Oundobwedi waStefanus moipafi yovakulunhu
1 Opo nee omupristeli omukulunhu okwa tya: “Odo tuu odo?” 2 Stefanus okwa tya: “Ovalumenhu nye ovamwatate nootate, pwilikineni! Kalunga koshinge okwe lihololela tate yetu Abraham, eshi a li muMesopotamia, fimbo ina tula muHaran, 3 ndele ta ti kuye: ‘Dja mo medu leni nomepata loye, ove u ye kedu olo handi ke ku ulikila.’ 4 Opo nee ye okwa dja mo medu lOvakaldea nokwa tula muHaran, ndele xe eshi a fya, Kalunga okwe mu eta medu eli, mu li mo nonena eli. 5 Ndele Ye ine mu pa mo efyuululo, nande oli fike ponhele yomhadi: Abraham fimbo kwa li ehe nokaana, okwe mu udanekela edu li ninge laye nololudalo laye konima yaye. 6 ‘Ndele Kalunga okwa tile ngaha, oludalo laye tali ka ninga ovanailongo medu lihe fi lavo, ndele tave va ningi ovapika ndele tave va hepeke omido omafele ane: 7 ndele oshiwana eshi tashi va ningi ovapika vasho, Ame handi ke shi tokola’, Kalunga osho ta ti; ‘opo nee tava ka dja mo ndele tava longele nge monhele ei.’ 8 Ndele Ye okwe mu pa ehangano lepitotanda, ndele Abraham eshi a dala Isak, ye e mu pitifa etanda mefiku etihetatu. Isak okwa dala Jakob, naJakob ootatekulu venya omulongo navavali.
9 “Ndele ootatekulu venya ova ningila Josef ondubo ndele ve mu landifa po kuEgipiti, ndele Kalunga okwa li pamwe naye, 10 nokwe mu xupifa moudjuu waye aushe, ndele okwe mu pa onghenda nounongo koshipala shaFarao, ohamba yaEgipiti neumbo laye alishe. 11 Ndele edu alishe laEgipiti nolaKaanan ola hangika kondjala nokoluhepo linene, ngaashi ootate inava mona oipalwifa. 12 Ndele Jakob eshi a uda muEgipiti mu noilya, okwa tuma ko ootate lwotete, 13 nomokushuna ko olutivali, ovamwaxe ova dimbulukiwa kuJosef, naFarao okwa shiivifilwa epata laJosef. 14 Opo nee Josef okwa tuma kuxe Jakob a ka talwe ko nepata laye alishe, ovanhu omilongo heyali navatano. 15 Ndele Jakob okwa ya kuEgipiti, ndele oko a fila ye mwene nootate. 16 Ndele vo ova twalwa kuSekem, va pakwa mombila ei Abraham e lilandela noimaliwa kovana vaHamor muSekem.
17 “Ndele efimbo lokuwanifa eudaneko Kalunga e li udanekela Abraham, eshi la ehena popepi, ovanhu ova tana nokuhapupalela muEgipiti, 18 fiyo ohamba imwe ya nangala Egipiti, oyo inai shiiva Josef nande okanini. 19 Ou okwa kotokela oshiwana shetu, ndele ta hepeke ootate, ndele okwe va fininika okweekelashi ounona vavo vaha kale ve nomwenyo. 20 Mefimbo linya Moses omo a dalwa, ndele okwa li okaana kawa unene ka wapalela Kalunga, ko ka li ka diininwa meumbo laxe eehani nhatu. 21 Ndele eshi ka ekelwashi, omona okakadona kaFarao e ka kufa po e ke litekulila, ka ninge omona waye. 22 Ndele Moses okwa longwa ounongo aushe wOvaegipiti, nokwa li omuladi meendjovo nomoilonga.
