Josiab ge ǁgôa-eloga ǀgoreǀîsa ra ǀam kai
(2 Kroniks 34:3-7, 2 29-33)
1 Gao-aob Josiab ge hoaraga ǂgaeǂgui-aogu Judab tsî Jerusalems tsîra diga ǂgaiǀhao, 2 tsî ǁîgu hoagu tsî pristergu tsî kēbo-aogu tsî nau khoen, ǃkhū hân tsî ǀgâsan tsîn hoan ǀkha Tempela ǃoa ge ǃgû. Tsîb ge gao-aoba ǁîn hoana, ǃgaeǀhaos ǂkhanis Tempeli ǃnâ ge hōhes hoaragasa ge khomaiba. 3 ǁÎb ge ǂkhâǃnâhaib tawa mâse ǃgaeǀhao-e ǃKhūb ǀkha dī, tsî ge mîmâi ǃKhūba ǁnâuǀnam, ǁîb ǂhanugu tsî mîmādi tsîna hoaraga ǂgaob tsî ǀoms ǀkha ǃkhōǀgaipe, tsîb ǃgaeǀhaos ǂkhanis ǃnâ a xoasa xūna ǂkhanis ǃnân a xoamâisa khami nî dīsa. Tsîn ge hoaraga khoena nē ǃgaeǀhaosan nî ǃkhōǀgaipe ǃkhaisa ge mîmâi.
4 ǁNās khaoǃgâb ge Josiaba ǀgapipristeri Hilkiab tsî ǁîba ra mâxōǀkhā pristergu tsî Tempeli dao-ams ǃûi-aogu tsîna ge mîmā, î gu Baali, ǁgôa-elos Aseras tsî ǀgamirodi tsîna ǀgoreǀîs ǃaroma ge dīhe hâ i xūn hoana Tempela xu ūǂui. Gao-aob ge nē xūn hoana ǃās ǃauga, Kidronǃgoaǃnāb ǀgūse ǂhubiǂui tsî tsaoba Betels ǃoa ge ǃgû-ū kai. 5 Josiab ge Judab gao-aogu ge Judab ǃādi tsî Jerusalems ǀgūse hâ ǃkhaidi ai gu ǀūben di altardi ai, ǁguibade nî ǁguibase mâi hâ i pristergu hoaga ge ūǁnâ. Hoaraga pristergu Baali tsî sores, ǁkhâb tsî ǀgamirodi tsîna ǁguibade gere hā-ūbagu hoagu ge ge ūǁnâhe. 6 ǁÎb ge ǁgôa-elos Aseras ība Tempela xu ūǂui, ǃāsa xu Kidronǃgoaǃnāb kōse ǂoa-ū, ǁîba khauǃkhū, xontsautsau tsî khoen di ǀhobadi ai ge tsoroxū. 7 ǁKhātib ge Tempeli ǃnâ ge hâ i ǃnā-omdi ǀai-aon ge ǁanǃnâ hâ ide ge khôaǁnâ. (ǁNāpas ge khoedi ge Aserasa ǀgoreǀîs tawa gere sîsenūhe sarana gere ǂomsa.) 8 ǃAruǀîb ge Judab ǃādi ǃnâ ge hâ i pristergu hoaga Jerusalems ǁga ge hā-ū, tsî hoaraga ǃhūb ǃnâ ǁîgu gere ǁguiba-ai altarde ge ǃanuoǃnâ kai. ǁÎb ge ǁkhāti ǁgôa-elogu ge ǃās di dao-ams tawa, ǃās ǂgaeǂgui-aob Josuab xa ǂnubibahe hâ i altardi, dao-ams ǃnâts ra ǂgâ, o ge ǁareǀkhāb ai mâ ide ge khôaǁnâ. 9 ǁNā pristergu ge Tempeli ǃnâ ǃoabasa ge mā-amhe tama hâ i, xawe gu ge khūkhū-e ūhâ tama pere-i, ǁîgu horesa pristergu gere māhe-i xa ge ǂû ǁkhā i.
