Oruroto rwa Nebukadnesar
1 Mombura oitjavari Nebukadnesar tjari ombara, wa rotere oruroto. Oruroto ndwi aa ru mu kurungisa tjinene nga tjaa ha sora okurara; 2 neye otja rakizire kutja ozombuke, ozondjai, ozombetere nozonganga kutja ve ye okumumangururira oruroto rwe. Owo tji ve ya okukurama komurungu we, 3 arire tja tja nai ku wo: “Ami me kurungisiwa i oruroto ndu mba rotere. Me vanga okutjiwa kutja maru hee tjike.”
4 Owo va zira ombara mOtjiaramea ave tja: “Muhona ombara nga hupe orure! Tu raera oruroto rwoye, neṱe matu ku handjaurire.”
5 Ombara ya tja ku wo: “Ami mba tye kutja eṋe mu ndji raere oruroto rwandje nu tjazumba mu ndji tjivise kutja maru hee tjike. Tji mu hi nokusora, me tjiti kutja mu kewe movindimbu pekepeke, nokutja ozondjuwo zeṋu ze rire ovitambatundu. 6 Nungwari tji mamu sora okundjiraera oruroto nomaheero warwo, ami me mu pe ondjambi yoviyandjewa noyondangu onene. Nambano ndji raereye kutja oruroto rwa ri orwatjike nu maru hee tjike.”
7 Owo va zira ombara rukwao ave tja: “Andakuzu omuhona ombara me tu serekarerere indwi oruroto, eṱe matu ru handjaura.”
8 Komambo nga ombara ya zira ai tja: “Pe ri otja punga ambe ripura! Eṋe mamu vanga okumwina po oruveze komurungu, tjinga amamu tjiwa kutja ami mba tye 9 okumuvera amuhe pamwe tji mu hi nokundjiraera oruroto. Mwa zuvasana kutja mamu kara pokundjikorera ovizeze, tjinga amamu undju kutja mokati kotuveze mape ya omarundurukiro. Ndji raereye kutja oruroto rwa ri orwatjike, ami otji me tjiwa kutja eṋe wina mamu sora okundjiraera omaheero warwo.”
10 Ovayandjandunge va zira ave tja: “Kape nomundu kombanda yehi ngu ma sora okukuraera, muhona ombara, imbi mbi movanga okutjiwa. Kape nombara nangarire indji onene nonauvara tjinene ndja vangere otjiṋa otja ihi kozombuke na kozondjai na kozonganga zayo. 11 Ove, muhona ombara, otjiṋa tji mo ningire otjo otjizeu tjinene nai nga tji pe hi nomundu ngu ma sora okukumangururira tjo, posi yoomukuru vovisenginina, nungwari owo kave tura mokati kovandu.”
12 Komambo nga ombara otji ya ṱomazenge tjinene, nu ai rakiza kutja ovayandjandunge avehe vombara mObabilon ve ṱe. 13 Omarakiza otji ya tjivisiwa kutja owo avehe ve ṱe puna Daniel nomapanga we wina.
Ndjambi ma raisire Daniel kutja oruroto maru hee tjike
14 Daniel wa ya ku Arjok, omuhongore wovatjevere vombara; Arjok ongwa rakizirwe kutja a zepe ozonongo za Babilon. Daniel wa hungira nounongo nozondunge, 15 notja pura Arjok a tja: “Okutjavi ombara tji ya tjivisa omarakiza omakukutu nai?” Arjok otja serekarerera Daniel avihe mbya tjitwa.
