ǃHommi aoǁnâs
1 Tsî Jesub ge khoen di ǂnubisa mû, ob ge ǃhommi di ǂnaob kōse ǂoa tsî ge ǂnû.
Jesub ǁkhāǁkhāsabegu* ge ǁîb ǂnamipe ge ǀhao 2 tsîb ge ge ǁkhāǁkhātsoatsoa:
ǀKhaehe hân
(Lukab 6:20-23)
3 “ǀKhaehen ge hâ gagasise ǀgâsana;
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
4 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃoa rana,
ǁkhaeǂgaohen nî amaga!
5 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǃgamǃgamsen hâna,
ǁîn ǃhūbaiba nî ǀumi amaga!
6 ǀKhaehen ge hâ ǁnān ǂhanu-aisiba ǃâ tsî ra ǁgâna,
ǁîn nî ǁâ amaga!
7 ǀKhaehen ge hâ ǀkhomxaǃnâna,
ǁîn nî ǀkhomxahe amaga!
8 ǀKhaehen ge hâ ǂgaob ǃnâ ǃanuna,
ǁîn Eloba nî mû amaga!
9 ǀKhaehen ge hâ ǂkhîxaǃnâna;
ǁîn Elob ôan ti nî ǂgaihe amaga!
10 ǀKhaehen ge hâ
ǁnān ǂhanu-aisib ǃaroma ra ǃgôaǃgonhena,
ǁîn dib a Gaosib ǀHommi diba amaga!
11 “ǀKhaehe du ge hâ khoen ga sado mîǁgaiǁgai, ǃgôaǃgon tsî ǂhumib ǀkha hoa ǂkhaba xūna sadu ǃoagu ǃhoao, ti saoǃgonaodu a amaga. 12 ǃGâiaǂgao ǁnās ǂama, î du dâhâhâ! Sadu mādawa-ams ǀhommi ǃnâ a kai xuige. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, ǁnāti gu ge sadu aiǃâ ge hâ i kēbo-aogu tsîna gere ǃgôaǃgonhe.
ǃHūbaib di ǂōb tsî ǃnâb tsîkha
(Markub 9:50Lukab 14:34-35)
13 “Sadu ge ǃhūbaib di ǂōdo, xawe ǂō-i ga ǁkhoao, o tare xū-i ǀkha i kha ǁkhawa nî ǁkhoaǁkhoahe? ǃAruǀî-i kom xū-i xare-e ǃgâiba tama hâo, aoǂuihes tsî khoen xa dā-aihes ǀguisa i kom anu hâo.
14 “Sadu ge ǃhūbaib di ǃnâdo, ǃnâub ai ǂnôa ǃās kom a nabasa ǁoao. 15 Khoe-i xare-i kom ǃamǀaesa ǃamam tsî ǂgoasū-i ǃnaka mâi tamao, xawe ǃamǀaekandelari ai ra mâi, oms ǃnâ hân hoanas ǃnâba nî māse. 16 ǁNāti ǃnâb âdo khoen aiǃâ ǃnâ kai, î gu sadu ǃgâidīga mûhesa tsî sadu Îb ǀhommi ǃnâ hâba ǂkhaiǂkhai.
Moseb ǂhanub* xa hâ ǁkhāǁkhās
17 “Tā ǂâi re Moseb ǂhanub tsî kēbo-aogu di ǁkhāǁkhāde ta nî hîkākāse ta ge hā ti. Tita ge hîkākā nîse hā tama hâ, xawe dīǀoaǀoa ta nîse. 18 Amase ta ra mîba du, ǀhommi tsî ǃhūbaib tsîkha ge nî ǃgû-ī, xawe mâ mîs ǂhanub dis hoas ge hoaraga xūn nî dīǀoaǀoahes kōse nî hâhâ.
