Oundobwedi waStefanus moipafi yovakulunhu
1 Opo nee omupristeli omukulunhu okwa tya: “Odo tuu odo?” 2 Stefanus okwa tya: “Ovalumenhu nye ovamwatate nootate, pwilikineni! Kalunga koshinge okwe lihololela tate yetu Abraham, eshi a li muMesopotamia, fimbo ina tula muHaran, 3 ndele ta ti kuye: ‘Dja mo medu leni nomepata loye, ove u ye kedu olo handi ke ku ulikila.’ 4 Opo nee ye okwa dja mo medu lOvakaldea nokwa tula muHaran, ndele xe eshi a fya, Kalunga okwe mu eta medu eli, mu li mo nonena eli. 5 Ndele Ye ine mu pa mo efyuululo, nande oli fike ponhele yomhadi: Abraham fimbo kwa li ehe nokaana, okwe mu udanekela edu li ninge laye nololudalo laye konima yaye. 6 ‘Ndele Kalunga okwa tile ngaha, oludalo laye tali ka ninga ovanailongo medu lihe fi lavo, ndele tave va ningi ovapika ndele tave va hepeke omido omafele ane: 7 ndele oshiwana eshi tashi va ningi ovapika vasho, Ame handi ke shi tokola’, Kalunga osho ta ti; ‘opo nee tava ka dja mo ndele tava longele nge monhele ei.’ 8 Ndele Ye okwe mu pa ehangano lepitotanda, ndele Abraham eshi a dala Isak, ye e mu pitifa etanda mefiku etihetatu. Isak okwa dala Jakob, naJakob ootatekulu venya omulongo navavali.
9 “Ndele ootatekulu venya ova ningila Josef ondubo ndele ve mu landifa po kuEgipiti, ndele Kalunga okwa li pamwe naye, 10 nokwe mu xupifa moudjuu waye aushe, ndele okwe mu pa onghenda nounongo koshipala shaFarao, ohamba yaEgipiti neumbo laye alishe. 11 Ndele edu alishe laEgipiti nolaKaanan ola hangika kondjala nokoluhepo linene, ngaashi ootate inava mona oipalwifa. 12 Ndele Jakob eshi a uda muEgipiti mu noilya, okwa tuma ko ootate lwotete, 13 nomokushuna ko olutivali, ovamwaxe ova dimbulukiwa kuJosef, naFarao okwa shiivifilwa epata laJosef. 14 Opo nee Josef okwa tuma kuxe Jakob a ka talwe ko nepata laye alishe, ovanhu omilongo heyali navatano. 15 Ndele Jakob okwa ya kuEgipiti, ndele oko a fila ye mwene nootate. 16 Ndele vo ova twalwa kuSekem, va pakwa mombila ei Abraham e lilandela noimaliwa kovana vaHamor muSekem.
17 “Ndele efimbo lokuwanifa eudaneko Kalunga e li udanekela Abraham, eshi la ehena popepi, ovanhu ova tana nokuhapupalela muEgipiti, 18 fiyo ohamba imwe ya nangala Egipiti, oyo inai shiiva Josef nande okanini. 19 Ou okwa kotokela oshiwana shetu, ndele ta hepeke ootate, ndele okwe va fininika okweekelashi ounona vavo vaha kale ve nomwenyo. 20 Mefimbo linya Moses omo a dalwa, ndele okwa li okaana kawa unene ka wapalela Kalunga, ko ka li ka diininwa meumbo laxe eehani nhatu. 21 Ndele eshi ka ekelwashi, omona okakadona kaFarao e ka kufa po e ke litekulila, ka ninge omona waye. 22 Ndele Moses okwa longwa ounongo aushe wOvaegipiti, nokwa li omuladi meendjovo nomoilonga.
