Jesus nOvazamumwe ve
1 Kombunda yoviṋa mbi Jesus wa ryangere mOgalilea. Eye kaa vanga okuryanga mOjudea, ovanane vOvajuda tjinga aave vanga okumuzepa. 2 Oruveze rOmukandi wOviranda vyOmaso rwa ri popezu. 3 Ovangu va Jesus opu va tjera ku ye: “Za mo muno u yende kOjudea kokutja ovahongewa voye mbe ri ngo wina ve kamune imbi mbi u tjita. 4 Omundu ngu ma vanga okutjiukwa akuhe kamaa tjiti otjiṋa mongumumu. Ove tjinga au tjita oviṋa mbi, ritjiukisa omuini kouye auhe!”
5 Nangarire imba ovangu ve kave kamburire ko mu ye.
6 Jesus arire tja tja ku wo: “Oruveze ku ami ingee karuye ya, nungwari eṋe aruhe mu noruveze ndwa pwira eṋe. 7 Ouye kau nakumutonda, nungwari ami we ndji tonda, tjinga ambi panḓera pokuuraera kutja ozondjira zawo ozombi. 8 Eṋe twendeye komayuva omanene nga. Ami hi nokuyenda, oruveze ku ami tjinga aru hiye ya.” 9 Eye wa hungirire omambo nga, tjazumba a kara mo mOgalilea.
Jesus pOmukandi wOviranda vyOmaso
10 Ovangu va Jesus tji va ire kOmukandi wOviranda vyOmaso, eye omuini wina wa kaya ngo mongumumu. 11 Ovanane vOvajuda aave mu paha pOmayuva omanene nga amave pura: “Eye u ri pi?”
12 Ovandu motjimbumba aave hungire amave hokora ohunga na ye, tjiva tjandje mave tja: “Eye omundu omuwa”, novakwao va tja: “Kako ka tjiperi, eye omupukise wovandu.” 13 Nungwari kapa ri omundu nguye mu hungire ama zuvaka, tjinga aave tira ovanane vOvajuda.
14 Nu omayuva omanene ngunda aye ri ndjirakati kokumanuka, Jesus arire tja i kondjuwo ya Muhona na kauta okuhonga ovandu. 15 Ovanane vOvajuda va himinwe tjinene nave tja: “Okutjavi omundu ngwi tje nondjiviro tjinene nai? Eye ke na indu wa rorere okumuna omahongero.”
16 Jesus arire tja ziri a tja: “Imbi mbi me hongo ovandu ovyo kavyomahongero wandje omuini, nungwari mavi zu ku Ndjambi ngwe ndji hinda. 17 Ingwi ngu ma vanga okutjita ombango ya Ndjambi ma tjiwa kutja omahongero wandje maye zu ku Ndjambi poo kutja ami mbi rihungirira mouvara wandje omuini. 18 Omundu ngu rihungirira mouvara we omuini u vanga okuripahera omuini ondjozikiro. Nungwari ingwi ngu vangera ingwi ngwe mu hinda ondjozikiro, eye u nouatjiri, nu mu ye kamu novizeze. 19 Moses ke mu pere Omatwako are? Nungwari kape nomundu mokati keṋu ngu nonḓuviro kOmatwako nga. Okutjavi tji mamu vanga okundjizepa?”
20 Otjimbumba atji ziri atji tja: “Ove u nombepo ohakohoke! Ngu ma vanga okukuzepa owaṋi?”
21 Jesus arire tja ziri a tja: “Ami mba tjita otjihimise tjimwe, neṋe amuhe amu himwa. 22 Moses we mu rakizire kutja mu sukareke ovanatje veṋu (e he ri kutja otjiṋa hi tja zire mu Moses, nungwari tja zire mooiho mukururume) neṋe otji mamu sukareke okazandu mesabata. 23 Okanatje okazandu tji make sukarekwa mesabata, kokutja Omatwako wa Moses aye ha katukwa, indu mamu ndji pindikire tjike tji mba verukisa omundu okumana mesabata? 24 Amu pangurire kombunikiro, nungwari ombanguriro yeṋu ngai rire osemba nouatjiri.”
Eye onguri Omutwirisiwa?