10 Gao-aob Josiab ge ǁkhāti Tofets, ǀūben di ǀgoreǀîǃkhais Hinomǃgoaǃnāb ǃnâ ge hâ isa ge ǃanuoǃnâ kai, î-i khoe-i xare-e tā ǁî-i ǀgôab tamas ka io ǀgôasa khauǁguibase ǁgôa-elob Moleka ǁguiba. 11 ǁÎb ge ǁkhāti Judab gao-aogu gere soresa ǀgoreǀîs tawa sîsenū hāna ūbē tsî ǁnā ǃoabas di kunide ge ǂhubiǂui. ǁNā hān ge Tempeli dao-ams ǀgūse, ǂamkhoeb Natan-Meleki ge ǁan hâ i ǃkhaib di omǂnamib ǃnâ ge ūǀgarahe hâ i. 12 Josiab ge Judab di gao-aogu ge gao-ommi ǂamǃnâ, gao-aob Axasi ǃnā-oms ǀgapika kuru hâ i altardi tsî gao-aob Manaseb ge Tempel di ǀgam omǂnamikha ǃnâ kuru hâ idi hoade ge khôaǁnâ. ǁÎb ge altarde khôaǂkhū tsî Kidronǃgoaǃnāb ǃnâ ge aoxū. 13 Gao-aob Salomob ge Jerusalems aiǂoas ǃnâ, ǀKheraǃhommi ǃkhawagas ǃnâ ui-uisa ǁgôa-elon, Sidonnni ǁgôa-elos Astartes, Moab ǁgôa-elob Kemosi tsî Amonni ǁgôa-elob Moleki tsîna ǂnubiba hâ i altardi tsînab ge Josiaba ge ǃanuoǃnâ kai. 14 Gao-aob Josiab ge ǀuiǂkhâǃnâga ǂnaukhôa, ǁgôa-elos Aseras īga ǁhāǁnâ tsî ǁîgu ge mâ i ǃkhaib ai khoeǂkhōna ge tsoroǁgui.
15 Josiab ge ǁkhāti Nebati ôab, gao-aob Jerobeammi, Israela ge ǁoreb ǃnâ ǂgaeǂguiǂgāb ge Betels ǃnâ kuru hâ i ǀgoreǀîǃkhais tsî altars tsîra ge khôaǁnâ. ǁÎb ge ǁîra ǂnauǃā, xontsautsau tsî Aseras ība ge khauǃkhū. 16 ǁNās khaoǃgâb ge Josiaba kōmab ra hîa ǀhobade ǃhommi ai ge mû, ob ge ǂkhōna ǁîde xu ūǂui kai tsî ǁîna altars ai ge ǂhubiǂui kai. ǁNātib ge altarsa ge ǃanuoǃnâ kai, ǀnaib ge kēbo-aoba ǁâudīb ǁaeb ai, gao-aob Jerobeammi altars tawa mâ hîa mî hâ i khami. Gao-aob Josiab ge kō tsî nē xūna ge mî hâ i kēbo-aob di ǀhobasab ge mûo, 17 “Tari-i ǀhobasa ǁnāsa?” ti ge dî.
On ge Betels khoena ge ǃeream: “ǁNās ge Judaba xu ǀkhī tsî ge nē xūn, sats go nē altars ǀkha dīna ǀnai mî hâ i kēbo-aob di ǀhobasa.”
18 Ob ge Josiaba “ǁÎsa ǁnāti ǁnāxū. Tā ǁîb ǂkhōna ūǂui” ti ge mîmā.
ǁNātin ge ǁîb ǂkhōna ge ǁnāxūhe, tsî ǁkhāti nau kēbo-aob Samariaba xu ge ǀkhīb di ǂkhōn tsîna.
19 Gao-aob Josiab ge mâ ǃās Israeli dis hoas ǃnâ ǀūben ǀgoreǀîǃkhaidi, Israeli gao-aogu ge ǂnubi tsî ǁnās ǀkha ǃKhūba ǁaiǁaidi hoade ge khôaǁnâ. ǁÎdi hoadi ǀkhab ge Betels ǃnâb ge dī khami ge dī. 20 Hoaraga ǀūbepristerga ǁîgu gere ǃoaba-ai-altardi ai ǃgam tsîb ge khoeǂkhōna altardi ai ge ǂhubiǂui. ǁNās khaoǃgâb ge Jerusalems ǁga ge oa.
