ǃHommi aoǁnâs
1 Tsî Jesub ge khoen di ǂnubisa mû, ob ge ǃhommi di ǂnaob kōse ǂoa tsî ge ǂnû.
Jesub ǁkhāǁkhāsabegu* ge ǁîb ǂnamipe ge ǀhao 2 tsîb ge ge ǁkhāǁkhātsoatsoa:
ǀKhaehe hân
(Lukab 6:20-23)
3 “ǀKhaehen ge hâ gagasise ǀgâsana;
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
4 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃoa rana,
ǁkhaeǂgaohen nî amaga!
5 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃgamǃgamsen hâna,
ǁîn ǃhūbaiba nî ǀumi amaga!
6 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǂhanu-aisiba ǃâ tsî ra ǁgâna,
ǁîn nî ǁâ amaga!
7 ǀKhaehen ge hâ ǀkhomxaǃnâna,
ǁîn nî ǀkhomxahe amaga!
8 ǀKhaehen ge hâ ǂgaob ǃnâ ǃanuna,
ǁîn Eloba nî mû amaga!
9 ǀKhaehen ge hâ ǂkhîxaǃnâna;
ǁîn Elob ôan ti nî ǂgaihe amaga!
10 ǀKhaehen ge hâ
ǁnān ǂhanu-aisib ǃaroma ra ǃgôaǃgonhena,
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
11 “ǀKhaehe du ge hâ khoen ga sado mîǁgaiǁgai, ǃgôaǃgon tsî ǂhumib ǀkha hoa ǂkhaba xūna sadu ǃoagu ǃhoao, ti saoǃgonaodu a amaga. 12 ǃGâiaǂgao ǁnās ǂama, î du dâhâhâ! Sadu mādawa-ams ǀhommi ǃnâ a kai xuige. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, ǁnāti gu ge sadu aiǃâ ge hâ i kēbo-aogu tsîna gere ǃgôaǃgonhe.
ǃHūbaib di ǂōb tsî ǃnâb tsîkha
(Markub 9:50Lukab 14:34-35)
13 “Sadu ge ǃhūbaib di ǂōdo, xawe ǂō-i ga ǁkhoao, o tare xū-i ǀkha i kha ǁkhawa nî ǁkhoaǁkhoahe? ǃAruǀî-i kom xū-i xare-e ǃgâiba tama hâo, aoǂuihes tsî khoen xa dā-aihes ǀguisa i kom anu hâo.
14 “Sadu ge ǃhūbaib di ǃnâdo, ǃnâub ai ǂnôa ǃās kom a nabasa ǁoao. 15 Khoe-i xare-i kom ǃamǀaesa ǃamam tsî ǂgoasū-i ǃnaka mâi tamao, xawe ǃamǀaekandelari ai ra mâi, oms ǃnâ hân hoanas ǃnâba nî māse. 16 ǁNāti ǃnâb âdo khoen aiǃâ ǃnâ kai, î gu sadu ǃgâidīga mûhesa tsî sadu Îb ǀhommi ǃnâ hâba ǂkhaiǂkhai.
Moseb ǂhanub* xa hâ ǁkhāǁkhās
17 “Tā ǂâi re Moseb ǂhanub tsî kēbo-aogu di ǁkhāǁkhāde ta nî hîkākāse ta ge hā ti. Tita ge hîkākā nîse hā tama hâ, xawe dīǀoaǀoa ta nîse. 18 Amase ta ra mîba du, ǀhommi tsî ǃhūbaib tsîkha ge nî ǃgû-ī, xawe mâ mîs ǂhanub dis hoas ge hoaraga xūn nî dīǀoaǀoahes kōse nî hâhâ.
19 “Khoe-i nē mîmādi hoadi xa ǀuni ǂkhari mîmāsa ǁauǁau tsî ga khoena ǁnāti ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ hân hoan xa ǂkharise nî ǃgapaǀîhe, xawe ǁnāsa dī tsî ga ǁîna ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ kaise nî ǃgapaǀîhe.
