Goliat ta shongo Aaisraeli
1 Aafilisti oya gongalele olugodhi muSoko, oshilando shimwe shomuJuda. Oya yungu ontanda mehala haku tiwa Efes Dammim, pokati kaSoko naAseka. 2 Saul nAaisraeli oya gongala wo noya yungu ontanda molusilu lwaEla, moka ya langele komauta, ya kondje nAafilisti. 3 Aafilisti oya li kondundu yimwe, Aaisraeli okonkwawo nopokati kawo opwa li olusilu.
4 Omulumentu gumwe edhina lye Goliat, ogwomoshilando Gat, okwa zi montanda yAafilisti ti igidha Aaisraeli. Okwa li gwomuthika gwoometa ndatu konyala 5 nokwa zala iisha yiiyela yuudhigu wookilograma omilongo ntano naheyali negala lyosheela. 6 Omagulu ge oga li ga shigwa kiisha yiiyela nokwa li a leka kepepe lye egonga ele lyosheela. 7 Egonga lye olya li li na oshikwatelo shi thike pondisimbumu, nefo lyegonga lye olya li osheela shuudhigu wookilograma heyali. Komeho ge ohaku kala omukwiita a humbata ehuuyanza lye. 8 Goliat okwa thikama nokwi igidha Aaisraeli ta ti: “Otamu ningi shike mpoka mwi ilongekidhila olugodhi? Ongame Omufilisti, one aapika yaSaul! Hogololeni mokati keni omulumentu, e ye, tu kondje. 9 Ngele ta sindana e ta dhipaga ndje, otatu ningi aapika yeni, ihe ngele tandi mu sindi e tandi mu dhipaga, otamu ningi aapika yetu. 10 Mpaka onda shongo etangakwiita lyAaisraeli. Ngame onda hala, mu tume omuntu, tu kondje naye.” 11 Saul naantu ye sho yu uvu oohapu ndhika, oya sholola.
David teya montanda yaSaul
12 David yaIsai okwa li Omuefrata gwomuBetlehem shomuJuda. Isai okwa li e na aamati yahetatu, nopethimbo lyuukwaniilwa waSaul okwa li omukokele. 13 Oyanamati yatatu aakuluntu oya adhika ya yi kiita metangakwiita lyaSaul. Omukuluntu gwawo okwa li Eliab, ontowele oAbinadab nashilandula oShamma. 14 David okwa li onkelo. Manga aamwayina yatatu aakuluntu ya li naSaul, 15 David okwa li ha zi po puyo ombalwaali, a ka lithe oonzi dhahe kuBetlehem.
16 Goliat okwa li ta shokashoka Aaisraeli ongula kehe nongulohi kehe omasiku omilongo ne.
17 Esiku limwe Isai okwa lombwele David: “Kutha oolata mbali dhiilya ya kangwa niikwiila omulongo, u yi fale nziya kaamwanyoko kontanda. 18 Iipambu mbika omulongo yehini yi faalela ondjayi yiita. Inda, u ka talele po aamwanyoko, nokutya oye li po ngiini, e to galuka nendhindhiliko lyasha tali holola kutya owe ya mona noye li nawa. 19 Omukwaniilwa Saul, aamwanyoko nAaisraeli ayehe oye li molusilu lwaEla taa kondjitha Aafilisti.”