Josiab ge Pasxaba ra tsēdī
(2 Kroniks 35:1-19)
21 Gao-aob Josiab ge khoena ge mîmā, în Pasxaba ǃKhūb ǁîn Elob di ǃgôasib ǃoa ǃgaeǀhaos ǂkhanis ǃnâ i xoahe hâ khami tsēdī. 22 Nēti ī Pasxaǁâudī-i ge ǂhanuǂhanu-aogu ge ǁaesa gere ǂgaeǂgui ǁaeba xu tsoatsoa tsî Israeli tsî Judab di gao-aogu ǁaeb kōse ge tsēdīhe tama hâ i. 23 Disiǁkhaisaǀaǁî kurib Josiab ǂgaeǂguis dib ǃnâ ǀguib ge Pasxaǁâudība Jerusalems ǃnâ ge tsēdīhe.
Nau ǀkharaǀkharadi Josiab ge dīdi
24 ǀGapipristeri Hilkiab ge Tempeli ǃnâ hō ǂkhanis ǃnâ a xoamâisa ǂhanuga dīǀoaǀoas ǃaromab ge gao-aob Josiaba ǁō hân tawa ra ǀape-ôan, aimûǀgaru-aon, omelon, ǁgôa-elon tsî nau ǀūbeǃoaba-ūxūn hoana Jerusalems tsî Judab tsîna xu ge dībē. 25 ǁÎb khami ī gao-aob ge ǁîb aiǃâ ge hâ tama hâ i, ǁîb di hoaraga ǂgaob, ǂâis tsî ǀgaib ǀkha ǃKhūba ǃoaba tsî ge Moseb ǂhanub hoaba ǁnâuǀnam hâ iba; ǁîb khaoǃgâb ge ǁkhāti ǁnāti ī gao-aoba ge hâ tama hâ i.
26 Xawe ǃKhūb ge gao-aob Manaseb di tsūdīgu ǃaroma kaise Judab ǃoagu ge ǁaixa tsîb ge ǁaib âba ǀam tama ge i. 27 Nētib ge ǃKhūba ge mî: “Tita ge Israeli ǀkha ta ge dī khami Judab ǀkha nî dī. Judab khoena ta ge ti aisa xu nî dībē, tsî ta ge ǁhûiǂuibasen ta ge ǃās Jerusalems tsî Tempeli, ǁîb ǃnâ ta nî ǀgoreǀîhe, ti ta ge mîb tsîna nî ǂhara.”
Josiab di ǁōb
(2 Kroniks 35:20—36:1)
28 Gao-aob Josiab ge dī xūn hoan ge ǃNaeǃkhaidi ǂKhanis Judab Gao-aogu dis ǃnâ a xoamâisa. 29 Josiab ǂgaeǂguis ǁaeb ǃnâb ge Egipteb gao-aob Nekoba, Siriab gao-aobab nî huise ǁîb toroǂnubisa Eufratǃāb ǁga ge ǂgaeǂui. Josiab ge Egipteb toroǂnubisab ra ǁkhae ǂgao hîa toroǃkhammi ǃnâ Megidos tawa ge ǃgamhe. 30 ǁÎb di ǂamkhoegu ge soros âba kunis ai ǃnao tsî Jerusalems ǁga oa-ū tsî ǁîb ǀhobas ǂûs ǃnâ sī ge ǁkhō.
Judab khoen ge Josiab ôab Joahasa ǁhûi tsî gao-aose ge ǀnauǂgā.