16 Daniel wa ya tjimanga kombara ne keiningira kutja i mu pe oruveze ndwa yenene kutja a sore okuiraera omaheero woruroto. 17 Tjazumba Daniel wa yaruka konganda na kaserekarerera omapanga we ooHananja na Misael na Asarja oviṋa avihe mbya tjitwa. 18 Eye we ve raera kutja ve kumbe ku Ndjambi weyuru e ve ṱire otjari, nokumuningira kutja e ve handjaurire otjiundikwa tjoruroto kokutja owo avehe ave ha ṱu puna ovayandjandunge ovakwao mObabilon. 19 Mouṱuku tjingewo mbo otjiundikwa tjoruroto otji tja raisiwa ku Daniel motjirimunikise; neye arire tja tanga Ndjambi weyuru a tja:
20 “Ndjambi eye onongo nomunauvara!
Eye nga tangwe aruhe nga aruhe.
21 Eye u rundurura otuveze mombura
eye u zika nokuisa po ozombara;
eye ongu yandja ounongo nondjiviro.
22 Eye u vandurura oviṋa ovikoto nu oviundikwa;
eye u tjiwa imbi mbya horekwa monḓorera,
neye omuini wa kondorokwa i ondjerera.
23 Ami me ku tanga nu me ku yozike,
Ndjambi wootate mukururume.
Ove we ndji pe ounongo nomasa;
Ove wa yakura ongumbiro yandje
nu we tu raisire imbi mbi matu sokutjivisa kombara.”
Daniel ma raere oruroto kombara nu me ru handjaura
24 Daniel otja ya ku Arjok ngwa rakizirwe i ombara kutja a zepe ovayandjandunge vayo. Eye wa katja nai ku Arjok: “O zepa ovayandjandunge vombara. Ndji twara kombara, nami me keiraera kutja oruroto rwayo maru hee tjike.”
25 Kamanga Arjok wa twara Daniel komurungu wombara Nebukadnesar ne kemu raera nai: “Ami mba muna Omujuda umwe omuhuurwa, eye ma sora okukumangururira oruroto rwoye, muhona ombara.”
26 Ombara ya tja nai ku Daniel, wina ngwa rukirwe Beltsasar: “Ove, tjiri, mo sora okundjiraera oruroto ndu mba rotere nokutja maru hee tjike?”
27 Daniel wa zira a tja: “Muhona ombara, kape nonganga poo ondjai poo ombuke poo omutjiwe wozonyose ngu ma yenene okukuraera oruroto rwoye. 28 Nungwari mu na Ndjambi meyuru ngu vandurura oviundikwa. Eye me ku tjivisa, muhona ombara, imbi mbi mavi tjitwa moruveze ndu maru ya. Nambano ami me ku raere oruroto, ihi otjirimunikise tji wa ri na tjo ngunda awa rara.
29 “Ove, muhona ombara, ngunda awa rara wa ri amo roto oruveze ndu maru ya; nu Ndjambi ngu vandurura oviundikwa wa ri ame ku raisire imbi mbi mavi tjitwa. 30 Nambano otjiundikwa hi tja vandururwa ku ami, kamena rokutja owami onongo pu avehe, nungwari eye wa tjitira kutja ove, muhona ombara, u sore okurihonga omaheero woruroto rwoye, nu wina u sore okuzuva nawa omeripuriro nge ya move.
31 “Muhona ombara, motjirimunikise tjoye ove wa muna otjiserekarera tjomundu otjinene tji tja kurama momurungu woye; otjo aatji yere nokukeṋakeṋa nu tja ri otjitirise okutjimuna. 32 Otjiuru tjatjo tja ungurwa pongoldo oheze; otjari nomaoko watjo vya ungurwa posilveri; omavango nopehuri patjo vya ungurwa pongoporo; 33 omarama watjo ya ungurwa potjitenda, nozombaze zatjo za ungurwa ohinga potjitenda nohinga pomunoko. 34 Ove ngunda amo tara ku tjo otji pa rauka ewe enene okuza ketjo ape hi nomundu ngwa ṱunu ku ro, ari vete ozombaze zotjitenda nozomunoko zotjiserekarera tjomundu hi nari ze ṱukuṱura. 35 Kamanga otjitenda nomunoko nongoporo nosilveri nongoldo otji vya ṱukuṱuka avi rire oruuma rwopotjitondero moruteṋi. Ombepo ye vi hinga avihe nga tji pe ha serwe okaṋa oparukaze. Nungwari indi ewe ra rira ondundu ndja vandeka ehi arihe.
