Omarumbi wa Josef mave karanda ovikokotwa kOengipte
1 Jakob tja zuva kutja mOengipte mu novikokotwa, arire tja tja kovazandu ve: “Mwa hirimanene tjike mba nokuhinokutjita otjiṋa? 2 Ami mba zuu kutja kOengipte ku novikokotwa, twendeye ngo mu karande kutja atu ha ṱondjara.” 3 Komuhingo mbwi imba omarumbi wa Josef omurongo otji va ya okukaranda ovikokotwa kOengipte. 4 Nu Jakob ka tumine Benjamin, omuangu wa Josef puna omarumbi we, orondu eye tja tira kutja ngaa kamuna otjipo.
5 Ovazandu va Israel ve ya puna ovandu varwe okuranda ovikokotwa; orondu tji mwa ri ondjara mehi ra Kanaan. 6 Josef ongwa ri ongooneya wokehi yombara mehi arihe ra Engipte ngwaa randisa ovikokotwa kovandu avehe mehi arihe. Omarumbi wa Josef wina otji ve ya, naye rikotamene ku ye. 7 Nu Josef tja muna imba omarumbi we, we ye zemburuka; nungwari eye wa tjita aayo ke ve i. Eye wa hungira noukukutu ku wo ne ve pura nai: “Mamu zu pi?”
Nowo ve mu zira ave tja: “Matu zu kehi ra Kanaan okuyekuranda ovikurya.”
8 Josef wa zemburuka omarumbi we, nungwari owo kave mu zemburukire. 9 Neye wa zemburuka itwi oturoto twa rotera wo, na tja ku wo: “Oweṋe ozohoze, nu mwe ya okutara ehi retu pu ri ri epupu.”
10 Nowo va tja: “Ayee, kako, muhona! Eṱe twe ya otja ovakarere voye okuranda ovikurya. 11 Eṱe atuhe kumwe oweṱe ovangu nomarumbi, ovazandu vomurumendu umwe noweṱe ovaṱakame; ovakarere voye katu zohoze.”
12 Josef wa tja ku wo: “Kako! Eṋe mwe ya okutara ehi retu pu ri ri epupu.”
13 Owo va tja: “Eṱe ovakarere voye twa ri oovangu nomarumbi omurongo na vevari ovazandu vomurumendu umwe mehi ra Kanaan. Ingwi ongero u ri puna tate, nomuangu omukwao wa ṱa.”
14 Nu Josef wa zira a tja: “Pe ri otja indu tji mba hee! Oweṋe ozohoze. 15 Eṋe mamu rorwa nai: Nami me yana tjiri ku Farao, eṋe kamaamu i, nga ongero yeṋu tji ye ya mba. 16 Hindeye umwe a kaete omuangu weṋu. Imba varwe mamu kara mba kehi yondjeverero, nga ouatjiri mbu mamu hungire tji wa munika. Ape he ri nao, me yana tjiri ku Farao, oweṋe ozohoze!” 17 Eye ope ve yumbira motjovakamburwa oure womayuva yetatu.
18 Nu meyuva oritjatatu Josef wa tja ku wo: “Ami mbi nondira ku Ndjambi. Me hupisa ominyo vyeṋu, indu eṋe tji mwa tjiti nai: 19 Eṋe tji mu ri ovandu ovaṱakame, toororeye umwe weṋu ngu ma kara motjovakamburwa, eṋe mba varwe mamu twara ovikokotwa mbi mwa randa komuhoko weṋu mbwa ṱondjara. 20 Nu eterereye ongero yeṋu ku ami, mbi mune kutja eṋe mwa hungire ouatjiri, nu eṋe kamu nokuṱa.”
Nowo va itavera, 21 nave rihungirire oveni ave tja: “Tjiri, eṱe matu tjindi omberero youvi mbu twa tjita komuangu wetu. Twa muna ombamisiro eye ma ri, tji ye riyarikaṋa ombatero ku eṱe, nungwari katu puratenene ko. Opu twa zu okukara mouzeu mbwi nambano.”
22 Ruben arire tje ve ziri nai: “Ami mbe mu raera kutja amu ha tjiti otjipo komuzandu, neṋe kaamu puratene ko. Nambano ombinḓu ye otji mai pahewa mu eṱe.” 23 Josef aa zuu mbyaa ve hungire; nungwari owo kaave tjiwa kutja Josef ma zuu, tjinga apa ri omutoroke pokati kawo. 24 Josef wa zapo pu wo na karira. Nu tja za nokuwisa omutima pehi wa kotoka, a hungire rukwao na wo, na toorora Simeon ne mu pandekere momurungu wawo.