19 “Khoe-i nē mîmādi hoadi xa ǀuni ǂkhari mîmāsa ǁauǁau tsî ga khoena ǁnāti ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ hân hoan xa ǂkharise nî ǃgapaǀîhe, xawe ǁnāsa dī tsî ga ǁîna ǁkhāǁkhā-i ge Gaosib ǀHommi dib ǃnâ kaise nî ǃgapaǀîhe.
20 “Mîba du ta ra sadu ǁnâuǀnamxasib ǃKhūb mîmādi dib ga Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhā-aogu* tsî Farisegu* di ǂhanu-aisiba ǃnāǂam tama io, o du tātsē Gaosib ǀHommi dib ǃnâ ǂgâ tidesa.
ǁAixasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 12:57-59)
21 “Sadu ge kai aboxagu ǃoa ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu: ‘ǃGamts ge tide tsî ǃgam ka-i hoa-i ge ǀgoraǃgâsa anu hâ.’ 22 Xawe ta ra mîba du: Khoe-i ǃoagu ga ǁaixa-i hoa-i, ge ǀgoraǃgâǃnaos aiǃâ nî ǂhai tsî mâ-i hoa-i ǃgâsa-i ǃoa ‘Gâre xūtse’ ti ga mî-i, ǁî-i ge ǀgapi ǁnâuǃgâhesa anu hâ tsî ‘Sa xorexūsatse’ ti ga mî-i ge ǀamoǀaeba anu hâ.
23 “Sa māsats ga altars ǃoa sī-ū tsîts ga ǁnāpa a ǂâihō, sa ǃgâsa-i sa ǃoagu ǀauxū-e ūhâ ǃkhaisa, 24 o mās âtsa altars aiǃâ ǁnāxū, îts ǂkhîbagusa aibe sa ǃgâsa-i ǀkha sī dī, î oahā îts sa māsa hā ǁguiba re.
25 “ǃHaese sa mâǃoa-aob ǀkha ǂkhîba dī, ǁîb ǀkhats ǁnâuǃgâǃkhaib ǃoa garu hîa, îb tā mâǃoa-aoba ǀgoraǃgâ-aoba māǁnâ tsi, îb tā ǀgoraǃgâ-aoba ǃûi-aoba māǁnâ tsi, îts tā ǃkhō-oms ǃnâ aoǂgāhe. 26 Amase ta ra mîba tsi ǁnāpa xuts tātsē ǂoa tidesa, sa ǀuni marisats mataretoa tamas kōse.
ǃGamekhôas xa hâ ǁkhāǁkhās
27 “Sadu ge ‘ǃGamekhôats ge tide’ ti ge mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 28 Xawe ta tita ra mîba du, mâb hoab tarasa turab ǀkha ga kōb, ǁnāb ge ǀnai ǂgaob âb ǃnâ ǁîs ǀkha go ǃgamekhôa. 29 Sa amǀkhāb mûs ga ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhoroǂui î aoxū si. ǃGâi tama i kha hâ uniǁae-i sa soros di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa. 30 Sa amǀkhāb ǃommi ga ǀgaisab ka xawe ǁoreb ǃoa ǂgaeǂhapu tsio, ǁhāǁnâ î aoxū bi. ǃGâi tama i kha hâ ǀgui-i sa uniǁaen di-e ǂoaǃnâsa, sa hoaraga soros nî ǀamoǀaeb ǃnâ aoǂgāhes xa.
ǃGameǀgoras xa hâ ǁkhāǁkhās
(Mateub 19:9Markub 10:11-12Lukab 16:18)
31 “ǁKhāti i ge Moseb ǂhanub ǃnâ ra ǁkhāǁkhāhe: ‘Mâ aob, taras âba ga ǁnāxūb hoab ge ǁîsa ǀgoraǂkhanisa nî mā.’ 32 Xawe ta ra mîba du, aob tarasa ga ǀgoraxūb hoab, ǀaiba xu i ga hâ tama io, ǁîsa go ǃgamekhôa kai ǃkhaisa. Tsî ǀgoraxūhe hâsa ga ǃgameb hoab ge ǁkhāti ra ǃgamekhôa.
