Egipiti naSiria
1 Ndele omudo wotete waDarius, Omumedia, ame onda kala puye oku mu pameka noku mu kwafa.
2 “Ndele paife ohandi ke ku shiivifila oshili: Tala, muPersia tamu ka holoka natango eehamba nhatu, ndele onhine otai ke likola oupuna uhapu, i dule dikwao adishe moupuna. Neenghono dayo eshi da hapupala molwoupuna wayo, yo otai ka shiva aveshe okulwifa oshilongo shaGreka. 3 Opo nee otaku uya ohamba i nonyati, oyo tai kala neenghonopangelo dinene, ndele otai ka ninga ngaashi ya hala. 4 Ndele fimbo inai kalela okutandavelifa epangelo layo, oshilongo shayo otashi ka teywa po, ndele tashi ka taulilwa eemhepo nhee dounyuni. Itashi nangalwa komunhu womepata laye, ye e shi tekule, ngaashi ya li i shi kwete, oshilongo shayo otashi ka hanaunwa po, ndele tashi pewa vamwe, havavenya vepata layo. 5 Ndele ohamba yokoumbuwanhu tai ka ninga eenghono, ndelenee umwe womomalenga aye ta ka kala e neenghono di dule eenghono dayo, ndele ta pangele. Eenghonopangelo daye otadi ka kala eenghonopangelo dinene. 6 Ndele ngeenge pa pita omido, otava ka panga eume (ninga ehangano), ndele omona okakadona kohamba yokoumbuwanhu otake ke uya kohamba yokoumbangalanhu va udafane. Ndelenee eenghono dokwooko kwako tadi mu fii po. Ohamba yokoumbangalanhu itai kala po nosho yo eenghonopangelo dayo. Nomona okakadona ye mwene otaka yandjwa pamwe naava ve mu eta ko, naxe naau e mu pameka mefimbo linya. 7 Opo nee moitutumine yomidi daye otamu holoka umwe ponhele yaye, ta shakeneke etanga loita, ndele ye ota ka pumina mo mohotengulu yohamba yokoumbangalanhu, ndele te va ningile eshi a hala, ndele ta kala e neenghono, 8 heeno, oikalunga yavo noitelekwafano yavo pamwe noiyuma yavo i nondilo, noshingoldo noshisiliveli ye ote i twala kuEgipiti oixuulwa. Ndele tapa piti omido dimwe, ye e limwenenena a efa ohamba yokoumbangalanhu. 9 Opo ei tai totele oshilongo shohamba yokoumbuwanhu, ndele otai di ko tai shuna koshilongo shayo. 10 Ndele ovana vaye ovamati otave liunganekele oita ndele tava ongele omatanga manene ovakwaita. Ndele ye ota ka totela shili ndele ta ka kungulukila mo nokutuvika oshilongo, ndele ta ka aluka ko vali, ndele vo otava ka pumina mo fiyo okohotengulu yaye. 11 Opo nee ohamba yokoumbuwanhu otai ka handuka ndele tai fikama i lwife ohamba yokoumbangalanhu. Ndele ou ota shivi engafifi linene, ndelenee engafifi eli tali ka yandjwa meke laawinya. 12 Engafifi eshi la hanaunwa po, ye ote linenepeke, ndele ta ka denga omayovi omilongo, ndelenee ye mwene ita kala neenghono. 13 Opo ohamba yokoumbangalanhu tai ka shivulula engafifi linene li dule linya lotete, ndele efimbo, nokutya omido dimwe ngeenge da pita, yo otai ke uya shili netanga linene ndele tai kala i nelao. 14 Ndele momafimbo tuu enya vahapu otava ka dukumanena ohamba yokoumbuwanhu. Nomoshiwana shoye mwene otamu ka fikama ovalumenhu oimhulu, emoniko opo li wanifwe, ndelenee otava ka hanauka po. 15 Osho ngaha ohamba yokoumbangalanhu otai ke uya ndele tai umbu omangholo oita, ndele tai totele oshilando sha pama, ndele tai shi te. Ndele omatanga okoumbuwanhu itaa dulu okulipopila, novakwaita vaye ava va hoololwa, ova nyengwa, osho ngaha inapa kala eenghono dokulipopila. 16 Ndele ou, te shi lwifa ta di koumbangalanhu ota ningi eshi a hala, ndele kape na ou ta dulu okulipopila kuye. Oye ta ka tula mo mOshilongo sha wapala, nehanauno tali uya momake aye. 17 Ndele ye ota diladila okuuya neenghono domoshilongo shaye ashishe, ndelenee ye ota ka pangelifa ombili. Ye ota ka yandja kuye omona waye okakadona, opo oshilongo shaye shi fewe po. Ndele eshi itashi ka dulika, ndele ye ite ke limonena sha nande. 18 Opo nee ye ota ka pungulukila koilongo yokomunghulo wefuta, ndele ihapu ote i te. Ndelenee omupiti wokomesho woita umwe ota ka xulifa omasheko aye, heeno, ye ote ke mu alulila omasheko aye. 19 Opo nee ye ota ka pungulukila keehotengulu dokoshilongo shaye, ndelenee oye ta ka punduka, ndele ta wile po, noita monika vali.