25 Ovature tjiva va Jerusalem va purire ave tja: “Omundu ngwi kangu ri ye ngwi ovahona ngu ve vanga okuzepa are? 26 Tareye, eye ma hungire povanane wOvajuda, nowo kave notjiṋa tji mave hungire ku ye! Owo hapo nai mave tjiwa kutja, tjiri, eye Omutwirisiwa are? 27 Nungwari Omutwirisiwa tje ya, kape nomundu ngu ma tjiwa kutja eye ma zu pi. Neṱe atuhe matu tjiwa kutja omundu ngwi wa za pi.”
28 Nu Jesus ngunda ama hongo mondjuwo ya Muhona wa hungira neraka enene a tja: “Eṋe nai, tjiri, mu ndji i, nu ku mba za mamu tjiwa are? Ami hi ere mouvara wandje omuini. Ingwi ngwe ndji hinda eye ouatjiri. Eṋe kamu mu i, 29 nungwari ami mbi mu i, tjinga amba za ku ye, neye tjinga e ri ngwe ndji hinda.”
30 Okuzambo ave vanga okumukambura, nu kape ningire omundu ngwa ṱunisire eke re ku ye, oiri ye tjinga ai hiye ya. 31 Nungwari ovandu ovengi motjimbumba va kamburire mu ye nave tja: “Omutwirisiwa tje ya, eye hapo ma tjiti ovihimise ovingi okukapita imbi omundu ngwi mbya tjita are?”
Ovatjevere mave hindwa okukakambura Jesus
32 Ovafarisei va zuvire otjimbumba ama tji hungirire Jesus oviṋa mbi mokuhokora. Nowo novapristeri oviuru arire tji va hindi ovatjevere okukemukambura. 33 Jesus a tja: “Ami inga me kara puna eṋe okaruveze okaṱiṱi uriri, tjazumba e yaruka ku ingwi ngwe ndji hinda. 34 Eṋe mamu ndji paha, nu kamu nokundjimuna, tjinga amu hi nokuyenda ingwi ami ku me kakara.”
35 Ovanane vOvajuda arire tji verihungirire oveni ave tja: “Eye hapo ma i pi, kokutja eṱe atu he mu munu? Eye ma i kovihuro vyOvagrike ku kwa tura ovandu vetu, nokukahonga Ovagrike? 36 Eye ma tja matu mu paha, nungwari katu nakumumuna, nokutja katu nokuyenda ingwi Eye ku ma kakara. Eye hapo ma hee tjike?”
Omipupo vyomeva omanamuinyo
37 Nu meyuva esenina, indi enanḓengu rOmukandi wOviranda vyOmaso, Jesus wa sekamene na hungire neraka enene a tja: “Tjinangara omundu wa ṱonyota nge ye ku ami e yokunwa. 38 Omatjangwa otja tjinga amaye hee: ‘Auhe ngu ma kambura mu ami, omipupo vyomeva omanamuinyo mavi pupu moukoto womutima we.’ ” 39 Omambo nga Jesus wa hungirira Ombepo ndji, ovandu mba mba kambura mu ye ndji mave pewa. Momayuva ngo Ombepo tjandje kaiya yandjwa, Jesus tjinga ingee a ri e hiya tongamisiwa kounene we.
Ohaṋi mokati kovandu
40 Ovandu tjiva motjimbumba ve mu zuvire ama hungire omambo nga nave tja: “Omundu ngwi, tjiri, omuprofete!”
41 Ovakwao ave tja: “Eye Omutwirisiwa!”
Nungwari ovakwao wina va tjere: “Omutwirisiwa kamaa sokuza kOgalilea! 42 Omatjangwa maye tja Omutwirisiwa ma rire ondekurona yombara David, nu ma kwaterwa mObetlehem, ihi otjihuro mu mwa turire David.” 43 Komuhingo mbwi ovandu votjimbumba otji va uta okuhinakuzuvasana motjimbe tja Jesus. 44 Ovandu tjiva aave vanga okumukambura, nungwari kape ningire omundu ngwa ṱunisire eke re ku ye.
Okuhakambura kwovanane vOvajuda
45 Novatjevere tji va kotokere, ovapristeri oviuru nOvafarisei arire tji ve ve pura ave tja: “Okutjavi tji mu he mu etere?”
46 Ovatjevere ave ziri ave tja: “Kape nomundu ngwa rorere okuhungira otja omundu ngwi!”
47 Ovafarisei ve ve pura ave tja: “Eye wina we mu pukisa are? 48 Mu na pu mwa zuvire omunane umwe poo Omufarisei umwe ngwa kambura mu ye are? 49 Otjimbumba hi katji nokutjiwa Omatwako wa Moses, ngatji sengwe!”
