Hiskia, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 29:1-22 31:1)
1 Momumvo omutitatu gwepangelo lyomukwaniilwa gwaIsrael Hosea yaEla, Hiskia yaAhas okwa ningi omukwaniilwa gwaJuda 2 mepipi lyomimvo omilongo mbali nantano nokwa lele muJerusalem omimvo omilongo mbali nomugoyi. Yina oAbi yaSakaria. 3 Okwa landula oshinkoti shahekulu omukwaniilwa David e ta ningi shoka sho opalela Omuwa. 4 Okwa yonagula po omahala giinonoma yuupagani, okwa kumuna po oongundhimanya nokwa kumagula po iiyelekela yakalungakiintu Asheera. Okwa tatula po eyoka lyoshikushu ndyoka lya hambulilwe kuMoses hali ithanwa Nehushtan. Aaisraeli oya li haye li yambele iitsininondjambo noku li simaneka. 5 Hiskia okwi inekele Omuwa, Kalunga kaIsrael; muJuda kamwa li omukwaniilwa gulwe e mu fa, e mu tetekela ando nenge e mu landula. 6 Okwa li omwiinekelwa gOmuwa ye ina etha okuvulika kuye, ihe okwa dhiginine iipango mbyoka Omuwa e yi pele Moses. 7 Omolwashoka Omuwa a li e mu na nokwa li e na elago mwaayihe mbyoka a ningi. Okwa tsu ondumbo nomupangeli gwaAssur e ta tindi okwiigandja kuye. 8 Okwa sindi Aafilisti e ta matukile iitembukilwa yawo ayihe, iishona niinene, sigo okuGaza nomikunda dhe shi kundukidha.
9 Momumvo omutine gwepangelo lyaHiskia, omumvo omutiheyali gwepangelo lyomukwaniilwa gwaIsrael Hosea yaEla, omupangeli gwaAssur Salmaneser okwa homona Israel e ta kondeke Samaria. 10 Momumvo omutitatu gwekondeko Samaria osha teka po; omumvo nguka ogwa li omutihamano gwepangelo lyaHiskia nomutimugoyi gwepangelo lyaHosea. 11 Omupangeli gwaAssur okwa fala Aaisraeli kuAssur oonkwatwa. Yamwe yomuyo okwe ya tula moshilando Halak, yamwe opopepi nomulonga Habor moshikandjo shaGosan nayamwe omiilando yAamedia.
12 Samaria osha teka po, oshoka Aaisraeli inaa vulika kOmuwa, Kalunga kawo, ihe oya teya ehangano ndyoka a hangana nayo yo inaa vulika kiipango ayihe mbyoka ye yi pelwe kuMoses, omumati gwOmuwa. Inaa pulakena yo inaa vulika nando.
Aayassur taa homona Jerusalem
(2 Ondjal. 32:1-19Jes. 36:1-22)
13 Momumvo omutimulongo nomutine gwepangelo lyomukwaniilwa Hiskia, Sennakerib omupangeli gwaAssur, okwa matukile iilandohote yaJuda e te yi kutha ko. 14 Hiskia okwa tumu elaka kuSennakerib, sho a li muLakish tali ti: “Onda puka; ombili, hulitha po omahomono goye, notandi ke ku futa shoka to pula.” Eyamukulo lyomupangeli olya li tali ti kutya Hiskia ne mu tumine oshisiliveli shondjundo yookilograma 10,000 noshingoli shondjundo yookilograma 1000. 15 Hiskia okwe mu tumine iingoli ayihe ya li motempeli nomoompungulo dhomuuwa. 16 Okwa kugunyuna ko wo oshingoli shokomiyelo dhotempeli noshingoli shoka a kolongelele kiikulo yomiyelo e ta tumine kuSennakerib. 17 Omupangeli gwaAssur okwa tumu etangakwiita enene lya zi muLakish, li ka matukile Hiskia muJerusalem. Olya li lya wilikwa komalenga omanene gatatu. Sho ga thiki kuJerusalem, oga kwata po ondjila yaatungi yoonguwo, pomukanka gwomeya ngoka tagu kutha omeya mondama yopombanda, 18 noga tumu komukwaniilwa Hiskia. Elenga lyomuuwa Eliakim lyaHilkia, amushangampangu Shebna na amushangandjayi Joak yaAsaf oya yi kugo. 19 Elenga enene lyomupangeli gwaAssur olya ti kuyo: “Lombweleni Hiskia kutya omupangeli omunene gwaAssur ota ti ngeyi: ‘Einekelo lyoye olyo okwiinekela shike? 20 Oto tengeneke ngiika kutya moohapu dhanathangwa ohamu zi omayele noonkondo miita. Ngoye owi inekela lye, sho wa tsa ondumbo nangame? 21 Ngiika owi inekela Egipiti, ihe olya fa enenge lya shandjuka tali ulula oshikaha shomuntu ngoka ti itsile ko. Omukwaniilwa gwaEgipiti osho a tya, ngele pe na ngoka te mu inekele.’ ”
22 Elenga enene olya tsikile ko tali ti: “Nenge otamu lombwele ndje mu tye, otwi inekela Omuwa, Kalunga ketu? Nani Hiskia ina hanagula po omahala gokunonoma niiyambelo yOmuwa ngoka, sho a lombwele Aajuda nAajerusalem, ya simaneke ashike oshiyambelo shomuJerusalem? 23 Medhina lyamwene gwandje, omupangeli gwaAssur, otandi ku uvanekele, ndi ku pe uukambe omayuvi gaali, ngele oto vulu oku u monena aakayili yawo. 24 Ngoye ito gwana nando okumatukila elenga limwe eshona lyokuAssur, ndele natango omwi inekela Egipiti te ku tumine omatembakwiita naakawilinkambe! 25 Nenge oto dhiladhila kutya onda homona oshilongo shika noku shi hanagula po ndaa na eutho lyOmuwa? Omuwa oye mwene a lombwele ndje, ndi shi matukile, ngame ndi shi hanagule po.”
