1 Momumvo gwotango gwaDarius Omumedia onda kala pooha dhe nde mu kwatha noku mu gamena. 2 Shika tandi ke ku lombwela ngashingeyi, oshoshili.”
Egipiti naSiria
Omuyengeli okwa ti: “Aakwaniilwa yatatu otaa ka pangela natango Persia, taa landulwa komutine, ngoka ta ka kala omuyambelela e vule yalwe. Metifa lyoonkondo dhe nuuyamba we ota ka hongakanitha oshilongo shaGreka.
3 “Nena otaku ka holoka omukwaniilwa ofule. Ota ka lela oshilongo oshinene e ta longo shoka a hala. 4 Ihe metifa lyoonkondo dhe oshilongo she otashi ka teka po e tashi ningi iilongo ine. Aakwaniilwa yaa shi yomezimo lye, otaa ka pangela peha lye, ihe itaa ka kala ye na oonkondo ndhoka a li e na.
5 “Omukwaniilwa gwaEgipiti ota ka kala e na oonkondo. Gumwe gwomoondjayi dhiita ye ota ka kala omunankondo e mu vule e ta pangele oshilongo oshinene. 6 Konima yomimvo odhindji omukwaniilwa gwaEgipiti ota ka hangana nomukwaniilwa gwaSiria note mu pe omwana omukadhona, a ninge omufuko gwe. Ihe ehangano itali kalelele, nomufuko nomulume nomwana naapiya mboka yi ile pamwe nayo, otaa ka dhipagwa. 7 Nanziya otaku landula omukwanezimo lyomufuko e ta ningi omukwaniilwa. Oye ta ka homona etangakwiita lyomukwaniilwa gwaSiria, ta ningine mepopilongulu lyawo e te ya sindi. 8 Ota ka fala kuEgipiti iiyelekela yiikalunga yawo niiyuma yoshingoli noshisiliveli mbyoka ya yoololelwa iikalunga mbyoka. Konima yomimvo odhindji dhombili 9 omukwaniilwa gwaSiria ota ka matukila Egipiti, ihe ota ka thiminikwa, a shune ko.
10 “Oyanamati yomukwaniilwa gwaSiria otaa ki ilongekidhila iita e taa hiya omatanga omanene. Gumwe gwomuyo ota ka kunguluka a fa efundja e ta ponokele epopilongulu lyaatondi. 11 Omukwaniilwa gwaEgipiti ota ka pindjala e ta yi kelondo lyiita yokukondjitha omukwaniilwa gwaSiria e ta dhenge omatanga ge omanene. 12 Ota ka kwatwa kuuntsa omolwesindano lye, sho a dhipaga aakwiita oyendji, ihe ita ka kala aluhe omusindani.
13 “Omukwaniilwa gwaSiria ota ka shuna e ta ka hiya etangakwiita enene li vule lyonale. Pompito yo opala ota ka galuka e na etangakwiita lya homatekeka. 14 Nena aantu oyendji otaa tukulile omukwaniilwa gwaEgipiti oshipotha. Naalumentu yamwe yekuni otaa zi moshigwana shoye, Daniel, notaa ka tamanana molwemoniko ndyoka ye li mono, ihe otaa ka sindika. 15 Omukwaniilwa gwaSiria ota ka kondekitha oshilandohote e te shi kutha ko. Aakwiita yaEgipiti itaa ka tsikila we okukondja; naamboka ngaa oofulelela itaa ka kala ye na omukumo gwa gwana. 16 Omuhomoni Omusiria ota ka ninga ashihe a hala, nopwaa na ngoka te mu imbi. Ota ka kala mEvi lyeuvaneko notali ka kala miikaha ye naanaa.
17 “Omukwaniilwa gwaSiria ota ka dhiladhila okuhomona ta longitha etangakwiita lye alihe. Nena opo a hanagule po oshilongo shomutondi gwe, ota hangana naye e te mu yambele omwana omukadhona, e mu hokane, ihe ondunge ye itayi tompola sha. 18 Konima yaambika ota ka ponokela iigwana yopefuta noyindji yomuyo ote ke yi sinda. Ihe omuwiliki omukwiilongo ote mu sindi e ta hulitha po eitumbo lye; osho ngaaka ta ka galulila omukwaniilwa gwaSiria eitumbo lye. 19 Omukwaniilwa ota ka galukila komapopilongulu gokoshilongo she mwene, ihe ota ka sindika; ndika olyo ehulilo lye.
