Ehangano laAhab naJosafat Elondwelo laMikaia
1 Ova mwena omido nhatu. Inamu kala oita pokati kaAram naIsrael. 2 Ndelenee momudo omutitatu Josafat, ohamba yaJuda, ya ya kohamba yaIsrael. 3 Nohamba yaIsrael ya lombwela ovapiya vayo, tai ti: “Mu shi shii tuu nokutya, Ramot shomuGilead oshetu? Ndele fye ohatu kala omutumba ndele hatu mwena, ndele itatu shi kufa mo momake ohamba yaAram?” 4 Opo nee ye ta ti kuJosafat: “To uya tuu pamwe naame, tu homone Ramot shomuGilead?” Ndele Josafat ta nyamukula ohamba yaIsrael: “Aame ngaashi ove, ovanhu vange ngaashi ovanhu voye, eenghambe dange ngaashi eenghambe doye.” 5 Ndele Josafat okwa lombwela vali ohamba yaIsrael: “Pula tete Omwene, ota ti shike?” 6 Opo nee ohamba yaIsrael ya ifana ovaxunganeki ve fike pomafele ane, ndele tai va pula: “Nandi ka homone tuu Ramot shomuGilead ile nandi shi efe?” Ndele venya va nyamukula: “Inda, u ke shi homone, osheshi Kalunga ote ke ku pa efindano.” 7 Ndelenee Josafat ta ti: “Kape na vali omuxunganeki umwe e tu pulile kOmwene?” 8 Ahab okwa nyamukula, ta ti: “Oku na vali umwe, Mikaia yaJimla, ndelenee ame ohandi mu tondo, osheshi ye ita xunganekele nge nande ouwa, ndelenee alushe owii.” Josafat okwa nyamukula: “Ino popya ngaho!” 9 Opo nee ohamba yaIsrael ya ifana elenga layo ndele tai ti: “Inda, u ka tale ko diva Mikaia yaJimla.”
10 Fimbo ohamba yaIsrael naJosafat, ohamba yaJuda, keshe imwe, ya kala omutumba kolukalwapangelo layo koshipale poshivelo shaSamaria, ndele da li da djala oikutu youhamba, novaxunganeki aveshe tava xunganeke moipafi yado, 11 Sedekia yaKenaana okwe li ningila eembinga doshivela ndele ta ti: “Omwene ta ti ngaha: ‘Naadi ove to ka twa Ovaarami fiyo we va mana po.’ ” 12 Novaxunganeki aveshe osho va xunganeka ndele tava ti: “Fikama, u homone Ramot shomuGilead, ndele to ka mona elao, nOmwene ote ke shi yandja momake ohamba.” 13 Opo nee omutumwa ou a ya a ka tale Mikaia, okwe mu lombwela: “Tala ovaxunganeki aveshe va xunganekela ohamba ouwa. Ondjovo yoye yo nai kale ngaashi eendjovo davo, u xunganeke oinima iwa.” 14 Ndelenee Mikaia ta ti: “Oshili, ngaashi Omwene e nomwenyo, oshili, osho Omwene te shi lombwele nge, osho handi ka popya.”
