Gideon
1 Ndelenee ovana vaIsrael eshi va ninga osho shii momesho Omwene, Omwene e va yandja momake Ovamidian omido heyali. 2 Neke lOvamidian la fininika Israel. OmolwOvamidian ovana vaIsrael ove lihokela omakololo aa e li meemhunda nomakololo manene neehotengulu domeemhunda. 3 Osheshi alushe Ovaisraeli ngeenge va kuna, Ovamidian nOvaamaleki novanhu vokoushilo ve uya, ndele ve va homona, 4 va onga eenhanda oku va lwifa, ndele va hanauna po oilya yomomapya fiyo okuGasa, ndele inava fiya po nande eendja, needi neengobe ile eendongi muIsrael. 5 Osheshi ovo ve uya noimuna yavo neefaila davo ndele ve uya ngaashi oshipaxu meemhunga, osheshi vo neengamelo davo oda li di he shii okuvalwa. Osho ngaha hano ve uya moshilongo ve shi tokeke. 6 NOvaisraeli va ninga eehepele unene omolwOvamidian, ndelenee ovana vaIsrael va kuwa kOmwene. 7 Novana vaIsrael eshi va kuwa kOmwene omolwOvamidian, 8 Omwene okwa tumina ovana vaIsrael omuxunganeki, ndele ye okwa lombwela Ovaisraeli: “Omwene Kalunga kaIsrael ta ti ngaha: Ame mwene nde mu pitifa muEgipiti, ndele nde mu kufa mo meumbo loupika. 9 Ndele nde mu xupifa momake Ovaegipiti nomomake ovafininiki veni aveshe, ndele nde va taataa komesho yeni, ndele nde mu pa oshilongo shavo. 10 Naame onde mu lombwela: ‘Aame Omwene Kalunga keni. Inamu tila oikalunga yOvaamori mu li moshilongo shavo. Ndelenee nye inamu pwilikina ondaka yange.’ ”
11 Opo nee omweengeli wOmwene okwe uya nokwa kala omutumba momwandi u li muOfra, ou wa li waJoas, Omuabieser, fimbo omona waye omumati, Gideon, ta xu oilya moshikolelo sheeviinyu, opo ye e i holeke Ovamidian. 12 Nomweengeli wOmwene okwe mu holokela ndele ta ti kuye: “Omwene oku li pamwe naave, omukwanyati omuladi!” 13 Opo nee Gideon te mu pula: “Akutu, Omwene wange, Omwene ngeenge e li pamwe nafye, omolwashike hano oinima aishe ei ye tu wila? Noikumwifalonga yaye, oyo ootate ve tu hepaululila, oi li peni? Venya eshi va tile: Omwene haye e tu pitifa mo muEgipiti? Ndelenee paife Omwene e tu ekelashi ndele e tu yandja meke lOvamidian.” 14 Opo nee Omwene e mu pungulukila ndele ta ti: “Inda meenghono tuu edi doye ndele xupifa Israel meke lOvamidian. Ame ohandi ku tumu.” 15 Ndelenee ye okwe mu pula: “Akutu, Omwene, Israel ohandi ke shi xupifa nashike? Tala, oludi letu olongahoelela kuManasse, naame mwene omuxupielela movambuletu.” 16 Opo nee Omwene ta ti kuye: “Ame ondi li pamwe naave, onghee to ka taataa Ovamidian ngaashi omulumenhu umwe.” 17 Ndele ye okwe mu nyamukula ta ti: “Ame ngeenge nda filwa onghenda koshipala shoye, talife nge edidiliko, ndi shiive kutya ove to popi naame. 18 Ino dja po apa, fimbo inandi aluka kwoove ndele handi ku etele oshali ndele handi i tula pomesho yoye.” Ye ta ti: “Ame ohandi kala fiyo to aluka.” 19 Opo nee Gideon okwa ya mo nokwa longekida okakombwena noikuki ihe nonhafi youfila u fike peekilograma omulongo. Nombelela e i tula mokambale nomunghoka okwe u tila metiti. Ndele okwe i twala kuye pomwandi ndele te i tula puye. 20 Ndelenee omweengeli wOmwene okwe mu lombwela: “Kufa ombelela noikuki ihe nonhafi, u i tile kemanya eli ndele tila ko kombada yayo omunghoka.” Ndele osho a ninga. 21 Opo nee omweengeli wOmwene okwa ulika onhele yonhaili ei ya li meke laye nokwa kuma ombelela noikuki ihe nonhafi. Opo nee omundilo wa dja memanya ndele wa lungwinifa po ombelela noikuki ihe nonhafi. Ndele omweengeli wOmwene okwa kana po momesho aye. 22 Gideon eshi a dimbulukwa nokutya, ou okwa li omweengeli wOmwene, Gideon ta ti: “Akutu, Omwene Kalunga, osheshi ame nda mona omweengeli wOmwene koshipala noshipala!” 23 Ndelenee Omwene okwe mu lombwela: “Ombili nai kale naave! Ino tila! Ito fi!” 24 Opo nee Gideon okwa tungila ko Omwene oaltari ndele te i luku: “Omwene Oye ombili!” Oko shi li fiyo onena eli puOfra shOvaabieser.
25 Ndele oufiku tuu winya Omwene okwe mu lombwela ta ti: “Kufa ongobe yomhedi yaxo, nongobe imwe yomido heyali, ndele ngumauna po oaltari yaBaal, xo e i na, ka po olupwelele loshikalunga Asera olo li li pomunghulo washo; 26 ndele tungila Omwene Kalunga koye, oaltari koxulo yoshikulundu eshi nokulondekafana omamanya, ndele kufa ongobe yomhedi onhivali ndele i yamba omundiloyambo pamwe noikuni yokolupwelele tai di komuti waAsera, olo u noku li ka po.” 27 Opo nee Gideon okwa kufa ovalumenhu omulongo vomovapiya vaye nokwa ninga ngaashi Omwene e mu lombwela. Ndelenee ye eshi a tila eumbo laye novalumenhu vomoshilando, e shi ninge omutenya, ye okwe shi ninga oufiku. 28 Novalumenhu vomoshilando eshi va penduka ongula inene, oaltari yaBaal oya ngumaunwa po nolupwelele laAsera olo la li momunghulo wayo la kewa po nongobe onhivali ya yambwa koaltari, oyo ya tungwa ko. 29 Opo nee ova pulafana: “Olyelye e shi ninga?” Ndele fimbo tava konakona ndele tava pula, opa tiwa: Gideon yaJoas e shi ninga! 30 Opo nee ovalumenhu vomoshilongo tava ti kuJoas: “Omona woye omumati, mu yandja a fye, shaashi ye okwa ngumauna po oaltari yaBaal, naashi a ka po olupwelele laAsera la li momunghulo wayo.” 31 Ndelenee Joas okwa lombwela aveshe ava va kala puye: “Mwa hala okukondjela Baal? Ile mwa hala oku mu kwafa? Ou te mu kondjele ota ka fya mongula. Ye ngeenge oshikalunga, ne lipopile mwene, shaashi winya a ngumauna po oaltari yaye.” 32 Onghee hano ve mu luka efiku olo: “Jerubbaal, ndele tava ti: Baal ne mu kondjife, ye eshi a ngumauna po oaltari yaye.”
33 Opo nee Ovamidian aveshe nOvaamaleki novanhu vokoushilo va ongala kumwe ndele va tauluka omulonga waJordan ndele va onga onhanda mepumbu laJisreel. 34 NOmhepo yOmwene ya yada muGideon. Ndele ye okwa shika enghuma lodi yomhedi, nOvaabieser va ifanwa ve mu shikule. 35 Ye okwa tuma yo ovatumwa kuManasse ashishe, navo yo va ifanwa ve mu shikule. Nokwa tuma yo ovatumwa kuAsser nokuSebulon nokuNaftali, ndele vo ova fikama ve ke va lwife. 36 Opo nee Gideon okwa popya naKalunga ta ti: “Ove ngeenge wa hala shili okuxupifa Israel kekwafo leke lange, ngaashi wa tonga, 37 tala, ame ohandi tula olududi lodi moshipale: omume ngeenge tai wile kolududi, fimbo edu alishe la kukuta, opo nee ame ndi shi shii Ove oto ka xupifa Israel, kekwafo leke lange ngaashi wa tonga.” 38 Ndele osho sha ningwa: Ye eshi a penduka ongula inene, okwa fingonona olududi nokwa kama mo omume ndee tai yada okalwiyo. 39 Opo nee Gideon okwa popya naKalunga ta ti: “Ehandu loye liha xwamene nge, ndele itavelele nge ndi popye lumwe aluke. Nandi yelekele lumwe aluke nolududi: olududi nali kale la kukuta, fimbo edu alishe li nomume.” 40 NOmwene osho a ninga oufiku winya: olududi la li la kukuta, fimbo edu alishe li nomume.
