Ouvanḓe wa Jonatan
1 Eyuva rimwe Jonatan, omuzandu wa Saul, wa tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjo, tu yende kozondanda zovatjevere zOvafilisti.” Nungwari ku ihe ka tjivisire ko. 2 Saul wa tonene ondanda ye kehi yomundenya mbwa ri mOmigron popezu na Gibea; novarwe wovita mba ri pu ye va ri ovarumendu mangara omasere hamboumwe. 3 Momayuva ngo omurumendu ngwaa zara ombanda youpristeri wa ri Ahija, omuzandu wa Ahitub, erumbi ra Ikabod, omuzandu wa Pinhas, omuzandu wa Eli, ingwi omupristeri wa Muhona mOsilo. Imba ovarwe wovita wina kaave tjiwa kutja Jonatan wa ya.
4 Nu pombero Jonatan pa tuurungira okuyenda kozondanda zovatjevere zOvafilisti pa ri ozohungu mbari, imwe komunda auhe; imwe ya rukirwe Boses, nongwao Sene. 5 Ohungu imwe ya kuramene komukuma wokeyuva kokunene ouhunga na Mikmas, nongwao komukuma wokeyuva kokumuho ouhunga na Geba.
6 Jonatan otja tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjo, tu yende kozondanda zovatjevere mbo ovanavisenginina. Ngahino Muhona me tu vatere; orondu pu Muhona kape notjiṋa tji matji mu tjaere okutupa outoṋi, nangarire kutja oweṱe ovengi poo oweṱe ouṱiṱi.”
7 Ingwi omukarere omutjinde wovirwise vye arire tja tja nai: “Tjita otja pu movanga, ami mbi ri puna ove.”
8 Nu Jonatan wa tja: “Osemba uri! Matu i kovarumendu mbo, atu keriraisa ku wo. 9 Nowo tji va tja nai ku eṱe: ‘Kurameye nga tji twe ya ku eṋe!’ Matu kurama pu tu ri, atu ha i ku wo. 10 Nungwari tji va tja: ‘Indjeye ku eṱe!’ Matu i ku wo. Ihi matji rire otjiraisiro tjokutja Muhona we ve yandja mouvara wetu.”
11 Nu aveyevari tji ve riraisa kovatjevere vOvafilisti, imba Ovafilisti va tja: “Tareye, Ovaheberi owo mba, mave piti momina mu va ṱara!” 12 Novatjevere vOvafilisti va ravaera nai ku Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjeye mu ronde nguno ku eṱe! Tu notjiṋa okumuraera.”
Jonatan otja tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Ndji kongorera! Muhona we ve yandja mouvara wOvaisrael.” 13 Jonatan wa ronda komake nozombaze, nomukarere omutjinde wovirwise vye we mu kongorera. Nu Jonatan nomukarere we va rwisa Ovafilisti nave ve zepa. 14 Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye otji va zepa ovandu mangara omirongo vivari. Omazepero nga ya tjitirwa mokarukondwa okaṱiṱi kehi. 15 Otji pa penduka omburuma mozondanda zOvafilisti na mokati kotjimbumba atjihe tjovita; nu imba ovatjevere mba ri mokuti na ihi otjira tjovapunde wina va uruma; nehi ra nyinganyinga; nu pa kara ondiriro onene.
Ovafilisti mave haverwa
16 Nozohoze za Saul nḓa ri mOgibea mehi romuhoko wa Benjamin za muna Ovafilisti amave zungana mozondanda mokupurukisiwa i omburuma. 17 Saul arire tja tja kovarwe wovita, mba ri pu ye: “Vareye ovandu, nu mu tare kutja owaṋi ngu he ri po pu eṱe.” Nowo tji va vara, pa munika kutja Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye kave po. 18 Nu Saul wa tja nai komupristeri Ahija: “Eta ondjaṱu yomorukoro nguno!” Orondu moruveze ndo Ahija ee i zara momurungu wOvaisrael. 19 Nu Saul ngunda ama hungire nomupristeri, omazunganeno mozondanda zOvafilisti otji ya ryamena ko komurungu. Saul arire tja tja komupristeri: “Yarura eke roye!” 20 Saul novarwe ve wovita ve rikuta kumwe nave i pamwe kotjirwa. Owo va rwa nOvafilisti mba uta okuzepasana oveni momburukiro onene. 21 NOvaheberi tjiva mbe rikutire kOvafilisti nu mba ire puna wo kovita va za ko ku wo nave rikutu rukwao kOvaisrael, mba ri puna Saul na Jonatan. 22 NOvaisrael ovakwao, mba ṱarere mehi rozondundu ra Efraim, tji va zuva kutja Ovafilisti va tupuka, owo wina otji ve rikuta kovakwao nave rwisa Ovafilisti. 23 Muhona wa yama Ovaisrael meyuva ndo; notjirwa tja ryama nga munda mbwina na Bet-Awen.