Judab di gao-aob Joahasi
(2 Kroniks 36:2-4)
31 ǀGamdisiǃnonaǀa kurixab a hîab ge Joahasa ge Judab gao-ao kai tsîb ge ǃnona ǁkhâga Jerusalems ǃnâ ge ǂgaeǂgui. ǁÎb îs ge Hamutals, Jeremiab ǃās Libnas di ge ib di ôasa. 32 ǁÎb ge ǁîb aboxagu aiǁgausa sao tsî ǃKhūb ǃoagu ge ǁore. 33 ǁÎb ǂgaeǂguis ge gao-aob Nekob, Egipteb dib ge Riblas, Hamatǃhūb dis ǃnâ ǃkhōsis ǃnâ ū bi, o ge ǀam. Nekob ge Judab khoena ge ǁgui-ai, în ǃnonaǀoadisi tsî hakakaidisi kiloxramgu ǀhaiǀurib tsî ǃnonadisihakaǀa kiloxramgu ǃhuniǀurib tsîna matare. 34 Gao-aob Nekob ge Josiab ôab Eliakimma ǁgûb soas ǃnâ gao-aodī tsî ǁîb ǀonsa Jojakim ti ge ǀkharaǀkhara. Joahasi ge gao-aob Nekob xa Egipteb ǁga ge ǃgû-ūhe tsî ǁnāpa sī ge ǁō.
Judab di gao-aob Jojakimmi
(2 Kroniks 36:5-8)
35 Gao-aob Jojakimmi ge ǁgui-aimarisa khoena xu gere ū, mâ-i hoa-e xu ǁî-i ǃkhūsiba ǃoa. Nēsab ge Egipteb gao-aob Nekob ǂgaoǀkhās aib nî dīǀoaǀoaga gere dī.
36 Jojakimmi ge ǀgamdisikoroǀa kurixab a hîa ge Judab gao-ao kai, tsî disiǀguiǀa kuriga Jerusalems ǃnâ gere ǂgaeǂgui. ǁÎb îs ge Sebidas, Pedajab, Rumas dib di ôasa. 37 ǁÎb ge ǁîb aboxagu aiǁgausa sao tsî ǃKhūb ǃoagu gere ǁore.
Josia ta topoka nuupagani
(2 Ondjal. 34:3-72 29-33)
1 Omukwaniilwa Josia okwa hiya aawiliki yaJuda noyaJerusalem. 2 Oyo ayehe oya gongala noya yi kotempeli ya thindikilwa kaayambi naahunganeki nokoshihupe ashihe shoshigwana, aayamba noohepele. Montaneho yawo omukwaniilwa okwa lesha mokule embo lyehangano alihe mokule, ndyoka lyi itsuwa motempeli. 3 Okwa thikama pongudhi yaakwaniilwa e ta hangana nOmuwa. Oshigwana ashihe osha li shi na okuuvaneka, shi vulike kOmuwa sho shi dhiginine iipango ye ayihe nomautho ge agehe nomutima aguhe noonkondo adhihe. Ashihe shoka shu uthwa membo lya monika, oshi na okudhigininwa. Aantu ayehe oyu uvaneke okudhiginina ehangano.
4 Nena Josia okwa lombwele omuyambimukuluntu Hilkia, naayakuli ye aayambi naayambi aalangeli yoposheelo shotempeli, ya kuthe mo motempeli iikwaniipangitho ayihe ya longithwa mokusimaneka Baal, oshikalungakiintu Asheera noonyothi. Omukwaniilwa okwa lungunitha po iikwaniipangitho mbika ayihe pondje yoshilando popepi nokalonga Kidron, nomutoko okwe gu falitha kuBetel. 5 Okwa hanagula po aayambi yiikalunga mboka ya langekelwe kaakwaniilwa yaJuda, ya yambe omafikilondjambo kiiyambelo yoshipagani miilando yaJuda nomomahala gopopepi naJerusalem — aayambi ayehe mboka ya li haa yamba omafikilondjambo kuBaal, ketango, komwedhi, koonyothi nokoongundu dhomegulu. 6 Okwa kutha mo motempeli oshiyelekela shaAsheera e te shi fala pondje yoshilando kokalonga Kidron, te shi lungunitha po shi ninge omutoko gwowala e te gu gundu kombanda yoombila. 7 Okwa hanagula po omahala gaanona yiihuna motempeli ga lalwa koohonda dhomotempeli. (Okwa li aakulukadhi haa tungu oonguwo dha longithwa mokusimaneka Asheera.) 8 Okwe eta muJerusalem aayambi mboka ya li miilando yaJuda nokwa shundula iiyambelo yawo moshilongo ashihe. Okwa kumuna po wo iiyambelo mbyoka ya yapulilwa iikalungakombo popepi nosheelo sha tungwa komupangeli gwoshilando, Josua, kolumoho lwosheelo moka aantu taa piti, nge taa yi moshilando. 9 Aayambi mboka kaya li ya ziminwa okuyakula motempeli yOmuwa muJerusalem, ihe oya vulu okulya iikwiila mbyoka inaayi tulwa efulika ye etelwa aayambi ooyakwawo.