15 Eshi e uya kohamba, ohamba tai ti kuye: “Mikaia, fye naJosafat, natu ka homone tuu Ramot shomuGilead ile ahowe?” Ndele ye ota nyamukula: “Heeno, homoneni, osheshi oshili tamu ka findana; Omwene ote mu pe efindano.” 16 Nohamba Ahab tai ti kuye: “Nge to popi naame medina lOmwene, popya oshili. Olungapi ndi na oku ku lombwela?” 17 Opo nee a nyamukula: “Ame nda mona Ovaisraeli aveshe va halakanifwa keemhunda ngaashi eedi dihe namufita. NOmwene okwa tya: ‘Vo vehe na vali omuwiliki, nava shune nombili komaumbo avo.’ ” 18 Opo Ahab okwa tya kuJosafat: “Inandi ku lombwela kutya, winya iha xunganekele nge ouwa, alushe owii ashike?” 19 Mikaia ta ti vali: “Pwilikina ondjovo yOmwene: Ame nda mona Omwene e li omutumba kolukalwapangelo laye meulu, novaengeli aveshe va kala ofika puye. 20 NOmwene okwa pula: ‘Olyelye ta ka weweleka Ahab, opo a ka homone ye a ka file muRamot?’ Ndele ovaengeli ova nyamukula shi lili nashi lili. 21 Opo nee omhepo ye uya pOmwene, ndele ya tya: ‘Ame ohandi ka weweleka Ahab.’ 22 NOmwene okwa pula: ‘Ngahelipi?’ Ndele omhepo oye mu lombwela: ‘Ame ohandi ka ya ndi ninge omhepo yoipupulu momakanya ovaxunganeki vaye aveshe.’ Ndele Omwene okwe mu lombwela: ‘Inda u ke mu weweleke, osheshi oto ka findana.’ ” 23 Ndele Mikaia okwe mu lombwela, ta ti: “Eshi sha ningwa osheshi. Omwene okwa ninga ovaxunganeki voye ve ku fufye, ashike Ye mwene okwa tokola e ku tumine omupya.” 24 Opo nee Sedekia a yambuka nokwa denga Mikaia enghava moshipala, nde ta ti: “Onaini hano Omhepo yOmwene ya dja mo mwaame i uye i popye mwoove?” 25 Ndele Mikaia okwa nyamukula: “Tala, ove oto ke shi mona shito mefiku to ka hondama meendjuwo kofindo.” 26 Ndelenee ohamba Ahab ya lombwele elenga: “Kwateni Mikaia, mu mu twale kuAmon, ngoloneya woshilando, nokuJoas, omona wohamba. 27 Ndele u noku va lombwela ve mu tule modolongo, vo ve mu pe omungome nomeva ongaho, fiyo ame handi aluka inandi mona oshiponga.” 28 Mikaia okwa nyamukula: “Ngeenge to aluka ino mona oshiponga, otashi ti Omwene ina popya mwaame.” Nokwa tya vali: “Keshe umwe na ude eshi nda popya!”
Efyo laAhab
29 Opo nee ohamba yaIsrael naJosafat, ohamba yaJuda, da ya kuRamot shomuGilead. 30 Nohamba yaIsrael ya lombwela Josafat: “Ame ohandi djalulula, ndi lidimbike ndele handi ka ya kolwoodi. Ove kala po wa djala oshikutu shoye shouhamba.” Ohamba yaIsrael ya djalulula ndele tai i kolwoodi. 31 Nohamba yaAram ya li ya lombwela ovakulunhu omilongo nhatu navavali vomatemba oita ndele tai ti: “Inamu lwifa vamwe ve lili, ngeenge elenga ile omufyoona, lwifeni ohamba yaIsrael aike.” 32 Novakulunhu vomatemba oita eshi va mona Josafat, ova diladila: “Oye ohamba yaIsrael, ndele va hovela oku mu lwifa.” Opo nee Josafat okwa kuwa. 33 Ovakulunhu vomatemba oita eshi va mona nokutya, ke fi ohamba yaIsrael, ova dja po puye. 34 Ndelenee omulumenhu umwe ou a li a shila outa waye nokwa umba ko ongaho, okwa yasha ohamba yaIsrael pokati komwiya noshivela shoponhulo. Opo nee yo ya lombwela omushingi wetemba laye: “Alula etemba, u kufe nge molwoodi, osheshi nda yashwa.” 35 Ndele efiku olo olwoodi la ninga linene, onghee hano ohamba ya kala ofika metemba layo loita nokutaalela Ovaarami. Onguloshi oyo oya fya. Nohonde yomoshiveta ya xungukila metemba. 36 Ndele etango eshi la ningina momatemba aeshe ovakwaita mwa udika eingido: “Omulumenhu keshe na ye koshilongo shaye!” 37 Osho ngaha ohamba ya fya, ndele ya twalwa kuSamaria. Nohamba ya pakwa muSamaria. 38 Ndele eshi va kosha etemba petale laSamaria, eembwa da lafa ohonde yayo, fimbo eembwada tadi likosho muyo, paendjovo odo Omwene e di popya.
39 Noinima imwe tai hepaulula Ahab naashishe e shi ninga nongulu oyo yeembinga deendjaba e i tunga, inai shangelwa mbela membo lomafimbo eehamba daIsrael? 40 Ndele Ahab okwa ka nangala pooxe, nomona waye Ahasia okwa ninga ohamba ponhele yaye.
