Omatelekela gaBelshazzar
1 Ongulohi yimwe omukwaniilwa Belshazzar okwa hiya oomvalekele dha simana dheyuvi komatelekela, oyo noya nwine omaviinu pamwe. 2 Manga ya li taa nu, Belshazzar okwe etitha mo iitenga yoshingoli noyoshisiliveli niiyuma mbyoka he Nebukadnezzar e yi kutha motempeli yaJerusalem. Omukwaniilwa okwe yi tumu, opo a nwine mo pamwe noomvalekele dhe naakadhi noohonda dhe. 3 Iitenga niiyuma yoshingoli oye etwa mo mbala, noyo ayehe oya nwine mo omaviinu 4 noya tanga iikalunga ya hambulwa moshingoli, moshisiliveli, moshikushu, mosheela oshiluudhe noya hongwa miiti nomomamanya.
5 Ohaluka oshikaha shomuntu osha holoka nosha tameke okunyola kekuma lyuuwa lya gwayekwa okaalaka, mpoka pwa li pwa minikilwa kuuyelele woolamba. Omukwaniilwa nokwa mono oshikaha sho sha li tashi nyola.Ohaluka oshikaha shomuntu osha holoka nosha tameke okunyola kekuma… 6 Okwa shituka a pemba kuumbanda ye a tyololoka, ndele noongolo dhe odha li tadhi kakama. 7 Okwi igidha mokule nokwa gandja elaka, mu etwe oonganga, oompulile naakonekinyothi. Sho ye ya mo, omukwaniilwa okwa ti kuyo: “Shaa ngoka ta vulu okulesha enyolo ndika nota lombwele ndje shoka tali ti, ota ka zalekwa elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa, elyenge lyoshingoli lyesimano mothingo ye, nota lengwa elenga etitatu moshilongo.” 8 Aanongo yambala oye ya mo, ihe kape na gumwe gwawo a li ta vulu okulesha enyolo nenge a lombwele omukwaniilwa shoka tali ti. 9 Nena omukwaniilwa Belshazzar okwa haluka noonkondo, oshipala she osha pembe shi vule shito, noomvalekele dhe odha li dha kunkwa.
10 Yina yomukwaniilwa oku uvu ombuya yomukwaniilwa noomvalekele dhe e te ya moshinyanga shoshituthi. Okwa ti: “Omukwaniilwa na kale e na omwenyo sigo aluhe! Ikolelela, ino tyololoka, u kale wa pemba. 11 Moshilongo shoye omu na omulumentu ngoka e na ombepo yookalunga aayapuki. Ho sho a li omukwaniilwa, omulumentu ngoka okwa holola oondunge oombwanawa, owino nuunongo wa fa wookalunga. Ho, omukwaniilwa Nebukadnezzar, okwe mu lenge omukuluntu gwaayanekeli, oonganga, oompulile naakonekinyothi. 12 Oku na omayele, uunongo nuunkulungu mokufatulula oondjodhi, mokuyelitha ootumbutumbu nomokuholola iiholekwa. Tuma ko ano, u ithane omulumentu ngoka Daniel — omukwaniilwa okwe mu luka Beltshazzar — note ke ku lombwela ayihe mbika shoka tayi ti.”
Daniel ta fatulula enyolo
13 Daniel okwe etwa mbala koshipala shomukwaniilwa. Omukwaniilwa okwa ti kuye: “Ongoye tuu Daniel, gumwe gwomaapika Aajuda mboka tate e ya kwata muJuda? 14 Ondu uvu kutya ombepo yookalunga aayapuki oyi li mungoye, onkee ongoye onkulungu nou na ontseyo nuunongo. 15 Aanongo noonganga oya li ye etwa mpaka, ya leshe enyolo ndika noya lombwele ndje shoka tali ti, ihe inaa vula nando okuholola shoka tali ti. 16 Ngashingeyi ondu uvu kutya ngoye oto vulu okumona iiholekwa nokufatulula shoka tayi ti. Ngele oto vulu okulesha enyolo ndika noto lombwele ndje shoka tali ti, nena oto zalekwa elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa, elyenge lyoshingoli mothingo yoye noto lengwa elenga etitatu moshilongo.”
17 Daniel okwa yamukula: “Kala nomagano goye nenge u ga pe gulwe. Ihe enyolo otandi li ku leshele, Nkeyama, notii ku lombwele shoka tali ti.
18 “Kalunga gwokombandambanda okwa kwaniileke ho Nebukadnezzar e mu ningi omukwaniilwa omunene nokwe mu pe esimano nuunenepangelo. 19 Okwa li omunenenene nomutilithi; aantu yomiigwana ayihe, yomomaludhi agehe noyomomalaka agehe oya kakama koshipala she. Ngele okwa li a hala okudhipaga ntumba, ina nyengwa oku shi ninga; ngele okwa li a hala okugamena ngandi, a kale e na omwenyo, ina nyengwa oku shi ninga. Okwa yele nguka nenge a shundula ngwiyaka, ngaashi a hala. 20 Ihe molwaashoka a ningi omunuuntsa, omwiinenepeki nomudhudhu, okwa nakulwa mo moshipangelapundi she e ta kanitha esimano lye. 21 Okwa tidhwa mo mokati kaantu, noondunge dhe odha fe dhiiyamakuti. Okwa kala pamwe nuusinokuti ta li omwiidhi a fa ondumetana nota lala melundu a hipa komume. Hugunina okwa zimine kutya Kalunga gwokombandambanda ota lele uukwaniilwa auhe note u pe shaa ngoka ye mwene e mu hogolola.