10 Omukwaniilwa Josia okwa shundula wo Tofet, ehala lyiinonoma yuupagani mesilu lyaHinnom, opo shaa ngoka kaa yambe omwana omumati nenge omukadhona, a ninge efikilondjambo koshikalunga Molek. 11 Okwa hanagula po wo iiyelekela yuukambe mbyoka aakwaniilwa yaJuda ya yoololele okusimaneka etango e ta fike po omatemba ga longithwa miinonoma mbika. (Iiyelekela mbika oya li posheelo shotempeli, popepi nongulu yaNatan Melek, elenga enene.) 12 Omayambelo ngoka ga tungilwe po kaakwaniilwa yaJuda kontala yokombanda yongulu yaAhas, omukwaniilwa Josia okwe ga kumuna po, osho wo iiyambelo mbyoka ya tungilwe po komukwaniilwa Manasse momahalandjandja gaali gotempeli; okwa nyanyagula po iiyambelo noku yi nyangushula po, nontsi oya gundwa molusilu lwaKidron. 13 Josia okwa shundula iiyambelo mbyoka omukwaniilwa Salomo a tungile kuuzilo waJerusalem, kuumbugantu wOndundu yomiolivi, ya tungilwa iinonoma yiikalunga iikungitha — Astarte, oshikalungakiintu shaSidon, Kemosh, oshikalunga shaMoab, naMilkom, oshikalunga shaAmmon. 14 Omukwaniilwa Josia okwa teyagula po oongundhimanya e ta kumuna po oshiyelekela sha yapulilwa oshikalungakiintu Asheera, nevi ndyoka mpoka pwa li iikalunga, okwe li siikile niipongo yaantu.
15 Josia okwa yonagula po wo ehala lyiinonoma muBetel, ndyoka lya tungilwe komukwaniilwa Jeroboam yaNebat, ngoka a fala Israel muulunde. Josia okwa kumagula po oshiyambelo, ta nyangushula omamanya gasho uutandu e te u ningi omutoko; okwa lungunitha po oshiyelekela shaAsheera. 16 Nena Josia okwa lengalenga koombinga noombinga e ta mono oombila dhimwe dhi li koshikulundundu, okwa fumvulitha mo iipongo e te yi lungunithile koshiyambelo. Pamukalo nguka okwa shundula oshiyambelo, a gwanitha shoka omuhunganeki a popile nale medhano lyoshituthi, uuna omukwaniilwa Jeroboam a li ta yamba omayambo koshiyambelo shika. Omukwaniilwa Josia okwa lengalenga ishewe koombinga noombinga e ta mono ombila yomuhunganeki ngoka a popile iinima mbika. 17 Okwa pula a ti: “Ombila ndjino oyalye?”
Aabetel oye mu yamukula ya ti: “Ombila ndjika oyomuhunganeki ngu a zile kuJuda e ta hunganeke iinima mbika wa ningi koshiyambelo.”
18 Josia okwa ti: “Yi etheni, yi kale ngaashi yi li, iipongo ye itayi fumvulwa mo.”
Osho ngaaka iipongo ye inayi fumvulwa mo nosho wo iipongo yomuhunganeki ngoka a zile kuSamaria.
19 Nomiilando ayihe yaIsrael omukwaniilwa Josia okwa hanagula po omahala agehe giinonoma yuupagani ngoka ga li ga tungwa kaakwaniilwa yaIsrael, mboka ya pendutha ondjahi yOmuwa. Agehe okwe ga hanagula po, ngaashi a ningi muBetel. 20 Aayambi ayehe aapagani okwe ya dhipagele kiiyambelo nkoka ya li haa nonomene, e ta lungunithile iipongo yaantu koshiyambelo kehe. Nena okwa galukile kuJerusalem.