23 “Ndele omido daye eshi da ninga omilongo ine, momutima waye mwa penduka ediladilo a ka talele po ovamwaxe, ovana vaIsrael. 24 Ndele eshi a mona ko umwe a hepekwa nai, okwe mu popila, ndele ponhele yomuhepekwa okwa alulila winya owii waye, nokwa denga Omuegipiti ndele te mu dipaa. 25 Ndele ye okwa li e shi, ovamwaxe tava ka koneka kutya, Kalunga ote va xupififa eke laye, ndelenee inave shi koneka. 26 Ndele mefiku lomongula eshi a holoka kuvo fimbo tava patafana tave lidenge, opo a hetekela oku va anuna va kalafane nombili, eshi ta ti: ‘Ovalumenhu nye, nye ovanhu vaxe imwe, oshike tamu ningafana nai?’ 27 Ndele ou ta ningi nai mukwao, okwe mu undula po ndele ta ti: ‘Olyelye e ku lenga u kale omupangeli nomutokoli wetu? 28 Owa hala tuu okudipaa nge ngaashi onghela wa dipaele Omuegipiti?’ 29 Molweendjovo edi Moses okwa ya onhapo, ndele okwa li omunailongo medu laMidian, ndele okwa dalela kwinya ovana ovamati vavali.
30 “Ndele eshi pa pita omido omilongo ine, mombuwa yopomhunda yaSinai, omweengeli wOmwene e mu lihololela momundilo moshixwa sheno sha xwama. 31 Ndele emoniko olo Moses eshi e li mona, okwe li kuminwa, naashi a ehena ko e li tale nawa, okwa uda ondaka yOmwene tai ti: 32 ‘Aame Kalunga kooxo, Kalunga kaAbraham naIsak naJakob’. Moses okwa hovela okukakama ndele ta tila okutala ko. 33 Ndele Omwene okwa tya kuye: ‘Dula ko eenghaku doye, osheshi onhele ei u li po ofika, oiyapuki. 34 Ame ondi wete ovanhu vange nhumbi ve li po tava hepekwa muEgipiti, nekemo lavo onde li uda, ndele nde uya poshi ndi va mangulule. Hano paife, ehena oku, ohandi ku tumu kuEgipiti.’
35 “Moses tuu ou ve mu dina, eshi va tile: ‘olyelye e ku lenga u kale omupangeli nomutokoli wetu’, oye tuu ou Kalunga e mu tuma a kale omupangeli nomumangululi okekwafo lomweengeli ou e mu lihololela moshixwa sheno. 36 Ye okwe va tembula mo nokulonga oinyengandunge noilongadidiliko medu laEgipiti nomEfuta Litilyana nomombuwa omido omilongo ine. 37 Moses tuu ou a lombwela ovana vaIsrael: ‘Kalunga ote mu pendulile movamwaxo omuxunganeki umwe ngaashi ame.’ 38 Oye winya okwa li pamwe nomweengeli meongalo fimbo la li mombuwa, ou a popya naye komhunda yaSinai, ndele okwa li pamwe nootate; ye okwa pewa eendjovo di nomwenyo, e di tu lombwele. 39 Ndelenee ootate inava hala okudulika kuye, vo ove mu ekelashi ndele momitima davo ova shuna kuEgipiti, 40 eshi va tile kuAron: ‘Tu ningila oikalunga, tai tu kwatele komesho, osheshi Moses ou e tu tembula muEgipiti, katu shii nhumbi a ningwa.’ 41 Ndele momafiku enya ove li ningila okatana kandume nova etela oshikalunga shavo omayambo nova nyakukilwa oshilonga shomake avo. 42 Ndelenee Kalunga okwe va pilamena ndele okwe va efa va longele ongudu yovakwaita vomeulu, ngaashi momishangwa dovaxunganeki mwa tiwa:
‘Onye vomeumbo laIsrael,
mwa etela nge tuu mbela omayambo omatomeno
nomaxwikilo makwao
omido dinya omilongo nhee mombuwa?