36 “Indwi ondwa ri oruroto. Nambano, muhona ombara, ami me ku raere kutja orwo maru hee tjike. 37 Muhona ombara, oove omunauvara pozombara azehe; Ndjambi weyuru we ku zika u rire ombara, nu we ku pa ouvara nomasa nondjozikiro. 38 Eye we ku ziki okurira omunane wovature avehe mouye, nomunane wovipuka nozonḓera azehe wina. Oove ngu u ri otjiuru tjongoldo. 39 Kombunda yoye mape ya ouhona warwe, nowo kau nokurira ounene tjimuna imbwi owoye; nu kombunda youhona mbwi mape kara ouhona outjatatu mbu mau rire ouhona wongoporo nu mbu mau honaparere ehi arihe. 40 Tjazumba mape ya ouhona outjaine mbu mau rire oukukutu tjimuna otjitenda tji tji teya nokuṱukuṱura oviṋa avihe. Notja otjitenda punga atji nyanyaura oviṋa avihe, ouhona mbwi opunga amau nyanyaura nokuṱukuṱura omauhona aehe, nga ri po komurungu wawo. 41 Ove wina wa muna kutja ozombaze nominwe vyazo vya ri ohinga yotjitenda nohinga yomunoko. Ihi matji hee kutja owo mau rire ouhona mbu mau haṋika. Owo mau rire oukukutu tjimuna otjitenda, mu wo tjinga amwa ri otjitenda tji tja rungwa nomunoko. 42 Ominwe mbya ri ohinga yotjitenda nohinga yomunoko mavi hee kutja orukondwa rumwe rwouhona maru rire orunamasa norukwao aru rire orungundi. 43 Ove wina wa muna kutja otjitenda tja rungwa nomunoko. Ihi matji hee kutja ovanane vouhona mbo mave kondjo okuwanisa omaṱunḓu wawo mokukupasana nungwari owo kamaave sora okuwanisa omaṱunḓu wawo tjimuna otjitenda tji tji hi nokusora okurungwa nomunoko. 44 Moruveze ndwi ovanane mbo ngunda amave honapara, Ndjambi weyuru ma ziki ouhona mbu hi na indu maau yanda ko. Owo kamaau haverwa ko, nungwari mau nyono omauhona aehe ngo, nu tjazumba owo au karerere nga aruhe. 45 Ove wa muna indi ewe tji ra wire okuza ketjo ngunda ape hi nomundu ngwa ṱuna ku ro, na indu tji ra veta otjiserekarera tjomundu tji tja ungurwa potjitenda nongoporo nomunoko nosilveri nongoldo. Ndjambi omunene me ku tjivisa, muhona ombara, imbi mbi mavi katjitwa moruveze ndu maru ya. Ami mbe ku raere nawanawa imbi mbi wa roto, nu mbe ku handjaurire ouatjiri womaheero woruroto.”
Ombara mai sutu Daniel ondjambi
46 Ombara Nebukadnesar otja wa onḓurumika mondjozikiro na rakiza kutja Daniel a eterwe ombunguhiro yovikurya noyovyomoro omuwa. 47 Ombara ya tja nai ku Daniel: “Ndjambi woye eye omunene tjinene poomukuru avehe, nu oMuhona kombanda yozombara azehe, neye u vandurura oviundikwa. Ami me tjiwa otjiṋa hi ove tjinga awa sora okuvandurura otjiundikwa hi.” 48 Ombara opu ya yerera Daniel a rire omuyozikwa wayo; oyo ye mu pa oviyandjewa oviwa ovingi, ai mu ziki okurira omutjevere worukondwa aruhe rwotjihuro Babilon nai mu ziki kutja a rire otjiuru tjovayandjandunge avehe vombara. 49 Otja komaningiriro wa Daniel ombara ya zika Sadrak na Mesak na Abed-Nego kutja ve rire ovatjevere voviungura avihe vyorukondwa rwotjihuro Babilon; nungwari Daniel omuini wa kara pondjuwo youhona.