50 Nu Nikodemus, umwe wOvafarisei, nu ngwe ere ku Jesus rutenga, arire tja tja kovakwao: 51 “Otja kOmatwako wetu eṱe katu sokupangura omundu uriri nao ngunda rutenga atu hiya zuva mu ye omuini, nokutja wa ungura tjike.”
52 Owo ave ziri ave tja: “Osemba, ove wina wa za kOgalilea are? Konḓonona nawa momatjangwa, nove otji mo rihongo kutja kape nomuprofete ngwa zire kOgalilea.”
Jesub tsî ǁîb ǃgâsagu
1 Nēn khaoǃgâb ge Jesuba Galileab ǃnâ gere ǃgûma. ǁÎb ge Judeaba xu gere hâbē ǂgao, ǁnāpa gu gere Jodeǁî ǂgaeǂgui-aoga ǁîba ǃgamsa ǀapeǀape xui-ao. 2 Xaweb ge ǁaeb Jodeǁîn kaitsēs, ǁHaodi ǁÂudīb tis tsîna ra ǂgaiheb diba ge ǀgū, 3 o gu ge Jesub ǃgâsaga ǁîba ge ǂgaoǀkhā, îb Judeab ǁga ǁnā ǁâudīb ǃaroma ǃgû. Tsî gu ge ge mî: “Nēpa xu ǃgû, în sa saoǃgonaona* sats ra dī xūna mû!” 4 “Sats ge hūgas tsîna ǂhaisasib ǃnâ ǂanhe tide nētits ga a sâuseno! Nēnats ra dī xuige ǃhūbaiba ǁnâi aitsama ǁgau re!” 5 ǁÎb di ǃgâsagu ǂûgu tsîn ge ǁîb ǃnâ ǂgom tama hâ i xui-ao.
6 Ob ge Jesuba ǁîga ge ǃeream: “Nēb ge noxopa ǂhanu ǁae tama hâ tita nî ǃgûba. Xawe sago ge ǂgao go ra ǁae-i hoa-i ai a ǃgû ǁkhā. 7 ǃHūbaib ge sago ǁkhan ǁoa, xaweb ge tita ǁkhan hâ, ǁîna ta ge ǁoreb tsî ǂkhabadīb tsîn ai ǃkhō-am xui-ao. 8 Sago ǃgû re. Tita ge ganupe ǂhomisen tama hâ nē ǁâudīb ǁga ǃgûsa, ti ǁaeb ǀoa tama xui-ao.” 9 Nētib mî tsîb ge Jesuba Galileab ǃnâ ge hâ.
Jesub ge ǂhaisase Tempeli tawa ra ǁkhāǁkhā
10 Xawe ǃgâsagu ge ǁâudīb ǁga a ǃgûs khaoǃgâb ge Jesub tsîna khoen xa mûhe tamase ge ǃgû. 11 On ge Jodeǁîna ǁîba ǁâudīb tawa ôa tsî khoen tawa ǀû tamase gere dî, ǀnîsin mû bi tama ǃkhaisa. 12 Khoen ǁaegub ge kai ǀarasasiba ǁîb ǂama ge hâ i. ǀNîn ge “ǁÎb ge a ǃgâi khoe” ti gere mî. Xawen ge nauna “ǁÎb ge gāxaǃnâ tsî ǁaesa ra ǂgaeǂhapu” ti gere mî. 13 Xawe-i ge ǀgui-i ân tsîna ǂhaisase ǁîb xa ge ǃhoa ǂgao tama hâ i, Jodeǁî ǂgaeǂgui-aogan gere ǃao xui-ao.
14 ǀNaib ge ǁâudība ǁaegub ǃnâ hâ i, amagab ge Jesuba Tempeli ǃoa ǃgû tsî ge ǁkhāǁkhātsoatsoa. 15 On ge Jodeǁîna ǁîban ge ǁnâu, o buru tsî ge dî: “Mâtib ǁîba ǁnātikō xūna ǁkhāǁkhāsen-e ūhâ tamaǃâ a ǂan?”