43 Ahowe, etwali laMolok mwe li humbata,
nonyofi yoshikalunga sheni Refan,
oifefa ei mwe i lihongela mu i linyongamene,
Ame handi ke mu lundululila ko
langhele kwinya yaBabilon.’
44 “Etwali lehepaululo la li mokati kootate mombuwa, ngaashi winya a popya naMoses, e mu lombwela, ne li tunge nokuhopaelela efano olo e li tala. 45 Ndele ootate vetu ove li tambula efyuululo, nove li eta oku pamwe naJosua, edu eshi ve li kufa ovanhu venya, Kalunga e va ta mo koshipala shootate, osho sha kala fiyo okounyuni waDavid. 46 Oye ou Kalunga e mu fila onghenda, ye a indila, a efelwe a tungile Kalunga kaJakob ongulu. 47 Ndele Salomo e mu tungila ongulu. 48 Ndele ou wOkombadambada iha kala meetembeli da tungwa nomake ovanhu, ngaashi omuxunganeki ta ti:
49 ‘Eulu olo olukalwa lange
nedu olo oshilyatelelo sheemhadi dange,
hano nye omwa hala mu tungile nge
ongulu ya tya ngahelipi, Omwene osho ta ti,
ile onhele yange yokutulumukwa oilipipo?
50 Eke lange halo la shita oinima aishe ei?’
51 “Ovakwandudi nye, ava mokupitetanda inamu li pita komitima nokomatwi, alushe nye mwa twa ondubo nOmhepo Iyapuki, ngaashi ooxo, osho nanye yo. 52 Olyelye ou womovaxunganeki ooxo inave mu tonda? Ovo tuu va dipaa ava va xunganeka okuuya kwOmuyuki ou, nopaife nye mwa ninga ovakengeleli novadipai vaye. 53 Onye tuu ovo mwa pewa omhango, mwe i pefifwa ovaengeli, nye inamu i diinina.”
Stefanus ta dipawa
54 Opo nee vo eshi ve di uda, oda lengula omitima davo, ve mu likweshela komayoo. 55 Ndele ye okwa li e yadi Omhepo Iyapuki, nokwa liyaamena keulu ndele ta mono oshinge shaKalunga naJesus e li ofika kolulyo laKalunga. 56 Ndele okwa tya: “Taleni, ame ondi wete eulu la yeuluka nOmona wOmunhu e li ofika kolulyo laKalunga.” 57 Opo tuu vo ova ingida mokule unene, ove lifitika omatwi, opo vo aveshe ve mu nhukila, 58 ove mu ta mo moshilando ndele ove mu dipaa nomamanya. Eendobwedi ova tula oikutu yavo keemhadi domunyasha, edina laye Saulus. 59 Ndele fimbo va kupula Stefanus nomamanya, ye okwa ilikana, ta ti: “Omwene Jesus, tambula omhepo yange.” 60 Ndele ye okwa twa eengolo ndele ta ingida mokule unene: “Omwene, etimba eli ino li va valulila”. Ndele eshi e di tya, okwa kofa po nee.
Omazuvarisiro wa Stefanus
1 Omupristeri Otjiuru wa pura Stefanus a tja: “Omambo nga nai ouatjiri?”
2 Stefanus wa zira a tja: “Varumendu ovakwetu nootate, puratene ku ami! Tate mukururume Abraham ngunda e hiya katura kOharan, Ndjambi wondangero aihe otje rimunikisa ku ye mehi ra Mesopotamie 3 na tja ku ye: ‘Pita mehi reṋu na momuhoko woye, nu u yende kehi ndi me ku urikire.’ 4 Abraham otja tjinda mehi rawo na katura mehi ra Haran. Kombunda yonḓiro ya ihe, Ndjambi arire tje mu tjindisire kehi ndi eṋe nambano mu mwa tura. 5 Ndjambi ka yandjere eṱa ku Abraham mehi ndi nangarire pu pe ṱa ondambo yomundu, nungwari Ndjambi wa kwizikira okuriyandja ku ye, nokutja oro mari rire ore nozondekurona ze. Noruveze Ndjambi ndwa tjita omakwizikiro nga tjandje nao Abraham ke novanatje. 6 Ndjambi wa tjere nai ku ye: ‘Ozondekurona zoye maze katura mehi rambangu nu aze karira ovakarere ngo naze katatumisiwa noutwe oure wozombura omasere yane. 7 Nungwari ami me pangura otjiwaṋa tji matji ze isa po ovakarere, nu kombunda yanao ozo maze tjindi mehi ndo naze rikotamene ku ami poṋa mbo.’ 8 Nu Ndjambi wa yandja omasukarekero ku Abraham ye rire otjiraisiro tjomerikutiropamwe. Abraham otja sukareka Isak meyuva oritjahambondatu kombunda yongwatero ye; nu Isak a sukareke omuzandu we Jakob; tjazumba Jakob a sukareke ovazandu ve omurongo na vevari, imba ootate mukururume vomuhoko wetu.
9 “Ovazandu va Jakob va ṱeruru nomuangu wawo Josef, notji ve mu randisa kOengipte okukarira omukarere. Nungwari Ndjambi wa ri puna ye, 10 narire tje mu yama momauzeu we aehe. Nu momurungu wombara ya Engipte Ndjambi wa yandjere otjari nounongo ku Josef, nombara ai ziki Josef okurira ongooneya wokehi yombara mehi nowonganda yayo aihe youhona. 11 Tjazumba otji mwa kara ondjara mehi arihe ra Engipte nora Kanaan; ondjara ndji ya eta ouzeu ounene, nootate mukururume kava ri notjiṋa okurya. 12 Nu Jakob tja zuvire kutja kOengipte ku novikurya, arire tja hindi ovazandu ve, ootate mukururume, otjikando otjitenga koṋa ngo. 13 Owo tji va ire ngo porutjavari, Josef arire tje rihangununa komarumbi we, nomuhoko wa Josef otji wa tjiukwa kombara ya Engipte. 14 Josef wa raa ombuze ku ihe Jakob okumuraera kutja eye nomuhoko auhe, ovandu avehe kumwe omirongo hambombari na vetano, ve ye kOengipte. 15 Nu Jakob wa ire kOengipte, neye novazandu ve ave kaṱira ngo. 16 Otutu twawo twa kapakwa kOsikem meyendo nda randerwe i Abraham kozondekurona za Hamor kotjimariva tjorive.
17 “Omayuva tji ya yenene kutja Ndjambi a yenenise omakwizikiro nga tjitire ku Abraham, tjandje nao otjivaro tjotjiwaṋa tjetu mOengipte tja takavarera ko, 18 nga tji mwa zikwa ombara yarwe mOengipte ndjaa i ha tjiwa Josef. 19 Oyo ya tjita ootate mukururume ovineya, ai ve tatumisa nokuveṋiṋikiza kutja ve imbirahi ounatje wawo ounyame kutja u ṱe. 20 Nu Moses wa kwaterwe momayuva nga, neye wa ri okanatje okawa komurungu wa Ndjambi. Neye we kurisiwa monganda ya ihe oure womieze vitatu, 21 nu tja za nokuimbirahiwa moyawo, omusuko wombara arire tje mu yakura, e mu kurisa ne mu isa po omuatje we omuini. 22 Moses wa hongerwe ounongo auhe wOvaengipte, nu a rire omurumendu omunamirya momambo na moviungura vye.
23 “Neye tja tjita ozombura omirongo vine we rizemburuka okukavarura ovangu ve, ihi otjiwaṋa tja Israel. 24 Nu tja muna Omuisrael omukwao ama tatumisiwa i Omuengipte, arire tje kemuvatera na sutisa ondjito ndji mokuzepa ingwi Omuengipte. 25 Moses we ripura kutja otjiwaṋa tjawo matji munu kutja Ndjambi me tji kutura meke re, nungwari otjo katji zuvire ko nawa. 26 Mependukirwa eye wa muna Ovaisrael vevari amave ru, narire tja roro okuvehanganisa ama tja: ‘Purateneye, varumendu, oweṋe Ovaisrael amuyevari; mamu rwire tjike?’ 27 Nungwari ingwi ngwaa tjiti ouhasemba komukwao wa undura Moses na pura a tja: ‘Owaṋi ngwe ku pa ousemba noupangure kombanda yetu. 28 Mo vanga okundjizepa tjimuna tji wa zepere ingwi Omuengipte erero are?’ 29 Moses tja zuva omambo nga wa pita mOengipte na katura mOmidian, indi ehi eye ma kakwatera ovanatje ovazandu vevari.
30 “Ozombura omirongo vine tji za kapita, omuengeri we rimunikisa ku Moses morururumo rwomuriro mbuyau yaka motjihwa tjomakuiya mokuti onguza popezu nondundu Sinai. 31 Moses wa kumisirwe i otjiṋa tjaa munu, nu tja ryama popezu notjihwa okutara nawa, arire tja zuu eraka ra Muhona ndi mari tja: 32 ‘Owami Ndjambi wooiho mukururume, Ndjambi wa Abraham na Ndjambi wa Isak na Ndjambi wa Jakob!’ Nu Moses wa zezerisiwa i omburuma na ha roro nangarire ingwi okutara. 33 Muhona wa tjere nai ku ye: ‘Hukura ozongaku zoye, orondu poṋa pu wa kurama mba opopayapuke. 34 Ami mba munu nawanawa ondatumisire yotjiwaṋa tjandje mOengipte, nu mba zuu ondjemeno yatjo, notji mba rauka okuyekuvekutura ku yo. Nambano indjo, nami me ku hindi kOengipte.’
35 “Moses onguri ye ngwi ngwa imbirahirwe i otjiwaṋa tja Israel indu tji tja tjere: ‘Owaṋi ngwe ku pa ousemba noupangure kombanda yetu?’ Eye onguri ye ngwi Ndjambi ngwa hindire okuyekuhonaparera otjiwaṋa nokutjikutura nombatero yomuengeri ngwi ngwe rimunikisire ku ye motjihwa tjaa tji yaka. 36 Eye ongwa hongorera otjiwaṋa ame tji pitisa mehi ra Engipte nama tjiti ovihimise noviraisiro mu ro na pOmuronga wOtuu na mokuti onguza oure wozombura omirongo vine. 37 Moses onguri ye ngwi ngwa tjere nai kotjiwaṋa tja Israel: ‘Ndjambi me mu pendurire omuprofete otja ami mokati kotjiwaṋa tjeṋu.’ 38 Eye onguri ye ngwi ngwa ri puna otjiwaṋa tja Israel tji tja woronganene mokuti onguza, na puna ootate mukururume nomuengeri ngwi ngwa hungirire na ye kondundu Sinai, narire tja yakura omambo omanamuinyo wa Ndjambi okuyevasisa ku eṱe.
39 “Nungwari ootate mukururume va panḓa okukara nonḓuviro ku ye; owo ve mu imbirahi nave zeri okuyaruka kOengipte. 40 Notji va tja nai ku Aron: ‘Tu tjitira oomukuru vovisenginina mbu mave tu hongorere. Eṱe katu nokutjiwa kutja Moses ngwe tu tjindisa mOengipte wa katjitwa vi.’ 41 Nowo arire tji ve riungurire otjiserekarera tjotjisenginina tjosaneno yondana, ave tji punguhire ozombunguhiro nave zepa omukandi okuyozika ihi tji va ungura nomake wawo. 42 Ndjambi otje ve pa etambo nu e ve yandja kutja ve rikotamene kozonyose zeyuru, otja tji pa tjangwa membo rovaprofete:
‘Tjiwaṋa tja Israel! Ozombura nḓa omirongo vine nḓu mwa kara mokuti onguza,
mwe ndji punguhira ozombunguhiro zovinamuinyo nozoningiririsiwa are?