Ondjodhi yaNebukadnezzar
1 Momumvo omutiyali Nebukadnezzar sho a li omukwaniilwa, okwa lala ondjodhi. Oye mu piyaganeke unene e ta londokwa koomposi. 2 Nena okwi ithana aayanekeli, oonganga, oompulile noonkulungu, ye ye noye mu fatululile ondjodhi. Sho ye ya noya thikama koshipala shomukwaniilwa, 3 okwa ti kuyo: “Onda piyaganekwa kondjodhi nde yi yaguma. Onda hala ndi tseye shoka tayi ti.”
4 Oya yamukula omukwaniilwa mOshiaramea ya ti: “Nkeyama, kulupa nomeho, mayego otatu ku taasinine. Tu hokololela ondjodhi yoye notatu yi ku fatululile.”
5 Omukwaniilwa okwa ti kuyo: “Onda tokola kutya one mu na okuhokololela ndje ondjodhi e tamu fatululile ndje shoka tayi ti. Ngele itamu shi vulu, otandi ke mu ndembagulitha miintimbu nomagumbo geni otandi ke ga halakanitha po, ga ninge ondumba yomakulukuma. 6 Ihe ngele otamu vulu okuhokololela ndje ayihe iyali, otandi ke mu pa omagano e tandi mu simaneke noonkondo. Ngashingeyi hokololelii ndje nduno, ondjodhi oyashike notayi ti ngiini.” 7 Oya yamukula ishewe omukwaniilwa: “Nkeyama, ngele oto tu hokololele owala kutya ondjodhi oyashike, otatu ke yi fatulula.”
8 Nena omukwaniilwa okwi igidha: “Osho naanaa, ngaashi nda dhiladhila kutya ne otamu mana po owala ethimbo, oshoka mu shi shi kutya onda tokola, 9 ndi mu geele ne amuhe, ngele itamu hokololele ndje ondjodhi. Ne omwa uvanene ndje monanguwi, mu lombwele ndje iifundja, oshoka omwa tegamena kutya iinima otayi ka lunduluka. Hokololelii ndje ondjodhi kutya oyashike, opo te vulu okwiinekela kutya otamu vulu okulombwela ndje wo shoka tayi ti.”
10 Aanongo oya yamukula: “Noshitonale inaku kala omuntu kombanda yevi ta vulu okuhokololela Nkeyama shoka wa hala okutseya. Kakwa li omukwaniilwa omunene nenge omunankondo a pulile aayanekeli ye, oonganga dhe nenge oompulile dhe oshinima sha fa shika. 11 Nkeyama, shoka to pula, oshidhigu nokape na ngoka ta vulu oku shi ku lombwela, shila ookalunga, ihe kaye li putse mpaka.”
12 Shika osha geyitha omukwaniilwa nayi e ta gandja elaka, aanongo ayehe muBabilon ya dhipagwe. 13 Elaka sho lya gandjwa, aanongo ayehe ya dhipagwe, naDaniel wo nayakwawo oya kongwa, ya dhipagwe.
Kalunga ta hololele Daniel shoka ondjodhi tayi ti
14 Nena Daniel okwa yi kuArjok, ondjayi yetanga lyaalangeli yomukwaniilwa, ngoka a li a lombwelwa, a ka dhipage aanongo yomuBabilon. Okwa popi ti itegelele nawa. 15 Okwa pula Arjok kutya omolwashike omukwaniilwa a gandja elaka lya tya ngaaka ekukutu. Nena Arjok okwa hokololele Daniel shoka sha ningwa po.