Ovitjitwa vyokombunda yotjirwa
24 Ovaisrael va pungarisiwa i ondjara eyuva ndo, Saul tjinga a yanena ovarwe wovita ama tja: “Nga sengwe ngamwa auhe ngu ma ri otjiṋa ndinondi, ngunda ambi hiya sutisa ovanavita na ami.” Komuhingo mbwi otji pe ha ri omundu ngwa rya otjiṋa oure weyuva arihe ndo. 25 Novandu avehe vehi ndo ve ya mokuti kwomahwa nave vaza mo ouitji wozonyutji apehe. 26 Novarwe wovita wina tji ve ya momahwa nga, tjandje mwa takavara ouitji wozonyutji; nungwari kapa ri umwe ngwe u rya, tjinga ava tira osengiro ya Saul. 27 Nungwari Jonatan ka zuvire kutja ihe wa yanena ovarwe wovita, notja roporora okati ke ka ri na ko meke, na hweke ohonga yako mehira rouitji na ri, nu kamanga otja kotora omasa. 28 Nu umwe wovarwe wovita wa tja nai ku ye: “Iho wa yanena otjimbumba tjovita oruyano oruzeu a tja: ‘Nga sengwe ngamwa auhe ngu ma ri otjiṋa ndinondi!’ Atuhe opu twa zu okuwotamisiwa i ondjara.”
29 Jonatan wa zira a tja: “Tate wa tjita otjiṋa otjivi kotjiwaṋa tjetu; tareye, nambano mba kotora omasa, tji mba zu nokurya ouitji wozonyutji. 30 Andakuzu ovarwe wovita va rya ovikurya mbi mbi va toora, tji va za nokutoṋa ovanavita na wo, outoṋi wOvaisrael kOvafilisti itjau rira ounene komeho!”
31 Meyuva ndo Ovaisrael va havera Ovafilisti nave ve tezere okuza kOmikmas nga kOajalon; nOvaisrael va pungarisiwa i ondjara. 32 Nowo otji va hakahana okupunda ozonyanda nozongombe nozondana, ave zepa nave ri onyama ai nombinḓu. 33 Saul wa raerwa nai: “Tara, ovandu va tura ondjo komurungu wa Muhona, tji va ri onyama ndji nombinḓu.”
Nu Saul wa ravaera a tja: “Oweṋe ovehinouṱakame! Ndji kunguzurireye ewe enene nguno.” 34 Norukwao Saul wa rakiza nai: “Pizukeye mokati kovandu, mu ve tjivise kutja auhe nga ete ongombe nonḓu ye ku ami, nu e i zepere mba, tjazumba a rye. Nungwari amu tjiti ouvi komurungu wa Muhona mokurya onyama ndji nombinḓu.” Nu auhe wovandu mba otja eta otjinamuinyo tje, ne tji zepere mbo. 35 Saul wa tungira Muhona otjipunguhiro; otjo otji tja ri otjipunguhiro otjitenga Saul tja tungira Muhona.
36 Saul wa tja nai: “Ngatu tezere Ovafilisti ouṱuku, tu rare amatu ve zepa nga kotjiserauva, nu atu hupisa nangarire umwe.”
Nowo va zira ave tja: “Tjita uri pu pe ri osemba kove.”
Nungwari omupristeri wa tja nai: “Rutenga ngatu pure ku Ndjambi.”
37 Saul otja pura nai ku Ndjambi: “Hi kumuke okutezera Ovafilisti? Ove mo ve yandja momake wOvaisrael?” Nungwari Ndjambi ke mu pere eziriro meyuva ndo. 38 Nu Saul wa tja: “Indjeye nguno, oweṋe viuru vyotjiwaṋa amuhe, nu mu konḓonone kutja ondjo yourunde wandino i na uṋe. 39 Ami me yana ku Muhona omunamuino, Omukuture wa Israel, kutja nangarire kutja ondjo ndji i nomuzandu wandje Jonatan, tjiri, nga ṱe.” 40 Saul arire tja tja nai kOvaisrael avehe: “Eṋe kurameye komunda umwe, nami nomuzandu wandje Jonatan matu kurama komunda umwe.”