43 Eṋe mwa toora ondanda yomukuru wotjisenginina Molok
notjisekerarera tja Refan, ingwi omukuru weṋu wonyose;
oviserekarera eṋe mbi mwa ungura okurikotamena ku vyo.
Ami otji me mu hindi kouhuura munda mbwina ya Babilon.’
44 “Ootate mukururume va ri nOndanda yOmahakaeneno ya Ndjambi puna womokuti onguza. Oyo ya ungurirwe otja Moses punga a raererwe i Ndjambi kosaneno yotjisanekero Moses tja munine. 45 Kombunda ootate mukururume, mba perwe Ondanda ndji i ooihe, ve i toora indu tji va hongorererwe i Josua okukakambura ehi roviwaṋa Ndjambi mbya rambere mehi owo tji ve ere. Noyo ya kara mo nga komayuva wa David. 46 David wa munine ondjingonekero komurungu wa Ndjambi, neye arire tja ningire Ndjambi kutja e mu yandjere okutungira Ndjambi wa Jakob omaturiro. 47 Nu a ri Salomo ongwe mu tungira indji ondjuwo.
48 “Nungwari Ndjambi wOkombandambanda ka tura mozondjuwo nḓe tungwa i omake wovandu otja omuprofete punga ama hee:
49 ‘Muhona matja nai:
Eyuru oro otjihavero tjandje tjouhona,
nehi oro okahavero kozombaze zandje.
Hapo ongendjuwo ndji mamu yenene okundjitungira,
nu opoṋa peṋe ami pu me suva?
50 Kawami are ngu mba uta avihe mbi?’
51 “Eṋe, tjiri, oweṋe ovirangaranga! Omitima vyeṋu vi ri tjimuna ovyovandu mbe ha kambura mu Ndjambi, noweṋe ozomboro kembo ra Ndjambi. Aruhe mu pirukira Ombepo Ondjapuke. Otja ooiho mukururume punga aave tjiti eṋe wina opunga amu tjita! 52 Omuprofete uṋe ooiho mukururume ngu ve ha tatumisire? Owo va zepere ovahindwa va Ndjambi, imba ovahindwa mba zuvarisire omeero wOmusemba rukuru. Nambano eṋe mwe mu rondora namu mu zepa. 53 Oweṋe mba mbu mwa yakura omatwako wa Ndjambi, inga nga yandjerwe i ovaengeri, nu, tjiri, eṋe kamu karere ko nonḓuviro komatwako nga!”
Stefanus ma ṱu nomawe
54 Nouṋepo wOtjira tjOvajuda tji wa zuva omambo nga wa Stefanus, arire tji wa ṱomazenge tjinene nau mu rumatere omiṋa. 55 Nungwari ingwi Stefanus, ngwe urire nOmbepo Ondjapuke, wa tara keyuru a munu ongeṋangeṋeno ya Ndjambi na Jesus a kurama kokunene kwa Ndjambi. 56 Neye arire tja tja: “Tara, ami me munu eyuru ara paturuka nOmuna wOmundu a kurama kokunene kwa Ndjambi!”
57 Ovandu vOtjira tjOvajuda va tjita ondokohero onene ava setike omatwi wawo nomake. Nowo arire tji va hakahana okuya ku ye, 58 ave mu undurire pendje yotjihuro nave mu vete nomawe. Novahongonone va isa ozombanda zawo pomuzandona wena Saulus. 59 Owo va kara pokuveta Stefanus nomawe eye ngunda ama ravaere nai ku Muhona: “Muhona Jesus, yakura ombepo yandje!” 60 Nu eye wa wora ozongoro na ravaere neraka enene a tja: “Muhona, arikana o ve verere ko ourunde mbwi!” Neye tja za nokuhungira omambo nga arire tja koka.