Belsasari di ǂûǁares
1 Gao-aob Belsasari ge ǁîb di ǀguiǀoadisi ǂamkhoega ǂûǁare-e dība tsî ǁîgu ǀkha ǂauxûi-e gere ā. 2 Ā gu ǂnôa ra hîab ge Belsasara ge mîmā, în ǃhuniǀuri tsî ǀhaiǀuri xapan, ǁîb îb Nebukadnesari ge Jerusalems di Tempela xu hā-ū hâ ina ǂgâxa-ūhe. ǁÎb ge ǁnāsa ge dī, ǁîb ǂamkhoegu, ǁîb taradi tsî ǁîb xōǀkhātaradi ǁîn ǃnâ nî āga. 3 On ge ǃhuniǀuri xapan, Elob Tempeli Jerusalems ǃnâ mâba xu ge ūhe hâ ina ge ǂgâxa-ūhe tsîn ge ǁîb ǂamkhoegu, ǁîb taradi tsî ǁîb xōǀkhātaradi tsîna ǁîn ǃnâ ge ā. 4 ǁÎn ge ǂauxûiba ā tsî ǃhuniǀurib, ǀhaiǀurib, brons-i, ǂnūǀurib, hain tsî ǀuin ǀkha kurusa eloga gere koa.
5 ǃNapetamaseb ge khoe-i di ǃomma ǂhai tsî gao-ommi di ǂkhanuǂkhanusa ǂnubiǂgoab ai, ǃamǀaekandelari ǃoagu ge xoa. Gao-aob ge ǃomma xoab rase ge mû. 6 Gao-aob ais ge ge ǀhai; ǁîb ge ǁnātikōse ge ǃhuri tsîkha ge ǀnūkha âba ǀkhūb xa gere ǂgâugu. 7 Ob ge gao-aoba ǃgarise ge ǂgai, î gu kēbo-aogu, aimûǀgaru-aogu tsî ǀgamirokō-aogu tsîga ǂgâxa-ūhe tsîb ge nē gā-aigu Babilons diga ǃoa ge mî: “Nē go xoamâihe mîde ga khomai tsî ǁguiǃāba te ǁkhā khoeb hoab ge gao-aosi saraba anahe tsî ǃhuniǀuri khedeba nî ǁgāhe tsî nē gaosis ǃnâ ǃnonaǁîse ǂgaeǂguis ǃnâ nî mâihe.” 8 Gao-aob di ǀapemā-aogu hoagu ge ǂgâxa gu ge, xawe xoamâisa mîde khomai tsî gao-aoba ge ǁguiǃāba ǁoa i. 9 Gao-aob ge kaise ǃaob xa ǃkhōhe tsî ǃaruǀîǀgui ge ǀhai; ǁîb di ǂamkhoegu tsîn ge ge ǀūa-ai.
10 Gao-aos ge gao-aob tsî ǁîb ǂamkhoegu tsîn di ǃhoab di ǂkhupiba ǁnâu tsî ǂûǁareb di ommi ǃnâ ge ǂgâxa. ǁÎs ge ge mî: “Ats gao-aotsa ǀamose ûi re. Tā ǁnātikōse ǃhuri tsî ǀhai re. 11 Sa gaosib ǃnâb ge ǀgui khoeb, ǃanu elogu di gagasa ǁîb ǃnâ ūhâba hâ. Sa îb di gaosis ǁaeb ǃnâ i ge nē khoeb ǁnâuǃāb, ǂans tsî gā-aisib elogu dib khamiba ǁîb ǃnâ ūhâ ǃkhaisa ge ǂanhe. Tsîb ge sa îb Nebukadnesara ǁîba ǃgaidī-aogu, aimûǀgaru-aogu, tsî ǀgamirokō-aogu di danase ge mâi. 12 Nē aob Danieli, gao-aob xa ge Beltsasar ti ǀonǂgaiheb ge ǀō-aisa mās, ǂans tsî gā-aisib, ǁhapode ǁguiǃās tsî ǂganǃgâsiga ǂhaiǂhais disa ūhâ. Daniela sī ǂgai kai, ob ge nē xūn di ǂâibasensa nî mîba tsi.”