20 “Ota ka landulwa komukwaniilwa omukwawo, ngoka ta ka tuma omumbala, a thindile aantu kongudhi nomafendelo, opo i indjipaleke uuyamba woshilongo she. Methimbo efupifupi omukwaniilwa nguka ota ka dhipagwa, ihe hamondjahi nenge molugodhi.”
Omukwaniilwa omwiinayi gwaSiria
21 Omuyengeli okwa tsikile okufatulula ta ti: “Omukwaniilwa gwaSiria ta landula ko, ota ka kala omulumentu omwiinayi, ino opala nando okuninga omukwaniilwa. Ota ka holoka ombaadhilila noti iningi omukwaniilwa miineya. 22 Omatangakwiita omanene ote ke ga nyanyagula e te ga thekeke po, osho wo Omuyambimukuluntu gwaKalunga. 23 Mokuninga oondjuvaneno ota kotokele iigwana yilwe. Ota ka ninga omunankondo, nando oye omupangeli gwoshigwana oshishona ashike. 24 Ohaluka yowala ota ka matukila oshikandjo shuuyamba e ta ningi iinima inaayi ningwa nando okoohekulu. Nena ota ka topolela aantu ye iinima mbyoka nuuyamba e u yugu miita. Ota ka dhiladhila okumatukila omapopilongulu, ihe ethimbo lye otali ka hula po mbala.
25 “Ota ka hiya etangakwiita enene, a ponokele omukwaniilwa gwaEgipiti, ngoka ti ilongekidha oku mu kondjitha netangakwiita enene li na oonkondo. Ihe omukwaniilwa gwaEgipiti ota ka kotokelwa noita vulu sha. 26 Aagandjindunge ye aainekelwalela otaye ke mu teya po. Aakwiita ye oyendji otaa ka dhipagwa, netangakwiita lye otali thekulwa po. 27 Nena aakwaniilwa ayehe yaali otaa ka kuutumba, ya lye poshitaafula shimwe, ihe oye ninathane uuwinayi notaa fundjathana. Itaa ka tompola sha, oshoka ethimbo lyasho inali thikana manga. 28 Omukwaniilwa gwaSiria ota ka shuna koshilongo she e na iihakanwa mbyoka a yugu, a tokola okudhima po eitaalo lyaantu yaKalunga. Ota ka ninga shoka a tokola e ta shuna nduno kevi lyaandjawo.
29 “Pethimbo lyu uthwa ota ka homona ishewe Egipiti, ihe pethimbo ndika iinima otayi ka lunduluka. 30 Aaroma otaye ke ya ye li moosikepa e taye mu kondjitha nota ka haluthwa.
“Nena ota shuna a pindjala nota kambadhala okuhanagula po eitaalo lyaantu yaKalunga. Ota ka landula oondunge dhaamboka ye ekelahi eitaalo ndyoka. 31 Aakwiita ye yamwe otaa ka nyateka otempeli. Otaa ka hulitha po oondjambo dhesiku kehe e taa tula po oshiyelekela shiitonditha. 32 Omukwaniilwa ota hongolola aantu noku ya hekaheka okweetha eitaalo lyawo, ihe mboka haa landula Kalunga, otaye mu kondjitha. 33 Aawiliki yoshigwana aanandunge otaa ka nongeka aantu yalwe oyendji, ihe pethimbo limwe yamwe yomuyo otaa ka dhipagelwa molugodhi nenge ya fikwe po ya se, yamwe otaa ka yugwa e taa tulwa mondholongo. 34 Metifa lyomatyakaleko aantu yaKalunga otaa ka fudha po kashona, nando oyendji mboka tayi igameke kuyo, otayi iningitha ashike. 35 Yamwe yomaawiliki aanandunge otaa ka dhipagwa po, opo ongundu yawo yi yelekwe, yi thithwe noyi yelithwe. Shika otashi ka kala, sigo ehulilo tali ya, ethimbo ndyoka Kalunga e li utha.
