Oruroto rwa Nebukadnesar
1 Mombura oitjavari Nebukadnesar tjari ombara, wa rotere oruroto. Oruroto ndwi aa ru mu kurungisa tjinene nga tjaa ha sora okurara; 2 neye otja rakizire kutja ozombuke, ozondjai, ozombetere nozonganga kutja ve ye okumumangururira oruroto rwe. Owo tji ve ya okukurama komurungu we, 3 arire tja tja nai ku wo: “Ami me kurungisiwa i oruroto ndu mba rotere. Me vanga okutjiwa kutja maru hee tjike.”
4 Owo va zira ombara mOtjiaramea ave tja: “Muhona ombara nga hupe orure! Tu raera oruroto rwoye, neṱe matu ku handjaurire.”
5 Ombara ya tja ku wo: “Ami mba tye kutja eṋe mu ndji raere oruroto rwandje nu tjazumba mu ndji tjivise kutja maru hee tjike. Tji mu hi nokusora, me tjiti kutja mu kewe movindimbu pekepeke, nokutja ozondjuwo zeṋu ze rire ovitambatundu. 6 Nungwari tji mamu sora okundjiraera oruroto nomaheero warwo, ami me mu pe ondjambi yoviyandjewa noyondangu onene. Nambano ndji raereye kutja oruroto rwa ri orwatjike nu maru hee tjike.”
7 Owo va zira ombara rukwao ave tja: “Andakuzu omuhona ombara me tu serekarerere indwi oruroto, eṱe matu ru handjaura.”
8 Komambo nga ombara ya zira ai tja: “Pe ri otja punga ambe ripura! Eṋe mamu vanga okumwina po oruveze komurungu, tjinga amamu tjiwa kutja ami mba tye 9 okumuvera amuhe pamwe tji mu hi nokundjiraera oruroto. Mwa zuvasana kutja mamu kara pokundjikorera ovizeze, tjinga amamu undju kutja mokati kotuveze mape ya omarundurukiro. Ndji raereye kutja oruroto rwa ri orwatjike, ami otji me tjiwa kutja eṋe wina mamu sora okundjiraera omaheero warwo.”
10 Ovayandjandunge va zira ave tja: “Kape nomundu kombanda yehi ngu ma sora okukuraera, muhona ombara, imbi mbi movanga okutjiwa. Kape nombara nangarire indji onene nonauvara tjinene ndja vangere otjiṋa otja ihi kozombuke na kozondjai na kozonganga zayo. 11 Ove, muhona ombara, otjiṋa tji mo ningire otjo otjizeu tjinene nai nga tji pe hi nomundu ngu ma sora okukumangururira tjo, posi yoomukuru vovisenginina, nungwari owo kave tura mokati kovandu.”
12 Komambo nga ombara otji ya ṱomazenge tjinene, nu ai rakiza kutja ovayandjandunge avehe vombara mObabilon ve ṱe. 13 Omarakiza otji ya tjivisiwa kutja owo avehe ve ṱe puna Daniel nomapanga we wina.
Ndjambi ma raisire Daniel kutja oruroto maru hee tjike
14 Daniel wa ya ku Arjok, omuhongore wovatjevere vombara; Arjok ongwa rakizirwe kutja a zepe ozonongo za Babilon. Daniel wa hungira nounongo nozondunge, 15 notja pura Arjok a tja: “Okutjavi ombara tji ya tjivisa omarakiza omakukutu nai?” Arjok otja serekarerera Daniel avihe mbya tjitwa.
16 Daniel wa ya tjimanga kombara ne keiningira kutja i mu pe oruveze ndwa yenene kutja a sore okuiraera omaheero woruroto. 17 Tjazumba Daniel wa yaruka konganda na kaserekarerera omapanga we ooHananja na Misael na Asarja oviṋa avihe mbya tjitwa. 18 Eye we ve raera kutja ve kumbe ku Ndjambi weyuru e ve ṱire otjari, nokumuningira kutja e ve handjaurire otjiundikwa tjoruroto kokutja owo avehe ave ha ṱu puna ovayandjandunge ovakwao mObabilon. 19 Mouṱuku tjingewo mbo otjiundikwa tjoruroto otji tja raisiwa ku Daniel motjirimunikise; neye arire tja tanga Ndjambi weyuru a tja:
20 “Ndjambi eye onongo nomunauvara!
Eye nga tangwe aruhe nga aruhe.
21 Eye u rundurura otuveze mombura
eye u zika nokuisa po ozombara;
eye ongu yandja ounongo nondjiviro.