20 “Mîba du ta ra sadu ǁnâuǀnamxasib ǃKhūb mîmādi dib ga Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhā-aogu* tsî Farisegu* di ǂhanu-aisiba ǃnāǂam tama io, o du tātsē Gaosib ǀHommi dib ǃnâ ǂgâ tidesa.
ǁAixasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 12:57-59)
21 “Sadu ge kai aboxagu ǃoa ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu: ‘ǃGamts ge tide tsî ǃgam ka-i hoa-i ge ǀgoraǃgâsa anu hâ.’ 22 Xawe ta ra mîba du: Khoe-i ǃoagu ga ǁaixa-i hoa-i, ge ǀgoraǃgâǃnaos aiǃâ nî ǂhai tsî mâ-i hoa-i ǃgâsa-i ǃoa ‘Gâre xūtse’ ti ga mî-i, ǁî-i ge ǀgapi ǁnâuǃgâhesa anu hâ tsî ‘Sa xorexūsatse’ ti ga mî-i ge ǀamoǀaeba anu hâ.
23 “Sa māsats ga altars ǃoa sī-ū tsîts ga ǁnāpa a ǂâihō, sa ǃgâsa-i sa ǃoagu ǀauxū-e ūhâ ǃkhaisa, 24 o mās âtsa altars aiǃâ ǁnāxū, îts ǂkhîbagusa aibe sa ǃgâsa-i ǀkha sī dī, î oahā îts sa māsa hā ǁguiba re.
25 “ǃHaese sa mâǃoa-aob ǀkha ǂkhîba dī, ǁîb ǀkhats ǁnâuǃgâǃkhaib ǃoa garu hîa, îb tā mâǃoa-aoba ǀgoraǃgâ-aoba māǁnâ tsi, îb tā ǀgoraǃgâ-aoba ǃûi-aoba māǁnâ tsi, îts tā ǃkhō-oms ǃnâ aoǂgāhe. 26 Amase ta ra mîba tsi ǁnāpa xuts tātsē ǂoa tidesa, sa ǀuni marisats mataretoa tamas kōse.
ǃGamekhôas xa hâ ǁkhāǁkhās
27 “Sadu ge ‘ǃGamekhôats ge tide’ ti ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 28 Xawe ta tita ra mîba du, mâb hoab tarasa turab ǀkha ga kōb, ǁnāb ge ǀnai ǂgaob âb ǃnâ ǁîs ǀkha go ǃgamekhôa. 29 Sa amǀkhāb mûs ga ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhoroǂui î aoxū si. ǃGâi tama i kha hâ uniǁae-i sa soros di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa. 30 Sa amǀkhāb ǃommi ga ǀgaisab ka xawe ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhāǁnâ î aoxū bi. ǃGâi tama i kha hâ ǀgui-i sa uniǁaen di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa.
ǃGameǀgoras xa hâ ǁkhāǁkhās
(Mateub 19:9Markub 10:11-12Lukab 16:18)
31 “ǁKhāti i ge Moseb ǂhanub ǃnâ ra ǁkhāǁkhāhe: ‘Mâ aob, taras âba ga ǁnāxūb hoab ge ǁîsa ǀgoraǂkhanisa nî mā.’ 32 Xawe ta ra mîba du, aob tarasa ga ǀgoraxūb hoab, ǀaiba xu i ga hâ tama io, ǁîsa go ǃgamekhôa kai ǃkhaisa. Tsî ǀgoraxūhe hâsa ga ǃgameb hoab ge ǁkhāti ra ǃgamekhôa.