Danieli ge xoasa ra ǁguiǃā
13 Danieli ge gao-aob tawa ge hā-ūhe tsîb ge gao-aoba ǁîba ge dî: “Satsa Danielts, Jodeǁî ǃhūsabets, ti îb gao-aob xa ge nēpa Judaba xu a hā-ūhetsa? 14 ǁNâu ta ge go elogu di gagas sats ǃnâ hâ tsîts ǁnâuǃāb, ǂans tsî ǀō-aisa gā-aisib tsîna ūhâsa. 15 ǀApemā-aogu tsî aimûǀgaru-aogu tsîn ge tita ǃoa go hā-ūhe, xoamâisa mîde khomai tsî gu ǂâibasensa nî ǁguiǃāba tese, xawe gu ge go ǁguiǃā ǁoa i. 16 Nēsi ta ge sats ǂganǃgâsa xūna ǂanǂui tsî ǂganǃgâsa ǂâibasende ǁguiǃā ǁkhā ǃkhaisa go ǁnâu. Nē mîde khomai tsîts ga ǁguiǃāba te ǁkhā, ots ge gao-aosi saraba anahe tsî ǃhuniǀuri khedeba nî ǁgāhe tsî nē gaosis ǃnâ ǃnonaǁîse, ǂgaeǂguis ǃnâ nî mâihe.”
17 Ob ge Daniela ge ǃeream: “Sa ǀkhaexūna ūhâbasen tamas ka io ǁîna ǀnî khoe-e mā re, xawe xoasa ta ge khomaiba tsi tsî nî ǁguiǃāba tsi.
18 “Hoan xa ǀGapi Elob ge sa îb Nebukadnesara ǁkhāsib, ǂkhaisib tsî ǃgôasib tsîga ge mā. 19 ǁNā kai ǀgaib Elob xab ge māheba xus ge hoa ǁaedi, ǃhaodi tsî gowagu di khoen ge ǁîba ǃao tsî gere ǀkhūsa. ǁÎb ge ǃgam ǂgaob ra-e ǃgam, ûib ǃnâb ra ūhâ ǂgao-e ǁnāti ǁnāxū, ǀgapiǀgapi ǂgaob ra-e ǀgapiǀgapi tsî ǃgamǃgam ǂgaob ra-e gere ǃgamǃgam. 20 Xawe ǀgapiǂâixa tsîb ge ǃnâudanaxa, ob ge gaosisa ūxūhe tsî ǃgôasib âba ge ǂoaǃnâ. 21 ǁÎb ge khoena xu ge ǁgariǂuihe tsîs ge ǂâis âba xamarin dis khami ge i. ǁÎb ge ǃkhausa dâukin ǀkha hâ, goman khami ǀgâna ǂû tsî soros âba ǀaub xa gere ǀâǀâhe. Hoan xa ǀGapi Elob, ǃhūbaib di gaosigu hoagu ǂama ǀgaiba ūhâ tsîb ǁîga ǂgaob ra khoe-i hoa-e ra mā ǃkhaisab ge mûǂans kōse.
22 “Sats ǁîb ôats, Belsasarts ge nēn hoanats ge ǂan i, xawe ǃgamǃgamsen tama hâ. 23 Sats ge ǃKhūb ǀhommi dib ǃoagu ǀgapiǀgapisen tsî ǁîb di Tempela xu ge hā-ūhe xapana go ǂgâxa-ū, tsî du ge sats, sa ǂamkhoegu, sa taradi tsî sa xōǀkhātaradi tsîdo ǁîn ǃnâ ǂauxûiba goro ā. Tsîts ge ǃhuniǀurib, ǀhaiǀurib, brons-i, ǂnūǀurib, hain tsî ǀuin ǀkha kurusa elogu, mû ǁoa, ǁnâu ǁoa tsî xū-i xare-e ǂan tamaga goro koa. Xawets ge ǁîb di ǃomǁaeb sa ûib kas, ǁōb kas, dīts ra xūn hoan kas hoasa hâ Eloba ǃgôasiba mā tama go i. 24 ǁNā-amagab ge Eloba nē mîde go xoa ǃomma go sî.