22 Eye u vandurura oviṋa ovikoto nu oviundikwa;
eye u tjiwa imbi mbya horekwa monḓorera,
neye omuini wa kondorokwa i ondjerera.
23 Ami me ku tanga nu me ku yozike,
Ndjambi wootate mukururume.
Ove we ndji pe ounongo nomasa;
Ove wa yakura ongumbiro yandje
nu we tu raisire imbi mbi matu sokutjivisa kombara.”
Daniel ma raere oruroto kombara nu me ru handjaura
24 Daniel otja ya ku Arjok ngwa rakizirwe i ombara kutja a zepe ovayandjandunge vayo. Eye wa katja nai ku Arjok: “O zepa ovayandjandunge vombara. Ndji twara kombara, nami me keiraera kutja oruroto rwayo maru hee tjike.”
25 Kamanga Arjok wa twara Daniel komurungu wombara Nebukadnesar ne kemu raera nai: “Ami mba muna Omujuda umwe omuhuurwa, eye ma sora okukumangururira oruroto rwoye, muhona ombara.”
26 Ombara ya tja nai ku Daniel, wina ngwa rukirwe Beltsasar: “Ove, tjiri, mo sora okundjiraera oruroto ndu mba rotere nokutja maru hee tjike?”
27 Daniel wa zira a tja: “Muhona ombara, kape nonganga poo ondjai poo ombuke poo omutjiwe wozonyose ngu ma yenene okukuraera oruroto rwoye. 28 Nungwari mu na Ndjambi meyuru ngu vandurura oviundikwa. Eye me ku tjivisa, muhona ombara, imbi mbi mavi tjitwa moruveze ndu maru ya. Nambano ami me ku raere oruroto, ihi otjirimunikise tji wa ri na tjo ngunda awa rara.
29 “Ove, muhona ombara, ngunda awa rara wa ri amo roto oruveze ndu maru ya; nu Ndjambi ngu vandurura oviundikwa wa ri ame ku raisire imbi mbi mavi tjitwa. 30 Nambano otjiundikwa hi tja vandururwa ku ami, kamena rokutja owami onongo pu avehe, nungwari eye wa tjitira kutja ove, muhona ombara, u sore okurihonga omaheero woruroto rwoye, nu wina u sore okuzuva nawa omeripuriro nge ya move.
31 “Muhona ombara, motjirimunikise tjoye ove wa muna otjiserekarera tjomundu otjinene tji tja kurama momurungu woye; otjo aatji yere nokukeṋakeṋa nu tja ri otjitirise okutjimuna. 32 Otjiuru tjatjo tja ungurwa pongoldo oheze; otjari nomaoko watjo vya ungurwa posilveri; omavango nopehuri patjo vya ungurwa pongoporo; 33 omarama watjo ya ungurwa potjitenda, nozombaze zatjo za ungurwa ohinga potjitenda nohinga pomunoko. 34 Ove ngunda amo tara ku tjo otji pa rauka ewe enene okuza ketjo ape hi nomundu ngwa ṱunu ku ro, ari vete ozombaze zotjitenda nozomunoko zotjiserekarera tjomundu hi nari ze ṱukuṱura. 35 Kamanga otjitenda nomunoko nongoporo nosilveri nongoldo otji vya ṱukuṱuka avi rire oruuma rwopotjitondero moruteṋi. Ombepo ye vi hinga avihe nga tji pe ha serwe okaṋa oparukaze. Nungwari indi ewe ra rira ondundu ndja vandeka ehi arihe.