Omarumbi wa Josef mave yaruka kOkanaan
25 Josef wa rakiza kutja omakutu wawo ye urisiwe novikokotwa, nokuyarura mo ovimariva vyomurumendu auhe mekutu re, nokuvepa ovikurya mbi mave ri mondjira. Nu pa tjitwa nao ku wo. 26 Imba oovangu nomarumbi va kutira ousino wawo novikokotwa mbi va randa nave i. 27 Nu poṋa pu va rara ouṱuku, umwe wawo arire tja paturura ekutu re okupa okasino ke ovikurya; neye arire tja munu ovimariva vye kombanda motjinyo tjekutu. 28 Eye wa ravaera komarumbi we na tja: “Ovimariva vyandje vya kotorwa ku ami! Ovyo mbi mekutu randje!” Omitima vyawo arire tji vya zunḓara nave tarasana oveni nondira onene, nave purasana nai: “Hapo, Ndjambi me tu tjiti vi?”
29 Nowo tji ve ya ku ihe Jakob mehi ra Kanaan arire tji ve mu serekarere avihe mbya tjitwa ku wo, nave tja: 30 “Ongooneya ya Engipte yetu hungira noukukutu, nai tja oweṱe ozohoze zokutara ehi ndo. 31 Neṱe twe mu raera kutja oweṱe ovaṱakame, kaweṱe ozohoze. 32 Oweṱe ovazandu oovangu nomarumbi vaihe imwe, twa ri omurongo na vevari, nu umwe wa ṱa, nongero u ri puna tate kehi ra Kanaan. 33 Nomurumendu ngwi omunauvara wa zira a tja: ‘Mbi tjiwe kutja oweṋe ovaṱakame, umwe weṋu nga kare puna ami, nu imba varwe ngave tware ovikokotwa komuhoko weṋu, mbu nondjara. 34 Ndji etereye ongero yeṋu, otji me tjiwa kutja kaweṋe ozohoze, nungwari oweṋe ovanauatjiri. Ami otji me mu kotorere omuangu weṋu kutja mu ryange nouyara mehi.’ ”
35 Nu tji va pukumuna omakutu wawo, ondjaṱu yovimariva yomurumendu auhe ya ri mekutu re. Nowo na ihe tji va muna inḓa ozondjaṱu zovimariva, arire tji va uruma. 36 Ihe Jakob wa tja ku wo: “Eṋe mamu ndji yeka ovanatje vandje. Josef ke po, Simeon ke po; nambano mamu vanga okutwara Benjamin wina. Oruhoze aruhe ndwi ru ri kombanda yandje.”
37 Ruben arire tja tja ku ihe: “Tji mbi ha kotorere Benjamin kove, zepa ovazandu vandje vevari. Mu vara kutja uri kehi youvara nondjeverero yandje, nu ami me mu kotora kove.”
38 Nungwari Jakob wa tja: “Omuzandu wandje ke nakuyenda ko puna eṋe. Erumbi re wa ṱa, neye erike ongwa sewa po. Nu ndoovazu wa kamuna otjipo mondjira, mamu pundisa ozonḓi zandje noruhoze meyendo.”
Josefi ǃgâsagu ge Egipteb ǁga ǃhoroba ra ǁamaǃgû
1 Jakob ge Egipteb ǃnâ i ǃhoro-e hâ ǃkhaisab ge ǁnâu, o ôasaga ge mîba: “Tare-e go ra kōguba? 2 Tita ge Egipteb ǃnâ i ǃhoro-e hâ ti go ǁnâu, xuige khâi î go ǁnāǀî ǃgû tsî ǃhoro-e sī ǁama, î da tā ǁō.” 3 O gu ge Josefi disi ǃgâsaga Egipteb ǁga ǃhoroba nî ǁamase ge ǃgû, 4 xaweb ge Jakoba Benjaminna ǁîgu ǀkha ge sî tama i, ǁîb nî xū-i ǃnâ ǂgâ ǃkhaisab gere ǃao xui-ao.