36 “Omukwaniilwa gwaSiria ota ka longa shoka a hala. Ote ki inoma ta ti, oye omunene e vule ookalunga ayehe nonaKalunga gwokombandambanda wo. Ota ka kala ta vulu okuninga ngeyi, sigo ethimbo ndyoka Kalunga te ke mu geela. Kalunga ota ka gwanitha shoka a dhiladhila. 37 Omukwaniilwa ota ka kala inaa pupa ko kookalunga ya longelwa koohekulu nosho wo kukalunga e holike kaakiintu. Sho shene ota ka thithimanena kalunga kehe, oshoka oti idhiladhila ye omunene e ya vule ayehe. 38 Ihe ota simaneke kalunga ngoka ta gamene omapopilongulu. Ota ka yambela kalunga ngoka oohekulu inaaye mu simaneka, te mu yambele oshingoli, oshisiliveli, uuwe nomagano galwe guuyamba. 39 Opo a gamene omapopilongulu ge, ota ka longitha aantu mboka haa simaneke kalunga kokiilongo. Ota ka simaneka aantu mboka taye mu taamba omuleli gwawo, ote ya lenge aambala aanene note ya pe evi, li ninge ondjambi yawo.
40 “Shampa ehulilo lyethimbo lyomukwaniilwa gwaSiria li li pokuthika, nena omukwaniilwa gwaEgipiti ote ke mu matukila, nomukwaniilwa gwaSiria ote ke mu kondjitha noonkondo dhe adhihe, ta longitha omatembakwiita, uukambe noosikepa odhindji. Ota ka homona iilongo oyindji a fa omeya gefundja. 41 Ota ka homona nokuli Evi lyeuvaneko e ta dhipaga omayuvi omilongo, ihe iilongo Edom, Moab noshihupe shaAmmon otayi hunuka mo. 42 Sho ta homona iilongo ayihe mbika, naEgipiti wo itashi hupu ko. 43 Ota ka kwata po omaliko gaEgipiti goshingoli nogoshisiliveli nomauyamba omakwawo ge na ondilo. Ota ka lala Libia naSudan. 44 Nena oonkundana dhokuuzilo nodhokuumbangalantu otadhi mu halutha nota ka kondja a sa ondjahi e ta dhipaga aantu oyendji. 45 Oye nota ka dhika ootenda dhe oonene dhuuwa pokati kefuta nondundu ndjoka hoka kwa tungilwa otempeli. Ihe ota ka sa pwaa na ngoka te mu gongele.”
1 “Mombura ondenga youhona wa Darius, Omumedi, ami mba sekama okumuvatera nokumuyeura. 2 Nu imbi nambano mbi me ku raere ovyo ouatjiri.”
Ouhona wa Engipte nowa Sirie
Omuengeri wa tja nai: “Wina ozombara ndatu maze honaparere Persie amaze pingenwa i ombara oitjaine, ndji mai rire ondumbe tjinene pozongwao azehe. Tji ya zu nokurira onamasa nondumbe tjinene, oyo mai tanda ouhona wa Grike.
3 “Tjazumba ombara ombangaṋe mai ya. Oyo mai honaparere ouhona ounene tjinene nu mai tjiti otja pu mai vanga. 4 Nungwari kamanga oyo tji ya zu nokurira ombara, ouhona wayo mau teyewa nau haṋewa motukondwa tune. Ozombara nḓe he ri ozondekurona zayo maze honapara moruveze rwayo, nungwari ozo kaze nokukara nouvara oyo mbu ya ri na wo.
5 “Ombara ya Engipte mai rire onamasa, nungwari omuhongore wayo umwe wovita ma rire omunamasa tjinene komeho nu a honaparere ouhona ounene pu imbwi owayo. 6 Kombunda yozombura ozengi ombara ya Engipte mai rikutu kuna ombara ya Sirie, nombara ya Engipte mai yandja omusuko wayo kombara ya Sirie okukupa, i zeuparise omerikutirokumwe nga. Nungwari omerikutirokumwe kaye nokuwomba; nomukazendu nomurumendu we nomuatje we novakarere mbaa ve kara puna ye, avehe mave ṱu. 7 Mokamanga kombunda yanao umwe womuhoko vomukazendu ma rire ombara. Eye ma rwisa otjimbumba tjovita tjombara ya Sirie na hiti motjiṱunga tjawo ne i havere puna otjimbumba tjayo. 8 Eye ma yarura oviserekarera vyoomukuru vovisenginina vyawo kOengipte, novitjuma vyongoldo novyosilveri mbya yapurirwa oomukuru mbo. Kombunda yozombura tjiva zohange 9 ombara ya Sirie mai rwisa Engipte, nungwari oyo mai ramberwa kehi rayo.
10 “Ovazandu vombara ya Sirie mave rirongerere ovita nu ave woronganisa otjimbumba otjinene tjovita. Umwe wawo ma rauka otja omupupo na rwisa otjiṱunga tjomunavita. 11 Momazenge wayo ombara ya Engipte mai tjiti ovita kuna ombara ya Sirie, nu ai huura otjimbumba otjinene tja Sirie tjovita. 12 Oyo mai ritongamisa mena routoṋi wayo na mena rovarwe ovengi wovita mbu ya zepa, nungwari oyo kai nokukarerera ondoṋe.
