombwele; inaa popya sha nando. 37 Nena Eliakim, Shebna naJoah oya tuula oonguwo dhawo moluhodhi e taa zi po e taa ka lombwela omukwaniilwa shoka elenga lyokuAssur lya ti.
Hiskia ohamba yaJuda
1 Nomudo omutitatu waHosea yaEla, ohamba yaIsrael, Hiskia yaAhas, ohamba yaJuda, a ninga ohamba. 2 Omido daye da li omilongo mbali nanhano, eshi a ninga ohamba nokwa pangela muJerusalem omido omilongo mbali nomugoi. Nedina laina la li Abi yaSakaria. 3 Ndele ye okwa ninga osho sha yuka momesho Omwene ngaashi xe David a ninga. 4 Nokwa hanauna po oikulundu yokuyambela nokwa tataula eengudi domamanya, nokwa ka po omalupwelele aAsera neyoka loshikushu, Moses e li ningile, ye e li teyaula po, shaashi ovana vaIsrael ve li twiminina. Nokwe li ifana Nehustan. 5 Ye okwe lineekela Omwene Kalunga kaIsrael. Mokati keehamba daJuda, inamu monika nokonima yayo nokomesho yayo nande imwe ngaashi yo ya kala. 6 Heeno, okwa kanyatela mOmwene, ina kanduka mo muye ndele a diinina oipango yaye, oyo Omwene e i lombwela Moses. 7 NOmwene a kala pamwe naye. Keshe apa a ya, ye okwa li e nelao. Ndele ye okwe liteeka ohamba yaAsiria, ndele ine i longela vali. 8 Nokwa taataa Ovafilisti fiyo okuGasa nokoshilongo shavo, okudja koshungo yenangelo fiyo okoshilando shi nohotekuma.
9 Ndelenee momudo omutine wohamba Hiskia, owo omudo omutiheyali waHosea yaEla, ohamba yaIsrael, Salmaneser, ohamba yaAsiria ya homona Samaria ndele ye shi kondeka. 10 Ndele vo ove shi nangala pexulilo lomudo omutitatu. Momudo omutihamano waHiskia, owo omudo omutimugoi waHosea, ohamba yaIsrael, Samaria sha nangalwa. 11 Nohamba yaAsiria ya twala Ovaisraeli moukwatwa muAsiria, ndele va tula muHalag nopomunghulo waHabor, omulonga waGosan nomoilando yomuMedia, 12 shaashi inava dulika kondaka yOmwene Kalunga kavo, ndelenee va tauluka ehangano laye, ashishe osho Moses, omupiya wOmwene a popya, ndele inave i pwilikina ile oku i wanifa.
Jerusalem tashi kondekwa kOvaasiria
13 Ndelenee momudo omutimulongo nomutine wohamba Hiskia, Sanheerib, ohamba yaAsiria, ya homona oilando aishe i neehotekuma yomuJuda, ndele ye i hanauna po. 14 Opo nee Hiskia, ohamba yaJuda, ya shiivifila ohamba yaAsiria, ya li muLakis, tai ti: “Ame nda nyona. Shuna, dja po pwaame. Keshe osho to dike nge, ame ohandi yandje.” Nohamba yaAsiria okwa futifa Hiskia eekilograma omayovi omulongo doisiliveli neekilograma eyovi doshingoldo. 15 Ndele Hiskia okwa yandja oisiliveli aishe ya monika mongulu yOmwene nomomalimba emona ongulu yOmwene nomomalimba emona ongulu yohamba. 16 Pomafiku tuu enya Hiskia okwa kokola po oshingoldo shokoivelo nokeengudi dotembeli yOmwene nomeemango, osho Hiskia, ohamba yaJuda, kwa li e shi nateka ko, ndele e shi yandja kohamba yaAsiria.