5 Kanaanǃhūb ǃnâb ge ǃâtsūǀkhāba hâ i xui-ao gu ge Jakob ôaga naun ǀkha ǃhoroba ge ǁamaǃgû. 6 Josefi ge Egipteb gowoniab ase hoaraga ǃhūbaib khoen ai ǃhoroba gere ǁamaxū. O gu ge Josefi ǃgâsaga hā tsî ǁîb aiǃâ aidi âgu ǃhūb kōse ra sīse ge ǃhon. 7 ǃGâsagab ge mû ob ge Josefa ǁîga ge mûǃā, xaweb ge ǁîga ǀū khami gere tanisen. Tsîb ge ǁîga ǁkhōse “Mâpa xu go ra ǀkhī?” ti ge dî.
O gu ge ǁîga ge ǃeream: “Sige ge Kanaanǃhūba xu ǂûna nî ǁamase go hā.”
8 Josefi ge ǁîga mûǃā xawe gu ge ǃgâsaga ǁîba ge mûǃā tama hâ i. 9 Ob ge ǁîba ǁîgu xab ge ūhâ i ǁhapode ǂâihō tsî ǁîgu ǃoa ge mî: “Sago ge ǃkhē-aogo, sida ǃhūb mâpa ǂkhabusa ǃkhaisa nî ǂanǂuise go hāgo.”
10 O gu ge ǁîb ǃoa ge mî: “Hî-î ǀhonkhoetse, sige ge sa ǃgāge ase, ǂû-e nî ǁamase go hā. 11 Sige hoage ge a khoeǃgâgu, ǃkhē-ao tamage ge, ǂhauǃnâ khoege ge.”
12 Ob ge Josefa “Tātsē! Sago ge sida ǃhūb mâpa ǂkhabusa ǃkhaisa nî ǂanǂuise go hā” ti ǁîga ge mîba.
13 O gu ge ǁîga ǃaruǀî ǁîba ge mîba: “Sige ge ge disiǀgamǀa khoeǃgâgu i, ǀgui aob Kanaanǃhūb ǃnâ ǁan hâb ôage. ǀGuib sige dib ge ge ǁō tsî ǂkhammi ge ganupe sige îb ǀkha hâ, ǃgôahesatse.”
14 Ob ge Josefa ge mî: “Ti ǀgui ta go mî hâ i, sago ge ǃkhē-aogo. 15 Sao ra ǀgaub ai go ge nî ǃâitsâhe: Gao-aob ǀons ǃnâ ta ge ra nū, nēpa xu go sago ǃgâsaba go ǀkhī kai tamase oa tide ǃkhaisa. 16 ǀGuib sago dib ge ǃgû tsî ǁîba sī nî ū. Tsî gu ge ǃgau ka ga ǃûisase nî ūhâhe, sago go mîn a ama ǃkhais nî ǁgauǁgauhes kōse. ǁNās osesa, gao-aob ûi hâo ta ra mî ǃkhais ge sago a ǃkhē-aosa.” 17 Tsîb ge ǁîba ǁîga ǃnona tsēdi ǁaeba ǃkhōsis ǃnâ ge ūhâ.
18 ǃNona tsēdi khaoǃgâb ge Josefa ǁîgu ǃoa ge mî: “Tita ge eloǃaoǃgâxa khoeta, tsî ta ge sao ra ǂgaoǀkhās ai go ga dīǀoaǀoa o ûigu âgo nî sâu: 19 Sago di ǂhauǃnâsiba ǁgaus ǃaromab ge ǀguib sago diba ǃkhō-oms ǃnâ nî hâ, tsî gu ge nauga oa tsî ǃhorob hîa go go ǁamaba sago di khoen ǁō rana sī nî mā. 20 Tsî go ge sago di ǂkham ǃgâsaroba nî hā-ūba te. ǁNās ge sago goro amaba ǃhoa ǃkhais di ǁgauǁgaus ase nî ī tsî ta ge ǃgam kai go tide.”
O gu ge ǁîga ǀhûǀgui 21 tsî ge mîǀîgu: “Amase ge ge sage di ǃgâsab ǃaroma ra ǁkharahe. ǁÎb gere tsâ ǀgausa mû tsî ge ge ǀkhomab gere xawe ge ǃgâ bi ǂgao tama hâ i, tsî ǁnāpa xus ge nētsē ge sage nēti ra tsâsa.”
22 Ob ge Rubenna ge ǃeream: “Mîba go tama ta ge hâ i, axab ǃoagu go ǁore tidesa? Xawe go kom ge ǃgâ te ǂgao tama hâ io. O ge ge nēsi ǁîb ǀaob ǃaroma ge nî ǃeream ǃkhaisa ra ǂgaoǀkhāhe.” 23 ǁÎgu ge Josefi ra ǁnâuǃā ǃkhaisa ge ǀū i, ǁîgu ǁaegub ge amǃkhō-aoba hâ i xui-ao. 24 Ob ge Josefa khoega xu dabasen tsî ge ā. ǁKhawa ǁîgu ǁga ǃoa tsîb ge ǁîgu ǀkha ge ǃhoa. Simeonna ǁîga xu ū tsîb ge ǁîgu aiǃâ ǁîba ge ǃgaeǃnon kai.