Josia ta dhana Opaasa
(2 Ondjal. 35:1-19)
21 Omukwaniilwa Josia okwa lombwele aantu, ya dhane Opaasa mesimaneko lyOmuwa, Kalunga kawo, ngaashi sha nyolelwa membo lyehangano. 22 Kaku na Opaasa ya dhanenwe ngaandjika kaakwaniilwa yaIsrael nenge yaJuda, okuza kaatokolihapu sho ya li melelo lyoshigwana. 23 Osha ningwa ashike momumvo omutimulongo nomutihetatu gwepangelo lyaJosia, Opaasa sho ya dhanenwe muJerusalem.
Omalunduluko ga ningithwa kuJosia
24 Opo oompango dhi gwanithwe ndhoka dha nyolwa membo ndyoka lyi itsuwa komuyambimukuluntu Hilkia motempeli, omukwaniilwa Josia okwa kombo muJerusalem nomuJuda oompulile adhihe naayanekeli ayehe niikalunga ayihe yomomagumbo, iimenka ayihe niinonoma ayihe yuupagani. 25 Kakwa li omukwaniilwa e mu tetekela e mu fa, ngoka a longele Omuwa nomutima gwe aguhe noondunge dhe adhihe noonkondo dhe adhihe nokuvulika kompango ayihe yaMoses, noinaku landula we omukwaniilwa e mu fa.
26 Ihe ondjahi yOmuwa ya hwama oya kala kombanda yaJuda ya tukuluthwa kiilonga yomukwaniilwa Manasse yo inayi lotela we. 27 Omuwa okwa ti: “Otandi ningile Juda naanaa, ngaashi nda ningile Israel: otandi kandula ko Aajuda koshipala shandje e tandi ekelehi Jerusalem, oshilando shoka nde shi hogolola, notempeli, ehala ndyoka nda popile te ti, omo tandi simanekelwa.”
Ehulilo lyepangelo lyaJosia
(2 Ondjal. 35:20—36:1)
28 Ashihe shilwe shoka omukwaniilwa Josia a ningi, osha nyolelwa membo lyondjokonona yaakwaniilwa yaJuda. 29 Josia manga a li omukwaniilwa, omukwaniilwa gwaEgipiti Neko okwa fala etangakwiita lye sigo okomulonga Eufrat, a ka kondjithe omupangeli gwaAssur. Omukwaniilwa Josia okwa kambadhala okukeelela etangakwiita lyAayegipiti puMegiddo. Nena Neko, omukwaniilwa gwaEgipiti, okwe mu dhipaga, sho e mu mono. 30 Omalenga ge oga tula omudhimba gwe metembakwiita e tage gu fala kuJerusalem, nkoka a fumvikwa moombila dhaakwaniilwa.
Aajuda oya hogolola omuna gwaJosia, edhina lye Joahas, e taye mu kwaniileke.
Joahas, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:2-4)
31 Joahas okwa li e na omimvo omilongo mbali nandatu, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem oomwedhi ndatu. Yina oHamutal yaJeremia gwokuLibna. 32 Joahas okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa. 33 Epangelo lye olya hulu po, sho omukwaniilwa gwaEgipiti Neko e mu kwatele muRibla moshilongo shaHamat e ta futitha Juda oshisiliveli shondjundo yookilograma 3,400 noshingoli shondjundo yookilograma 34. 34 Omukwaniilwa Neko okwa ningi Eliakim lyaJosia omukwaniilwa gwaJuda, a landule Josia, e ta lukulula edhina lye li ninge Jehoiakim. Joahas okwa falwa kuEgipiti, nkoka a sile.
Jehoiakim, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:5-8)
35 Omukwaniilwa Jehoiakim okwa gongele iifendela e yi kunguna kaantu mekwatathano lyuuyamba wawo, opo a tsakanithe omwaalu tagu pumbiwa okufuta shoka tashi pulwa komukwaniilwa gwaEgipiti.
36 Jehoiakim okwa li e na omimvo omilongo mbali nantano, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem omimvo omulongo nagumwe. Yina oSebida yaPedaia gwokuRuma. 37 Jehoiakim okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa.