Daniel ta fatululile Nebukadnesar ondjodi yaye
1 Ndele momudo omutivali wepangelo laye Nebukadnesar okwa twa eendjodi, opo omhepo yaye ya tukuluka, neemhofi daye ode mu londoka. 2 Opo nee ohamba ya lombwela ovanongo, eendudu, eemhule nOvakaldea va ifanwe va fatulule ondjodi yohamba ei ya twa, opo vo ve uya tava kala ofika koshipala shohamba. 3 Ohamba oya tya kuvo: “Ame onda twa ondjodi, nomhepo yange kai netulumuko fimbo inandi shiiva ondjodi ei.” 4 Opo Ovakaldea va popya nohamba mOshiaramea: “Ohamba nai kale alushe i nomwenyo! Hepaululila ovapiya voye ondjodi, ndele fye ohatu ke ku hololela efatululo layo.” 5 Ohamba oya nyamukula Ovakaldea ndele tai ti: “Eendjovo dange edi dihe shii okulundululwa: ngeenge inamu tomonena nge ondjodi ei nefatululo layo, ohandi ke mu tetaula oinhimbu nomaumbo eni otaa ka ninga oyuumbo. 6 Ndele ngeenge tamu hepaulile nge ondjodi yoovene eshi tai ti, ohandi ke mu pa eeshali nomilongelo netumbaleko linene. Hano tomoneneni nge ondjodi yoovene eshi tai ti.” 7 Ovo aveshe va nyamukula lutivali, tava ti: “Ohamba nai hepaululile ovapiya vayo ondjodi yayo, opo nee ohatu ke mu tomonena.” 8 Opo ohamba ya nyamukula tai ti: “Heeno, ondi shi shii shili, nye mwa hala mu mane po efimbo, osheshi omu shi wete nokutya, eendjovo dange kadi shii okulundululwa; 9 osheshi ngeenge nye itamu hololele nge ondjodi, tamu mono etokolo limwe alike. Osheshi mwe lianda ko mu fufye nokukotokela nge fiyo efimbo tali lunduluka. Hano hepaululileni nge ondjodi yoovene, opo nee handi ka shiiva nokutya, onye tamu dulu okushiiva okupa nge etomoneno layo.” 10 Ovakaldea ova nyamukula koshipala shohamba tava ti: “Kombada yedu kaku nomunhu ta dulu okushiiva oshinima eshi sha tongwa kohamba. Onghee hano kaku na nokuli ohamba inene i neenghono tai pula omukoneki nondudu ile Omukaldea oshinima shi li ngaha. 11 Heeno, oshinima eshi tashi pulwa kohamba oshidjuu, ndele kaku nomunhu ta dulu oku shi hololela ohamba, ngeno shapu oikalunga, okukala kwavo kaku li mokati kovanhu.” 12 Omolwaashi ohamba oya handuka nokuhandukilila, ndele oya yandja elombwelo nokutya, ovanongo aveshe vomuBabilon nava dipawe. 13 Hano ondaka eshi ya udika, kutya ovanongo otava ka dipawa, Daniel no vakwao yo ova kongwa va ka dipawe.
14 Opo nee Daniel okwa nyamukula enyamukulo la yuka noli neendunge kuAriok, omukulunhu wovanangeli vohamba, ou a fikama a ka dipae ovanongo vomuBabilon. 15 Ndele ye okwa nyamukula Ariok, elenga lohamba, ndele ta ti: Ohamba oya yandjela shike ondaka idjuu unene i fike opo? Opo Ariok okwe shi fatululila Daniel. 16 Opo nee Daniel a ya mouhamba, ndele ta ilikana ohamba i mu pe efimbo opo ye a shiive oku i tomonena ondjodi ei yayo. 17 Opo Daniel a ya keumbo laye, ndele ta hepaululile vakwao Hanania, Mishael naAsaria oshinima eshi, 18 opo va ilikane Kalunga komeulu e va file onghenda omolwoshinima eshi oshiholekwa, vo, Daniel navakwao vaha dipawe pamwe novanongo vomuBabilon. 19 Opo nee Daniel okwa hololelwa memoniko oufiku oshiholekwa eshi. Opo Daniel ta hambelele Kalunga komeulu. 20 Opo nee Daniel a popya ndele ta ti:
“Edina laKalunga nali hambelelwe alushe fiyo alushe,
osheshi ounongo neenghono odaye.
21 Oye ta lundulula omafimbo neetundi,
ndele Ye ota xutula eehamba noha nangeke eehamba,
ndele Oye ha yandje ounongo kovanongo
nomayele kovanamayele.
22 Oye ta holola oinyengandunge noinima ya holekwa.
Oye a shiiva eshi shi li momilaulu
nouyelele u li puye.
23 Oove Kalunga kootatekulu,
ame ohandi ku hambelele nohandi ku fimaneke,
osheshi Ove wa pa nge omayele neenghono
ndele paife wa shiivifila nge eshi twe shi ku indila,
osheshi oshinima shohamba owe shi tu hololela.”
24 Opo nee Daniel a ya kuAriok, ou a tulwa po kohamba a ka dipae ovanongo vomuBabilon. Oye okwa ya ko kuye ndele te mu lombwele ngaha: “Ino dipaa ovanongo vomuBabilon; twale nge koshipala shohamba, opo ndi ke i tomonene ondjodi yayo.” 25 Opo Ariok a twala divadiva Daniel kohamba, ndele e i lombwela ta ti: “Ame onda mona umwe womovapika vokuJuda, ou ta hololele ohamba efatululo.” 26 Ohamba oya nyamukula ndele tai lombwele Daniel ou a ifanwa Beltesasar: “Ove to dulu tuu okutomonena nge ondjodi ei nda twile, nefatululo layo?” 27 Daniel okwa nyamukula koshipala shohamba, ta ti: “Oshiholekwa eshi tashi pulwa kohamba sha nyenga ovanongo, eendudu, ovatei voipo novakoneki veenyofi oku shi fatululila ohamba. 28 Ndelenee ope na Kalunga komeulu, ou ha holola oiholekwa, ndele Oye a hololela ohamba Nebukadnesar eshi tashi ka ningwa pomafiku axuuninwa. Ondjodi yoye nomamoniko omomutwe woye momutala woye aa: 29 Ove, ohamba eshi wa li momutala woye owa diladila eshi tashi ka ningwa komesho; ndele oye tuu ou, e shii kuholola eshi sha holekwa, oye e ku hololela eshi tashi ka ningwa. 30 Ndele oshiholekwa eshi sha hololelwa nge hakeenghono dounongo ou wange, ndi u kwete ngeno, ndi dule ovanamwenyo aveshe, ndelenee osha hololwa opo efatululo li shiivifilwe ohamba, naave yo u koneke omadiladilo omomutima woye.
31 “Ove ohamba wa mona, tala, okwa li oshihongwafano shakula. Oshihongwafano eshi sha li shinene unene, noshinge shasho shiwa. Osha kala ofika koshipala shoye, nokutalwa kwasho oixuna yongaho. 32 Oshihongwafano osho shi na: omutwe washo woshingoldo shiwa. Onhulo yasho nomaoko asho oshisiliveli, edimo neenho dasho oshikushu. 33 Omaulu asho oshivela, eemhadi kombinga oshivela kombinga elova. 34 Fimbo we shi tala, emanya inali kumwa komake omunhu ola natuka ko, ndele olo la denga oshihongwafano keemhadi dasho doshivela nodelova, ndele tali shi nyanyaula. 35 Ndele mokafimbo tuu oko oivela nelova noshikushu, oshisiliveli noshingoldo osha nyanyaulwa, sha kala ngaashi olungu poshipale mokufu eli tali i omhepo, ndele inashi monika vali nande. Ndelenee emanya olo la denga oshihongwafano ola shituka omhunda inene, ndele oya mana ko edu alishe. 36 Ondjodi oyo tuu ei. Netomono layo hatu li tomonene ohamba paife. 37 Oove ohamba, ohamba yeehamba, Kalunga komeulu okwe ku pa ouhamba neenghono nepangelo nefimano, 38 ndele mounyuni aushe apa pe novanhu noifitukuti yomofuka needila dokeulu, Kalunga okwe i yandja meke loye, ndele e ku ninga omupangeli waaishe: Oove ou omutwe woshingoldo. 39 Ndele ove to ka shikulwa kouhamba umwe u dulike kwaau woye, ndele tau shikulwa kouhamba omutitatu woshikushu notau ka pangela edu alishe. 40 Ndele ouhamba omutine tau ka kala wa pama ngaashi oshivela; ngaashi naanaa oshivela hashi nyanyaula ndele tashi teyaula keshe tuu nongaashi oshivela hashi teyaula po ndele tashi ka nyanyaula yo notashi ka teyaula aishe. 41 Hano ngaashi wa mona eemhadi nominwe dasho kombinga elova nokombinga oivela, eshi tashi ti: tau ka kala ouhamba uhe nekwatafano ndelenee muwo tamu kala oupamene woshivela, ngaashi wa tala oshivela sha lumbakana nelova. 42 Ndele ominwe dokeemhadi kombinga oivela ndele kombinga elova, eshi tashi ti: ombinga imwe yoshilongo oya pama, ndelenee ikwao inai pama. 43 Eshi wa mona oshivela sha lumbakana nelova, otashi ti: tava ka lumbakana, ndele itava kwatafana, ngaashi oivela inai likwata nelova. 44 Ndelenee pomafiku eehamba dinya Kalunga ou komeulu ota ka dika ouhamba itau ka teka po fiyo alushe, nepangelo lao itali ka yandjwa koshiwana shimwe. Ndele wo otau ka nyanyaula notau ka teyaula omauhamba aeshe noku a xulifa po, ndelenee woovene tau ka kala fiyo alushe, 45 ngaashi wa mona emanya la natuka ko komhunda, inali kumwa nande komake omunhu, ndele la nyanyaula oshivela noshikushu nedu lelova noshisiliveli noshingoldo. Kalunga munene Oye okwa hololela ohamba, eshi tashi ka ningwa komesho. Ndele ondjodi ei oyoshili nefatululo layo oli shii kulineekelwa.”
46 Opo ohamba Nebukadnesar oye lifidimika koshipala shaDaniel ndele tai ti, ye na yambelwe eendjayambo noitwiminoyambo. 47 Ohamba oya nyamukula Daniel ndele tai ti: “Oshili, Kalunga keni Oye Kalunga koikalunga, ndele Oye Omwene weehamba nOmuhololi woiholekwa, onghee ove ino nyengwa okuholola oshiholekwa eshi.” 48 Opo ohamba oya lenga Daniel, ndele ye mu pa omilongelo dinene dihapu, ndele ye mu tula omupangeli wombinga imwe yoshilongo shaBabilon nomukulunhu a kula kombada yovanongo aveshe vomuBabilon. 49 Ndele paindilo laDaniel, ohamba oya tula Sadrak, Mesak naAbednego moulenga, va ninge ovakulunhu veenghundafana vombinga imwe yoshilongo shaBabilon. Ndelenee Daniel okwa kala mouhamba.
Ondjodhi yaNebukadnezzar
1 Momumvo omutiyali Nebukadnezzar sho a li omukwaniilwa, okwa lala ondjodhi. Oye mu piyaganeke unene e ta londokwa koomposi. 2 Nena okwi ithana aayanekeli, oonganga, oompulile noonkulungu, ye ye noye mu fatululile ondjodhi. Sho ye ya noya thikama koshipala shomukwaniilwa, 3 okwa ti kuyo: “Onda piyaganekwa kondjodhi nde yi yaguma. Onda hala ndi tseye shoka tayi ti.”
4 Oya yamukula omukwaniilwa mOshiaramea ya ti: “Nkeyama, kulupa nomeho, mayego otatu ku taasinine. Tu hokololela ondjodhi yoye notatu yi ku fatululile.”
5 Omukwaniilwa okwa ti kuyo: “Onda tokola kutya one mu na okuhokololela ndje ondjodhi e tamu fatululile ndje shoka tayi ti. Ngele itamu shi vulu, otandi ke mu ndembagulitha miintimbu nomagumbo geni otandi ke ga halakanitha po, ga ninge ondumba yomakulukuma. 6 Ihe ngele otamu vulu okuhokololela ndje ayihe iyali, otandi ke mu pa omagano e tandi mu simaneke noonkondo. Ngashingeyi hokololelii ndje nduno, ondjodhi oyashike notayi ti ngiini.” 7 Oya yamukula ishewe omukwaniilwa: “Nkeyama, ngele oto tu hokololele owala kutya ondjodhi oyashike, otatu ke yi fatulula.”
8 Nena omukwaniilwa okwi igidha: “Osho naanaa, ngaashi nda dhiladhila kutya ne otamu mana po owala ethimbo, oshoka mu shi shi kutya onda tokola, 9 ndi mu geele ne amuhe, ngele itamu hokololele ndje ondjodhi. Ne omwa uvanene ndje monanguwi, mu lombwele ndje iifundja, oshoka omwa tegamena kutya iinima otayi ka lunduluka. Hokololelii ndje ondjodhi kutya oyashike, opo te vulu okwiinekela kutya otamu vulu okulombwela ndje wo shoka tayi ti.”
10 Aanongo oya yamukula: “Noshitonale inaku kala omuntu kombanda yevi ta vulu okuhokololela Nkeyama shoka wa hala okutseya. Kakwa li omukwaniilwa omunene nenge omunankondo a pulile aayanekeli ye, oonganga dhe nenge oompulile dhe oshinima sha fa shika. 11 Nkeyama, shoka to pula, oshidhigu nokape na ngoka ta vulu oku shi ku lombwela, shila ookalunga, ihe kaye li putse mpaka.”
12 Shika osha geyitha omukwaniilwa nayi e ta gandja elaka, aanongo ayehe muBabilon ya dhipagwe. 13 Elaka sho lya gandjwa, aanongo ayehe ya dhipagwe, naDaniel wo nayakwawo oya kongwa, ya dhipagwe.
Kalunga ta hololele Daniel shoka ondjodhi tayi ti
14 Nena Daniel okwa yi kuArjok, ondjayi yetanga lyaalangeli yomukwaniilwa, ngoka a li a lombwelwa, a ka dhipage aanongo yomuBabilon. Okwa popi ti itegelele nawa. 15 Okwa pula Arjok kutya omolwashike omukwaniilwa a gandja elaka lya tya ngaaka ekukutu. Nena Arjok okwa hokololele Daniel shoka sha ningwa po.
16 Daniel okwa yi komukwaniilwa nokwe mu indile, a pewe ethimbo lya gwana, opo a vule okufatulula ondjodhi. 17 Nena Daniel okwa yi kaandjawo e ta hokololele yakwawo Hanania, Mishael naAzaria shoka sha ningwa po. 18 Okwe ya lombwele, ya galikane Kalunga komegulu, e ya sile ohenda noku mu pula, e ya hololele oshiholekwa shika, opo yaa dhipagelwe pamwe naanongo yalwe muBabilon. 19 Nena uusiku tuu mboka oshiholekwa shoka osha hololelwa Daniel memoniko. Oye nokwa hambelele Kalunga komegulu a ti:
20 “Edhina lyaKalunga nali hambelelwe aluhe sigo aluhe,
oye e na uunongo noonkondo.
21 Omathimbo nomimvo ote dhi lundulula;
ota kwaniileke aakwaniilwa noku ya shundula;
aanongo ote ya pe uunongo naanandunge omayele.
22 Ota holola iinima yomuule noya holekwa;
ota tseya mbyoka ya holekwa momilema
noye mwene okwa kundukidhwa kuuyelele.
23 Otandi ku tanga e tandi ku simaneke, Kalunga kootate.
Ongoye wa pe ndje uunongo noonkondo;
ongoye wa yamukula omagalikano gandje
nowe tu ulukile shoka to lombwele omukwaniilwa.”
Daniel ta hokololele omukwaniilwa ondjodhi e te yi fatula
24 Daniel okwa yi kuArjok, ngoka a li a lombwelwa komukwaniilwa, a ka dhipage aanongo Aababiloni. Daniel okwa ti kuye: “lno ya dhipaga. Fala ndje komukwaniilwa, notandi ke mu fatululila ondjodhi ye.”
25 Nanziya Arjok okwa fala Daniel komukwaniilwa Nebukadnezzar e ta lombwele omukwaniilwa ta ti: “Onda mono gumwe gwomaapongekwa Aajuda, ngoka ta vulu oku ku fatululila ondjodhi yoye.”
26 Omukwaniilwa okwa ti kuDaniel (okwa li hi ithanwa Beltshazzar): “Oto vulu okuhokololela ndje shoka nda yaguma, nondjodhi shoka tayi ti?”
27 Daniel okwa yamukula a ti: “Tatekulu Nkeyama, muuyuni kamu na omunongo, onganga, omwaanekeli nenge omukonekinyothi ta vulu oku ku hokololela shika. 28 Ihe oku na Kalunga megulu, ngoka ta holola iiholekwa. Oye e ku hololele, tatekulu Nkeyama, shoka tashi ka ningwa konakuyiwa. Ngashingeyi otandi ku hokololele ondjodhi yoye, emoniko ndyoka wa mono, sho wa li wa kotha.
29 “Nkeyama, manga wa li wa kotha, owa yaguma shoka tashi ka ningwa konakuyiwa; naKalunga ngoka ta holola iiholekwa, okwe ku hololele shoka tashi ka ningwa komeho. 30 Ngashingeyi oshiholekwa shika osha hololelwa ndje, hamolwaashoka ando ngame omunandunge ndi vule yalwe, aawe, ihe opo ngoye, Nkeyama, u vule okunongela ondjodhi shoka tayi ti, ngoye u uve ko omatedho ngoka ge ya kungoye.