Novarwe wovita va zira ku Saul ave tja: “Tjita pu pe ri osemba kove!”
41 Saul wa kumba a tja: “Muhona, Ndjambi wa Israel, raisa ouatjiri!” Nu Jonatan na Saul otji va urikwa, nungwari ihi otjimbumba tjovita tja pita nokuhinondjo. 42 Nu Saul wa tja: “Urikeye pokati ketu nomuzandu wandje Jonatan.” Nu Jonatan ongwa urikwa. 43 Nu Saul wa pura Jonatan a tja: “Ndji raera otjiṋa tji wa tjiti.”
Jonatan we mu zira a tja: “Mba roro kaṱiṱi kouitji wozonyutji nohonga yokati ku mba ri na ko meke. Owami ngwi, hi ṱe!”
44 Nu Saul wa zira nai ku ye: “Ndjambi nge ndji zepe, tjinangara ove ko nakuṱa!”
45 Nungwari otjimbumba tjovita tja tja nai ku Saul: “Indu Jonatan ngwa etera Ovaisrael outoṋi ounene nai, wa pu pokuṱa are? Ihi kamaatji tjitwa. Tjiri tjimbe tja Muhona omunamuinyo, kamaape wire ondjise pehi kotjiuru tje. Orondu ihi eye tja tjiti ndino, wa tjiti nombatero ya Ndjambi.” Komuhingo mbwi otjiwaṋa otji tja yama Jonatan kutja a ha ṱu.
46 Saul otja isa okutezera Ovafilisti na yaruka koye, nOvafilisti va yaruka kehi rawo.
Ouhonapare wa Saul neṱunḓu re
47 Saul tja za nokurira ombara mOisrael wa rwisa ovanavita na ye ngamwa akuhe, okutja Ovamoab nOvaamoni nOvaedom, nozombara za Soba, nOvafilisti. Nu akuhe kaa ru, wa ri noutoṋi. 48 Eye wa rwa noupenda na havere Ovaamalek, na yama Ovaisrael momake wovanavita, mba huura ehi.
49 Ovazandu va Saul va ri ooJonatan na Iswi na Malkisua; nomukazona we erumbi wa ri Merab, nomuangu wa ri Mikal. 50 Nomukazendu we wa ri nena Ahinoam, omusuko wa Ahimaas; nomuhongere we wovita wa ri Abner, omuzandu wainyangwe Ner. 51 Kis, ihe ya Saul, na Ner, ihe ya Abner, va ri ovazandu va Abiel.
52 Saul wa rwa tjinene kuna Ovafilisti oure womuinyo we auhe; neye aruhe tja munu omurumendu ombanḓe poo ombangaṋe, otjiye mu kutu moviungura vye vyovita.
Oshilonga shuufule shaJonatan
1 Esiku limwe Jonatan okwa lombwele omuhumbati gwomatati ge a ti: “Tu taaguluke, tu ye kontanda yAafilisti.” Ihe Jonatan ina lombwela nando he Saul, 2 ngoka a li a yungu ontanda momuti omugranati muMigron popepi naGibea; okwa li e na aalumentu konyala omathele gahamano. 3 (Omuyambi ngoka a zala omapepenguwo, okwa li Ahija yaAhitub. Ahitub okwa li omumwayina gwaIkabod yaPinehas nomutekulu gwaEli, ngoka a li nale omuyambi gwOmuwa muShilo.) Aantu inaa tseya kutya Jonatan okwa ya.
4 Metaulilo lyaMikmash, moka Jonatan a li e na okweenda, e ye kontanda yAafilisti, mondjila omwa li omamanya gaali, Bozez naSene ga tegama. 5 Ndyoka lya taalela kuMikmash, olya li kombinga yuumbangalantu wetaulilo, nekwawo lya taalela kuGeba, okombinga yuumbugantu.
6 Jonatan okwa ti komumati: “Natu ye popepi nontanda yAafilisti mboka aapagani. Pamwe Omuwa te tu kwatha. Ngele ote shi ningi, nena kape na shoka tashi mu imbi, e tu pe esindano, nando otu li po aashona.”
7 Omumati okwa yamukula a ti: “Shaa shoka wa hala u ninge, ondi li pamwe nangoye.”
8 Jonatan okwa ti: “Onawa. Otatu ka taaguluka e tatu yi montaneho yAafilisti. 9 Ngele otaye tu lombwele, tu ya tegelele, nena otatu thikama mpoka tu li. 10 Ihe ngele otaye tu lombwele, tu ye kuyo, nena natu ye, oshoka shika osho endhindhiliko kutya Omuwa okwe tu pa esindano, tu ya sinde.”