20 Ongula onene yesiku lya landula David okwa meneka. Oonzi okwe dhi thigile omusita omukwawo. Okwa kutha iikulya e ta yi, ngaashi he e mu lombwele. Kontanda okwa thiki ko pethimbo ndyoka Aaisraeli ya li taa piti mo, ya ka kondje, noya kaluluka onkugo yolugodhi. 21 Omatanga gAafilisti nogAaisraeli oga li ga langela komatati ga taalelathana. 22 David okwa thigi po iikulya pomukeeleli gwompungulilo e ta matukile keha lyolugodhi. Okwa yi kaamwayina e te ya pula kutya oye li po ngiini. 23 Manga ta popi nayo, Goliat okwa holoka ta popi ngoshito kAaisraeli, naDavid oku uvite ko. 24 Aaisraeli sho ya mono Goliat, oya fadhuka po kuumbanda. 25 Oya lombwelathana ya ti: “Mu taleni! Pulakeneni omakudhilo ge. Omukwaniilwa Saul oku uvaneke okugandja ofuto onene komuntu ngoka te mu dhipaga. Omukwaniilwa ote ke mu pa ishewe omwana omukadhona, e mu hokane, noyaandjawo otaa mangululwa mokufendela oompale.”
26 David okwa pula mukwawo ngoka a li popepi naye a ti: “Omuntu ngoka ta dhipaga Omufilisti nguka nota mangulula Israel momukundu nguka, ota ningwa ngiini? Nokuli omupagani nguka omufukolume oshike, sho ta nyana etangakwiita lyaKalunga omunamwenyo?” 27 Oye mu hokololele shoka tashi ka ningilwa omuntu ngoka ta dhipaga Goliat.
28 Eliab, omumwayina gwaDavid, oku uvu sho David ta lombwele aantu. Okwa geele David ta ti: “Oto ningi shike mpaka? Olye ta litha oonzi peha lyoye kombuga? Ntseyele ngoye! Owe ya ashike okutala olugodhi!”
29 David okwa pula a ti: “Onda ningi shike ano? Ite vulu nani okupula sha?” 30 Okwa shuna komuntu gulwe e te mu pula epulo olyo tuu ndyoka.
31 Aantu yamwe oyu uvu shoka David a ti noya lombwele Saul, Saul nokwi ithana David. 32 David okwa ti kuSaul: “Nkeyama, kape na mpumbwe yokutila Omufilisti nguka. Otandi yi, ndi ka kondje naye.”
33 Saul okwa yamukula: “Aawe, oto vulu ngiini oku mu kondjitha? Ongoye omunona natango, ye omukwiita okuza kuugundjuka we.”
34 David okwa ti: “Nkeyama, ohandi litha oonzi dhatate. Nongele onkoshi nenge emwanka tali nakula mo onzigona, 35 otandi li landula e tandi li dhenge note yululula ko onzigona. Nongele onkoshi nenge emwanka tali galukile ndje, otandi li kwata momunino e tandi li dhipaga. 36 Onda dhipaga oonkoshi nomamwanka, nosho tii ka ningila Omufilisti nguka omupagani, nguka a nyana aakwiita yaKalunga omunamwenyo. 37 Omuwa okwa hupitha ndje koonkoshi nokomamwanka; ota ka hupitha ndje wo kOmufilisti nguka.”
Saul okwa yamukula a ti: “Onawa, inda ano; Omuwa na kale nangoye.” 38 Saul okwa zaleke David omahwahwa ge mwene: egala lyosheela okwe li tula komutse gwe nokwe mu pe ondjatha yosheela. 39 David okwi izaleke egongamwele lyaSaul kombanda yoonguwo dhiiyela nokwa kambadhala okweenda, ihe ine shi vula nando, oshoka okwa li ina igilila oku dhi zala. Okwa ti kuSaul: “Itandi vulu okukondja nando, sho nda zala ndhika, oshoka inandi dhi longitha nale.” Onkee okwe dhi hula mo. 40 Okwa kutha ondhimbo nokwa toola omamanya gatano gothethengele molusilu e te ga tula mokampunda ke. Okwa ka tsakaneka Goliat e na oshuumbitho shomamanya moshikaha she.
David ta sindi Goliat
41 Omufilisti okwa tameke okuhedha kuDavid e na omuhumbati gwehuuyanza lye te ende komeho ge. Okwa hedha ko. 42 Sho a mono David nawa, okwe mu dhini, oshoka okamati kowala kondjelo ombwanawa. 43 Okwa ti kuDavid: “Ondhimbo oyashike? Oto dhiladhila ngame ombwa?” Okwa thingi David medhina lyiikalunga ye. 44 Okwa ti kuDavid: “Ila nduno, omudhimba gwoye ndi ke gu gandje koondhila nokiilikama, yi gu lye po.”
