Josef ta fatulula oondjodhi dhomukwaniilwa
1 Sho pwa piti omimvo mbali, omukwaniilwa gwaEgipiti okwa lala ondjodhi a thikama pomulonga Niili. 2 Oonzinzi heyali dho ondoka odha anduka momulonga nodha napa omwiidhi. 3 Nena omwa anduka ishewe oonzinzi oonkwawo heyali oonshona nodha nanga. Odhe ya e tadhi thikama poonzinzi oonkwawo pomunkulo gwomulonga, 4 noonzinzi dha nanga odha li po ndhoka dho ondoka. Nena omukwaniilwa okwa papudhuka. 5 Okwa kothulula ishewe e ta lala ondjodhi onkwawo. Oonyapi heyali dha mena moshihenguti shimwe dha vala nawa. 6 Mudho omwa tsapuka oonyapi oonkwawo heyali. Odha li oonshona nodha thetekwa kombepo yokuuzilo. 7 Oonyapi dha theta odha nina po ndhoka dha vala nawa. Omukwaniilwa okwa papudhuka e ta dhimbulula kutya nani okwa lala oondjodhi. 8 Ongula sho kwa shi, okwa li u uvite nayi. Okwi ithana oompulile noonkulungu dhomuEgipiti. Okwe dhi hokololele oondjodhi dhe, ihe inadhi vula oku dhi mu fatululila.
9 Omupindi gwomaviinu okwa lombwele omukwaniilwa a ti: “Ngashingeyi otandi dhimbulukwa kutya onda yona. 10 Owa li wa geela ndje tse nomuteleki omukuluntu gwiikwiila e to tu tula mondjedhililo megumbo lyomulangeli omukuluntu. 11 Uusiku umwe otwa lala oondjodhi dhi ili nodhi ili. 12 Omumati Omuhebeli okwa li putse, omupika gwomulangeli gwondjedhililo. Otwe mu hokololele oondjodhi dhetu, e te dhi tu fatululile. 13 Iinima oya ningwa, ngaashi a tile; owa shuna ndje muulenga wandje, ihe owa dhipaga omuteleki gwiikwiila.”
14 Omukwaniilwa okwa tumu Josef e ki ithanwe. Oye mu pititha mo mbala mondjedhililo. Okwi ikululitha e ta zala nawa e te ya komukwaniilwa. 15 Omukwaniilwa okwa ti kuye: “Onda lala ondjodhi, nokape na ngoka ta vulu oku yi fatulula. Onda hokololelwa kutya ngoye oho fatulula oondjodhi.”
16 Josef okwa yamukula a ti: “Ngame itandi vulu, Nkeyama, ihe Kalunga ota pe omukwaniilwa eyamukulo lyo opala.”
17 Omukwaniilwa okwa ti: “Onda lala ondjodhi nda li nda thikama pomunkulo gwomulonga Niili, 18 oonzinzi heyali dho ondoka nodho opala dha anduka momulonga e tadhi napa omwiidhi. 19 Nena momulonga omwa anduka oonzinzi oonkwawo heyali oombwinayi dha nanga nodha nama. Inandi mona nale muEgipiti alihe oongombe oombwinayi dha fa ndhoka. 20 Ndhika odha li po oongombe ndhoka dhotango dho opala, 21 ihe kapwa li ngoka e shi ndhindhilike, oshoka odha li natango oombwinayi dha fa shito. Opo mpoka onda papudhuka. 22 Onda lala ondjodhi ishewe. Ondi wete oonyapi heyali dho opala nodha vala nawa dha tsapuka moshihenguti shimwe. 23 Konima opwa tsapuka oonyapi heyali dha theta noonshona. 24 Ndhoka dha theta odha nina po ndhoka dha vala nawa. Oondjodhi onde dhi hokololele oompulile, ihe kape na nando oyimwe ya vulu oku dhi fatululila ndje.”
25 Josef okwa ti komukwaniilwa: “Oondjodhi adhihe mbali otadhi popi oshinima shimwe; Kalunga ote ku lombwele shoka ta ka ninga. 26 Oonzinzi heyali dho ondoka odho oomvula heyali, oonyapi heyali dha vala odho oomvula heyali. Otadhi popi oshinima shimwe. 27 Oonzinzi heyali dha anduka mo konima yaandhoka dho ondoka noonyapi heyali dha theta odho oomvula heyali dhondjala yekomba. 28 Oshi li naanaa; ngaashi te ti — Kalunga okwe ku ulukile shoka ta ka ninga. 29 Otaku ya omimvo heyali dheloolo muEgipiti alihe. 30 Konima yaandhika otaku ya omimvo heyali dhondjala yekomba. Omimvo dheloolo otadhi ka dhimbiwa, oshoka ondjala otayi ka shundula oshilongo. 31 Omimvo dheloolo otadhi ka dhimbiwa thiluthilu, oshoka ondjala ndjoka ya landula ko, oyo ondhigundhigu. 32 Sho wa yaguma lwaali, otashi ti kutya Kalunga okwa tokola shili shoka ta ka longa.
33 “Hogolola ano omulumentu omunandunge e na owino, u mu langeke melelo lyaEgipiti alihe. 34 Langeka wo aambala yalwe, ya taambe oshititano shomateyo momimvo ndhoka heyali dheloolo. 35 Ya lombwela, ya gongele iilya momimvo dheloolo ndhoka tadhi ya, e to ya pe uuthemba wokupungula iilya miilando noku yi tonatela. 36 Iilya otayi ka hepulutha oshilongo pethimbo lyomimvo heyali dhondjala ndjoka tayi ya muEgipiti. Pamukalo nguka aantu itaa ka sa po kondjala.”
Josef ta ningwa omupangeli gwaEgipiti
37 Oohapu ndhika odho opalele omukwaniilwa nomalenga ge. 38 Oye nokwa ti kugo: “Itatu ka moneni omuntu omwaanawa e vule Josef, ngoka e na ombepo yaKalunga.” 39 Omukwaniilwa okwa ti kuJosef: “Oshoka Kalunga okwe ku ulukile ayihe mbika, kape na ngoka e ku vule muunongo nomowino. 40 Otandi ku lenge moshilongo shandje, naantu yandje ayehe otaa vulika kiipango yoye. Ongame awike tandi kala ndi ku vule. 41 Otandi ku langeke omupangeli gwaEgipiti alihe.” 42 Omukwaniilwa okwa hukula ko okalinga ke koshihako komunwe gwe e te ka zaleke komunwe gwaJosef. Okwe mu zaleke onguwo yoliina nelyenge lyoshingoli mothingo ye. 43 Okwe mu pe etemba lye etiyali meopalo, a londe mo, naalangeli mboka ye mu tetekelele, oyi igidha taa ti: “Isizimikeni! Isizimikeni!” Osho ngaaka Josef a langekwa omupangeli gwaEgipiti. 44 Omukwaniilwa okwa ti kuJosef: “Ngame omukwaniilwa, ihe muEgipiti inamu kala omuntu ta yelutha okwooko nenge ompadhi kee na ezimino lyoye!” 45-46 Okwe mu luku edhina lyOshiegipiti Zafenat Paneak e te mu pe omukiintu Asenat, omuna gwomuyambi Potifera gwokuOn.
Josef okwa li e na omimvo omilongo ndatu, sho a holoka koshipala shaFarao, omukwaniilwa gwaEgipiti. Okwa zi muuwa e te endaenda naEgipiti alihe. 47 Momimvo ndhoka heyali dheloolo oshilongo osha teya iilya oyindji. 48 Josef okwe yi gongele e te yi pungula miigandhi yomiilando. Moshilando kehe okwa pungula mo iilya ya zi momapya gopuushiinda. 49 Okwa li ku na iilya oyindjiyindji, noye etha oku yi yeleka — oya li ya fa ehekevi lyomooha dhefuta.