23 “Ndele omido daye eshi da ninga omilongo ine, momutima waye mwa penduka ediladilo a ka talele po ovamwaxe, ovana vaIsrael. 24 Ndele eshi a mona ko umwe a hepekwa nai, okwe mu popila, ndele ponhele yomuhepekwa okwa alulila winya owii waye, nokwa denga Omuegipiti ndele te mu dipaa. 25 Ndele ye okwa li e shi, ovamwaxe tava ka koneka kutya, Kalunga ote va xupififa eke laye, ndelenee inave shi koneka. 26 Ndele mefiku lomongula eshi a holoka kuvo fimbo tava patafana tave lidenge, opo a hetekela oku va anuna va kalafane nombili, eshi ta ti: ‘Ovalumenhu nye, nye ovanhu vaxe imwe, oshike tamu ningafana nai?’ 27 Ndele ou ta ningi nai mukwao, okwe mu undula po ndele ta ti: ‘Olyelye e ku lenga u kale omupangeli nomutokoli wetu? 28 Owa hala tuu okudipaa nge ngaashi onghela wa dipaele Omuegipiti?’ 29 Molweendjovo edi Moses okwa ya onhapo, ndele okwa li omunailongo medu laMidian, ndele okwa dalela kwinya ovana ovamati vavali.
30 “Ndele eshi pa pita omido omilongo ine, mombuwa yopomhunda yaSinai, omweengeli wOmwene e mu lihololela momundilo moshixwa sheno sha xwama. 31 Ndele emoniko olo Moses eshi e li mona, okwe li kuminwa, naashi a ehena ko e li tale nawa, okwa uda ondaka yOmwene tai ti: 32 ‘Aame Kalunga kooxo, Kalunga kaAbraham naIsak naJakob’. Moses okwa hovela okukakama ndele ta tila okutala ko. 33 Ndele Omwene okwa tya kuye: ‘Dula ko eenghaku doye, osheshi onhele ei u li po ofika, oiyapuki. 34 Ame ondi wete ovanhu vange nhumbi ve li po tava hepekwa muEgipiti, nekemo lavo onde li uda, ndele nde uya poshi ndi va mangulule. Hano paife, ehena oku, ohandi ku tumu kuEgipiti.’
35 “Moses tuu ou ve mu dina, eshi va tile: ‘olyelye e ku lenga u kale omupangeli nomutokoli wetu’, oye tuu ou Kalunga e mu tuma a kale omupangeli nomumangululi okekwafo lomweengeli ou e mu lihololela moshixwa sheno. 36 Ye okwe va tembula mo nokulonga oinyengandunge noilongadidiliko medu laEgipiti nomEfuta Litilyana nomombuwa omido omilongo ine. 37 Moses tuu ou a lombwela ovana vaIsrael: ‘Kalunga ote mu pendulile movamwaxo omuxunganeki umwe ngaashi ame.’ 38 Oye winya okwa li pamwe nomweengeli meongalo fimbo la li mombuwa, ou a popya naye komhunda yaSinai, ndele okwa li pamwe nootate; ye okwa pewa eendjovo di nomwenyo, e di tu lombwele. 39 Ndelenee ootate inava hala okudulika kuye, vo ove mu ekelashi ndele momitima davo ova shuna kuEgipiti, 40 eshi va tile kuAron: ‘Tu ningila oikalunga, tai tu kwatele komesho, osheshi Moses ou e tu tembula muEgipiti, katu shii nhumbi a ningwa.’ 41 Ndele momafiku enya ove li ningila okatana kandume nova etela oshikalunga shavo omayambo nova nyakukilwa oshilonga shomake avo. 42 Ndelenee Kalunga okwe va pilamena ndele okwe va efa va longele ongudu yovakwaita vomeulu, ngaashi momishangwa dovaxunganeki mwa tiwa:
‘Onye vomeumbo laIsrael,
mwa etela nge tuu mbela omayambo omatomeno
nomaxwikilo makwao
omido dinya omilongo nhee mombuwa?
43 Ahowe, etwali laMolok mwe li humbata,
nonyofi yoshikalunga sheni Refan,
oifefa ei mwe i lihongela mu i linyongamene,
Ame handi ke mu lundululila ko
langhele kwinya yaBabilon.’