45 David okwa yamukula a ti: “Oto ya, u kondjithe ndje u na egongamwele, omwele negonga, ihe ngame otandi ku kondjitha medhina lyOmuwa Omunankondoawike, Kalunga komatangakwiita gaIsrael, ngoka we mu nyana. 46 Nena ndjika Omuwa ote ku gandja miikaha yandje; otandi ke ku dhenga e tandi tete ko omutse gwoye. Notandi ka gandja omidhimba dhaakwiita Aafilisti okuliwa koondhila nokiilikama. Nena uuyuni auhe otau ka tseya kutya Israel oku na Kalunga, 47 noshaa ngoka e li mpaka ota ka mona kutya Omuwa ita pumbwa nando omagongamwele nenge omagonga, a hupithe aantu ye. Oye esindano molugodhi, note ke mu gandja amuhe miikaha yetu.”
48 Goliat okwa tameke okweenda ta hedha ishewe kuDavid, naDavid okwa matukile nanziya komalondo gAafilisti, e mu kondjithe. 49 Okwa hiti oshikaha she mokampunda ke e ta kutha mo emanya, a dhaadhigile kuGoliat. Olye mu dhenge mombamba yoshipala e tali ningine molukwe lwomutse, naGoliat okwa gwile pevi noshipala sha sizimana mevi. 50 Osho ngaaka David a sindi Omufilisti kee na gongamwele; okwa dhipaga Goliat noshuumbitho nemanya! 51 Okwa matukile kuye e ta thikama puye e ta pweya mo egongamwele lyaGoliat molumpangwa e ta tete ko omutse, sho e mu dhipaga.
Aafilisti sho ya mono kutya ofule yawo oya sa, oya fadhuka po. 52 Aaisraeli nAajuda oya kugilile noye ya tidha ye ya landula ondjila ayihe, sigo okuGat nokomiyelo dhaEkron. Aafilisti oomwahe oya kangawala ondjila ayihe ndjoka yu uka kuShaarajim, sigo okuGat naEkron. 53 Aaisraeli sho ya galuka ko okulandula Aafilisti, oya yugu ontanda yawo. 54 David okwa kutha po omutse gwaGoliat e te gu fala kuJerusalem, ihe egonga lyaGoliat okwe li kaleke motenda ye.
David montaneho yaSaul
55 Saul sho a mono David ta yi, a ka kondjithe Goliat, okwa pula ondjayi yetangakwiita lye Abner a ti: “Abner, omunona nguka ogwalye?”
Abner okwa yamukula: “Nkeyama, kandi mu shi nando.”
56 Saul okwa ti: “Inda ano, u ka pule.”
57 Opo ihe David sho a galukile kontanda konima yokudhipaga Goliat, Abner okwe mu fala kuSaul. David okwa li natango e na omutse gwaGoliat. 58 Saul okwe mu pula: “Mumati, ngoye omuna gwalye?”
David okwa yamukula: “Ongame omuna gwaIsai, omupiya gwoye gwokuBetlehem.”