Josafat ohamba yaJuda naAhasia ohamba yaIsrael
41 Ndele Josafat yaAsa okwa ninga ohamba yaJuda momudo omutine waAhab, ohamba yaIsrael. 42 Ndele Josafat okwa pangela Juda. Omido daye da li omilongo nhatu nanhano eshi a ninga ohamba, nokwa pangela omido omilongo mbali nanhano muJerusalem. Nedina laina la li Asuba yaSilhi. 43 Nokwa enda mwaaishe nondjila yaxe Asa, ina yapuka mo nande muyo, nokwa ninga osho sha yuka momesho Omwene. Ashike oikulundu yeealtari inai ngumauna po. Ovanhu va yamba natango koikulundu nokutwimina ko. 44 Ndele Josafat okwa ninga ombili nohamba yaIsrael. 45 Noinima imwe tai hepaulula Josafat noilonga yaye yeenghono e i ninga, nhumbi a kala moita, inai shangelwa mbela membo lefimbo leehamba daJuda? 46 Nokwa mana po moshilongo oshixupe shovalumwanhufu va li va fiwa mo pomafiku axe Asa.
47 Pefimbo linya inamu kala ohamba muEdom. Omuponhele okwa li omupangeli. 48 Josafat okwe lihongifila eeskepa daTarsis di ye kuOfir okukonga ko oshingoldo. Ndelenee inadi ya ko, osheshi eeskepa da tekela puEsion-Geber. 49 Opo nee Ahasia yaAhab ta ti kuJosafat: “Ovapiya vange nava ende pamwe novapiya vaye meeskepa,” ndelenee Josafat ina hala. 50 Ndele Josafat okwa ka nangala pooxe nokwa pakwa pooxe moshilando shaxe David. Nomona waye Jehoram okwa ninga ohamba ponhele yaye.
51 Ahasia yaAhab okwa ninga ohamba yaIsrael muSamaria momudo omutimulongo nomutiheyali waJosafat, ohamba yaJuda, nokwa pangela Israel omido mbali. 52 Ndele ye okwa ninga osho inashi yuka momesho Omwene, ye okwa enda nondjila yaxe nondjila yaina nondjila yaJerobeam yaNebat, ou a hongaula Ovaisraeli okunyona. 53 Nokwa longela Baal ndele te linyongamene kusho nokwa handukifa Omwene, Kalunga kaIsrael, ngaashi xe a ningile.
Kēbo-aob Mikajab ge Axaba ra ǃkhâikhom
(2 Kroniks 18:2-27)
1 ǃNona kurigu ǁaeba i ge toro-e Siriab tsî Israeli tsîkha ǁaegu ge hâ tama hâ i, 2 xawe ǃnonaǁî kurib ǃnâb ge Judab gao-aob Josafata, Israeli gao-aob Axab ǁga ge ǃgû.
3 Gao-aob Axab ge ǁîb di ǂamkhoega ǃoa ge mî: “Sago ge Gileadi ǃnâ ǂnôa ǃās Ramots a sada di ǃkhaisa ǃgâise a ǂan, xawe da ge ǁîsa Siriab gao-aoba xu hō-oas ǃaroma xū-i xare-e dī tama hâ.” 4 Tsîb ge Axaba Josafata ge dî: “ǃGûts nî tita ǀkha, Ramots ǃoagu sī nî ǃkhamse?”
Ob ge Josafata ge ǃeream: “Tita ge sats ǀkha a ǀgui, ti toroǃkhamaogu ge a sa tsî ti hāgu ge a sa, 5 xawe aibe ǃKhūb ai dî re.”
6 Ob ge gao-aob Axaba kēbo-aogu, ǁaubexa hakakaidisiga ǂgaiǀhao tsî ǁîga ge dî: “ǃKham ta sī nî Ramots ǃoagu tamas ka io ta nî ǀû?”
O gu ge ǁîga “ǃKham sī, ǃKhūb ǁîs ǂama dansa nî mā tsi xuige” ti ge ǃeream.