25 “Nēdi ge xoamâisa go i mîde: ‘ǃGôa, ǃgôa, ǀnō, ǀgora.’ 26 Tsî nēs ge mîdi di ǂâibasensa: ǃGôa: Elob ge sa gaosis di kuriga go ǃgôa tsî ǁîsa go ǀamǀam. 27 ǀNō: Sats ge ǀnōhe tsî kaise supuse go hōhe. 28 ǀGora: Sa gaosib ge ǀgorahe tsî Medeǁîn tsî Persiaǁîn tsîna go māhe.”
29 Belsasari di mîmās aib ge Daniela gao-aosi saraba anahe, ǃhuniǀuri khedeba ǁgāhe tsîs ge gaosis ǃnâb ǃnonaǁîse, ǂgaeǂguis ǃnâ nî mâ ǃkhaisa ge ǂgaiǂuihe. 30 ǁNā tsuxub ǂûb ǃnâb ge Babilonias gao-aob Belsasara ge ǃgamhe. 31 Tsîb ge ǃnanidisiǀgamǀa kurixa ge i Medeǁîb, Dariusa ge gaosib di ǂgaeǂgui-ao kai.
Omatelekela gaBelshazzar
1 Ongulohi yimwe omukwaniilwa Belshazzar okwa hiya oomvalekele dha simana dheyuvi komatelekela, oyo noya nwine omaviinu pamwe. 2 Manga ya li taa nu, Belshazzar okwe etitha mo iitenga yoshingoli noyoshisiliveli niiyuma mbyoka he Nebukadnezzar e yi kutha motempeli yaJerusalem. Omukwaniilwa okwe yi tumu, opo a nwine mo pamwe noomvalekele dhe naakadhi noohonda dhe. 3 Iitenga niiyuma yoshingoli oye etwa mo mbala, noyo ayehe oya nwine mo omaviinu 4 noya tanga iikalunga ya hambulwa moshingoli, moshisiliveli, moshikushu, mosheela oshiluudhe noya hongwa miiti nomomamanya.
5 Ohaluka oshikaha shomuntu osha holoka nosha tameke okunyola kekuma lyuuwa lya gwayekwa okaalaka, mpoka pwa li pwa minikilwa kuuyelele woolamba. Omukwaniilwa nokwa mono oshikaha sho sha li tashi nyola.Ohaluka oshikaha shomuntu osha holoka nosha tameke okunyola kekuma… 6 Okwa shituka a pemba kuumbanda ye a tyololoka, ndele noongolo dhe odha li tadhi kakama. 7 Okwi igidha mokule nokwa gandja elaka, mu etwe oonganga, oompulile naakonekinyothi. Sho ye ya mo, omukwaniilwa okwa ti kuyo: “Shaa ngoka ta vulu okulesha enyolo ndika nota lombwele ndje shoka tali ti, ota ka zalekwa elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa, elyenge lyoshingoli lyesimano mothingo ye, nota lengwa elenga etitatu moshilongo.” 8 Aanongo yambala oye ya mo, ihe kape na gumwe gwawo a li ta vulu okulesha enyolo nenge a lombwele omukwaniilwa shoka tali ti. 9 Nena omukwaniilwa Belshazzar okwa haluka noonkondo, oshipala she osha pembe shi vule shito, noomvalekele dhe odha li dha kunkwa.
10 Yina yomukwaniilwa oku uvu ombuya yomukwaniilwa noomvalekele dhe e te ya moshinyanga shoshituthi. Okwa ti: “Omukwaniilwa na kale e na omwenyo sigo aluhe! Ikolelela, ino tyololoka, u kale wa pemba. 11 Moshilongo shoye omu na omulumentu ngoka e na ombepo yookalunga aayapuki. Ho sho a li omukwaniilwa, omulumentu ngoka okwa holola oondunge oombwanawa, owino nuunongo wa fa wookalunga. Ho, omukwaniilwa Nebukadnezzar, okwe mu lenge omukuluntu gwaayanekeli, oonganga, oompulile naakonekinyothi. 12 Oku na omayele, uunongo nuunkulungu mokufatulula oondjodhi, mokuyelitha ootumbutumbu nomokuholola iiholekwa. Tuma ko ano, u ithane omulumentu ngoka Daniel — omukwaniilwa okwe mu luka Beltshazzar — note ke ku lombwela ayihe mbika shoka tayi ti.”