44 “Etwali lehepaululo la li mokati kootate mombuwa, ngaashi winya a popya naMoses, e mu lombwela, ne li tunge nokuhopaelela efano olo e li tala. 45 Ndele ootate vetu ove li tambula efyuululo, nove li eta oku pamwe naJosua, edu eshi ve li kufa ovanhu venya, Kalunga e va ta mo koshipala shootate, osho sha kala fiyo okounyuni waDavid. 46 Oye ou Kalunga e mu fila onghenda, ye a indila, a efelwe a tungile Kalunga kaJakob ongulu. 47 Ndele Salomo e mu tungila ongulu. 48 Ndele ou wOkombadambada iha kala meetembeli da tungwa nomake ovanhu, ngaashi omuxunganeki ta ti:
49 ‘Eulu olo olukalwa lange
nedu olo oshilyatelelo sheemhadi dange,
hano nye omwa hala mu tungile nge
ongulu ya tya ngahelipi, Omwene osho ta ti,
ile onhele yange yokutulumukwa oilipipo?
50 Eke lange halo la shita oinima aishe ei?’
51 “Ovakwandudi nye, ava mokupitetanda inamu li pita komitima nokomatwi, alushe nye mwa twa ondubo nOmhepo Iyapuki, ngaashi ooxo, osho nanye yo. 52 Olyelye ou womovaxunganeki ooxo inave mu tonda? Ovo tuu va dipaa ava va xunganeka okuuya kwOmuyuki ou, nopaife nye mwa ninga ovakengeleli novadipai vaye. 53 Onye tuu ovo mwa pewa omhango, mwe i pefifwa ovaengeli, nye inamu i diinina.”
Stefanus ta dipawa
54 Opo nee vo eshi ve di uda, oda lengula omitima davo, ve mu likweshela komayoo. 55 Ndele ye okwa li e yadi Omhepo Iyapuki, nokwa liyaamena keulu ndele ta mono oshinge shaKalunga naJesus e li ofika kolulyo laKalunga. 56 Ndele okwa tya: “Taleni, ame ondi wete eulu la yeuluka nOmona wOmunhu e li ofika kolulyo laKalunga.” 57 Opo tuu vo ova ingida mokule unene, ove lifitika omatwi, opo vo aveshe ve mu nhukila, 58 ove mu ta mo moshilando ndele ove mu dipaa nomamanya. Eendobwedi ova tula oikutu yavo keemhadi domunyasha, edina laye Saulus. 59 Ndele fimbo va kupula Stefanus nomamanya, ye okwa ilikana, ta ti: “Omwene Jesus, tambula omhepo yange.” 60 Ndele ye okwa twa eengolo ndele ta ingida mokule unene: “Omwene, etimba eli ino li va valulila”. Ndele eshi e di tya, okwa kofa po nee.
Euvitho lyaStefanus
1 Omuyambimukuluntu okwa pula Stefanus a ti: “Oshoshili tuu shoka to pelwa uusama kaalumentu mbaka?”
2 Stefanus okwa yamukula a ti: “Aamwameme nootate, pulakenii ndje. Kalunga keadhimo okwa holokele tatekulu Abraham, manga a li natango muMesopotamia, inaa tembukila kuHaran. 3 Kalunga nokwa ti kuye: ‘Thiga po ezimo lyoye noshilongo sheni, u ye kevi ndyoka tandi li ku ulukile.’ 4 Osho ngeyi Abraham okwa thigi po evi lyaBabilonia nokwa yi, a ka tule muHaran. He yaAbraham sho a si, Kalunga okwa tembudhile Abraham moshilongo shika moka mu li ngashingeyi. 5 Kalunga ina thikila ta pe Abraham nando okatopolwa okashona kevi ndika, ka ninge ke mwene. Ihe Kalunga oku uvaneke ashike kutya ote ke li mu pa; olyo notali ka kala lye nolyoluvalo lwe konima yeso lye. Abraham okwa li kee na omunona, Kalunga sho e mu pe euvaneko ndika. 6 Kalunga okwa lombwele Abraham ta ti: ‘Aamwoye otaa ka kala oondjendi moshilongo shaa shi shawo; taa ka kala mo aapika notaa ka hepekwa kooyene yoshilongo shoka uule woomvula omathele gane. 7 Ihe ngame otandi ka geela oshilongo shoka tashi ke ya kwata aapika,’ Kalunga osho a ti: ‘nokonima yethimbo ndyoka otaa ka manguluka mo muupika mboka e taye ya, ya longele ndje peha ndika.’ 8 Kalunga okwa dhike ehangano pokati ke naAbraham nendhindhiliko lyehangano ndika olyo efukaleko. Ano Isak sho a valwa, Abraham okwe mu fukaleke konima yoshiwike shimwe. Isak okwa fukaleke Jakob, naJakob okwa fukaleke ootatekulu mbeyaka omulongo nayaali.