20 “Ndele ponhele yaye otapa ka holoka umwe ta tumu ko omushivi woimaliwa kombinga iwa ya wapalelela yomoshilongo. Ndelenee ngeenge tapa piti omafiku amwe aeke, ota teka po, ndelenee hakehandu ile koita. 21 Opo nee ponhele yaye tape uya umwe omukolokoshi, ou vo itave mu pe efimano lohamba. Ndelenee oye te ke uya mefaukilo, noshilongo ote shi laipike nelungi. 22 Ndele omatanga aa tae uya nokukungulukila mo, otaa ka kombwa po nokuteywa po moipafi yaye, nosho yo omukulunhu wehangano. 23 Okudja kefiku olo eudafano la ningwa naye, oye ta kala nomalungi. Ndele ye ota ka fikama ndele novanhu vanini ota ka ninga eenghono. 24 Mokuvakela ote uya momikunda diwa doshishipo domoshilongo, ndele ye ota ka ninga osho inashi ningwa nale kooxe nokooxekulu. Oitinhwa noixuulwa noupuna ye ota ka tukulila ovanhu vaye, ndele e nomadiladilo okutotela eehotengulu, ndelenee fiyo okefimbo eli la tokolwa.
25 “Ndele eenghono daye nouladi waye nengafifi laye lakula lovakwaita ote li totifile ohamba yokoumbuwanhu. Ndele ohamba yokoumbuwanhu otai liunganekele oita ndele tai shivi engafifi linene li neenghono. Ndelenee yo itai dulu sha, shaashi otai kengelelwa. 26 Ndele ava hava lile pamwe naye ovo tave ke mu teya po. Nengafifi laye otali kombwa po, ndele ovanyasha otava ka ninga vahapu. 27 Ndele eehamba odo mbali otadi diladila komitima dado owii. Fimbo tava kala omutumba poshililo shimwe tava popi oipupulu. Ndelenee vo kave nelao, osheshi exulilo otali ka kala mefimbo la tokolwa. Ndelenee vo kave nelao, osheshi exulilo otali ka kala mefimbo la tokolwa. 28 Ndele ye ota ka shuna koshilongo shavo e nemona lihapu, nomutima waye wa twa ondubo nehangano liyapuki, ndele ota wanifa, nota shuna koshilongo shavo.
29 “Ndele ye ote ke uya koshilongo shoumbuwanhu pomafiku aa a tokolwa, ndele paife itashi ningwa ngaashi sha ningwa tete. 30 Osheshi omawato Ovakittim tae ke mu shakeneka, ndele ye ta kanifa onyati yaye. Opo nee ye ota shuna, ndele ehandu laye te li xwamekifile ehangano liyapuki. Eshi a aluka, ye ta ka panda ava ve liteeka ehangano liyapuki. 31 Ndele omatanga ovakwaita otaa ka shivwa kuye, taa ka fikama nokuyapululula otembeli nohotengulu, ndele vo otava ka xulifa eyambo lomafiku aeshe, ndele tava dikile po oixuna yehanauno. 32 Ndele ovanyonauni vehangano ye ote va hongaula ve liteeke, ndelenee ovanhu ava va shiiva Kalunga kavo, otava ka kala va pama nokudiinina. 33 Ndele ovanaendunge mokati kovanhu otava ka pukulula vahapu, ndele vo otava hepekwa keongamukonda nokomundilo nokwiidililwa modolongo nokunyekwa omafiku mahapu. 34 Ndele fimbo tava hepekwa, otava mono ekwafo linini, opo nee vahapu otave ke litula muvo nelungi. 35 Ndelenee vamwe ovanaendunge otava punduka, opo ongudu yavo i talwe, i yelwe noi yelifwe fiyo okefimbo lexulilo, osheshi olo oli nokukala natango fiyo okefimbo la tokolwa. 36 Ndele ohamba otai ka longa eshi ya hala, ndele yo otai ke linenepeka, tai liningi inene kombada yoikalunga aishe, ndele tai ka tuka Kalunga kookalunga neendjovo doixuna. Ndele tai ka kala i nelao fiyo oupyuhandu wa wanifwa. Osheshi osho sha tokolwa, oshi nokuwanifwa. 37 Ndele yo kai na ko nasha noikalunga yooxe noshikalunga sha holike kovalikadi, noshikalunga keshe kai na nasho, osheshi yo otai litula kombada yaava aveshe. 38 Ndelenee ponhele yavo yo otai ka fimaneka kalunga keehote domalwoodi, ndelenee kalunga ou, ina shiivika kooxe, oyo tai ka fimanekifa noshingoldo noshisiliveli nokawe noinima youpuna. 39 Osho ngaha yo tai ka totela eehote da pama nekwafo lakalunga kokoilongo. Ndele ava vayo yo otai ke va fimaneka ndele tai va tumbu okupangela vahapu, ndele tai va tukulile omikunda ondjabi yavo.