7 Xaweb ge Josafata “ǀNî kēbo-ao-i, ǁî-i ǃnâ-u khom ǃKhūba nî dî-e nēpa a ǀkhai?” ti ge dî.
8 Ob ge Axaba ge ǃeream: “ǀGuib ge noxopa hâ, Imlab ôab Mikajaba, xawe ta ge tita ǁîba ǁkhan hâ, tita xab ǀgui ǃgâi xū-i tsîna kēbo tama tsî tsū xūn ǀguina ra kēbo xui-ao.”
Josafati ge “Tā ǁnāti mî” ti ge ǃeream.
9 Ob ge Axaba gao-ommi di ǂamkhoeba ǂgai tsî ge mîmā, îb Mikajaba ǃhaese sī ū.
10 Gao-aob Axab tsî gao-aob Josafati tsîkha ge gao-aosi sarana ana hâse, dāǃnâǃkhais tawa, Samarias dao-ams ais ai tronra âkha ai ge ǂnôa i, tsî gu ge kēbo-aogu hoaga ǁîkha ais ai gere kēbo. 11 ǁÎgu di ǀguib Sedekiab, Kenaanab ôab ge ǂnūǀuri ǁnâkha dībasen tsî ge mî: “Nētib ge ǃKhūba ra mî: ‘Nēkha ǀkhats ge Siriaǁîn ǃoagu ǃkham tsî ǁîna hoaragase nî hîkākā.’ ” 12 Nau kēbo-aogu hoagu ge ǁnās ǁkhāsa ge mî: “Ramots Gileadi ǃnâ ǂnôas ǃoagu sī ǃkham dants nî xuige. ǃKhūb ge dansa nî mā tsi.”
13 Mikajaba ge ǂgaiǃgû sîsabeb ge ǁîb ǃoa ge mî: “Nau kēbo-aogu hoagu ge gao-aob ǃgâiba ǃoa go kēbo, xuige sats tsîna ǁnāti dī, î gao-aob ǃgâib ǃoa ǃhoa re.”
14 Xaweb ge Mikajaba “ǃKhūb a ûitsama ǃkhais ao ta ge ǃKhūb ga mîba te khami nî mî” ti ge ǃeream.
15 Tsî Mikajab ge hā, ob ge gao-aoba ǁîb ǃoa ge mî: “Mikajatse, ǃkham ge sī nî Ramots ǃoagu tamas ka io ǀû ge nî?”
“ǃKham sī, dan go nî xuige. ǃKhūb ge dansa nî mā go” tib ge Mikajaba ge ǃeream.
16 Xaweb ge gao-aoba ge mî: “Mâtikō ǃnāde ta kha nî mîba tsi, tita ǀkhats ga ǃKhūb ǀons ǃnâ ǃhoa, ots amab ǀguiba nî mîba te ǃkhaisa?”
17 Ob ge Mikajaba ge mî: “Tita ge Israeli di toroǃkhamaoga, ǃûi-ao-e ūhâ tama gūn khami gu ǃhomgu ai ǀgaruǀgaruhe hâse ge mû. Tsîb ge ǃKhūba ge mî: ‘ǁÎgu ge ǂgaeǂgui-ao-e ūhâ tama hâ, xuige ab mâb hoaba ǂkhîb ǃnâ oms âb ǁga oa.’ ”
18 Ob ge gao-aob Axaba Josafata ǃoa ge mî: “Mîba tsi tama ta hâ ǁîb tita xa ǃgâi xū-i tsîna kēbo tama tsî tsū xūn ǀguina ra kēbo ǃkhaisa.”
19 ǃAruǀîb ge Mikajaba ge mî: “ǃGâ nēsi tare-eb ǃKhūba ra mîsa. Tita ge ǃKhūba trons âb aib ǂnôase ge mû tsî ǀhomǃgāgu ge ǁîb di hoa ǀkhākha ai ge mâ i. 20 Tsîb ge ǃKhūba ge dî: ‘Tari-e Axaba nî ǃhoaǁnâdana, îb Ramots ǃoa ǃgû tsî ǁnāpa sī ǃgamhe?’ O gu ge ǀhomǃgāga nēba nēti tsî nauba nauti ge mî. 21 Ob ge ǀgui gagaba aisǀkhāb ǁga ǂoaxa tsî ǃKhūb ais ai hā mâ tsî ge mî: ‘Tita ge ǁîba nî ǃhoaǁnâdana’ 22 ‘Mâ ǀgaub ai?’ tib ge ǃKhūba a dî, ob ge gagaba ge mî: ‘Tita ge Axab kēbo-aogu hoaga sī ǂhumiba nî ǃhoa kai.’ Ob ge ǃKhūba ge mî: ‘ǃGû, î sī gāxaǃnâ bi ǁnāsats nî hōbē xuige.’ ”
23 ǃAruǀîb ge Mikajaba ge mî: “ǃKhūb ge ge dī nē kēbo-aogu sagu nî ǂhumiba tsisa, xaweb ge ǃKhūba tsūǀkhāba sats ai nî hā kai.”