17 Opo nee ohamba yaAsiria ya tuma Tartan naRabsaris naRabsake va dja kuLakis, ve nomatanga ovakwaita vahapu kohamba Hiskia kuJerusalem. Ndele vo ve uya popepi naJerusalem. Ndele vo eshi ve uya, ova kanghama petondokelo lomeva oketale lokombada, opondjila yokuya kepumbu lomufufuli woikafa. 18 Ndele va ifana ohamba. Opo nee Eliakim yaHilkia, elenga ekulunhu lomouhamba naSebna, omushangi, naJoah naAsaf, elenga ekulunhu, va pita pondje va ya kuvo. 19 Ndele Rabsake ta ti kuvo: “Lombweleni Hiskia: ‘Ohamba inene, ohamba yaAsiria, tai ti ngaha: Elineekelo ove we lineekela olashike? 20 Ove to diladila mbela nokutya, okupopyaana nomilungu okwo epukululo nonyati yomolwoodi? Ove to lineekele lyelye, eshi wa twa ondubo naame? 21 Tala hano paife, ove oho lineekele oshihati sholumbungu sha teka po, nokutya Egipiti, sho, ngeenge umwe te likolelele kusho, ohashi tu meke laye, ndele tashi li tyuula. Farao, ohamba yaEgipiti, osho i li kukeshe ou te i lineekele. 22 Ndelenee nye ngeenge tamu ti kwaame: “Fye hatu lineekele Omwene, Kalunga ketu,” haye ou, oikulundu yaye neealtari daye Hiskia a hanauna po, eshi a lombwela Juda naJerusalem: “Koaltari ei yomuJerusalem mu nokulinyongamena”? 23 Heeno, tweni hano eemhata nomwene wange, ohamba yaAsiria, ame ohandi ku pe eenghambe omayovi avali, ngeenge ove to dulu oku di kongela ovalondi. 24 Oto dulu ngahelipi okukandula po etotelo lelenga nande limwe lelenga linini li dulike komakwao aa omwene wange? Ndelenee ove ho lineekele kuEgipiti u mone ko omatemba oita novalondi veenghambe. 25 Ame onde uya, vati, inandi pula kOmwene, ndi lwife onhele ei, ame ndi i hanaune po? Omwene okwa lombwela nge, ta ti: Inda u ka lwife oshilongo eshi, u shi hanaune po.’ ”
26 Opo nee Eliakim, omona waHilkia, Sebna naJoah, ova lombwela Rabsake, tava ti: “Popya novanhu voye Oshiaramea, osheshi otu shi udite. Ino tu popifa mOshiheberi momatwi ovakwaita ovo ve li kohotekuma.” 27 Ndelenee Rabsake ta ti: “Omwene wange okwa tuma nge ashike komwene woye nokwoove ndi mu lombwele eendjovo edi, vati? Ina tuma nge kovalumenhu ve li omutumba kohotekuma, ava ve nokulya omatudi avo vene nokunwa omaxu avo vene pamwe nanye?” 28 Opo nee Rabsake a ehena ko, ta kala ofika ndele ta lalekida, ta popi Oshiheberi, ndele ta ti: “Pwilikineni eendjovo dohamba inene, ohamba yaAsiria! 29 Ohamba tai ti ngaha: ‘Inamu laipikwa kuHiskia, osheshi ye ita dulu oku mu xupifa. 30 Inamu lineekelifwa Omwene kuHiskia, eshi ta ti: Omwene ote mu xupifa shili, noshilando eshi itashi yandjwa momake ohamba yaAsiria.’ 31 Inamu pwilikina Hiskia. Osheshi ohamba yaAsiria tai ti ngaha: ‘Tu ningeni oukaume, fye nanye, nye mu liyandje, nye mu kale, keshe umwe ota li komuviinyu waye mwene nokomukwiyu waye mwene, ndele keshe umwe ta nu momufima waye. 32 Fiyo handi uya ndi mu ile, ndi mu twale kedu ngaashi olo leni: kedu loilya nolomaviinyu, kedu lomungome noloikokola yomiviinyu, kedu lomalumono nolomaadi eenyiki. Opo nee tamu ka kala nomwenyo, ndele itamu fi. Ndele inamu pwilikina Hiskia, osheshi ye ote mu pukifa, eshi ta ti, Omwene ote ke tu xupifa! 33 Oikalunga yoiwana oya xupifa tuu keshe umwe oshilongo shaye, momake ohamba yaAsiria? 34 Oikalunga yaHamat noyaArpad oi li peni? Oikalunga yaSefarvaim Hena naIva, oi li peni? Yo oya dula tuu okuxupifa Samaria momake ange? 35 Oshikalunga shomoikalunga yoilongo aishe olyelye, ou a xupifa oshilongo shaye momake ange, opo ngeno Omwene a dule okuxupifa Jerusalem momake ange?’ ”
36 Ndelenee ovakwaita va kala va mwena, inave mu nyamukula sha. Osheshi osho va lombwelwa kohamba: “Inamu mu nyamukula sha.” 37 Opo nee Eliakim yaHilkia, elenga ekulunhu lomouhamba, naSebna, omushangi, naJoah yaAsaf, elenga ekulunhu, ve uya kuHiskia, ve noikutu ya pombauka ndele tave mu shiivifile eendjovo daRabsake.