40 “Ndelenee mefimbo laxuuninwa ohamba yokoumbuwanhu otai ka lwa nayo. Nohamba ei yokoumbangalanhu otai ka fikama ndele tai ka totela ko i nomatemba oita novalondi veenghambe nomawato mahapu, ndele yo otai ke uya moshilongo, ndele tai shi yelula ngaashi eyelu. 41 Ndele yo otai uya mo moshilongo shiwa sha wapala. Ndele vahapu otava ka dipawa. Ndelenee meke laye tamu ka xupifwa oiwana ei: Edom naMoab noshitukulwa shiwa shomoshilongo shovana vaAmmoni. 42 Ndele yo otai aneke eke layo koilongo. Oshilongo shaEgipiti yo itashi ka xupifwa. 43 Ndele yo otai tinhi omamona oshingoldo noshisiliveli noinima aishe ya tumbala yomuEgipiti, fimbo Ovalibia nOvaetiopia tava shikula moikoti yayo. 44 Ndelenee eenghundana dokoushilo ndookoumbangalanhu otadi ke i halukifa, onghee yo otai ka fikama nehandu linene i hanaune po nokuyapulila enyonauko ovanhu vahapu. 45 Ndele yo otai ka dika ofaila youhamba wayo pokati kefuta nomhunda iyapuki yotembeli. Ndelenee exulilo layo otali i hange, ndele kape na ou te i kwafa.”
1 “Mombura ondenga youhona wa Darius, Omumedi, ami mba sekama okumuvatera nokumuyeura. 2 Nu imbi nambano mbi me ku raere ovyo ouatjiri.”
Ouhona wa Engipte nowa Sirie
Omuengeri wa tja nai: “Wina ozombara ndatu maze honaparere Persie amaze pingenwa i ombara oitjaine, ndji mai rire ondumbe tjinene pozongwao azehe. Tji ya zu nokurira onamasa nondumbe tjinene, oyo mai tanda ouhona wa Grike.
3 “Tjazumba ombara ombangaṋe mai ya. Oyo mai honaparere ouhona ounene tjinene nu mai tjiti otja pu mai vanga. 4 Nungwari kamanga oyo tji ya zu nokurira ombara, ouhona wayo mau teyewa nau haṋewa motukondwa tune. Ozombara nḓe he ri ozondekurona zayo maze honapara moruveze rwayo, nungwari ozo kaze nokukara nouvara oyo mbu ya ri na wo.
5 “Ombara ya Engipte mai rire onamasa, nungwari omuhongore wayo umwe wovita ma rire omunamasa tjinene komeho nu a honaparere ouhona ounene pu imbwi owayo. 6 Kombunda yozombura ozengi ombara ya Engipte mai rikutu kuna ombara ya Sirie, nombara ya Engipte mai yandja omusuko wayo kombara ya Sirie okukupa, i zeuparise omerikutirokumwe nga. Nungwari omerikutirokumwe kaye nokuwomba; nomukazendu nomurumendu we nomuatje we novakarere mbaa ve kara puna ye, avehe mave ṱu. 7 Mokamanga kombunda yanao umwe womuhoko vomukazendu ma rire ombara. Eye ma rwisa otjimbumba tjovita tjombara ya Sirie na hiti motjiṱunga tjawo ne i havere puna otjimbumba tjayo. 8 Eye ma yarura oviserekarera vyoomukuru vovisenginina vyawo kOengipte, novitjuma vyongoldo novyosilveri mbya yapurirwa oomukuru mbo. Kombunda yozombura tjiva zohange 9 ombara ya Sirie mai rwisa Engipte, nungwari oyo mai ramberwa kehi rayo.