Nūs xa hâ ǁkhāǁkhās
33 “ǁKhawa du ge ge ǁnâu Moseb ǂhanub ge mîsa: ‘Tā sa nūsa khôa, xawe nūs hîats go dīsa ǃKhūba ǃkhōǀgaipeba.’ 34 Xawe ta ra mîba du, hoaragase du nū tidesa, ǀhommi tawas kao, ǀhommi Elob di trons ase ī amaga; 35 tsî ǃhūbaib ais kao, ǃhūbaib Elob di ǂaiǃnaose ī amaga. Tsî tā Jerusalems tawas kao tis tsîna nū, Jerusalems a kai gao-aob di danaǃā xuige; 36 tā ûib âts tawa tis tsîna nū re, ǀgui ǀû-i tsînats ǃuriǃuri tamas ka io a ǂnūǂnū ǁoa xuige. 37 Nūsats ga dīo ‘Ā’ tamas ka io ‘Hî-î’ ti ǀgui ǃeream re, ǁnāpa xu ra saon hoan ra ǂKhababa xu hā xui-ao.
ǀKhaoǂgaoxasib xa hâ ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:29-30)
38 “ǁNâu du ge ge Moseb ǂhanub di ǁkhāǁkhās ‘Mûs ama mûs, ǁgûb ama ǁgûb’ ti ra mîsa. 39 Xawe tita ge ra mîba du, tā ǂkhababa mâǃoa; amǀkhāb xōs aits ga ǁapuheo, naus tsîna mā. 40 Tsî khoe-i ga ǂhanub aiǃâ ūsī tsi ǂgao, sa saraba nî ūǀhana tsise, ǁnâi ǁkhāti anaǂamsarab tsîna mā. 41 Tsîb ga toroǃkhamaoba ǁhōba ǀgui kilometera tanisa a ǂgaoǀkhā tsio, ǀgam kilometerkha tani. 42 ǂGan tsi ra-e mā, î sa tawa ra ǀkhupi ǂgao-e tā ǀgî.
Khākhoeb xa hâ ǀnammi di ǁkhāǁkhās
(Lukab 6:27-28, Lukab 32-36)
43 “Sadu ge Moseb ǂhanub ǃnâ i ‘Sa ǀgūkhoebats ge nî ǀnam tsî sa khākhoe-ets ge nî ǁkhan’ ti ra mîhe ǃkhaisa ge ǁnâu. 44 Xawe ta ra mîba du: Sadu khākhoena ǀnam î ǀgoreba ǃgôaǃgon du rana! 45 ǀHomsi ǁGûb di ôa kai du nîse. ǁÎb soresab ge tsūn tsî ǃgâin ǂamai ǀguitikōse ra ǁhai kai tsî ǂhanu-ain tsî ǂhanuoǃnân tsîn ǂamai ǀnanuba ǀguitikōse ra ǀapi kai. 46 Mâ mādawa-amsats Eloba xu ra ǃâubasen satsa ǀnam hâ khoen ǀguinats ga a ǀnamo? ǁGui-aimariǃkhōǃoa-aogu* tsîn kom ǁnāsa ra dīo. 47 Tsî sa ǃgâsan ǀguin ǀkhats ga ǃhoao, mâtits nau khoena xu a ǀkhara ǁkhā? ǀŪbena ǁnās ǁkhāsa dī tama hâ? 48 Sa ǀhomsi ǁGûb a ǀoasa khami sats tsîna ǀoasa re.
Eudifo lokomhunda: ovanelao oolyelye
(Luk. 6:20-23)
1 Ndele Ye eshi a mona ko eengudu dovanhu okwa londa komhunda; ndele eshi a kala omutumba, ovalongwa vaye ove uya kuye. 2 Ndele Ye okwa hovela okupopya, e va longa ndele ta ti:
3 “Ovanelao eehepele domhepo, osheshi Ouhamba weulu owavo.