Nūs xa hâ ǁkhāǁkhās
33 “ǁKhawa du ge ge ǁnâu Moseb ǂhanub ge mîsa: ‘Tā sa nūsa khôa, xawe nūs hîats go dīsa ǃKhūba ǃkhōǀgaipeba.’ 34 Xawe ta ra mîba du, hoaragase du nū tidesa, ǀhommi tawas kao, ǀhommi Elob di trons ase ī amaga; 35 tsî ǃhūbaib ais kao, ǃhūbaib Elob di ǂaiǃnaose ī amaga. Tsî tā Jerusalems tawas kao tis tsîna nū, Jerusalems a kai gao-aob di danaǃā xuige; 36 tā ûib âts tawa tis tsîna nū re, ǀgui ǀû-i tsînats ǃuriǃuri tamas ka io a ǂnūǂnū ǁoa xuige. 37 Nūsats ga dīo ‘Ā’ tamas ka io ‘Hî-î’ ti ǀgui ǃeream re, ǁnāpa xu ra saon hoan ra ǂKhababa xu hā xui-ao.
ǀKhaoǂgaoxasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:29-30)
38 “ǁNâu du ge ge Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhās ‘Mûs ama mûs, ǁgûb ama ǁgûb’ ti ra mîsa. 39 Xawe tita ge ra mîba du, tā ǂkhababa mâǃoa; amǀkhāb xōs aits ga ǁapuheo, naus tsîna mā. 40 Tsî khoe-i ga ǂhanub aiǃâ ūsī tsi ǂgao, sa saraba nî ūǀhana tsise, ǁnâi ǁkhāti anaǂamsarab tsîna mā. 41 Tsîb ga toroǃkhamaoba ǁhōba ǀgui kilometera tanisa a ǂgaoǀkhā tsio, ǀgam kilometerkha tani. 42 ǂGan tsi ra-e mā, î sa tawa ra ǀkhupi ǂgao-e tā ǀgî.
Khākhoeb xa hâ ǀnammi di ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:27-28, Lukab 32-36)
43 “Sadu ge Moseb ǂhanub ǃnâ i ‘Sa ǀgūkhoebats ge nî ǀnam tsî sa khākhoe-ets ge nî ǁkhan’ ti ra mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 44 Xawe ta ra mîba du: Sadu khākhoena ǀnam î ǀgoreba ǃgôaǃgon du rana! 45 ǀHomsi ǁGûb di ôa kai du nîse. ǁÎb soresab ge tsūn tsî ǃgâin ǂamai ǀguitikōse ra ǁhai kai tsî ǂhanu-ain tsî ǂhanuoǃnân tsîn ǂamai ǀnanuba ǀguitikōse ra ǀapi kai. 46 Mâ mādawa-amsats Eloba xu ra ǃâubasen satsa ǀnam hâ khoen ǀguinats ga a ǀnamo? ǁGui-aimariǃkhōǃoa-aogu* tsîn kom ǁnāsa ra dīo. 47 Tsî sa ǃgâsan ǀguin ǀkhats ga ǃhoao, mâtits nau khoena xu a ǀkhara ǁkhā? ǀŪbena ǁnās ǁkhāsa dī tama hâ? 48 Sa ǀhomsi ǁGûb a ǀoasa khami sats tsîna ǀoasa re.
Euvitho lyokondundu
1 Jesus sho a mono oongundu dhaantu, okwa londo kondundu nokwa kuutumba. Aalongwa ye oye ya kuye. 2 Oye a tameke oku ya longa ta ti:
Aanelago
(Luk. 6:20-23)
3 “Aanelago oomboka yu uvite oyo oohepele koomwenyo,
oshoka Oshilongo shegulu oshawo.
4 “Aanelago oomboka ya nika uuthigwa,
oshoka oyo taa ka talalekwa.
5 “Aanelago oomboka aayifupipiki,
oshoka oyo taa ka thigulula evi.
6 “Aanelago oomboka ya sa ondjala noya sa enota lyuuyuuki,
oshoka oyo taa ka kutithwa.
7 “Aanelago aanamutimahenda,
oshoka oyo taa ka silwa ohenda.