26 Nena Eliakim, Shebna naJoah oya lombwele elenga ya ti: “Tatekulu, popya Oshiaramea, otu shi uvite. Ino popya Oshihebeli, aantu ayehe kombanda yedhingililokuma otaye tu pulakene.”
27 Elenga olya yamukula lya ti: “Oto dhiladhila kutya mwene gwandje okwa tumu ndje kumwene gwoye nokungoye amuke, ndi popye oohapu ndhika? Aawoo, ondi na okulombwela wo aantu mboka ye li kekuma, mboka ye na okulya omapumba gawo notaa nu omasita gawo, naanaa ngaashi ne.”
28 Nena elenga olya thikama po e tali igidha mOshihebeli tali ti: “Pulakeneni sho omupangeli gwaAssur te mu lombwele! 29 Ote mu londodha, mwaa kotokelwe kuHiskia. Hiskia ita vulu oku mu hupitha. 30 Inamu pitika, e mu heke mu inekele Omuwa. Inamu dhiladhila kutya Omuwa ote ke mu hupitha, nenge a keelele omatangakwiita getu gaAssur okukwata po oshilando sheni. 31 Inamu pulakena Hiskia. Omupangeli gwaAssur ote mu lombwele, mu pite mo moshilando, mu ye pondje ne mu igandje. Amuhe otamu ka pitikilwa, mu lye omandjembele koomviinu dheni yene, oonkwiyu komikwiyu dheni yene nokunwa omeya momithima dheni yene, 32 sigo omupangeli te mu fala moshilongo sha faathana nosheni yene, moka mu na iitsambe yomiviinu tayi gandja omaviinu nomu na iilya yokuninga iikwiila; olyo evi lyomiolivi, lyomagadhi gooholivi nolyomagadhi goonyushi. Ngele tamu ningi shoka ta ti, itamu ka sa, ihe otamu kala mu na omwenyo. Inamu tulwa muugoya kuHiskia, mu dhiladhile kutya Omuwa ote mu hupitha. 33 Ookalunga yiigwana yilwe oya hupitha tuu iilongo yawo miikaha yomupangeli gwaAssur? 34 Ookalunga yaHamat noyaArpad oye li peni ngashingeyi? Ookalunga yaSefarvaim, yaHena noyaIvva oye li peni? Ope na tuu shoka sha hupitha Samaria? 35 Uunake gumwe gwomookalunga mbaka a hupitha nando oshilongo shimwe shomuyo miikaha yomupangeli gwetu? Ndele nena oshike tashi mu dhiladhilitha kutya Omuwa ota hupitha Jerusalem?”
36 Aantu oya li ya tya thilu, naanaa ngaashi omukwaniilwa Hiskia e ya lombwele; inaa popya sha nando. 37 Nena Eliakim, Shebna naJoah oya tuula oonguwo dhawo moluhodhi e taa zi po e taa ka lombwela omukwaniilwa shoka elenga lyokuAssur lya ti.