11 Ano oyi imonitha kAafilisti, nAafilisti oya ti: “Taleni! Aahebeli yamwe oyo mbeyaka taa hololoka momakololo moka ya li ya holama.” 12 Nena oyi igidha Jonatan nomumati ya ti: “Ileni huka! Otu na sha oku mu lombwela.”
Jonatan okwa ti komumati: “Landula ndje. Omuwa okwa gandja esindano kuIsrael, e ya sinde.” 13 Jonatan okwa londo ta kookaya ta zi metaulilo, nomumati okwe mu landula. Jonatan okwa ponokele Aafilisti e te ya hata pevi, nomumati okwe ya dhipaga. 14 Meponokelo ndika lyotango Jonatan nomumati oya dhipaga konyala aalumentu omilongo mbali mehala eshona. 15 Aafilisti ayehe montanda oya haluka; aaponokeli naakwiita Aafilisti oya kwatwa kuumbanda; evi olya kakama, nokwa li epiyagano enene.
Aafilisti taa sindwa
16 Aalangeli yaSaul muGibea moshitopolwa shaBenjamin oya mono Aafilisti taa matuka mepiyagano. 17 Nena Saul okwa ti kaantu ye: “Yaluleni aakwiita, mu mone mboka yaa po.” Oye shi ningi noya mono kutya Jonatan nomumati gwe ngoka ha humbata omatati ge, kaye po. 18 Saul okwa lombwele omuyambi Ahija ta ti: “Eta omapepenguwo huka.” (Esiku ndyoka Ahija okwa li e ga zala montaneho yAaisraeli.) 19 Manga Saul ta popi ta lombwele omuyambi, epiyagano montanda yAafilisti olya lundu pombanda noonkondo. Nena Saul okwa ti kuAhija: “Kape na ompito okupula omayele kOmuwa.” 20 Opo ihe oya matukile kolugodhi okukondjitha Aafilisti, mboka ya li taa kondjithathana molwokupiyagana kwawo. 21 Aahebeli yamwe mboka ya li ya gama kombinga yAafilisti noya yi nayo kontanda, oye ya pilukile e taa gama kuSaul naJonatan. 22 Yalwe mboka ya li ya holama moondundu dhaEfraim, oyu uvu kutya Aafilisti otaa yi ontuku. Onkee oya gama kuyakwawo e taa ponokele Aafilisti. 23 Oya kondjo ondjila ayihe, sigo ya kondo Betaven. Omuwa okwa hupitha Israel esiku ndyoka.
Iiningwanima konima yolugodhi
24 Aaisraeli oya li ya loloka noya sa ondjala esiku ndyoka, oshoka Saul okwa li a gandja nokugana oshipango tashi ti: “Shaa ngoka ta li sha nena, manga inaandi galulila aatondi ondjahi yandje, na thingwe.” Onkee kakwa li omuntu a li a lya sha esiku alihe. 25 Ayehe oye ya mokuti, naakuhe oya mono omagadhi goonyushi. 26 Okuti okwa li ku udha omagadhi goonyushi, ihe kapwa li ngoka a vulu oku ga lya, oshoka ayehe oya li ya tila etulomutima lyaSaul. 27 Ihe Jonatan okwa li inaa uva kutya he okwa tilitha aantu nethingo. Onkee okwa hoyo nondhimbo ndjoka a li nayo, a tsu mo mehila lyoonyushi nomagadhi oga zi mo e ta li. Ohaluka okwa ndjangumukwa nawa. 28 Ihe gumwe gwomaantu okwa ti: “Tse atuhe otwa sa ondjala, ihe ho okwe tu kotokele a ti: ‘Oongoka ta li sha nena, na thingwe.’ ”
29 Jonatan okwa yamukula a ti: “Akwetu, tate okwa ningile aantu ye iihuna yi thike peni! Taleni, nkene nda ndjanga, sho nda makele omagadhi goonyushi. 30 Ando aantu yetu ya lile iikulya mbyoka ye yi kutha aatondi, ando oya ndjanga ngiini noya dhipaga Aafilisti yangapi!”
31 Esiku ndyoka Aaisraeli oya dhenge Aafilisti noye ya tidhagana ondjila ayihe okuza kuMikmash sigo okuAjalon. Ihe Aaisraeli oya li ya nongwa nayi kondjala. 32 Oya mbulukutile koshihakanwa ye shi yugu aatondi, oya kutha oonzi noongombe noya tselele mpoka noya li onyama yi na ombinzi. 33 Saul okwa lombwelwa kwa tiwa: “Tala, aantu otaa yono kOmuwa, sho taa li onyama yi na ombinzi.”
Saul okwi igidha a ti: “Yagwaaleki ne! Galangatithilii ndje huka emanya enene.” 34 Okwe ya lombwele ishewe a ti: “Indeni mokati kaantu, mu ya lombwele, ye ete oongombe dhawo noonzi huka. Naye dhi tsele yo ye dhi lile mpaka; inaa yona kOmuwa mokulya onyama yi na ombinzi.” Uusiku mbwiyaka oye eta iimuna yawo ayihe noye yi tselele mpoka. 35 Saul okwa tungile Omuwa oshiyambelo; osho oshiyambelo shotango a tungile Omuwa.
36 Saul okwa ti kaantu ye: “Natu ka tidhagane Aafilisti uusiku, tu ya yuge, sigo taku shi tse tu ya dhipage ayehe.”
Oya yamukula ya ti: “Ninga shoka wa tala sho opala.”
Ihe omuyambi okwa ti: “Natu puleni tango Kalunga.”
37 Saul okwa pula Kalunga a ti: “Nandi ka ponokele Aafilisti? Oto ke tu pa esindano?” Ihe Kalunga ina yamukula esiku ndyoka. 38 Nena Saul okwa ti kaawiliki yoshigwana: “Ileni huka, mu konakone kutya epuko oli li peni nena. 39 Otandi uvaneke koshipala shaKalunga omunamwenyo, ngoka ta pe Israel esindano, kutya omunandjo ngoka ota ka dhipagwa, nando na kale omumwandje Jonatan.” Ihe kapwa li ngoka a popya sha. 40 Nena Saul okwa ti kuyo: “Amuhe thikameni kombinga ndjiyaka, manga tse naJonatan tatu thikama kombinga ndjika.”
Oya ti: “Ninga shoka sho opala momeho goye.”
41 Saul okwa ti kOmuwa Kalunga kaIsrael: “Omuwa, oshike inoo yamukula ndje nena? Omuwa Kalunga kaIsrael, yamukula ndje momamanya omayapuki. Ngele uusama owaJonatan nenge owandje, yamukula muUrim; ihe ngele owaantu yoye Aaisraeli, yamukula muTummim.” Eyamukulo olyu ulike Jonatan naSaul, aantu noya manguluka. 42 Nena Saul okwa ti: “Tokola pokati ketu nomumwandje Jonatan.” Jonatan oku ulikwa. 43 Nena Saul okwa pula Jonatan: “Owa ninga shike?”
Jonatan okwa yamukula: “Onda lya uugadhi woonyushi. Ongame nguka, ondi ilongekidhila okusa.”
44 Saul okwa ti kuye: “Jonatan, Kalunga na dhenge ndje, ndi se, ngele ito dhipagwa!”
45 Ihe aantu oya ti kuSaul: “Ngiini? Jonatan a se, ngoka a sindile Israel esindano enene? Aawoo! Otatu gana kuKalunga omunamwenyo kutya ita ka kanitha nando ondali yefufu lyokomutse gwe. Shoka a ningi nena, okwe shi ningi kekwatho lyaKalunga.” Osho ngaaka aantu oya popile Jonatan, kaa se.
46 Konima yaashika Saul okwa galuka okulandula Aafilisti, noya shuna koshilongo shaandjawo.
Elelo lyaSaul noluvalo lwe
47 Saul sho a ningi omukwaniilwa gwaIsrael, okwa kondjitha aatondi ye ayehe koombinga adhihe: Aamoabi, Aayammoni nAaedomi, aakwaniilwa yaZoba, nAafilisti. Shaa nkoka a ka kondja, okwa sindana.
48 Okwa kondjo nuupenda nokwa dhenge nokuli Aayamaleki. Okwa mangulula Aaisraeli kwaamboka ya li haye ya yugu.
49 Aana aamati yaSaul oya li Jonatan, Ishvi naMalkishua. Omwana omukadhona omukuluntu oye Merab, nomushona oMikal. 50 Omukadhi okwa li Ahinoam yaAhimaaz; ondjayi yetangakwiita lye oAbner, omuna gwomumwahegona Ner. 51 He yaSaul, Kish, nahe yaAbner, Ner, oya li aana yaAbiel.
52 Ethimbo alihe mokukala kwe Saul okwa kondjitha Aafilisti. Shampa a mono omulumentu omunankondo nofule, okwe mu taamba momatanga ge.