9 “Ootatekulu mbeyaka oya sile omumwahe Josef efupa noye mu landitha po, a ka kale omupika kuEgipiti. Ihe Kalunga okwa li pamwe naye, 10 nokwe mu hupitha mo momaudhigu ge agehe. Kalunga okwa pe Josef elago nuunongo, uuna ndoka a holoka koshipala shaFarao, omukwaniilwa gwaEgipiti. Farao nokwa lenge Josef, a ninge omuleli gwoshilongo shaEgipiti nogwegumbo alihe lyomukwaniilwa. 11 Ondjala sho ye ya moshilongo ashihe shaEgipiti noshaKaanan, oye eta oluhepo olunene. Ootatekulu oya li kaa na nando oompoka taa vulu okumona iikulya. 12 Onkee Jakob sho u uvu kutya kuEgipiti oku na iilya, okwa tumu ko oyana molweendo lwawo lwotango. 13 Molweendo lwawo olutiyali Josef okwi ihololele aamwahe, naFarao okwa tseyithilwa aanezimo lyaJosef. 14 Nena Josef okwa tumine he Jakob elaka nokwe mu lombwele, e ye kuEgipiti pamwe negumbo lye alihe, aantu omilongo heyali nayatano ayehe kumwe. 15 Osho ngeyi Jakob okwa yi kuEgipiti, hoka ye mwene noyana, ootatekulu yetu, ya sile ko. 16 Jakob naJosef oya si, oya falwa kuShekem e taa fumwikwa mombila ndjoka Abraham a li e yi landa naana yaHamor.
17 “Ethimbo lyaKalunga lyokutsakanitha euvaneko lye ndyoka e li uvanekela Abraham sho lya hedha popepi, omwaalu gwaantu yoshigwana shetu muEgipiti ogwa li wo gwa indjipala noonkondo. 18 Navulwa omukwaniilwa gumwe ngoka inaa tseya Josef nando okashona, okwa lala oshilongo shaEgipiti. 19 Oye okwa kotokele oshigwana shetu, okwa hepeke ootatekulu nokwe ya thiminike okweekelahi uunona wawo uumati, opo u se. 20 Moses okwa valwa pomasiku ga tya ngaaka. Oye okwa li omunona omwaanawa nokwa hokiwa kuKalunga. Oye okwa paluthilwa megumbo lyahe uule woomwedhi ndatu. 21 Hugunina okwa kuthwa mo megumbo nokwa ka ekelwahi, ihe omuna gwaFarao omukadhona okwe mu toola nokwe mu iputudhile ongomwana. 22 Osho ngeyi Moses okwa longwa uunongo auhe wAayegipiti nokwa ningi omuntu omunene mokupopya nomokulonga.