Daniel ta fatulula enyolo
13 Daniel okwe etwa mbala koshipala shomukwaniilwa. Omukwaniilwa okwa ti kuye: “Ongoye tuu Daniel, gumwe gwomaapika Aajuda mboka tate e ya kwata muJuda? 14 Ondu uvu kutya ombepo yookalunga aayapuki oyi li mungoye, onkee ongoye onkulungu nou na ontseyo nuunongo. 15 Aanongo noonganga oya li ye etwa mpaka, ya leshe enyolo ndika noya lombwele ndje shoka tali ti, ihe inaa vula nando okuholola shoka tali ti. 16 Ngashingeyi ondu uvu kutya ngoye oto vulu okumona iiholekwa nokufatulula shoka tayi ti. Ngele oto vulu okulesha enyolo ndika noto lombwele ndje shoka tali ti, nena oto zalekwa elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa, elyenge lyoshingoli mothingo yoye noto lengwa elenga etitatu moshilongo.”
17 Daniel okwa yamukula: “Kala nomagano goye nenge u ga pe gulwe. Ihe enyolo otandi li ku leshele, Nkeyama, notii ku lombwele shoka tali ti.
18 “Kalunga gwokombandambanda okwa kwaniileke ho Nebukadnezzar e mu ningi omukwaniilwa omunene nokwe mu pe esimano nuunenepangelo. 19 Okwa li omunenenene nomutilithi; aantu yomiigwana ayihe, yomomaludhi agehe noyomomalaka agehe oya kakama koshipala she. Ngele okwa li a hala okudhipaga ntumba, ina nyengwa oku shi ninga; ngele okwa li a hala okugamena ngandi, a kale e na omwenyo, ina nyengwa oku shi ninga. Okwa yele nguka nenge a shundula ngwiyaka, ngaashi a hala. 20 Ihe molwaashoka a ningi omunuuntsa, omwiinenepeki nomudhudhu, okwa nakulwa mo moshipangelapundi she e ta kanitha esimano lye. 21 Okwa tidhwa mo mokati kaantu, noondunge dhe odha fe dhiiyamakuti. Okwa kala pamwe nuusinokuti ta li omwiidhi a fa ondumetana nota lala melundu a hipa komume. Hugunina okwa zimine kutya Kalunga gwokombandambanda ota lele uukwaniilwa auhe note u pe shaa ngoka ye mwene e mu hogolola.
22 “Ihe ngoye, omwana, ino ifupipika, nando owa tseya ayihe mbika. 23 Owa kondjitha Omuwa gwomegulu e to eta mo iitenga niiyuma ya kuthwa motempeli ye. Ongoye, oomvalekele dhoye, aakiintu yoye noohonda dhoye mwa nwine mo omaviinu e tamu tanga iikalunga ya hambulwa moshingoli, moshisiliveli, moshikushu, mosheela oshiluudhe noya hongwa miiti nomomamanya — iikalunga mbyoka itaayi vulu nando okumona ko nenge okuuva ko noitayi vulu okutseya sha. Ihe ngoye ino simaneka nando Kalunga ngoka tu utha ongele okukalamwenyo kwoye nenge okusa, naangoka ta lele ayihe to yi ningi. 24 Omolwaashoka Kalunga a tumu oshikaha shika, shi nyole oohapu ndhika.
25 “Shika sha nyolwa, osho shika: ‘Sha yalulwa, sha yalulwa, sha vihwa, sha topolwa.’ 26 Notashi ti nduno: sha yalulwa, Kalunga okwa yalula omasiku guukwaniilwa woye nokwe u hulitha po; 27 sha vihwa, owa tulwa koshiviha nowa monika omupu; 28 sha topolwa, oshilongo shoye osha topolelwa Aamedia nAapersia.”
29 Mbalambala Belshazzar okwa lombwele aapiya ye, ya zaleke Daniel elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa nelyenge lyoshingoli mothingo. Nokwe mu lenge elenga etitatu moshilongo. 30 Uusiku tuu mboka Belshazzar, omukwaniilwa gwaBabilon, okwa dhipagwa, 31 naDarius, Omumedia gwomimvo omilongo hamano nambali, okwa lala oshilongo.