Hiskija ma rire ombara mOjuda
(2Eku 29:1-22Eku 31:1)
1 Mombura oitjatatu youhona wa Hosea, omuzandu wa Ela, ombara ya Israel, Hiskija, omuzandu wa Ahas, otja rira ombara mOjuda, 2 e notjiwondo tjozombura omirongo vivari nandano; neye wa honapara mOjerusalem oure wozombura omirongo vivari na muvyu. Ina wa ri Abi, omusuko wa Sakaria. 3 Hiskija wa tjita imbi mbyaa vi tjata ku Muhona ama horere kotjikaro tjaihe mukururume ombara David. 4 Eye wina wa nyona poṋa apehe pomerikotameneno kovisenginina kozondunda, a haṋa ozongunḓe zomawe na ke ovihenḓe ovizere mbya yapurirwa omukuru wotjisenginina oserekaze Asera. Eye wina wa nyanyaura onyoka yongoporo ndja ungurirwe i Moses, ndjiyai isanewa Nehustan. Ovaisrael ave twimisa ovyomoro omuwa kondjozikiro yayo, nga koruveze ndo. 5 Hiskija we riyameka ku Muhona, Ndjambi wa Israel; ehi ra Juda ka rina pu ra karere nombara yarwe ndja ri tjimuna Hiskija, nangarire komurungu poo kombunda ye. 6 Eye wa kara nouṱakame ku Muhona, a kara nonḓuviro ku ye na ṱakamisa omatwako aehe nawa Muhona nga yandjere ku Moses. 7 Muhona otja kara puna ye; neye wa kara nouṋingandu mu atjihe eye tjaa tjiti. Eye wa pirukira ombara ya Asirie na panḓa okuriyandja ku yo. 8 Eye wa havera Ovafilisti, na taurire momaturiro wawo, okuza kotjirongo otjiṱiṱiṱiṱi nga kotjihuro otjinenenene puna otjihuro Gasa nomahi nge tji kondoroka.
9 Mombura oitjaine youhona wa Hiskija, ndja ri ombura oitjahambombari youhona wa Hosea mOisrael, Salmanasar, ombara ya Asirie otja rwisa Ovaisrael na kovere Samaria. 10 Mombura oitjatatu yomakoverero Samaria otji tja wa; indji ya ri ombura oitjahamboumwe youhona wa Hiskija nombura oitjamuvyu youhona wa Hosea. 11 Ombara ya Asirie ya twara Ovaisrael otja ovahuurwa kOasirie, nai katurisa tjiva motjihuro Halak, na tjiva popezu nonḓonḓu Habor, mehi ra Gosan, na tjiva movihuro vya Medie.
12 Samaria tja wa, Ovaisrael tjinga ave ha ri nonḓuviro ku Muhona, Ndjambi wawo, nu ava teya omerikutiropamwe eye nga tjitire puna wo, nave ha ṱakamisire omatwako aehe, nga yandjerwe i Moses, omukarere wa Muhona. Owo kaave puratene nu kaave kara nonḓuviro ku wo.
Ovaasur mave tanda Jerusalem
(2Eku 32:1-19Jes 36:1-22)
13 Mombura oitjamurongo na ine youhona wa Hiskija, Sanherib, ombara ya Asirie, otja rwisa ovihuro avihe ovinamasa vya Juda, ne vi kambura. 14 Hiskija wa hinda ombuze ku Sanherib, ngwa ri mOlakis, na tja: “Ami mba tataiza; arikana, yaruka, pita mehi randje; nami me ku sutu pu movanga.” Ombara ya Asirie ya zira kutja Hiskija e mu hindire osilveri yondjinda yozokirograma 10,000, nongoldo yondjinda yozokirograma 1,000. 15 Hiskija we mu hindira osilveri aihe ndja ri mondjuwo ya Muhona na metuwo rovihuze rondjuwo youhona. 16 Eye wa kakaturura ongoldo komivero vyondjuwo ya Muhona, na indji ongoldo eye omuini ndja twire kozongambezero zomivero, ne i hindi aihe ku Sanherib. 17 Nungwari ombara yOvaasirie ya hinda otjimbumba otjinene tjovita okuza kOlakis okukarwisa Hiskija mOjerusalem. Otjo tja hongorerwa i ovahongore ve ovanene vetatu. Tji ve ya kOjerusalem, owo va kurama mondjira yovaungure vozombanda, meṋe yorurora ndu pupisa omeva okuza kerindi rokombanda. 18 Nu owo va hinda ombuze okukaisana ombara Hiskija; novahongore va Hiskija vetatu va pita okuvetjakanena, okutja oEljakim, omuzandu wa Hiskija, ngwa ri omuṱakamise wondjuwo youhona, na Sebna, omutjangerepo wouhona, na Joak, omuzandu wa Asaf, ngwa ri omuṱakamise wovitjangwa vyouhona. 19 Omuhongore umwe wOvaasirie we ve raera kutja ombara mai vanga okutjiwa kutja ihi otjiṋa tji tja tjita kutja ombara Hiskija e rivare omuini nai, otjikeṋa. 20 Eye wa pura nai: “Mo tjangovasi omambo womotjinyo porwe ongeri ounongo nomasa wokurwa ovita are? Mo ripura kutja owaṋi ngu me ku vatere okupirukira Ovaasirie? 21 Ove mo riyameke kOvaengipte kutja nani mave ku vatere, nungwari owo va sana nokati koruu ku ka teka nake tuvakaṋa eke roye. Notji tji ri ombara ya Engipte ku ngamwa auhe ngu me riyameke ku yo.”