50 Ondjala manga inaayi ya, Josef okwa valelwa aamati yaali kuAsenat. 51 Okwa ti: “Kalunga okwa dhimbitha ndje okuhepekwa kwandje negumbo lyatate.” Okwa luku osheeli she Manasse. 52 Okwa ti ishewe: “Kalunga okwa pe ndje aanona mevi lyuudhigu wandje.” Okwe mu luku Efraim.
53 Omimvo heyali dheloolo ndhoka dha nyanyudha Egipiti, odha hulu po, 54 nomimvo heyali dhondjala odha tameke, ngaashi naanaa Josef a tile. Okwa li ku na ondjala miilongo ayihe, ihe muEgipiti omwa li mu na iilya. 55 Aayegipiti sho ya tameke okusa ondjala, noya pula omukwaniilwa iilya, okwe ya lombwele, ya ye kuJosef, e taa ningi shoka te ya lombwele. 56 Ondjala oya geye e tayi taandele noshilongo ashihe. Nena Josef okwa matula iigandhi ayihe e ta landitha po iilya kAayegipiti. 57 Aantu yomuuyuni auhe oye ya kuEgipiti, ya lande iilya kuJosef, oshoka ondjala oya li ya geya muuyuni auhe.
Josef ma handjaura oturoto twa Farao
1 Ozombura mbari tji za kapita, Farao wa rota kutja wa kurama ponḓonḓu Nil. 2 Notji mwa pita ozongombe hambombari ozonḓenḓu ozombwa nḓa ṋuna monḓonḓu naze utu okurya ehozu. 3 Tjazumba ape piti ozongombe zarwe hambombari ozonḓenḓu monḓonḓu; ozo za rambukire nu za ri ozombi tjinene. Nozo ze ya naze kurama pozongwao pomukuro wonḓonḓu. 4 Nu ozongombe nḓa ozombi nozondambi za rya inḓa ozombwa nozonḓune hambombari. Nu Farao arire tja yanḓimuka. 5 Neye wa rara na roto rukwao. Nu tara, pa ri ovihweka hambombari vyovikokotwa mbya hapa komukono umwe; ovyo vya twako, navi horo. 6 Tjazumba pa hapa ovikwao hambombari ovirambi nu mbya nyosiwa i ombepo yokumuhuka. 7 Nu imbi ovihweka ovirambi vya ṋiṋa imbi ovihweka hambombari. Farao wa yanḓimuka na munu kutja aa roto. 8 Nomuhuka mbo oturoto twi twe mu kurungisa. Neye otja kaisana ozondjai nozonongo za Engipte ne ze raere oturoto twe. Nungwari kapa ri umwe, ngwaa sora okumuhandjaurira two.
9 Nu ingwi omutye omunane womavinu wa tja ku Farao: “Ami ndino me ṱokurihepura kutja mba tataiza. 10 Farao wa ṱire omazenge novakarere ve, na twa ami nomunane wovatereke vozomboroto motjovakamburwa mondjuwo yomunene wovatjevere. 11 Ouṱuku umwe twa rota; auhe wa rota oruroto rwe nomaheero warwo oruini. 12 Nu pa ri Omuheberi omutanda puna eṱe, nomukarere omunane wovatjevere; neṱe twe mu raera oturoto twetu, neye we tu handjaurira ama raere auhe omaheero woruroto rwe. 13 Nu pa kara otja indu tje tu handjaurira: Ami mba yarurwa motjinungura tjandje, nu ingwi omutereke wozomboroto wa turikwa.”
14 Farao arire tja hindi ovandu okukaeta Josef; nu tjimanga ve mu pitisa motjovakamburwa nu kombunda tjaza noku rikurura ozondjise, nokuzara ozombanda ozarwe ve mu twara komurungu wa Farao. 15 Farao arire tja tja ku Josef: “Ami mba roto oruroto, nu kape na umwe ngu ma sora okuruhandjaura. Ami mba raerwa kutja ove tji wa zuu oruroto u sora okuhandjaura.”