10 “Ovazandu vombara ya Sirie mave rirongerere ovita nu ave woronganisa otjimbumba otjinene tjovita. Umwe wawo ma rauka otja omupupo na rwisa otjiṱunga tjomunavita. 11 Momazenge wayo ombara ya Engipte mai tjiti ovita kuna ombara ya Sirie, nu ai huura otjimbumba otjinene tja Sirie tjovita. 12 Oyo mai ritongamisa mena routoṋi wayo na mena rovarwe ovengi wovita mbu ya zepa, nungwari oyo kai nokukarerera ondoṋe.
13 “Ombara ya Sirie mai yaruka nai kaworonganisa otjimbumba otjinene tjovita pu ihi tji ya ri na tjo rutenga. Noruveze orusemba tji rweya oyo mai kotoka notjimbumba otjinene tjovita tji tja rongerisisiwa nawa. 14 Ovandu ovengi mave pirukire ombara ya Engipte. Novarumendu tjiva ovindandi vomuhoko woye, Daniel, mave pirukire kutja ve yenenise ihi otjirimunikise, nungwari owo mave haverwa. 15 Ombara ya Sirie opu mai koverere otjihuro tji tja zeuparisiwa ai tji huura. Ovarwe va Engipte wovita kave nokuuhara amave ru; nangarire imba ovarwe wovita ovatoororwa kave nokukara nomasa nga yenene. 16 Omukarwise ingwi Omusirie meve tjiti otja puma vanga; kape nomundu ngu me mu pirukire. Ombara ya Sirie mai zikama mEhi Ekwizikwa, noro mari kara momasa wayo.
17 “Ombara ya Sirie mai ripura okutjita orukosi amai ungurisa otjimbumba tjayo atjihe tjovita. Mena rokunyona ouhona womunavita na yo, oyo mai rikutu kuna ye, nai mu pe omusuko wayo okukupa; nungwari omeripura wayo kaye nokutoṋa. 18 Kombunda yanao ombara ndji mai rwisa oviwaṋa mbya tura meṋe yokuvare nai havere ovingi vyavyo. Nungwari omuhongore wovita wozonganda me i havere nu a yandisa ourangaranga wayo; nu tjiri, eye ma yarura ourangaranga wombara ya Sirie mu yo oini. 19 Ombara mai yaruka koviṱunga vyehi rayo oini, nungwari oyo mai haverwa, nu ihi matji rire ondjandero yayo.
20 “Oyo mai pingenwa i ombara yarwe, ndji mai tumu omuhongore ngu ma ṋiṋikiza otjiwaṋa novisuta vyouhona, kokutja ouhona wayo u ririre ko outumbe. Moruveze orusupi ombara ndji mai ṱu, nungwari kai nokuṱira momurungu wovandu poo movita.”
Ombara ya Sirie Onauvi
21 Omuengeri wa handjaura komurungu na tja: “Ombara ya Sirie, ndji mai pingene, mai rire omurumendu omunauvi ngu hi nokuyenena okurira ombara, nungwari oyo mai ya tjimanga nu ai kambura ouhonapare motjineya. 22 Ngamwa auhe ngu me i pirukire nangarire Omupristeri Otjiuru wa Ndjambi ma nakaurwa na zemisiwa. 23 Mokutjita omazuvasaneno oyo mai tikura oviwaṋa vyarwe nu ai ririre ko onamasa, nangarire kutja oyo mai honaparere otjiwaṋa otjiṱiṱi uriri. 24 Oyo mai rwisa otukondwa twehi otutumbe tjinene amai worereke ovature vatwo, nu mai tjiti oviṋa nangarire ooihe mukururume mbi ve hi na va tjitire. Tjazumba oyo mai haṋa movandu vayo oviṋa nouini mbu ya huura movita. Oyo mai paha ondunge yokukambura oviṱunga, nungwari oruveze rwayo maru kapita tjimanga.
25 “Oyo mai sekamisa otjimbumba otjinene tjovita nomasa okukarwisa ombara ya Engipte. Nombara ya Engipte wina mai i rwisa notjimbumba otjinene notjinamasa tjovita; nungwari oyo mai tikurwa nu ai ha toṋa. 26 Ovayandjandunge vayo vopopezu mave i zepa. Ovarwe vayo ovengi wovita mave ṱu, notjimbumba tjayo tjovita matji piziwa. 27 Ozombara mbari nḓa maze haama pamwe okurya kotjiriro tjingetjo, nungwari omeripura wazo maye rire omavi, nozo maze korasanene ovizeze. Ozo kaze nokumuna imbi mbi maze vanga, orondu oruveze rwazo ingee karuye ya. 28 Ombara ya Sirie mai yaruka konganda novipunda avihe, mbi ya pundu, aye rimanene okunyona ongamburiro yotjiwaṋa tja Ndjambi. Oyo mai tjiti otja pu mai vanga, tjazumba ai yaruka kehi rayo oini.