24 Ob ge Sedekiaba ǀgūse sī tsî Mikajaba ais ǃnâ ǁapu tsî ge dî: “Mâ ǁaeba xub ǃKhūb di gagaba tita xu ǂoa tsî sats ǀkha ra ǃhoa?”
25 Ob ge Mikajaba “ǁNāsats ge ǂganaga hâ ǃnā-oms ǃnâts ga gaugausents nîse ǂgâ, o nî mû” ti ge ǃeream.
26 Gao-aob ge ǁîb ǂamkhoegu di ǀguiba ge mîmā: “Mikajaba ǃkhō, î ǁîba ǃās ǂgaeǂgui-aob Amonni tsî gaoǀgôab Joasi tsîkha ǁga ǃgû-ū, 27 î ǁîkha mîba, î kha ǃkhō-oms ǃnâ ǂgā tsî pere-i tsî ǁgam-i tsîn ǀguina mā bi, tita ǂuruse nî oahās kōse.”
28 Ob ge Mikajaba ge mî: “ǂUrusets nî oahās karao, ob ge ǃKhūba tita ǃnâ-u go ǃhoa tama hâ i.” Tsîb ge ǃaruǀî “Sago hoago nēsa ǁnâu re” ti ge mî.
Gao-aob Axab di ǁōb
(2 Kroniks 18:28-34)
29 ǁNās khaoǃgâ kha ge Israeli gao-aob Axab tsî Judab gao-aob Josafati tsîkha Gileadi ǃnâ ǂnôa ǃās Ramots ǁga ge ǃgû, ǁîsa kha sī nî ǁnāǂamga. 30 Ob ge Axaba Josafata ǃoa “Toroǃkhams ǀkha khom nî tsoatsoas aiǃâ ta ge tita mûǃāhe ta tidese nî ǀkharaǀkharasen, xawe satsa sa gaosaraba ana” ti ge mî. ǁNātib ge Israeli gao-aoba ǀkharaǀkharasen hâse ǃkhams ǃnâ ge ǂgâ.
31 Siriab di gao-aob ge ǃnonadisi ǃkhōdana-aogu ǁîb torokunidi diga ge mîmā, î gu tā ǀnî khoe-i xare-i ǃoagu ǃkham, î gu Israeli gao-aob ǀguiba ǁnāǂam. 32 O gu ge ǁîga gao-aob Josafata gu ge mûo Israeli gao-aob ti ǂâi tsî ǁîba gere ǁnāǂam ǂgao. Xawe Josafati ge ǃau, 33 o gu ge ǁîb Israeli gao-ao tama ǃkhaisa ge ǂan tsî ǁîba sauruǃgonsa ge ǀû. 34 Xaweb ge ǀguib ǁîgu diba ǂā-eb ge ǁkhâuo, Israeli gao-aoba ǁkhaiǁkhausarab a ǂâǁaresa ǃkhaib ǃnâ-u ge ǁkhâuhō. Ob ge ǁîba torokuniǃnari-aob âb ǃoa “Tsuihe ta go xuige dabasen, î ǃkhamsa xu ūǂui te” ti ge mî.
35 Toroǃkhams ge kaise ge ǀgai tsîb ge gao-aoba Siriaǁîgu ǃoa-ai torokunis âb ǀkha ge mâǀgara. ǀHapis âba xu ra ǂoaxa ǀaob ge torokunis ǃnâ gere dâu tsîb ge ǃuia ge ǁō. 36 Tsî sores ǂgâb aiǃâ i ge mîmā-e Israeli toroǂnubis ǃnâ ge ǂgaiǂuihe: “Ab mâ khoeb hoaba ǁîb di ǃhūb tsî ǃās ǁga oa.”