23 “Moses sho a gwanitha oomvula omilongo ne, okwa tokola, a ye a ka talele po aamwayina Aaisraeli. 24 Oye okwa adha ko gumwe gwomAaisraeli ta dhengwa kOmuegipiti, onkee okwa yi, a ka kwathe Omuisraeli nokwa shunithile Omuegipiti uuwinayi e te mu dhipaga. 25 Moses okwa li e shi aniwa aantu yoshigwana she oyu uvite ko kutya Kalunga okwa hala oku mu longitha, opo e ya mangulule mo muupika, ihe oya li kaaye shi uvite ko. 26 Esiku lya landula Moses okwa adha Aaisraeli yaali taa kondjo. Oye okwa kambadhala oku ya hangukununa nokwe ya lombwele a ti: ‘Yalumentu ne, pulakeneni. One aamwayinathana, omolwashike tamu hepekathana?’ 27 Nena gumwe ngoka a li ta hepeke mukwawo, okwe mu undula nokwe mu pula a ti: ‘Olye e ku ningi omupangeli nomupanguli gwetu? 28 Owa hala ano okudhipaga ndje, ngashika wa li wa dhipaga ohela Omuegipiti ngwiyaka?’ 29 Moses sho u uvu oohapu ndhoka, okwa yi ontuku nokwa kala moshilongo shAamidiana. Oye okwa valelwa hwiyaka aanona aamati yaali.
30 “Oomvula omilongo ne sho dha piti po, omuyengeli okwi ihololele Moses mombuga moshihwa sha hwama omulilo popepi nondundu yaSinai. 31 Moses okwa li a kuminwa emoniko ndyoka nokwa hedha popepi noshihwa, a tale nawa. Ihe oku uvu ewi lyOmuwa tali mu popitha tali ti: 32 ‘Ongame Kalunga koohokulu, Kalunga kaAbraham, Kalunga kaIsak naKalunga kaJakob.’ Moses okwa kwatwa kuumbanda e ta kakama nokwa li itaa vulu okulengalenga. 33 Opo ihe Omuwa okwe mu lombwele ta ti: ‘Kutha ko oongaku koompadhi dhoye, oshoka eha ndyoka mpoka wa thikama, olyo evi eyapuki. 34 Ongame onda tala nonda mono, nkene aantu yandje taa hepekwa noonkondo muEgipiti. Ondu uvu omikemo dhawo nonda kulukile pevi, opo ndi ya hupithe. Ila ano, onda hala oku ku tuma kuEgipiti.’
35 “Moses tuu ngoka Aaisraeli ye mu idhimbike, sho ye mu pulile taa ti: ‘Olye e ku ningi omupangeli nomutokoli gwetu?’ Oye tuu ngoka Kalunga e mu tumu, a kale omupangeli nomuhupithi gwawo okekwatho lyomuyengeli ngoka e mu ihololele moshihwa sha hwama omulilo. 36 Oye okwa tembudha mo Aaisraeli muEgipiti nokwa longo iikumithalonga niilongankondo moshilongo shaEgipiti nomEfuta etiligane nomombuga uule woomvula omilongo ne. 37 Moses tuu ngoka a li a lombwele Aaisraeli ta ti: ‘Kalunga ote ke mu tumina omuhunganeki ta zi moshigwana sheni yene, ngashika naanaa a li a tumu ndje kune.’ 38 Oye tuu ngoka a li pamwe nAaisraeli, sho ya gongalele mombuga. Oye okwa kala mombuga pamwe nootate nopamwe nomuyengeli ngoka a li a popi naye kondundu yaSinai. Oye okwa pewa kuKalunga oohapu ndhoka tadhi gandja omwenyo, e dhi tu lombwele.
39 “Ihe ootate oya li inaa hala okuvulika kuMoses, oya dhiladhila okushuna kuEgipiti. 40 Onkee oya lombwele Aaron ya ti: ‘Tu ningila ookalunga taye tu kwatele komeho, oshoka Moses ngoka e tu tembudha muEgipiti, katu shi wo shoka she mu adha?’ 41 Oyo oyi iningile oshikalunga sha fa ontana e taye shi yambele noya ningi oshituthi shokunyanyukilwa oshikalunga shoka ye shi iningile niikaha yawo. 42 Onkee Kalunga okwa zi po puyo nokwe ya etha, ya simaneke oonyothi dhokegulu, ngashika mwa nyolwa membo lyaahunganeki taku ti:
‘Aaisraeli ne, hamolwandje mwa dhipaga nomwa yamba omayambo giinamwenyo
oomvula omilongo ne mombuga.