Josefi ǃgâsagu ge Kanaanni ǁga ra oa
25 Tsîb ge Josefa ǁîgu di ǁhōga ǃhorob ǀkha ǀoaǀoahe, mâb hoab di marisa ǁîb ǁgarub ǃnâ ǂgā-oabahe tsî gu daob di ǂûna nî māsaohe ǃkhaisa ge mîmā. Tsî gu ge ǁnāti ge dībahe. 26 ǁÎgu ge ǁama gu ge ǃhoroba dâukin ai ǃnao tsî ge ǃgû. 27 ǁOm gu ge sī a ǃkhaib tawab ge ǀguib âga dâukib âba nî ǂûmāse ǁhōba ǁkhowa-am, ob ge ǁhōb di ams ai maris âba ge mû; 28 ob ge ǃgâsagu âb ǃoa ge mî: “Ti maris ge ǁhōb ǃnâ ǂgā-oahe hâ. Nē hâ maris ge!” O gu ge ǃaob xa ǂkhabuǂâi tsî ǃhuri hâse ǁîǃnāpe ge dîgu: “Tare-eb kha Eloba ge dī ge?”
29 ǁÎgu îb, Jakob tawa gu ge Kanaanǃhūb tawa oasī, o gu ge hoaraga xūn ǁîgu ǀkha go īna ǁîba ge ǁgamba: 30 “Egipteb di gowoniab ge kaise ǁkhōse sige ǀkha ǃhoa tsî ǀhôagaoǃkhē-aoge ase goro sîsenū ge. 31 O ge ge ǁîba sige a ǂhauǃnâ tsî ge ǀhôagaoǃkhē-ao tama ǃkhaisa go mîba. 32 ‘Sige ge a disiǀgamǀa khoeǃgâgu, ǀgui aob di ôage, xaweb ge ǀguib âge ge ǁō tsî sige hoage xa ǂkhammi ge sige îb ǀkha Kanaanǃhūb ǃnâ hâ.’ 33 Ob ge gowoniaba ge ǃeream: ‘Nē ǀgaus ai ta ge sago a ǂhauǃnâ khoe ǃkhaisa nî ǂan: ǀGuib sago dib ge tita ǀkha nî hâ tsî gu ge nauga oa tsî sago di khoen ǁō rana sī ǃhoroba nî mā. 34 Î go sago di ǂkham ǃgâsaroba hā-ūba te re, o ta ge ǁnā ǀgaus ai ǀhôagaoǃkhē-ao tama go hâ ǃkhaisa nî ǂan tsî go ge ǃnorasase ǃhūb ǃnâ nî ǃnari ǁkhā’ ti ge mî.”
35 ǀHaogu âga gu ge ǀkhaiǀkhaiǃnâtoa ob ge mâb hoaba ǁîb di mariǃgaeǀkhāsa ǁîb ǀhaob ǃnâ ge hō. Mariǃgaeǀkhāde gu ge mû, o gu ge ǁîgu tsî ǁîgu îb, Jakob tsîga kaise ge ǃao. 36 Ob ge ǁîgu îba ge mîǀî gu: “Ti ôan hoana ta nî ǂoaǃnâ ǃkhaisa go ǂhâba hâ? Josefi ge bē, Simeonni tsîn ge bē o go Benjaminni tsîna ra ūbē ǂgao? Tita ǀguita ge nēs ǃnâ ra tsâ.” 37 Ob ge Rubenna ǁgûba ge mîba: “Benjaminna ta ga oahā-ū tama io ots ge ti ôakha a ǃgam ǁkhā. Tita ǁîba ǂgomǃgâ re, o ta ge tita ǁîba nî oaǀkhī-ū.”
38 Ob ge Jakoba ge mî: “Ti ôab ge ǃgû tide! ǃGâsab ge ǀnai ge ǁō tsî ta ǁîb ǀguiba ūhâ. Daob aib ge ǁîba tsūǃgâ-i xa hāǂamhe ǁkhā. Tita ge kaira hâ tsî sago ra ǃaroma ǃoab xa ta ge nî ǁō.”