4 “Ovanelao ovo va nyika oluhodi, osheshi ovo tava ka hekelekwa.
5 “Ovanelao ovananheni, osheshi ovo tava ka fyuulula edu.
6 “Ovanelao ava va fya ondjala nenota louyuki, osheshi ovo tava ka kutifwa.
7 “Ovanelao ovananghenda, osheshi ovo tava ka filwa onghenda.
8 “Ovanelao ovo ve nomitima da yela, osheshi ovo tava ka mona Kalunga.
9 “Ovanelao ovanambili, osheshi ovo tava ka ifanwa ovana vaKalunga.
10 “Ovanelao ava, tava hepekelwa ouyuki, osheshi ouhamba weulu owavo.
11 “Ovanelao onye, ovanhu ngeenge tave mu sheke ndele tave mu taataa ndele tave mu popile mowii aushe nokufufya molwange. 12 Hafeni nye mu nyakukwe pombada, osheshi ondjabi yeni oinene meulu; osho ngaha va li va taataa ovaxunganeki, ve mu tetekela.
Omongwa nouyelele
(Mark. 9:50Luk. 14:34-35)
13 “Onye omongwa wedu; ndele omongwa ngeenge tau tutuka, otau shunwa eenghono koshike? Kau na vali oshilonga, ou nokweekelwashi nokulyatwa kovanhu.
14 “Onye ouyelele wounyuni. Oshilando sha tungilwa komhunda itashi dulu okuhondama. 15 Ngaashi olamba ihai temwa i tulwe koshi yoshimbale, ndelenee koshikwatelwalamba, ndele tai minikile aveshe ve li meumbo.
16 “Osho ngaha nouyelele weni nau minikile moipafi yovanhu, va mone oilonga yeni iwa nova hambelele Xo yeni meulu.
Jesus ta fatulula omhango
17 “Inamu diladila Ame nde uya okudima po omhango novaxunganeki; inandi uya oku di dima po, ndelenee oku di wanifa. 18 Osheshi oshili handi mu lombwele: fiyo eulu nedu tali xulu po, momhango itamu di nande okandada kamwe ile oshinghwanyu shimwe fiyo aishe ya wanifwa. 19 Hano ngeenge ku na ou ta dimi po nande oshimwe shomoipango ei inininini ndele ta longo ngaha ovanhu, oye ota ifanwa omunininini mouhamba womeulu; ndele ou te i wanifa note i longo, ye ota ifanwa omunene mouhamba womeulu. 20 Osheshi Ame ohandi mu lombwele: ouyuki weni ngeenge kau dule shili ou wovanongo vomishangwa nowOvafarisai, itamu i nande mouhamba womeulu.
Edipao
(Luk. 12:57-59)
21 “Onye mwe shi uda ooxokulu va lombwelwa: ‘Ino dipaa; na: Ou ta dipaa, oye okwe lilongela okutokolwa.’ 22 Ndelenee Ame ohandi mu lombwele: keshe ou ta handukile omumwaina, oye okwe lilongela ehandu letokolo, okeshe tuu ou ta handukile omumwaina ndele ta ti: ‘Oshinhu ove,’ ye okwe lilongela ehandu loshiongalele shovakulunhu; naau ta ti: ‘Elai ove,’ oye okwe lilongela omundilo woheli. 23 Onghee hano, ove ngeenge to twala oshali shoye koaltari, ndele oko wa dimbulukila omumwanyoko nokutya, e na sha naave, 24 fiya ko oshali shoye koaltari, u ye manga mu ka paafane ombili nomumwanyoko, ove u aluke u ka yandje oshali shoye. 25 Itavela diva mu paafane ombili nomutamaneki woye, fimbo mu li mondjila naye, omutamaneki woye ehe ku yandje komutokoli, nomutokoli ehe ku yandje komupiya, ove to twalwa modolongo. 26 Osheshi oshili handi ku lombwele: ku na efiku limwe to di mo, fiyo to futu okapeni kaxuuninwa.