16 Daniel okwa yi komukwaniilwa nokwe mu indile, a pewe ethimbo lya gwana, opo a vule okufatulula ondjodhi. 17 Nena Daniel okwa yi kaandjawo e ta hokololele yakwawo Hanania, Mishael naAzaria shoka sha ningwa po. 18 Okwe ya lombwele, ya galikane Kalunga komegulu, e ya sile ohenda noku mu pula, e ya hololele oshiholekwa shika, opo yaa dhipagelwe pamwe naanongo yalwe muBabilon. 19 Nena uusiku tuu mboka oshiholekwa shoka osha hololelwa Daniel memoniko. Oye nokwa hambelele Kalunga komegulu a ti:
20 “Edhina lyaKalunga nali hambelelwe aluhe sigo aluhe,
oye e na uunongo noonkondo.
21 Omathimbo nomimvo ote dhi lundulula;
ota kwaniileke aakwaniilwa noku ya shundula;
aanongo ote ya pe uunongo naanandunge omayele.
22 Ota holola iinima yomuule noya holekwa;
ota tseya mbyoka ya holekwa momilema
noye mwene okwa kundukidhwa kuuyelele.
23 Otandi ku tanga e tandi ku simaneke, Kalunga kootate.
Ongoye wa pe ndje uunongo noonkondo;
ongoye wa yamukula omagalikano gandje
nowe tu ulukile shoka to lombwele omukwaniilwa.”
Daniel ta hokololele omukwaniilwa ondjodhi e te yi fatula
24 Daniel okwa yi kuArjok, ngoka a li a lombwelwa komukwaniilwa, a ka dhipage aanongo Aababiloni. Daniel okwa ti kuye: “lno ya dhipaga. Fala ndje komukwaniilwa, notandi ke mu fatululila ondjodhi ye.”
25 Nanziya Arjok okwa fala Daniel komukwaniilwa Nebukadnezzar e ta lombwele omukwaniilwa ta ti: “Onda mono gumwe gwomaapongekwa Aajuda, ngoka ta vulu oku ku fatululila ondjodhi yoye.”
26 Omukwaniilwa okwa ti kuDaniel (okwa li hi ithanwa Beltshazzar): “Oto vulu okuhokololela ndje shoka nda yaguma, nondjodhi shoka tayi ti?”
27 Daniel okwa yamukula a ti: “Tatekulu Nkeyama, muuyuni kamu na omunongo, onganga, omwaanekeli nenge omukonekinyothi ta vulu oku ku hokololela shika. 28 Ihe oku na Kalunga megulu, ngoka ta holola iiholekwa. Oye e ku hololele, tatekulu Nkeyama, shoka tashi ka ningwa konakuyiwa. Ngashingeyi otandi ku hokololele ondjodhi yoye, emoniko ndyoka wa mono, sho wa li wa kotha.
29 “Nkeyama, manga wa li wa kotha, owa yaguma shoka tashi ka ningwa konakuyiwa; naKalunga ngoka ta holola iiholekwa, okwe ku hololele shoka tashi ka ningwa komeho. 30 Ngashingeyi oshiholekwa shika osha hololelwa ndje, hamolwaashoka ando ngame omunandunge ndi vule yalwe, aawe, ihe opo ngoye, Nkeyama, u vule okunongela ondjodhi shoka tayi ti, ngoye u uve ko omatedho ngoka ge ya kungoye.
31 “Nkeyama, memoniko lyoye owa mono oshiyelekela oshinenenene sha thikama komeho goye, tashi wema notashi adhima, nomoku shi tala owa ningi uugelele. 32 Omutse gwasho ogwoshingolielela; ontulo nomaako gasho oshisiliveli; oshiya noombwetelo dhasho oshikushu; 33 Omagulu gasho osheela oshiluudhe noompadhi dhasho iiyela ya kwatakanithwa mumwe neloya. 34 Manga wa li we shi tongolola, emanya enene olya pambuka kondundu kulyo lyene e tali dhenge oshiyelekela koompadhi dhiiyela neloya nolye dhi nyanyagula. 35 Nanziya iiyela, eloya, oshikushu, oshisiliveli noshingoli oya tatagulwa e tayi ningi ya fa etutu polupale. Ombepo oye yi pepe po ayihe, noinapa kala we nando osha. Ihe emanya olya koko lya ningi ondundu ya siikile evi alihe.