16 Josef wa zira a tja: “Kawami! Nungwari Ndjambi ongu ma yandja ku Farao eziriro enanyuṋe.”
17 Farao arire tja tja ku Josef: “Ami mba roto kutja mba kurama pomukuro wOnil, 18 notji pe ya ozongombe hambombari ozonḓenḓu ozombwa okuza monḓonḓu naze utu okurya ehozu. 19 Nu tjazumba otji pe ya ozongombe zarwe hambombari ozonḓenḓu ozondambi nozombi tjinene nḓu mbi hi na mba mwine mehi arihe ra Engipte. 20 Nozongombe nḓa ozondambi nozombi za rya inḓa ozondenga ozonḓune hambombari. 21 Nungwari tji za zu nokuzerya, ape ha ningi ngu ma tjiwa kutja za ri ozongwao; orondu aaze munika navi tjimuna rutenga. Tjazumba ami e yanḓimuka. 22 Ami wina mba roto kutja mba munu ovihweka vyovikokotwa hambombari mbya hapa komukono umwe nu mbya hora. 23 Tjazumba e munu ovihweka hambombari mbya kukuta novirambi nu mbya nyosiwa i ombepo yokumuhuka. 24 Ovihweka vyovikokotwa hambombari imbi ovirambi vya ṋiṋa imbi ovihweka hambombari mbya twako nawa. Ami otji mba raera oturoto twandje kozondjai, nungwari kapa ri imwe ndja sora okutuhandjaura.”
25 Josef arire tja tja ku Farao: “Oturoto twi atuyevari matu hee otjiṋa tjimwe. Ndjambi wa raere ku Farao imbi mbi ma tjiti. 26 Ozongombe nḓa ozonḓune hambombari okutja ozombura hambombari, novihweka vyovikokotwa hambombari mbya twako nawa, wina ozombura hambombari; oto matu hee otjiṋa tjimwe. 27 Nozongombe nḓa hambombari ozondambi nozombi nḓe ya kombunda yainḓena, novihweka imbi hambombari vyovikokotwa ovirambi nu mbya nyosiwa i ombepo yokomuhuka, okutja ozombura hambombari zourumbu. 28 Pe ri otja indu tji mba raere ku Farao: Ndjambi wa raisire Farao imbi eye mbi ma tjiti. 29 Maku kara ozombura hambombari zondjoura mOengipte. 30 Kombunda yanai maku kara ozombura hambombari zourumbu, nozombura inḓa ozombwa maze zembwa mOengipte. Nu imbwi ourumbu mau nyono ehi. 31 Oruveze rwondjoura maru zembwa oparukaze; orondu imbwi ourumbu mbu mau kongorere mau rire ouzeu tjinene. 32 Nu indwi oruroto pu rwa zu okuya tuvari ku Farao, mape hee otjiṋa hi kutja tja zikamisiwa i Ndjambi, nokutja eye me tji tjiti tjimanga.
33 “Nambano Farao nga toorore omurumendu omunazondunge nonongo, ne mu twe po okutjevera ehi ra Engipte. 34 Nu Farao wina nga zike ovatjevere vehi kutja ve kambure okarukondwa oketjatano kovihape moure wozombura hambombari nḓa zondjoura. 35 Owo ngave wonge ovikurya ngamwa avihe moure wozombura nḓa ozombwa nḓu maze ya; nu ngave ungure kehi yondyero ya Farao, nu ve pwike ovikokotwa movihuro nokuvitjevera. 36 Ovikurya mbi mavi pwikirwa ourumbu wozombura hambombari mbu mau ya mOegipte kutja ovandu va Engipte ave ha ṱondjara moruveze rwourumbu.”