Gideon
1 Aaisraeli oya yono ishewe kOmuwa, nokwe ya gandja miikaha yAamidiana, mboka ye ya pangele omimvo heyali. 2 Aamidiana oya li ye na oonkondo ye vule Aaisraeli, noshigwana shaIsrael oshe ya holama momakololo nomomaholameno moondundu. 3 Shaa uuna Aaisraeli ya kunu omapya, Aamidiana nAayamaleki oye ya pamwe naantu yokombuga noye ya matukile. 4 Oya yungu oontanda noya thekeke po iilya kuumbugantu sigo opuushiinda waGaza. Oya yugu po oonzi, iimuna nuusino noya thigi Aaisraeli ye li owalawala. 5 Oye ya nuukambe wawo nootenda dhawo, engathithi oto ti oombahu. Oye ya noongamelo dhawo dhaa shi kuyalulwa. Oye ya noya mbugaleke evi, 6 naIsrael ina vula we okutya sha kuyo.
7 Nena Aaisraeli oya kugu onkugo kOmuwa, e ya hupithe miikaha yAamidiana, 8 noye e ya tumine omuhunganeki, ngoka e ya etele elaka lya zi kOmuwa, Kalunga kaIsrael, tali ti: “Onde ku tembudha muupika waEgipiti. 9 Onde ku yululula miikaha yAayegipiti nomiikaha yaantu mboka ye ku kondjitha mevi ndika. Onde ya tidha mo miipathi yeni nonde mu pe evi lyawo. 10 Onde mu lombwele nda ti: ‘Ongame Omuwa, Kalunga keni, inamu longela iikalunga yAayamori mboka mu li mevi lyawo. Ihe inamu pulakena ndje.’ ”
11 Omuyengeli gwOmuwa okwe ya komukunda gwaOfra nokwa kuutumba momwandi gwaJoas, omulumentu gwomezimo lyaAbieser. Omwana Gideon okwa li ta yungula iilya iishona meholamo moshikolelo shoomviinu, opo kaa monike kAamidiana. 12 Omuyengeli gwOmuwa okwe mu ihololele nkoka nokwa ti kuye: “Omuwa oku li nangoye, ngoye ependa nomulumentu gwonkama.”
13 Gideon okwa ti kuye: “Nandi ku pule, tatekulu, ngele Omuwa oku li pamwe natse, oshike tatu mono iihuna? Oshike Omuwa itaa longo iinyengandunge mbyoka twa hokololelwa kootate, nkene e tu tembudha muEgipiti? Omuwa okwe tu gandja miikaha yAamidiana e tu ekelehi.”
14 Nena Omuwa okwe mu lombwele: “Inda noonkondo dhoye oonene, u ka mangulule Aaisraeli miikaha yAamidiana. Ongame tandi ku tumu.”
15 Gideon okwa yamukula: “Ihe otandi mangulula ngiini Aaisraeli? Oludhi lwetu kalu na edhina mezimo lyaManasse, nangame mwene omunima gwowala mezimo lyandje.”
16 Omuwa okwa yamukula: “Oto shi vulu, oshoka otandi ku kwatha. Oto ka nyanyagula Aamidiana wa fa to lyatagula omuntu gumwe.”
17 Gideon okwa yamukula: “Ongame ngele nda silwa ohenda kungoye, pe ndje endhindhiliko, li holole kutya ongoye shili Omuwa. 18 Kwatha ndje, u kale mpaka, sigo tandi ku etele omayambo giikulya.”
Okwa ti: “Otandi kala mpaka, sigo to galuka.”
19 Gideon okwa yi maandjawo e ta paka po okakombwena nokwa ningi oshikwiila shaa na efulika shuusila wookilograma omilongo. Okwa tula onyama montungwa nomahoka mokayiga nokwe yi fala komuyengeli gwOmuwa momwandi nokwe yi mu pe. 20 Omuyengeli okwe mu lombwele: “Tula onyama noshikwiila kemanya ndika e to tile ko omahoka.” Gideon okwe shi ningi. 21 Nena omuyengeli gwOmuwa okwa ganeke oshikaha e ta gumu onyama noshikwiila noshiti sha li moshikaha she. Omulilo ogwa zi memanya e tagu lungunitha po onyama noshikwiila. Omuyengeli nokwa kana momeho ge.
22 Nena Gideon okwa dhimbulula kutya nguka a mono, nani omuyengeli gwOmuwa nokwi ipopile kuumbanda a ti: “Kalunga omusimanekwa pombanda, onda mono omuyengeli gwoye moshipala!”
23 Omuwa okwa ti kuye: “Kala nombili, ino tila. Ito si.” 24 Gideon okwa tungile Omuwa oshiyambelo e te shi luku “Omuwa Oye Ombili.” (Oshi li natango muOfra, momukunda gwAayabieser.)
25 Uusiku mbwiyaka Omuwa okwa lombwele Gideon: “Kutha ontsezi yaho nontsezi yilwe yomimvo heyali, hanagula po oshiyambelo shaho shoka a tungile Baal, e to komangele po wo omuti gwoshikalungakiintu Asheera ngoka gu li pooha dhasho. 26 Tunga po oshiyambelo sha tungika, u shi tungile Omuwa Kalunga koye kombanda yoshikulundundu shika. Nena kutha ontsezi ontiyali, u yi lungunithe po omudhidhi to tema niikuni tayi zi komuti gwaAsheera ngoka we gu komangele po.” 27 Gideon okwa kutha omulongo gwomaamati ye nokwa ningi, ngaashi Omuwa e mu lombwele. Okwa li a tila unene aakwawo naantu yomoshilando oku shi ninga omutenya, onkee okwe shi ningi uusiku.
28 Aantu yomoshilando sho ya penduka ongula onene, oya mono oshiyambelo shaBaal nomuti gwaAsheera ya yonagulwa po. Oya mono wo ontsezi ontiyali ya lungunithwa poshiyambelo shoka a tungile ko. 29 Oya pulathana: “Olye a ningi ngeyi?” Oya konakona noya mono kutya oGideon yaJoas e shi ningi. 30 Nena oya lombwele Joas: “Eta omumwoye, tu mu dhipage. Okwa kumuna po oshiyambelo shaBaal nokwa komangele po omuti gwaAsheera.”
31 Ihe Joas okwa lombwele aatamaneki ye ta ti: “Omwa gama kuBaal? Otamu mu gamene? Shaa ngoka te mu kondjele, oye na se, manga ngula inaali sha. Baal ngele okalunga, ni ipopile mwene, oshoka oshiyambelo oshe sha yonagulwa po.” 32 Okuza mpoka Gideon okwa lukwa Jerubbaal, oshoka Joas okwa ti: “Baal ni ipopile ye mwene, oshoka oshiyambelo oshe sha yonagulwa po.”
33 Nena Aamidiana ayehe, Aayamaleki nomazimo gokombuga oya gongala ya taaguluka omulonga Jordan noya yungu oontanda mesilu lyaJesreel. 34 Ombepo yOmuwa oya yi muGideon nokwa hiki enkuma ti ithana aalumentu yomoludhi lwaAbieser, ye mu landule. 35 Okwa tumu elaka kiitopolwa ayihe iyali yAamanasse, ye mu landule. Okwa tumu elaka kAayaser, kAasebuloni nokAanaftali, noye ya kuye.
36 Nena Gideon okwa ti kuKalunga: “Owa ti kutya owa tokola okulongitha ndje, ndi mangulule Israel. 37 Eewa, ote tula nduno omafufu gonzi polupale. Ngele oga kwatwa komume ongula, manga evi lya kukuta, nena ote tseya kutya oto ka longitha ndje, ndi mangulule Israel.” 38 Osho naanaa sha ningwa. Gideon sho a penduka ongula onene, okwa kama omafufu nokuthinina mokayo e taku udha omeya. 39 Nena Gideon okwa ti kuKalunga: “Ino geela ndje, pitika ndje, ndi popye lumwe natango. Kwatha ndje, ndi ninge ishewe elolelo limwe nomafufu. Omafufu naga kale omakukutu, manga evi lya tosima.” 40 Uusiku Kalunga osho a ningi. Ongula ya landula omafufu oga li omakukutu, ihe evi olya li lyu udha omume.