8 “Aanelago oomboka ya yela moomwenyo dhawo,
oshoka oyo taa ka mona Kalunga.
9 “Aanelago aakondjeli yombili,
oshoka oyo taa ki ithanwa aana yaKalunga.
10 “Aanelago oomboka taa hepekwa molwaashoka taa longo uuwanawa,
oshoka Oshilongo shegulu oshawo.
11 “One aanelago, aantu ngele taye mu sheke, taye mu tidhagana, taye mu popile muuwinayi auhe nokufundja omolwandje. 12 Nyanyukweni, ligoleni pombanda, oshoka ondjambi yeni onene yi li megulu. Oshoka osho ngeyi wo ya tidhaganene aahunganeki ye mu tetekela.”
Omongwa nuuyelele
(Mrk. 9:50Luk. 14:34-35)
13 “One omongwa gwevi. Omongwa ngele tagu hahuka, otagu toyalekwa nashike? Kagu na we oshilonga, ogu na okweekelwahi nokulyatwa kaantu.”
14 “One uuyelele wuuyuni. Oshilando sha tungilwa kondundu itashi wapa okuholama. 15 Osho wo olamba ihayi temwa e tayi tulwa kohi yontungwa, aawe, okoshihukikwa, notayi minikile ayehe ye li megumbo. 16 Osho ano uuyelele weni nau yele montaneho yaantu, ya mone iilonga yeni iiwanawa noya hambelele Ho yeni yomegulu.”
Jesus nompango
17 “Inamu dhiladhila kutya ongame nde ya okudhima po ompango nomahunganeko. Inandi ya oku yi dhima po, ihe oku yi gwanitha. 18 Ongame tandi mu lombwele: Manga egulu nevi inaaga hula po, mompango itamu zi nando okanyolo kamwe nenge okankwanu kamwe sigo ayihe ya gwanithwa. 19 Onkee ano ngele ku na ngoka ta dhimi mo nando kamwe okashonashona komiipango mbika nota longo ngaaka aantu, oye ote ki ithanwa omushuushuka mOshilongo shegulu. Ihe ngoka te yi gwanitha note yi longo, oye ota ka kala omunene mOshilongo shegulu. 20 Ongame tandi mu lombwele: Ngele okukala kweni akuhe kaku vule hoka kwaalongimpango nokwaafarisayi, itamu ka ya mOshilongo shegulu.”
Kombinga yokugeya
21 “One omu uvu oohokulu yonale ya lombwelwa: ‘Ino dhipaga. Ngoka ta dhipaga, oye i ilongela okuya kepangulo.’ 22 Ihe ngame otandi mu lombwele: Kehe ngoka ta geyele mukwawo, oye i ilongela epangulo. Ngoka ta ti komuntu omukwawo: ‘Shintu ngoye!’ oye i ilongela okufalwa kompangu. Ngoka ta ti komuntu omukwawo: ‘Mugoya ngoye!’ oye i ilongela omulilo gwoheli. 23 Ngele to fala omagano goye koshiyambelo, ihe ohaluka wa dhimbulukwa hoka kutya ou na omuntu e ku ninga nayi, 24 nena omagano goye ga thiga ko, u ye manga, mu paathane ombili namukweni, opo u galuke ihe, u gandje omagano goye kuKalunga.”
25 “Paathaneni ombili nomutamaneki gwoye, manga inaamu thika kompangu, omutamaneki gwoye opo kee ku gandje komupanguli, omupanguli e te ku gandja komumbala, e to edhililwa mondholongo. 26 Ongame tandi ku lombwele: Ku na mpoka to zi mo, manga inoo mana okufuta nokapeni kahugunina.”