37 ǁNātib ge gao-aoba ge ǁō tsîs ge ǁîb sorosa Samarias tawa sī-ūhe tsî ǁnāpa ge ǁkhōhe. 38 ǁÎb di torokunis ge Samarias di ǀaus tawa a ǁāǃnâhe, on ge arina ǁîb ǀaoba gere tsā tsî di ge ǀai-aodi tsîna ǁnāpa gere ǁāsen. Nēs ge ǃKhūb ge ǀnai mî hâ i khami ge ī.
39 Nau ǃnaeǃkhaidi Axab didi, dīb ge xūn hoan, ǁîb ommi ǂkhoaǁgûgu ǀkha ge anisa ib tsî ǃādi hîab ge kurudi tsîn ge ǃNaeǃkhaidi ǂKhanis Israeli Gao-aogu dis ǃnâ a xoamâisa. 40 Axab ǁōb khaoǃgâb ge ǁîb ôab Ahasiaba ǁîb soas ǃnâ ge gao-ao kai.
Judab gao-aob Josafati
(2 Kroniks 20:31—21:1)
41 Hakaǁî kurib Israeli gao-aob Axab ǂgaeǂguis dib ǃnâb ge Asab ôab Josafata ge Judab gao-ao kai. 42 Josafati ge ǃnonadisikoroǀa kurixab a hîa ge gao-ao kai tsî ǀgamdisikoroǀa kuriga Jerusalems ǃnâ gere ǂgaeǂgui. ǁÎb îs ge Asubas, Silhib ôasa. 43 ǁÎb ge ǁîb îb Asab ǁkhāb khami ǃKhūb mûǁae ǂhanuna gere dī, xawe di ge ǀgapigu ai hâ ǀgoreǀîǃkhaide ge hîkākāhe tama hâ i tsîn ge khoena noxopa ǁnāpa gere ǁguiba. 44 Tsî Josafati ge Israeli gao-aob ǀkha ǂkhîba ge dī.
45 Josafati ge dī xūn, ǁîb di ǁkhoaǂgaoxa dīgu tsî torogu hîab ge ǃkhamgu tsîn hoan ge ǃNaeǃkhaidi ǂKhanis Judab Gao-aogu dis ǃnâ a xoamâisa. 46 ǁÎb ge ǁîb îb Asab ǂgaeǂguis ǁaeba xu ge ǃgau hâ i ǀai-aogu hoaga ǃhūba xu ge ǃhaeǂui.
47 Edomǃhūb ge gao-ao-e ge ūhâ tama hâ i tsîb ge ǃnaka ǂnôa gao-aoba ǃhūba gere ǂgaeǂgui.
48 Josafati ge ǃhuniǀurib ǃaroma Ofiri ǁga nî ī doe-omde ge kuru, xawe di ge Esiongebers ǃnâ di ge ǂkhôahe xui-ao ǃnariǂoa tama ge i. 49 Ob ge Axab ôab Ahasiaba Josafati ǃoa “A gu ti khoega sagu ǀkha ǀguipa doe-omdi ǀkha ǃnariǂoa re” ti ge mî, xaweb ge Josafata ǂgao tama ge i.
50 Josafati ge ǁō tsî ǁîb aboxagu di ǀhobas ǃnâ Davidi ǃĀs ǃnâ ge ǁkhōhe tsîb ge ǁîb ôab Joramma ǁîb soas ǃnâ ge gao-ao kai.
Israeli gao-aob Ahasiab
51 Disihûǀaǁî kurib Judab gao-aob Josafati ǂgaeǂguis dib ǃnâb ge Axab ôab Ahasiaba ge Israeli gao-ao kai tsîb ge ǀgam kurikha Israela ge gaoǂam. 52 ǁÎb ge ǁîb îb Axab tsî ǁîb îs Isabels tsîra tsî gao-aob Jerobeammi Israelǁîna ge ǁore kaib ǁkhāb khami ǃKhūb mûǁae ǂhanu tamana ge dī. 53 ǁÎb ge Baala ǃoaba tsî ǀgoreǀî tsî ǁîb îb ǁkhāb khami ǃKhūb Israeli di Eloba ge ǁaiǁai.