29 “Kombunda yanao oyo mai rwisa Engipte rukwao, nungwari otjikando hi oviṋa mavi kara omuhingo warwe. 30 Ovaroma mave ya mozondjuwozomomeva nave i pirukire, noyo mai uruma.
“Noyo mai yaruka ai nomazenge, nu mai kakondja okunyona ongamburiro yotjiwaṋa tja Ndjambi. Oyo mai yakura ondunge yaimba mba poka kongamburiro ndjo. 31 Ovarwe vayo tjiva wovita mave yamburura ondjuwo ya Muhona. Owo mave tjaere ozombunguhiro zeyuva arihe nave ziki Otjiyaukise Otjitirise kotjipunguhiro. 32 Momatiku ombara mai munu ombatero yaimba mba poka kongamburiro yawo, nungwari imba mbe kongorera Ndjambi mave zikama nave ve rwisa. 33 Ovanane ozonongo mave hongo ounongo wawo kovandu varwe ovengi. Nungwari mokaruveze okaṱiṱi tjiva vawo mave ṱu movita nave ningiririsiwa momuriro, nu tjiva mave pundwa oviṋa vyawo nave tuwa motjovakamburwa. 34 Omazepero ngunda aye ri ko, otjiwaṋa tja Ndjambi matji munu ombatero onḓiṱi; novengi mbu mave wana na wo mave tjiti nao mena rokuripahera ombwiro yawo oveni. 35 Ovanane mbo tjiva ozonongo mave ṱu, nungwari mena rotjiṋa hi otjiwaṋa matji siswa atji kohororwa. Ihi matji ryama komurungu nga ondjandero tji ye ya, indwi oruveze Ndjambi ndwa twa po.
36 “Ombara ya Sirie mai tjiti otja pu mai vanga. Oyo mai rihivi kutja ondji ri onene poomukuru ngamwa auhe, nokutja ondji ri kombanda nangarire pu Ndjambi wOkombandambanda. Oyo mai yenene okutjita oviṋa mbi, ngandu moruveze ndwi Ndjambi ndu me i vere. Ndjambi ma tjiti, tjiri, imbi mbye ripura. 37 Ombara kai na ko na tja noomukuru ooihe mukururume mbaa ve karere, nomukuru ngwa suvererwe i ovakazendu wina. Tjiri, oyo kai na ko na tja nomukuru ngamwa auhe, orondu i tjangovasi oyo ondji ri onene pu auhe wawo. 38 Moruveze rwanao ombara mai yozike omukuru ngu yama oviṱunga. Oyo mai yandja ongoldo nosilveri noviwerawere noviyandjewa vyarwe oviwa komukuru ooihe mukururume ngu ve hi na ve rikotamenene ko. 39 Kokuyama oviṱunga vyayo ombara mai ungurisa ovandu mbu mave rikotamene komukuru wovandu wozonganda. Oyo mai yandja ondengero onene ku imba mbu mave i vara otja omunane omunene, ai ve twa moviungura vyokombanda nai ve pe ehi otja otjisuta tjawo.
40 “Omayuva omasenina wombara ya Sirie tji ye ya, ombara ya Engipte mai i rwisa, nombara mai ru nomasa wayo aehe amai ungurisa omatemba wovita noukambe nozondjuwozomomeva ozengi. Oyo mai taurire momahi omengi tjimuna omupupo womeva. 41 Oyo wina mai rwisa indi Ehi Ekwizikwa nu mai zepa omayovi omengi, nungwari ovandu vehi ra Edom nora Moab na imba vehi ra Amon mba sewa po mave taura. 42 Noyo tji mai rwisa omahi nga aehe, nandarire ehi ra Engipte kari nokuyamwa. 43 Oyo mai huura ovihuze vya Engipte mbya horekwa, ongoldo nosilveri nouini waro warwe ounanḓengu. Oyo mai havere Libie na Sudan. 44 Ombuze, ndji mai zu komuhuka na komukuma wokeyuva kokunene mai tirisa ombara ya Sirie; ombara ndji mai ru momazenge omanene amai zepa ovandu ovengi. 45 Oyo wina mai ziki ozondanda ozonene zouhona wayo pokati kokuvare nondundu ku kwa kurama ondjuwo ya Muhona. Nungwari oyo mai ṱu, nu kape nomundu ngu me i vatere.”