31 “Nkeyama, memoniko lyoye owa mono oshiyelekela oshinenenene sha thikama komeho goye, tashi wema notashi adhima, nomoku shi tala owa ningi uugelele. 32 Omutse gwasho ogwoshingolielela; ontulo nomaako gasho oshisiliveli; oshiya noombwetelo dhasho oshikushu; 33 Omagulu gasho osheela oshiluudhe noompadhi dhasho iiyela ya kwatakanithwa mumwe neloya. 34 Manga wa li we shi tongolola, emanya enene olya pambuka kondundu kulyo lyene e tali dhenge oshiyelekela koompadhi dhiiyela neloya nolye dhi nyanyagula. 35 Nanziya iiyela, eloya, oshikushu, oshisiliveli noshingoli oya tatagulwa e tayi ningi ya fa etutu polupale. Ombepo oye yi pepe po ayihe, noinapa kala we nando osha. Ihe emanya olya koko lya ningi ondundu ya siikile evi alihe.
36 “Ondjodhi oyo ndjika. Nena otandi ku hokololele nduno shoka tayi ti, tatekulu. 37 Nkeyama, ongoye shime shaakwaniilwa ayehe. Kalunga komegulu okwe ku ningi omupangeli e te ku pe oonkondo, oonkondopangelo nesimano. 38 Okwe ku ningi omuleli gwaakali kombanda yevi alihe, e to pangele iinamwenyo ayihe noondhila. Ongoye omutse gwoshingoli. 39 Oto landulwa komupangeli gulwe, ihe ke thike pungoye muunene, oye nota landulwa komutitatu, omupangeli gwoshikushu, ngoka ta ka lela uuyuni auhe. 40 Nena otaku ka landula omupangeli omutine a kola a fa osheela, ngoka ta nyanyagula nokuteyagula shaa shoka. Ongosheela tashi nyanyagula, oshilongo she otashi ka nyanyagula shaa shoka. Otashi ka nyanyagula nokuyonagula po iilongo ayihe ya tetekela. 41 Owa mono wo kutya oompadhi nominwe odha li dha kwatakanithwa neloya. Shika otashi ti kutya oshilongo otashi ka kala sha andjagana. Otashi ka kala shi na sha shoonkondo dhosheela, oshoka osheela osha vundakanithwa neloya. 42 Mominwe dhokoompadhi omwa li osheela neloya ya tulwa mumwe. Shika otashi ti kutya ombinga yimwe yoshilongo shika otayi ka kala ya kola, nonkwawo inayi kola. 43 Owa mono ishewe kutya osheela osha vundakanithwa neloya. Otashi ti, aaleli yoshilongo otaa ka kambadhala okuhanganitha omazimo gawo mokuhokanathana, ihe itashi kwatha sha, ngaashi osheela itashi kwatathana neloya. 44 Pomasiku gaaleli mboka Kalunga komegulu ota ka dhika po oshilongo shoka shaa na hulilo. Itashi ka sindika nando, ihe otashi ka yonagula po iilongo mbyoka ayihe, nosho shene otashi kala sigo aluhe. 45 Owa mono, nkene emanya lya koloka ko lya zi kondundu inaali gumwa nonkene lya nyanyagula efano lyosheela, oshikushu, eloya, oshisiliveli noshingoli. Nkeyama, Kalunga omunene ote ku lombwele shoka tashi ka ningwa konakuyiwa. Onde ku hokololele naanaa ondjodhi yoye nonde yi ku fatululile shoka tayi ti.”
Omukwaniilwa ta futu Daniel
46 Nena omukwaniilwa Nebukadnezzar okwa tsu oshipala pevi nokwa ti, Daniel na fikilwe oondjambo netsininondjambo. 47 Omukwaniilwa okwa ti: “Oshili, Kalunga keni oye omunene e vule ookalunga ayehe, Omuwa ta lele aakwaniilwa ayehe noye awike ta holola iiholekwa. Ondi shi shi, oshoka owa vulu okufatulula oshiholekwa shika.” 48 Nena omukwaniilwa okwa lenge Daniel, a ninge elenga ekuluntu, okwe mu pe omagano ogendji omanene nokwe mu ningi omuleli gwoshikandjo shaBabilon nomukuluntu gwaanongo ayehe musho. 49 Paindilo lyaDaniel omukwaniilwa okwa lenge Meshak, Shadrak naAbednego ya ninge aakuluntu yoshikandjo shaBabilon. Daniel okwa kala mombala.