13 “Ombara ya Sirie mai yaruka nai kaworonganisa otjimbumba otjinene tjovita pu ihi tji ya ri na tjo rutenga. Noruveze orusemba tji rweya oyo mai kotoka notjimbumba otjinene tjovita tji tja rongerisisiwa nawa. 14 Ovandu ovengi mave pirukire ombara ya Engipte. Novarumendu tjiva ovindandi vomuhoko woye, Daniel, mave pirukire kutja ve yenenise ihi otjirimunikise, nungwari owo mave haverwa. 15 Ombara ya Sirie opu mai koverere otjihuro tji tja zeuparisiwa ai tji huura. Ovarwe va Engipte wovita kave nokuuhara amave ru; nangarire imba ovarwe wovita ovatoororwa kave nokukara nomasa nga yenene. 16 Omukarwise ingwi Omusirie meve tjiti otja puma vanga; kape nomundu ngu me mu pirukire. Ombara ya Sirie mai zikama mEhi Ekwizikwa, noro mari kara momasa wayo.
17 “Ombara ya Sirie mai ripura okutjita orukosi amai ungurisa otjimbumba tjayo atjihe tjovita. Mena rokunyona ouhona womunavita na yo, oyo mai rikutu kuna ye, nai mu pe omusuko wayo okukupa; nungwari omeripura wayo kaye nokutoṋa. 18 Kombunda yanao ombara ndji mai rwisa oviwaṋa mbya tura meṋe yokuvare nai havere ovingi vyavyo. Nungwari omuhongore wovita wozonganda me i havere nu a yandisa ourangaranga wayo; nu tjiri, eye ma yarura ourangaranga wombara ya Sirie mu yo oini. 19 Ombara mai yaruka koviṱunga vyehi rayo oini, nungwari oyo mai haverwa, nu ihi matji rire ondjandero yayo.
20 “Oyo mai pingenwa i ombara yarwe, ndji mai tumu omuhongore ngu ma ṋiṋikiza otjiwaṋa novisuta vyouhona, kokutja ouhona wayo u ririre ko outumbe. Moruveze orusupi ombara ndji mai ṱu, nungwari kai nokuṱira momurungu wovandu poo movita.”
Ombara ya Sirie Onauvi
21 Omuengeri wa handjaura komurungu na tja: “Ombara ya Sirie, ndji mai pingene, mai rire omurumendu omunauvi ngu hi nokuyenena okurira ombara, nungwari oyo mai ya tjimanga nu ai kambura ouhonapare motjineya. 22 Ngamwa auhe ngu me i pirukire nangarire Omupristeri Otjiuru wa Ndjambi ma nakaurwa na zemisiwa. 23 Mokutjita omazuvasaneno oyo mai tikura oviwaṋa vyarwe nu ai ririre ko onamasa, nangarire kutja oyo mai honaparere otjiwaṋa otjiṱiṱi uriri. 24 Oyo mai rwisa otukondwa twehi otutumbe tjinene amai worereke ovature vatwo, nu mai tjiti oviṋa nangarire ooihe mukururume mbi ve hi na va tjitire. Tjazumba oyo mai haṋa movandu vayo oviṋa nouini mbu ya huura movita. Oyo mai paha ondunge yokukambura oviṱunga, nungwari oruveze rwayo maru kapita tjimanga.
25 “Oyo mai sekamisa otjimbumba otjinene tjovita nomasa okukarwisa ombara ya Engipte. Nombara ya Engipte wina mai i rwisa notjimbumba otjinene notjinamasa tjovita; nungwari oyo mai tikurwa nu ai ha toṋa. 26 Ovayandjandunge vayo vopopezu mave i zepa. Ovarwe vayo ovengi wovita mave ṱu, notjimbumba tjayo tjovita matji piziwa. 27 Ozombara mbari nḓa maze haama pamwe okurya kotjiriro tjingetjo, nungwari omeripura wazo maye rire omavi, nozo maze korasanene ovizeze. Ozo kaze nokumuna imbi mbi maze vanga, orondu oruveze rwazo ingee karuye ya. 28 Ombara ya Sirie mai yaruka konganda novipunda avihe, mbi ya pundu, aye rimanene okunyona ongamburiro yotjiwaṋa tja Ndjambi. Oyo mai tjiti otja pu mai vanga, tjazumba ai yaruka kehi rayo oini.