Enyono lohombo
(Mark. 9:43-48)
27 “Onye mwe shi uda sha tiwa: ‘Ino nyona ohombo.’ 28 Ndelenee Ame ohandi mu lombwele: okeshe tuu ou ta tale omukainhu nokahalu, oye okwe mu haela momutima waye. 29 Eisho loye lokolulyo ngeenge tali ku hongaula, li kolola mo, ove u li ekeleshi: osheshi okunyona po oshinhimbu shoye shimwe kwe ku wapalela, shi dule olutu loye alishe tali ekelwa moheli. 30 Neke loye lokolulyo ngeenge tali ku hongaula li teta ko, ove u li ekeleshi, osheshi okunyona po oshinhimbu shoye shimwe oshipu, shi dule olutu loye alishe li ekelwe moheli.
Ehengo
(Mark. 10:11-12Luk. 16:18)
31 “Okwa tiwa yo: ‘Ou ta henge po omukainhu waye, oye ne mu pe ombapila yehengo.’ 32 Ndele Ame ohandi mu lombwele: Keshe ou ta hengele po omukainhu waye oshinima shimwe shihe fi oluhaelo, ote mu haelifa, ndele ou ta hombola po omuhengwa, ye ota haele.
33 “Ndele vali mwa udile ooxokulu va lombwelwa: ‘Ino ana oipupulu, ndele eano loye li wanifila Omwene.’ 34 Ndelenee Ame ohandi mu lombwele: Inamu ana nandenande, hakeulu, osheshi olo olukalwa laKalunga, 35 hakedu, osheshi olo oshilyatelo shokeemhadi daye, hakuJerusalem, osheshi osho oshilando shohamba inene; 36 ino ana komutwe woye, osheshi ove ku dulu okushitukifa nande oluxwiki limwe li ninge litoka ile lilaula; 37 ndele eendjovo deni nadi tye: ‘Heeno, heeno’, ile: ‘ahowe, ahowe.’ Odo da wedwa ko, odo oda dja mowii.
Okwaalulila owii
(Luk. 6:29-30)
38 “Onye mwa uda eshi sha tiwa: ‘Eisho omeisho, eyoo omeyoo.’ 39 Ndelenee Ame ohandi mu lombwele: Inamu kondjifa omunawii; ndele ngeenge ku na ou te ku denge kolupanda lokolulyo, mu alulila nalikwao; 40 ndele ngeenge ku na ou te ku twala koihokolola a hala e ku kufe ngeno oshikutu shoye shokoshi, mu pa yo oshikutu shoye shokombada; 41 ndele ngeenge ku na ou te ku fininike u mu findikile shinano shimwe, mu findikila ivali. 42 Pa ou te ku indile, ino pilamena ou a hala e ku lile oshikolo.
Okuhola ovatondi
(Luk. 6:27-28, Luk. 32-36)
43 “Onye omwa uda kwa tiwa: ‘Hola omukweni, tonda omutondi woye.’ 44 Ndelenee Ame ohandi mu lombwele: Holeni ovatondi veni, ilikaneneni ovahepeki veni; 45 Opo mu ninge ovana vaXo yeni meulu, osheshi etango laye ote li pitifile ava vai naava vawa, nodula ote i lokifile ovayuki naava vehe fi ovayuki. 46 Osheshi ngeenge mu hole ava, ve mu hole, omu noku ka pewa ondjabi yashike? Novafutifi ihave shi ningi yo? 47 Ndele ngeenge hamu popifa vakweni aveke, mu shii hamu ningi oshinima shinene? Novapaani ihave shi ningi yo? 48 Kaleni hano mwa wana mwa pwa, ongaashi Xo yeni meulu a wana a pwa.