43 Aawe, one omwa humbata etsali lyoshikalunga Molek,
noshiyelekela shonyothi yoshikalunga sheni Refan.
Mbika oyo iikalunga mbyoka mwe yi ningile,
mu yi simaneke.
Onkee ano otandi mu undulile handiyaka yaBabilon.’
44 “Mombuga ootate ya li ye na etsali ndyoka tali holola kutya Kalunga oku li mokati kawo. Olyo olya li lya tungwa, ngashika naanaa Kalunga a lombwele Moses, e li tunge palupe lwefano ndyoka Kalunga e li mu ulukile. 45 Hugunina ootate oya thigulula etsali lya tya ngaaka noye ende aluhe ye li humbata. Oyo oya li ye li humbata nuuna ndwiyaka ya yi pamwe naJosua, ya ka kwate po oshilongo, sho ye shi yugu iigwana mbiyaka Kalunga e yi tidha po komeho gawo. Osho ya kala ngaaka nalyo sigo opethimbo lyaDavid. 46 David okwa silwa ohenda kuKalunga nokwi indile, a pitikilwe okutungila Kalunga kaJakob otempeli. 47 Ihe Salomo oye a pitikilwa okutungila Kalunga otempeli.
48 “Ihe Kalunga gwokombandambanda iha kala momagumbo ga tungwa kaantu, ngashika omuhunganeki ta ti:
49 ‘Omuwa ota ti: Egulu olyo oshipangelapundi shandje.
Nevi olyo oshilyatelo shoompadhi dhandje.
Omu tungile ndje egumbo lya tya ngiini andola?
Ehala lyandje lyokuvululukwa oli kale peni?
50 Hangame mwene nda shiti iinima mbika ayihe?’
51 “Ne kamu na omakutsi! Omitima dheni odha fa owala dhaapagani. One omwa thita omakutsi noihamu uvu ko elaka lyaKalunga. Ngashika naanaa ooho ya li, osho nane wo mu li: aluhe tamu tindi okuvulika kOmbepo Ondjapuki. 52 Oku na tuu nando ogumwe gwoomaahunganeki inaa tidhaganwa kooho? Oyo oya dhipaga po aatumwa yaKalunga mboka ya tseyitha nalenale eyo lyOmuntu gwe omuyuuki. Oye tuu ngoka mwe mu gwaaleke nomwe mu dhipaga. 53 One mboka mwa pewa ompango yaKalunga, ndjoka mwe yi pewa keyakulo lyaayengeli, ihe inamu vulika kuyo.”
Stefanus ta dhipagwa nomamanya
54 Ano iilyo yoshigongi shaatokoli sho yu uvu oohapu ndhika dhaStafanus, odhe ya lulumike koomwenyo dhawo noye mu sile ondjahi. 55 Ihe Stefanus, ngoka a li u udha Ombepo Ondjapuki, okwa ligamene pombanda kegulu nokwa mono ko eadhimo lyaKalunga naJesus a thikama kolulyo lwaKalunga. 56 Oye okwa lombwele aatokoli a ti: “Taleni, ondi wete egulu lye eguluka nOmuna gwOmuntu a thikama kolulyo lwaKalunga.”
57 Nena oyo oyi igidha mokulekule noya thitike omakutsi gawo. Opo ihe ayehe oye mu nukile oshita, 58 oye mu tidhile pondje yoshilando e taye mu umbu nomamanya. Oonzapo oya thigi oonguwo dhawo metonatelo lyomulumentu omugundjuka, edhina lye Saulus. 59 Ano manga ya li taa tsikile ngeyi okudhenga Stefanus nomamanya, okwa galikana a ti: “Omuwa Jesus, taamba omwenyo gwandje!” 60 Opo ihe Stefanus okwa tsu oongolo nokwiigidha mokulekule a ti: “Omuwa, ino ya yalulila ondjo ndjika.” Ano sho a popi ngeyi, okwa si.