29 “Kombunda yanao oyo mai rwisa Engipte rukwao, nungwari otjikando hi oviṋa mavi kara omuhingo warwe. 30 Ovaroma mave ya mozondjuwozomomeva nave i pirukire, noyo mai uruma.
“Noyo mai yaruka ai nomazenge, nu mai kakondja okunyona ongamburiro yotjiwaṋa tja Ndjambi. Oyo mai yakura ondunge yaimba mba poka kongamburiro ndjo. 31 Ovarwe vayo tjiva wovita mave yamburura ondjuwo ya Muhona. Owo mave tjaere ozombunguhiro zeyuva arihe nave ziki Otjiyaukise Otjitirise kotjipunguhiro. 32 Momatiku ombara mai munu ombatero yaimba mba poka kongamburiro yawo, nungwari imba mbe kongorera Ndjambi mave zikama nave ve rwisa. 33 Ovanane ozonongo mave hongo ounongo wawo kovandu varwe ovengi. Nungwari mokaruveze okaṱiṱi tjiva vawo mave ṱu movita nave ningiririsiwa momuriro, nu tjiva mave pundwa oviṋa vyawo nave tuwa motjovakamburwa. 34 Omazepero ngunda aye ri ko, otjiwaṋa tja Ndjambi matji munu ombatero onḓiṱi; novengi mbu mave wana na wo mave tjiti nao mena rokuripahera ombwiro yawo oveni. 35 Ovanane mbo tjiva ozonongo mave ṱu, nungwari mena rotjiṋa hi otjiwaṋa matji siswa atji kohororwa. Ihi matji ryama komurungu nga ondjandero tji ye ya, indwi oruveze Ndjambi ndwa twa po.
36 “Ombara ya Sirie mai tjiti otja pu mai vanga. Oyo mai rihivi kutja ondji ri onene poomukuru ngamwa auhe, nokutja ondji ri kombanda nangarire pu Ndjambi wOkombandambanda. Oyo mai yenene okutjita oviṋa mbi, ngandu moruveze ndwi Ndjambi ndu me i vere. Ndjambi ma tjiti, tjiri, imbi mbye ripura. 37 Ombara kai na ko na tja noomukuru ooihe mukururume mbaa ve karere, nomukuru ngwa suvererwe i ovakazendu wina. Tjiri, oyo kai na ko na tja nomukuru ngamwa auhe, orondu i tjangovasi oyo ondji ri onene pu auhe wawo. 38 Moruveze rwanao ombara mai yozike omukuru ngu yama oviṱunga. Oyo mai yandja ongoldo nosilveri noviwerawere noviyandjewa vyarwe oviwa komukuru ooihe mukururume ngu ve hi na ve rikotamenene ko. 39 Kokuyama oviṱunga vyayo ombara mai ungurisa ovandu mbu mave rikotamene komukuru wovandu wozonganda. Oyo mai yandja ondengero onene ku imba mbu mave i vara otja omunane omunene, ai ve twa moviungura vyokombanda nai ve pe ehi otja otjisuta tjawo.
40 “Omayuva omasenina wombara ya Sirie tji ye ya, ombara ya Engipte mai i rwisa, nombara mai ru nomasa wayo aehe amai ungurisa omatemba wovita noukambe nozondjuwozomomeva ozengi. Oyo mai taurire momahi omengi tjimuna omupupo womeva. 41 Oyo wina mai rwisa indi Ehi Ekwizikwa nu mai zepa omayovi omengi, nungwari ovandu vehi ra Edom nora Moab na imba vehi ra Amon mba sewa po mave taura. 42 Noyo tji mai rwisa omahi nga aehe, nandarire ehi ra Engipte kari nokuyamwa. 43 Oyo mai huura ovihuze vya Engipte mbya horekwa, ongoldo nosilveri nouini waro warwe ounanḓengu. Oyo mai havere Libie na Sudan. 44 Ombuze, ndji mai zu komuhuka na komukuma wokeyuva kokunene mai tirisa ombara ya Sirie; ombara ndji mai ru momazenge omanene amai zepa ovandu ovengi. 45 Oyo wina mai ziki ozondanda ozonene zouhona wayo pokati kokuvare nondundu ku kwa kurama ondjuwo ya Muhona. Nungwari oyo mai ṱu, nu kape nomundu ngu me i vatere.”