22 “Ihe ngoye, omwana, ino ifupipika, nando owa tseya ayihe mbika. 23 Owa kondjitha Omuwa gwomegulu e to eta mo iitenga niiyuma ya kuthwa motempeli ye. Ongoye, oomvalekele dhoye, aakiintu yoye noohonda dhoye mwa nwine mo omaviinu e tamu tanga iikalunga ya hambulwa moshingoli, moshisiliveli, moshikushu, mosheela oshiluudhe noya hongwa miiti nomomamanya — iikalunga mbyoka itaayi vulu nando okumona ko nenge okuuva ko noitayi vulu okutseya sha. Ihe ngoye ino simaneka nando Kalunga ngoka tu utha ongele okukalamwenyo kwoye nenge okusa, naangoka ta lele ayihe to yi ningi. 24 Omolwaashoka Kalunga a tumu oshikaha shika, shi nyole oohapu ndhika.
25 “Shika sha nyolwa, osho shika: ‘Sha yalulwa, sha yalulwa, sha vihwa, sha topolwa.’ 26 Notashi ti nduno: sha yalulwa, Kalunga okwa yalula omasiku guukwaniilwa woye nokwe u hulitha po; 27 sha vihwa, owa tulwa koshiviha nowa monika omupu; 28 sha topolwa, oshilongo shoye osha topolelwa Aamedia nAapersia.”
29 Mbalambala Belshazzar okwa lombwele aapiya ye, ya zaleke Daniel elwaakani etiliganembwilili lyopaukwaniilwa nelyenge lyoshingoli mothingo. Nokwe mu lenge elenga etitatu moshilongo. 30 Uusiku tuu mboka Belshazzar, omukwaniilwa gwaBabilon, okwa dhipagwa, 31 naDarius, Omumedia gwomimvo omilongo hamano nambali, okwa lala oshilongo.
Omukandi wa Belsasar
1 Ouṱuku umwe ombara Belsasar wa ṋanga ozohivirikwa eyovi rimwe komukandi omunene, nowo va nwa pamwe omavinu. 2 Owo ngunda amave nu, Belsasar otja yandja omarakiza wokutja ovinwino noviyaha ovingoldo novisilveri ihe Nebukadnesar mbya huurire mondjuwo ya Muhona mOjerusalem vi kaetwe. Ombara ya raa ovinwino noviyaha mbi vi etwe kokutja oyo nozohivirikwa zayo novakazendu vayo na imba ovambanda ve yenene okunwina mu vyo. 3 Ovinwino noviyaha ovingoldo tji vya etwa, owo avehe va nwina mo omavinu 4 nave tanga oomukuru, mba ungurwa pongoldo nosilveri nongoporo notjitenda nomiti nomawe.
5 Tjimanga otji pa munika eke romundu, noro ra uta okutjanga kekuma rondjuwo youhona nda serurwa nomunoko omuvapa, poṋa ondjerera yomamunine paa i yere nawa tjinene. Nombara ya muna eke ndi ngunda amari tjanga, 6 nu oyo ya tira tjinene nga otjivara tjomurungu we tji tja tanauka, nozongoro zayo tji za uta okuzezera. 7 Noyo ya ravaera nomasa kutja ozondjai nozonganga novatjiwe wozonyose ngave kaisane we. Owo tji va hita, ombara ya tja nai ku wo: “Ngamwa auhe ngu ma sora okuresa omatjangwa nga nokundjimangururira omaheero wawo eye ma zarisiwa ozombanda zouhona ozoserarovazu, nu mosengo ye, ma zarekwa ouketanga oungoldo wondjozikiro, nu ma rire omunane outjatatu omunauvara mouhona.” 8 Ovayandjandunge vombara va ryama popezu, nungwari kapa ri umwe ngwa sora okuresa omatjangwa nga nokumangururira ombara omaheero wawo. 9 Mombamisiro ye omurungu wombara Belsasar wa tanaukira ko tjinene, nozohivirikwa kaaze tjiwa kutja ngaze tjite vi.
10 Ina yombara wa zuva ondokohero ndjaa i tjitwa i ombara nozohivirikwa zayo, narire tja hiti metuwo mu mwa ri omukandi na tja nai komuatje we: “Muhona ombara nga hupe orure! Arikana, o kurungisiwa nu o tivaurisa omurungu woye nao. 11 Pe nomurumendu mouhona woye ngu nombepo yoomukuru ovazere mu ye. Iho tja ri ombara, omurumendu ngwi aa raisa okukara nozondunge ozombwa nondjiviro ombwa nounongo ouwa tjimuna ounongo mbwi woomukuru. Nu iho, ombara Nebukadnesar, we mu zika a rire otjiuru tjozombuke nozondjai nozonganga novatjiwe vozonyose. 12 Eye u tjiwa otjiṋa ngamwa atjihe, nu u nounongo nozondunge mokuhandjaura oturoto noviundikwa na mokuhaka ovihakwa, hinda omundu a kaisane Daniel ngwa rukirwe Beltsasar i ombara, neye me ku raere kutja oviṋa avihe mbi mavi hee tjike.”