David ta dipaa Goliat
1 NOvafilisti va ongela omatanga avo ovakwaita va ka homone, ndele va ongala puSogo shomuJuda ndele va onga onhanda pokati kaSogo naAseka muEfes-Dammim. 2 Ndelenee Saul novalumenhu Ovaisraeli va ongala ndele va onga onhanda mefilu laEla, ndele va tanda ombinga va taalela Ovafilisti; 3 nOvafilisti va li komhunda kombinga yavo nOvaisraeli va li komhunda kombinga yavo, nefilu la li pokati kavo. 4 Opo nee meenhanda dOvafilisti omwa dja umwe, a deuka, ofule yokulwa, edina laye Goliat womuGat. Oule waye wa li omaludimbo ahamano noule weke. 5 Komutwe waye kwa li embale loshikushu, nokwa djala oshikutu shoipwakotolwa yoshivela, oudjuu woshikutu shoshivela wa li eekilograma omilongo nhano na heyali doshikushu. 6 Komaulu aye okwa djala oshikelelifovela shitwima nopokati komapepe eonga loshikushu. 7 Oshihengo sheonga laye sha li shi fike pongala yomushi, noudjuu wefo leonga laye wa li u fike peekilograma heyali doshikushu, nomuhumbati woshikelelifo shaye e mu pitila komesho. 8 Ndele ye okwa ehena ko ndee ta ingida ta ti kOvaisraeli ava va tanda ombinga ndee te va lombwele: “Omolwashike mwe uya mu tande ombinga? Ame ndishi Omufilisti, nye ovapiya vaSaul? Hoololeni omulumenhu umwe ne uye kwaame. 9 Ye ngeenge ta dulu okulwa naame nokudipaa nge, fye ohatu ka ninga ovapika veni. Ndelenee ame ngeenge handi mu taataa noku mu dipaa, nye mu nokuninga ovapika vetu noku tu longela. 10 Omufilisti ta ti vali: Onena eli nda sheka omatanga Ovaisraeli. Pei nge omulumenhu umwe ndi shiive okulwa naye.” 11 Saul nOvaisraeli aveshe eshi va uda eendjovo odo dOmufilisti, ova haluka ndele va tila unene. 12 Ndelenee David okwa li omona wOmuefrat womuBetlehem shomuJuda, edina laye Isai. Ye okwa li e na ovana ovamati vahetatu, ndele pefimbo laSaul omulumenhu ou okwa li a kulupa, omido daye da li dihapu. 13 Ndelenee ovana ovamati ovakulunhu vatatu vaIsai va ya naSaul molwoodi. Nomadina ovana ovo ovakulunhu vatatu va ya molwoodi, a li: Eliab, oshiveli, nondenge yaye Abinadab, naau e mu shikula Samma. 14 David okwa li onghelo. Ndele venya ovamwaina ovakulunhu vatatu va shikula Saul. 15 Ndelenee pomafimbo amwe David a dja puSaul nokwa ya kuBetlehem koufita weedi daxe.
16 Ndelenee Omufilisti okwa ehena po omafiku omilongo nhee, ongula nonguloshi ndee ta kala ofika. 17 Opo nee Isai a lombwela omona waye David: “Kufa eekilograma omulongo doilya ya fengwa nomingome edi omulongo ndele di twala diva kovamwaxo konhanda. 18 Ndelenee omingome edi omulongo domashini di twaalela omukulunhu weyovi, ndele u nokupula nhumbi ovamwaxo ve li, ndele pewa oshidimbulukifo kuvo u shi ete. 19 Ndele Saul naavenya novalumenhu aveshe Ovaisraeli va lwifa Ovafilisti mefilu laEla.” 20 Ndele ongula inene David okwa pyakuduka: Okwa yandja eedi komufita, a kufa omutengi ndee ta i ngaashi Isai e mu lombwela. Ndele ye eshi a fika konhanda yomatemba, ovakwaita va tanda ombinga ndele va mbuyaana. 21 Ovaisraeli ngaashi yo Ovafilisti va taalelafana va tanda ombinga. 22 Opo nee David a yandja omutengi waye komunangeli womatemba nokwa tondokela nokweendelela konhele yolwoodi. Ye eshi e uya ko, a pula ovamwaxe nhumbi ve li. 23 Ndele fimbo ta popi navo, Omufilisti wokuGat, edina laye Goliat, ou a deuka mokulwa, okwa dja mongudu yOvafilisti, ndee ta popi eendjovo tuu dinya, ndele David e di uda. 24 Ndelenee ovalumenhu aveshe Ovaisraeli eshi va mona omulumenhu ou, ove mu ya onhapo shaashi vo va tila unene. 25 Novalumenhu Ovaisraeli tava ti: “Omu wete omulumenhu ou ta di oko? Ye te uya okusheka Israel. Nohamba tai ka yandja komulumenhu ou te mu dipaa oupuna muhapu. Ndele tai mu pe omona wayo okakadona a ninge omwalikadi waye, ndele te mu mangulula mo mokuyandja efendelo.”