Josef ma zikwa otja Omunane omunene wokehi yombara mOengipte
37 Farao novandu ve arire tji va yakura ondunge ndji. 38 Neye wa tja ku wo: “Matu munu pi omundu warwe ngwa sana ku ingwi, ngu nOmbepo ya Ndjambi?” 39 Farao arire tja tja ku Josef: “Ndjambi tjinga e ku raisira avihe mbi, kape na warwe ngu nozondunge poo ounongo komurungu woye. 40 Ami otji me ku twa po okurira omutjevere wouini wandje, novandu vandje avehe mave kara nonḓuviro komambo woye. Ami me kara omunene pove motjiṋa tjimwe hi tjokutja owami ombara.” 41 Farao wa tja ku Josef: “Tara, ami mbe ku ziki otja ongooneya mehi arihe ra Engipte.” 42 Farao arire tja isa ko ongoho ye yokomunwe yotjihako tjouhongore ne i twa pomunwe wa Josef; neye we mu zarisa ozombanda norupera oruheze ne mu twa otjingongo tjongoldo mosengo ye. 43 Neye we mu ryangisa metemba re oritjavari rouhona, novatjevere ve va ravaera komurungu we amave tja: “Virukeye!” Komuhingo mbwi Josef otja zikwa otja ongooneya mehi arihe ra Engipte. 44 Farao arire tja tja ku ye: “Ami owami ombara; nungwari nokuhinousemba woye kape na umwe mOengipte arihe ngu ma yere eke poo ombaze ye.” 45 Neye wa ruka Josef ena Safenat-Paneak, okutja Omukoramuinyo, ne mu pe Asenat, omusuko wa Potifar, omupristeri wotjihuro On, a rire omukazendu we. Nu Josef wa ryanga okutuurunga ehi arihe ra Engipte.
46 Josef wa ri nozombura omirongo vitatu tja uta okuungurira Farao, ombara ya Engipte. Nu eye wa zapo pu Farao na tuurunga ehi arihe Engipte. 47 Moure wozombura nḓa hambombari zondjoura ehi ra eta ovihape ovingi. 48 Nu Josef wa wonga ovikurya avihe moure wozombura nḓa hambombari zondjoura, ne vi tutire movihuro; motjihuro atjihe eye wa pwika mo ovikurya vyovikunino mbya kondoroka tjo. 49 Komuhingo mbwi Josef otja pwika ovikokotwa ovingi tjinene tjimuna eheke rokuvare. Mwa ri ovikokotwa ovingi nga eye tja isa okuvisaneka, orondu kaavi sora okusanekwa.
50 Nu ngunda ozombura zourumbu aze hiye ya, Josef wa kwata ovazandu vevari mu Asenat, omusuko wa Potifar, omupristeri wa On. 51 Josef wa tja: “Ndjambi we ndji tjita kutja mbi zembe omihihamo vyandje, nomuhoko wa tate auhe wina”, neye otja ruka omuzandu we everi ena Manasse, okutja “Muzembise”. 52 Nu ingwi omuzandu outjavari we mu ruka Efraim, okutja “Rukwato”, orondu eye tja tja: “Ndjambi we ndji pa ovanatje mehi romauzeu wandje.”
53 Nozombura hambombari nḓa zondjoura mehi ra Engipte tji za kapita, 54 inḓa hambombari zourumbu za uta okuya otja Josef pa heya. Nu mwa ri ondjara momahi aehe warwe, nungwari mOengipte arihe mwa ri ovikurya. 55 Nu ehi arihe ra Engipte ra uta okumuna ondjara, novandu aave utuka ku Farao okuningira ovikurya. Neye wa rakiza kOvaengipte avehe na tja: “Twendeye ku Josef, nu mu tjite otja tji me hee!” 56 Imbwi ourumbu tji wa tandavara kombanda yehi arihe, Josef arire tja paturura ozondjuwo azehe zomapwikiro wovikokotwa na randisa imbi ovikokotwa kOvaengipte, ondjara nambano tjinga aya rira onḓeu mehi ra Engipte. 57 Ovandu ve ya kOengipte okuza komahi aehe okuyekuranda ovikokotwa ku Josef, ondjara tjinga aya ri onḓeu momahi aehe.