16 Ob ge Jesuba ǁîna ge mîba: “Tita ge ti ǁkhāǁkhāsa ǁkhāǁkhā tama hâ, xawe Elob tita ge sîb di ǁkhāǁkhāsa. 17 Khoe-i ga Elob di ǂâisa dī ǂgao, o-i ge nî hōǃâ ises nē ǁkhāǁkhāsa Eloba xu hâs, tamas ka io ta aitsama ti ǁkhāsiba xu ra ǃhoasa. 18 ǁNā-i ǁî-i di ǁkhāsiba xu ra ǃhoa-i ge ǁî-aitsama ra ǂhanu-ai kaisen, xawe ǁnā-i ǁîba ge sîb di ǃgôasiba ra ôa-i, ge a ǃgâi tsî ǂhanuoǃnâ tama hâ. 19 Moseba sado ǂHanuba mā tamab hâ? ǀGui-i âdu tsîn ge Moseb ǂhanuba* ǃgôa tama! Tare-i ǃaroma du tita ǃgam nîse ra ǃgôaǃgon?”
20 Os ge ǂnubisa ge dî: “Sats ge ǁgâuab* xa hâǃnâhe! Tari-e satsa ra ǃgam ǂgao?”
21 Ob ge Jesuba ge ǃeream: “Sâtsēs ai ta ge khoeba a ǂuruǂuru, o du ge ge ǀūa-ai. 22 Xawe du ge sadu tsîna Sabbattsēs* ai ra sîsen, Moseb ǂhanub di ǃgaosa* du ga ǁnâuǀnamo. (ǃHaoǃnāsi ǃgaos ge Moseb ǂhanub aiǃâba xu hâ, Abrahammi ǁaeǃgâsa xu.) 23 Sa ôab di ǃgaos ga Sabbattsēs ai ǁnā, ots kom aiǃgû tsî ǁnāsa ra dīo, Moseb ǂhanubats khôa tidese. O tare-i ǃaroma ta tita ra ǀgoraǃgâhe, khoeba ta ge Sabbattsēs ai a ǂuruǂuru ǃkhais ǃaroma? 24 Tā mûs ai ǀgoraǃgâ, xawe ǂhanu-aise ǀgoraǃgâ.”
ǁÎba a Xristu?*
25 On ge ǀnîn hîa Jerusalems ǃnâ ge ǁan hâ ina ǁîǃnābe ge dîgu: “Nē khoe tamaba kha ǁîn ra ǃgam ǂgaoba? 26 Mû! ǀHûhâsib ǃnâb ge ra ǃhoa, xawen ge xū-e ǁîb ǃoagu mî tama hâ. Sada danaǂgaeǂgui-aoga xare mûǂan gu go nēb amase a Xristu ǃkhaisa? 27 Mâti gu nî ǀū? Sada kom a ǂano, mâpa xub nē khoeba ra hāsa. Xristub ga hāo, o i ge khoe-i xare-e ǂan tide mâpa xub ra hāsa.”
28 Ob ge Jesuba Tempeli ǃnâb ra ǁkhāǁkhā hîa ǃgarise ge ǂgaiǂui: “Sado ǂan du a tita a tarisa tsî mâpa xu ta ra hāsa? Xawe ta ge tita ǀguib sadu xa a ǀūheba mâǁkhaeba hâ tsî ǁîb ge a ama. 29 Tita ge a ǂan bi, ǁîba xu ta ge hā amaga tsî ta ge ǁîb xa sadu ǃoa ge sîhe.” 30 O gu ge ǂamkhoega ge dītsâ ǁîba ǃkhōsa; xawe-i ge khoe-i xare-e ǁî-i ǃomma ǁîb ai ǁgui tama ge i, ǁaeb âb ge ganupe hā tama hâ i xui-ao.
31 Tsî ǂgui khoen nē ǂnubis ǁaegu ge Tempeli tawa hâ in ge ǁîb ǃnâ ǂgom tsî ge mî: “Xristuba hāb kao, xareb nî nē khoeb ra dī saodi xa ǃnāsa saode dī?”