26 Opo nee David a pula ovalumenhu ava va kala ofika puye ndee ta ti: “Omulumenhu ou ta dipaa Omufilisti ou, ndee ta kombo po ohoni muIsrael, ota ka pewa shike? Osheshi Omufilisti ou ina pita etanda, omushike ngeno, eshi ta sheke omatanga ovakwaita vaKalunga omunamwenyo?” 27 Novakwaita tave mu lombwele ngaashi venya: Osho omulumenhu ou te mu dipaa, ta ka ningilwa. 28 Omukulu waye Eliab, eshi e mu uda ta popi novalumenhu, Eliab okwa handukila David ndee ta ti: “Omolwashike we uya oku: Nolyelye wa fiila okaufita keedi mombuwa? Oupwidi woye nowii womutima woye ondi u shii, shaashi we uya okutala olwoodi.” 29 Ndee David ta ti: “Ame onda ninga shike? Onda pula ashike.” 30 Ndele ye okwa dja po puye nokwa ya kuvamwe, ndee ta popi eendjovo tuu odo, novakwaita ve mu nyamukula paendjovo dotete. 31 Vo eshi va uda eendjovo odo David ta popi, ndele ve di shiivifila Saul. Ye okwe mu ifana.
32 Ndele David okwa lombwela Saul, ndee ta ti: Ovalumenhu vaha shushume molwawinya. Omupiya woye ta ka ya okulwifa Omufilisti winya. 33 Ndelenee Saul okwa nyamukula David: “Ito dulu okuya kOmufilisti ou noku mu lwifa, osheshi ove omunyasha, ndelenee winya omukwaita okudja kounyasha waye.”
34 Opo nee David ta ti kuSaul: “Omupiya woye okwa li koufita weedi daxe, ndele onghoshi ile emwangha eshi le uya ndee tali kwata mo odi ndee tali i nayo, 35 ame nde i shikula ndele handi i denge poshi ndele handi i nakula mokanya kalo. Ndele lo eshi la nhukila nge, ame nde li kwata keendjedi dalo nde li denga poshi ndele nde li dipaa. 36 Omupiya woye a dipaa onghoshi nemwangha, nOmufilisti ou ina pita etanda ta ka ningwa naanaa ngaashi imwe yomwaadinya, shaashi ye a sheka omatanga ovakwaita vaKalunga. 37 David ta ti vali: Omwene ou a xupifa nge meenyala donghoshi nomeenyala demwangha, Ye ota ka xupifa nge yo meke lOmufilisti ou.” Opo nee Saul ta ti kuDavid: “Inda, Omwene na kale naave!” 38 Ndele Saul okwa dika David oshikutu shaye shoita nokwa tula komutwe waye embale loshikushu, noshikutu shoshikushu okwe mu dika. 39 Ndele David okwa djala eongamukonda laye kombada yoikutu yaye, ndele a hetekela okweenda, osheshi ine shi hetekela nande shito, David ta ti kuSaul: “Ame itandi dulu okweenda nayo, osheshi inandi shi hetekela nande shito.” Ndele David okwe i lidula. 40 Opo nee ye okwa kwata oshiumbifo shaye meke laye nokwe likongela mokamulonga oumanya vatano va lalakana nokwe va xwekela mo mokakutu kaye e ka kwete mokakutu koshiumbifo. Ndele oshiumbifo shaye osha li meke laye, ye ta ehene popepi nOmufilisti.