36 “Ondjodhi oyo ndjika. Nena otandi ku hokololele nduno shoka tayi ti, tatekulu. 37 Nkeyama, ongoye shime shaakwaniilwa ayehe. Kalunga komegulu okwe ku ningi omupangeli e te ku pe oonkondo, oonkondopangelo nesimano. 38 Okwe ku ningi omuleli gwaakali kombanda yevi alihe, e to pangele iinamwenyo ayihe noondhila. Ongoye omutse gwoshingoli. 39 Oto landulwa komupangeli gulwe, ihe ke thike pungoye muunene, oye nota landulwa komutitatu, omupangeli gwoshikushu, ngoka ta ka lela uuyuni auhe. 40 Nena otaku ka landula omupangeli omutine a kola a fa osheela, ngoka ta nyanyagula nokuteyagula shaa shoka. Ongosheela tashi nyanyagula, oshilongo she otashi ka nyanyagula shaa shoka. Otashi ka nyanyagula nokuyonagula po iilongo ayihe ya tetekela. 41 Owa mono wo kutya oompadhi nominwe odha li dha kwatakanithwa neloya. Shika otashi ti kutya oshilongo otashi ka kala sha andjagana. Otashi ka kala shi na sha shoonkondo dhosheela, oshoka osheela osha vundakanithwa neloya. 42 Mominwe dhokoompadhi omwa li osheela neloya ya tulwa mumwe. Shika otashi ti kutya ombinga yimwe yoshilongo shika otayi ka kala ya kola, nonkwawo inayi kola. 43 Owa mono ishewe kutya osheela osha vundakanithwa neloya. Otashi ti, aaleli yoshilongo otaa ka kambadhala okuhanganitha omazimo gawo mokuhokanathana, ihe itashi kwatha sha, ngaashi osheela itashi kwatathana neloya. 44 Pomasiku gaaleli mboka Kalunga komegulu ota ka dhika po oshilongo shoka shaa na hulilo. Itashi ka sindika nando, ihe otashi ka yonagula po iilongo mbyoka ayihe, nosho shene otashi kala sigo aluhe. 45 Owa mono, nkene emanya lya koloka ko lya zi kondundu inaali gumwa nonkene lya nyanyagula efano lyosheela, oshikushu, eloya, oshisiliveli noshingoli. Nkeyama, Kalunga omunene ote ku lombwele shoka tashi ka ningwa konakuyiwa. Onde ku hokololele naanaa ondjodhi yoye nonde yi ku fatululile shoka tayi ti.”
Omukwaniilwa ta futu Daniel
46 Nena omukwaniilwa Nebukadnezzar okwa tsu oshipala pevi nokwa ti, Daniel na fikilwe oondjambo netsininondjambo. 47 Omukwaniilwa okwa ti: “Oshili, Kalunga keni oye omunene e vule ookalunga ayehe, Omuwa ta lele aakwaniilwa ayehe noye awike ta holola iiholekwa. Ondi shi shi, oshoka owa vulu okufatulula oshiholekwa shika.” 48 Nena omukwaniilwa okwa lenge Daniel, a ninge elenga ekuluntu, okwe mu pe omagano ogendji omanene nokwe mu ningi omuleli gwoshikandjo shaBabilon nomukuluntu gwaanongo ayehe musho. 49 Paindilo lyaDaniel omukwaniilwa okwa lenge Meshak, Shadrak naAbednego ya ninge aakuluntu yoshikandjo shaBabilon. Daniel okwa kala mombala.