ǀApaǃnamgu ge Jesuba nî ǃkhōse ra sîhe
32 Tsî Farisegu* ge a ǁnâu ǂnubis ra ī ge xūna ǁîb xa ǀhoeǃhoa ǃkhaisa, o gu ge danapristergu tsî Farisegu tsîga ǀapaǃnamga Jesuba nî ǃkhōse Tempeli ǁga ge sî. 33 Ob ge Jesuba ǁîgu ǃoa ge mî: “ǂKhari ǁaero-i ǀgui-e ta ge sadu ǀkha nēpa ra hâ ǂgao. Tsî ta ge tita ge sîb ǁga ǁkhawa nî oa. 34 Ôa te du ge nî, xawe du ge hō te tide, ǁnāpa du a sī ǁoa xui-ao.”
35 O gu ge Jodeǁî ǂgaeǂgui-aoga ǁîǃnābe gere dîsen: “Mâǀî ǃgûsab ra ǀape? Sada khoen hîa Grike ǀkharigu ǃnâ ǀgaruǀgaruhe hân ǃoa ǃgû tsî Grikeǁîna ǁkhāǁkhāb nî? 36 Mâtib ra ǂâibasen ‘Ôa te du nî, xawe du hō te tide’ tsî ‘Tita hâpa du a sī ǁoa’ tib ra mîo?”
Ûiba ra mā ǁgam-i
37 Kaitsēs, ǁâudīb dis aib ge Jesuba khâimâ tsî nēti ge ǂgaiǂui: “Khoe-i ga ǁgâo, a-i tita ǃoa hā tsî ā! 38 Tita ǃnâ ra ǂgom-e, a-i hā tsî ā! Xoas ra mî amaga, ǁî-i ǃnāba xu gu ge ûitsama ǁgamǃāga nî dâu.” 39 “Ûitsama ǁgam-i” xab gere ǃhoa, ob ge Gagab mâ-i hoa-i ǁîb ǃnâ ra ǂgom-i nî ǃkhōǃoab xa gere ǃhoa. Xaweb ge nē Gagaba noxopa māhe tama hâ, Jesub ganupe ǁîb ǂkhaisib ǃnâ ǂgâ tama amaga.
Khoen ǁaegu hâ ǀgoras
40 ǂGuin ǂnubis din ge nē mîsan ge ǁnâu, o ge mî: “Nē khoeb ge amase a ǁnā Kēbo-ao.” 41 On ge nauna ge mî: “ǁÎb ge a Xristu.” Xawen ge nauna ge mî: “ǁÎ ǁoa a! Xristuba kha Galileaba xub nî ǀkhī? 42 Xoas ge ǃgāsase ra mî, Xristub nî Davidi suriba xu, Betlehems, ǃāros hîab ge gao-aob Davida ǁanǃnâ hâ is ǃnâ ǃnae ǃkhaisa?” 43 O-i ge ǁhaiǃāgu-e ǂnubis ǃnâ, ǁîb ǃaroma ge hā. 44 Tsî ǀnîn hîa ge ǃkhō bi ǂgao hâ in ge ǀgui-i tsîna ǁî-i ǃomma ǁîb ai ǁgui tama ge i.
Jodeǁî ǂgaeǂgui-aogu di ǂgomoǃnâsib
45 Tsî Tempelǃûi-aogu hîa ǁîba nî sī ǃkhōse ge sîhe hâ i gu ge danapristergu tsî Farisegu ǁga ge oahā. “Tare-i ǃaroma go hā-ū bi tama hâ?” ti gu ge ge ǂgaoǀkhā gu.
46 “Sige ge tātsēs tsîna ǁnāti ra ǃhoa khoe-e ǁnâu tama hâ!” ti gu ge ǃûi-aoga ge ǃeream.
47 “Sago tsîna go ǂgaeǂhapuhe?” ti gu ge Farisega ge dî gu. 48 “Sage danaǂgaeǂgui-aogu tsî Farisegu tsîn ǃnâ ǁnāti ī ǀgui-e hâ-i a, ǁîb ǃnâ ra ǂgom-e? 49 Nē ǂnubis Moseb ǂhanuba ǂan tamas ge ǀâxarexūhe hâ!”
50 Ob ge Nikodemub, ǂgaeǂgui-aob hîa Jesub ǀkha ǀnai ge ǀhao hâ iba ǁîgu ǃoa ge mî. 51 “ǂHanu-i kha a khoeba aibe ǀgoraǃgâsa, ǁnâuǃgâheb nîs aiǃâ?” 52 O gu ge ge ǃeream: “Sats tsîna Galileab di? Xoade ôaǃnâ î mû, Galileaba xu i kēbo-ao-e hā tamasa.”