41 NOmufilisti yo okwa ehena popepi naDavid, omuhumbati woshikelelifo shaye e mu pitila komesho. 42 Omufilisti eshi a tala ko nokwa mona David, ye okwe mu dina, shaashi ye okwa li omunyasha muwa nolupe liwa. 43 NOmufilisti ta pula David: “Aame ombwa hamba, ove eshi to uya kwaame noshiti?” NOmufilisti okwa tuka David nokwaana koikalunga yaye. 44 Omufilisti okwa lombwela vali David ndele ta ti: “Ila oku kwaame, opo ndi yandje ombelela yoye keedila dokeulu nokoinamwenyo yomomufitu.” 45 Ndelenee David ta ti kOmufilisti: “Ove to uya kwaame u neongamukonda neonga nomukonda, ndelenee ame handi uya kwoove medina lOmwene womatanga ovakwaita, Kalunga komatanga Ovaisraeli, ou we mu sheka. 46 Onena eli Omwene te ku yandje meke lange, opo ndi ku dipae ndele ndi kufe po omutwe woye ndele ndi shiive okuyandja oimhu yovakwaita Ovafilisti keedila dokeulu nokoifitukuti yokombada yedu, opo edu alishe li shiive nokutya, Israel e naKalunga. 47 Opo nee ongudu ei inene tai ka shiiva nokutya, Omwene ita xupifa neongamukonda neonga. Osheshi olwoodi olOmwene, ndele Ye ote ke mu yandja momake etu.” 48 Omufilisti eshi e lilongekida nokwa ehena popepi naDavid, David okwa tondokela diva konhele yolwoodi okushakeneka Omufilisti. 49 Ndele David okwa tula mo eke laye mokakutu nokwa kufa mo okamanya, nokwa kupula nokwa yasha Omufilisti mombaba yoshipala, okamanya ka ya mo mombaba yoshipala, ndele ye okwa wila poshi noshipala sha twa medu. 50 Osho ngaha hano David okwa finda Omufilisti noshiumbifo nokamanya. Ndele okwa dipaa Omufilisti noshiumbifo nokamanya, Ndele okwa dipaa Omufilisti nande meke laDavid kamwa li nande eongamukonda. 51 Opo nee David a tondoka unene nokwa kala ofika pOmufilisti nokwa kufa eongamukonda laye, e li pweya mo moshilaleko nokwe mu dipaa, ndele okwa teta ko nalo omutwe waye. Ovafilisti eshi va mona nokutya, omuladi wavo a fya, ova ya onhapo. 52 Opo nee ovalumenhu Ovaisraeli nOvajuda va fikama tava kaluka ndele va shikula Ovafilisti fiyo okoshivelo shaGat nofiyo okoivelo yaEkron, Ovafilisti ova dipawa va nangala mondjila okudja kuSaaraim fiyo okuGat naEkron. 53 Opo nee ovana vaIsrael va aluka ko kokutaataa Ovafilisti ndele va tikisha onhanda yavo. 54 Ndele David okwa kufa omutwe wOmufilisti nokwe u twala kuJerusalem, ndelenee oiti yaye e i tula metwali laye. 55 Saul eshi a mona David ta i a ka shakeneke Omufilisti ta ti kuAbner, ondjai: “Abner omulumenhu winya omunyasha, oye omona walyelye?” Ndele Abner ta nyamukula: “Oshili, ngaashi ove tatekulu ohamba u nomwenyo, ame nghi shi shii!” 56 Ndele ohamba tai ti: “Pula hano omunyasha ou, ye omona walyelye?” 57 Ndele David eshi a ehena po, ye eshi a dipaa Omufilisti, Abner okwe mu kufa ndee te mu twala koshipala shaSaul, fimbo ye e nomutwe wOmufilisti meke laye. 58 Ndele Saul te mu pula: “Omunyasha oove omona walyelye?” Ndele David ta ti: “Omona womupiya woye Isai, Omubetlehem.”