22 Nu ingwi omuhongore Omuasirie wa ryamisa ehungi re komurungu na tja: “Poo mamu ndji raere kutja mamu riyameke ku Muhona, Ndjambi weṋu? Hiskija wa haṋa poṋa apehe pomerikotameneno ku Muhona novipunguhiro vye, nu tjazumba a raere otjiwaṋa tja Juda notja Jerusalem kutja tji rikotamenene potjipunguhiro ihi porwatjo tji tji ri mOjerusalem. 23 Ngatu tye ozombata mena rombara ya Asirie komuhingo mbwi: Me ku pe oukambe omayovi yevari, tji mo munu ovandu ovengi mbe ṱeki mbo okuukavira. 24 Ove komoo ṱeki nangarire pomuhongore Omuasirie wotjihako tjokehi! Nungwari ingee mo undju kutja Ovaengipte ve ku hindire omatemba wovita novakavire! 25 Mo tjangovasi ami mba rwisa ehi reṋu ne nyono ro nokuhinombatero ya Muhona are? Muhona omuini ongwe ndji raera okurwisa ehi reṋu nokunyona ro.”
26 Nu ooEljakim na Sebna na Joak va ravaera komuhongore ngwi nave tja: “Hungira Otjiaramei ku eṱe, muhona! Eṱe matu zuu. O hungire Otjiheberi; ovandu avehe mbe ri korumbo mave zuu.”
27 Ingwi omuhongore wa zira a tja: “Mamu tjangovasi eṋe nombara yeṋu oweṋe amuyerike ombara yandje ku ye ndji hinda kutja mbi kahungire ko oviṋa mbi avihe are? Kako, ami wina me hungire kovandu mba mba haama korumbo, mbu mave ri ombonḓi yawo, nu mbu mave nu omaṱuta wawo.”
28 Omuhongore wa sekama na ravaere mOtjiheberi a tja: “Purateneye ku imbi ombara ya Asirie mbi mai mu raere! 29 Oyo mai mu rongo kutja amu ha wovisiwa i Hiskija. Hiskija kemee mu yama. 30 Nu amu popwa i ye kutja mu riyameke ku Muhona. Amu tjangovasi Muhona me mu yama nokutja ma tjaere otjimbumba tjetu tjovita tjova Asirie kutja atji ha huura otjihuro tjeṋu. 31 Amu puratene ku Hiskija! Ombara ya Asirie mai mu rakiza kutja mu pite motjihuro nu mu riyandje. Eṋe amuhe mamu yandjerwa okurya omapunda womivite vyeṋu oveni nomakuyu komiti vyeṋu oveni, nokunwa omeva mozondjombo zeṋu oveni, 32 nga ombara tji ye mu turisa rukwao mehi nda sana na indi oreṋu oveni, mu mu novikunino vyomivite, mbi eta omandjembere womavinu, nu mu mu novikokotwa vyokutereka ozomboroto; oro ehi romiṋinga nomaze womiṋinga nouitji wokuti. Eṋe tji mamu tjiti imbi eye mbi me mu rakiza, kamu nokukoka, nungwari mamu kara nomuinyo. Amu wovisiwa i Hiskija mokutjangovasi Muhona me mu yama. 33 Oomukuru voviwaṋa vyarwe ve na pu va yamene omahi wawo kombara ya Asirie are? 34 Imba oomukuru votjihuro Hamat na Arpad nambano ve ri pi? Imba oomukuru votjihuro Sefarwajim na Hena na Iwa ve ri pi? Pena umwe ngwa yamene Samaria are? 35 Oomukuru vomahi nga aehe va yamene ruṋe omahi wawo kombara yetu? Notjikeṋa tji matji mu tjiti okuripura kutja Muhona ma sora okuyama Jerusalem?”
36 Notjiwaṋa tja mwina otja ombara Hiskija pe tji raera; novandu kave zirire ko embo nangarire rimwe. 37 Nu ooEljakim na Sebna na Joak va nyondorora ozombanda zawo moruhoze nave kaserekarera kombara imbi omuhongore wOvaasirie mbya hungire.