Kombinga yoluhondelo
27 “One omu uvu kwa tiwa: ‘Ino hondela.’ 28 Ihe ngame otandi mu lombwele: Okehe tuu ngoka ta tala omukiintu e mu haluka, oye okwe mu hondele momwenyo gwe. 29 Eho lyoye lyokolulyo ngele tali ku hongolola, li tsipula mo, ngu u li ekelehi. Oshoka oshe ku opalela okukanitha shimwe shomiilyo yoye, shi vule okukala nolutu olundjolowele, e to umbilwa moheli. 30 Oshikaha shoye shokolulyo ngele tashi ku hongolola, shi teta ko, ngu u shi ekelehi. Oshoka oshe ku opalela okukanitha shimwe shomiilyo yoye, shi vule okukala nolutu olundjolowele, e to yi moheli.”
Kombinga yehengathano
(Mat. 19:9Mrk. 10:11-12Luk. 16:18)
31 “Okwa tiwa wo: ‘Ngoka ta henge po omukiintu gwe, oku na oku mu pa onzapo yehengo.’ 32 Ihe ngame otandi mu lombwele: Kehe ngoka ta hengele po omukiintu gwe ohapu yilwe yaa shi oluhondelo, oye ote mu hondelitha. Nosho wo ngoka ta hokana omuhengwa, oye ta hondele.”
Kombinga yokugana
33 “Natango one omu uvu oohokulu ya lombwelwa: ‘Ino gana iifundja, ihe egano lyoye li gwanithila Omuwa.’ 34 Ihe ngame otandi mu lombwele: Inamu gana nando okuli. Hakegulu, oshoka olyo oshipangelapundi shaKalunga; 35 hakevi, oshoka olyo oshilyatelopundi she; hakuJerusalem, oshoka osho oshilando shomukwaniilwa omunene; 36 hakomutse gwoye, oshoka ku vulu okushitukitha efufu lyoye limwe, li ninge etokele nenge eluudhe. 37 Onkee oohapu dheni nadhi tye: ‘Eeno, eeno,’ nenge ‘aawe, aawe,’ oondhoka tadhi gwedhwa ko, otadhi zi muMwiinayi.”
Kombinga yeshunithilathano lyuuwinayi
(Luk. 6:29-30)
38 “One mu uvu kwa tiwa: ‘Ngoka a tsipula mo eho lyamukwawo, naye wo na tsipulwe eho; naangoka a teya mo eyego lyamukwawo, naye wo na teywe eyego.’ 39 Ihe ngame otandi mu lombwele: Inamu shunitha uuwinayi kungoka te mu ningile uuwinayi. Ngele ku na ngoka te ku dhenge olupi kolupanda lwokolulyo, mu etha, a dhenge nolukwawo. 40 Ngele ku na ngoka a hala okutamananena ohema yoye, e yi ku kuthe, mu pa nombaikitha yoye wo. 41 Ngele oku na ngoka te ku thiminike, u mu thindikile oshikako shimwe, mu thindikila iyali. 42 Pa ngoka te ku indile sha; ino pilamena ngoka a hala, e ku lile oongunga.”
Hola wo naangoka e ku tonde
(Luk. 6:27Luk. 28Luk. 32-36)
43 “One mu uvu kwa tiwa: ‘Hola mukweni, tonda omutondi gwoye.’ 44 Ihe ngame otandi mu lombwele: Holeni aatondi yeni, galikaneneni aahepeki yeni, 45 opo mu ninge aana yaHo yeni yomegulu. Oshoka etango lye ohe li pitithile aawinayi naawanawa, nomvula ye ohe yi lokithile aayuuki naalunde. 46 Oshoka ngele mu hole owala mboka ye mu hole, otamu ka pewa ondjambi yashike? Naafendelithi wo osho haa ningi. 47 Nongele hamu popitha ookuume keni ayeke, mu shi ohamu ningi oshinima oshinene? Naapagani wo osho haa ningi. 48 Kaleni ano mwa gwana mwa pwa, ngaashi Ho yeni yomegulu a gwana a pwa.”