Daniel ma mangurura omatjangwa
13 Daniel wa etwa tjimanga komurungu wombara, nombara ya pura nai ku ye: “Oove ngu u ri Daniel, Omujuda omuhuurwa, ngu wa etwa nguno i tate ombara okuza kehi ra Juda are? 14 Ami mba zuu kutja ombepo yoomukuru ovazere i ri move, nokutja u nozondunge nondjiviro nounongo oukumise. 15 Ovayandjandunge nozondjai va etwa ku ami kutja ve rese omatjangwa nga nokundjiraera kutja maye hee tjike, nungwari owo kaave sora okuyandja omaheero wawo. 16 Nambano ami mba zuva kutja ove u muna omaheero omaundikwa nu u handjaura oviundikwa. Tji mo sora okuresa omatjangwa nga nokundjimangururira omaheero wawo, nove mo zarisiwa ozombanda ozoserarovazu, nu mo zarekwa ouketanga oungoldo wondjozikiro mosengo yoye, nu mo rire omunane outjatatu omunauvara mouhona.”
17 Daniel wa zira a tja: “Oviyandjewa vyoye kara na vyo omuini poo vi yandja komundu warwe ngamwa. Ami me ku resere, muhona ombara, imbi mbya tjangwa, nu me ku raere kutja mavi hee tjike.
18 “Ndjambi wOkombandambanda wa zika iho Nebukadnesar a rire ombara onene, nu we mu pa ondjozikiro nounene. 19 Eye wa ri omunamasa tjinene nai nga oviwaṋa nomihoko avihe nomaraka aehe tji vye mu tira nokuzezera. Eye tja vanga okuzepa omundu aa zepa; nu tja vanga okuhupisa omundu aa hupisa. Eye aa yozike poo aa yamburura ngamwa auhe eye ngwaa vanga okuyozika poo okuyamburura. 20 Nungwari eye tjinga e ritongamisa nu a rira otjirangaranga nokutjita outwe, eye otjinga a isiwa ko kotjihavero tje tjouhona ne he tji kara nondengero rukwao. 21 Eye wa rambwa mokati kotjiwaṋa, nomeripuriro we, ya rira otja inga owotjipuka. Eye wa kakara puna ozongoro zokuti ama ri ehozu otja onduwombe nama rara mokuti uriri nao nokuhina puma wama komueme. Korusenina eye wa itavera kutja Ndjambi wOkombandambanda ongu honaparera omauhona aehe wovandu nongu sora okuyeyandja ku ngamwa auhe Eye ngwa toorora.
22 “Nungwari ove, Belsasar, ngu u ri omuzandu we, ko na pu we risusuparisa omuini nandarire kutja avihe mbi iyo vi tjiwa. 23 Ove wa sekamena Muhona weyuru, notji wa eta ovinwino noviyaha mbya huurirwe mondjuwo ye. Ove nozohivirikwa zoye novakazendu voye na imba ovakazendu woye ovambanda mwa nwina omavinu mu vyo namu tanga oomukuru, mba ungurwa pongoldo nosilveri nongoporo notjitenda nomiti nomawe, imba oomukuru mbe ha munu nu mbe ha zuu nu mbe hi notjiṋa ve tjiwa. Nungwari ove ko yozikire Ndjambi ngu tya kutja mo kara nomuinyo poo mo koka, nu wina ngu tya avihe mbi u tjita. 24 Ndjambi opa hindira eke ndi kutja ri tjange omambo nga.
25 “Omambo, nga tjangwa owo nga: ‘Mene, mene tekel ufarsin’ okutja ‘otjivaro, otjivaro, ondjinda, omahaṋeno’. 26 Nowo maye hee nai: ‘Otjivaro’ okutja Ndjambi wa vara omayuva wouhona woye nu we ye eta komaandero; 27 ‘Ondjinda’ okutja ove wa sanekwa kotjisanekero, notji wa munika kutja oove omupupu tjinene; 28 ‘Omaheṋeno’ okutja ouhona woye wa haṋewa mokati, notji wa yandjewa kOvamedi na kOvapersie.”
29 Kamanga Belsasar otja rakiza ovakarere ve kutja ve zarise Daniel ozombanda zouhona ozoserarovazu nu ve mu zareke ouketanga oungoldo wondjozikiro mosengo ye. Neye wa zika Daniel a rire omunane outjatatu omunauvara mouhona. 30 Mouṱuku tjingewo mbo, Belsasar, ombara ya Babilon, otja ṱa; 31 nu Darius, Omumedi, ngwa ri notjiwondo tjozombura omirongo hamboumwe na mbari, otja zikwa mouhona.