36 “Indwi ondwa ri oruroto. Nambano, muhona ombara, ami me ku raere kutja orwo maru hee tjike. 37 Muhona ombara, oove omunauvara pozombara azehe; Ndjambi weyuru we ku zika u rire ombara, nu we ku pa ouvara nomasa nondjozikiro. 38 Eye we ku ziki okurira omunane wovature avehe mouye, nomunane wovipuka nozonḓera azehe wina. Oove ngu u ri otjiuru tjongoldo. 39 Kombunda yoye mape ya ouhona warwe, nowo kau nokurira ounene tjimuna imbwi owoye; nu kombunda youhona mbwi mape kara ouhona outjatatu mbu mau rire ouhona wongoporo nu mbu mau honaparere ehi arihe. 40 Tjazumba mape ya ouhona outjaine mbu mau rire oukukutu tjimuna otjitenda tji tji teya nokuṱukuṱura oviṋa avihe. Notja otjitenda punga atji nyanyaura oviṋa avihe, ouhona mbwi opunga amau nyanyaura nokuṱukuṱura omauhona aehe, nga ri po komurungu wawo. 41 Ove wina wa muna kutja ozombaze nominwe vyazo vya ri ohinga yotjitenda nohinga yomunoko. Ihi matji hee kutja owo mau rire ouhona mbu mau haṋika. Owo mau rire oukukutu tjimuna otjitenda, mu wo tjinga amwa ri otjitenda tji tja rungwa nomunoko. 42 Ominwe mbya ri ohinga yotjitenda nohinga yomunoko mavi hee kutja orukondwa rumwe rwouhona maru rire orunamasa norukwao aru rire orungundi. 43 Ove wina wa muna kutja otjitenda tja rungwa nomunoko. Ihi matji hee kutja ovanane vouhona mbo mave kondjo okuwanisa omaṱunḓu wawo mokukupasana nungwari owo kamaave sora okuwanisa omaṱunḓu wawo tjimuna otjitenda tji tji hi nokusora okurungwa nomunoko. 44 Moruveze ndwi ovanane mbo ngunda amave honapara, Ndjambi weyuru ma ziki ouhona mbu hi na indu maau yanda ko. Owo kamaau haverwa ko, nungwari mau nyono omauhona aehe ngo, nu tjazumba owo au karerere nga aruhe. 45 Ove wa muna indi ewe tji ra wire okuza ketjo ngunda ape hi nomundu ngwa ṱuna ku ro, na indu tji ra veta otjiserekarera tjomundu tji tja ungurwa potjitenda nongoporo nomunoko nosilveri nongoldo. Ndjambi omunene me ku tjivisa, muhona ombara, imbi mbi mavi katjitwa moruveze ndu maru ya. Ami mbe ku raere nawanawa imbi mbi wa roto, nu mbe ku handjaurire ouatjiri womaheero woruroto.”
Ombara mai sutu Daniel ondjambi
46 Ombara Nebukadnesar otja wa onḓurumika mondjozikiro na rakiza kutja Daniel a eterwe ombunguhiro yovikurya noyovyomoro omuwa. 47 Ombara ya tja nai ku Daniel: “Ndjambi woye eye omunene tjinene poomukuru avehe, nu oMuhona kombanda yozombara azehe, neye u vandurura oviundikwa. Ami me tjiwa otjiṋa hi ove tjinga awa sora okuvandurura otjiundikwa hi.” 48 Ombara opu ya yerera Daniel a rire omuyozikwa wayo; oyo ye mu pa oviyandjewa oviwa ovingi, ai mu ziki okurira omutjevere worukondwa aruhe rwotjihuro Babilon nai mu ziki kutja a rire otjiuru tjovayandjandunge avehe vombara. 49 Otja komaningiriro wa Daniel ombara ya zika Sadrak na Mesak na Abed-Nego kutja ve rire ovatjevere voviungura avihe vyorukondwa rwotjihuro Babilon; nungwari Daniel omuini wa kara pondjuwo youhona.
Daniel ta fatululile Nebukadnesar ondjodi yaye
1 Ndele momudo omutivali wepangelo laye Nebukadnesar okwa twa eendjodi, opo omhepo yaye ya tukuluka, neemhofi daye ode mu londoka. 2 Opo nee ohamba ya lombwela ovanongo, eendudu, eemhule nOvakaldea va ifanwe va fatulule ondjodi yohamba ei ya twa, opo vo ve uya tava kala ofika koshipala shohamba. 3 Ohamba oya tya kuvo: “Ame onda twa ondjodi, nomhepo yange kai netulumuko fimbo inandi shiiva ondjodi ei.” 4 Opo Ovakaldea va popya nohamba mOshiaramea: “Ohamba nai kale alushe i nomwenyo! Hepaululila ovapiya voye ondjodi, ndele fye ohatu ke ku hololela efatululo layo.” 5 Ohamba oya nyamukula Ovakaldea ndele tai ti: “Eendjovo dange edi dihe shii okulundululwa: ngeenge inamu tomonena nge ondjodi ei nefatululo layo, ohandi ke mu tetaula oinhimbu nomaumbo eni otaa ka ninga oyuumbo. 6 Ndele ngeenge tamu hepaulile nge ondjodi yoovene eshi tai ti, ohandi ke mu pa eeshali nomilongelo netumbaleko linene. Hano tomoneneni nge ondjodi yoovene eshi tai ti.” 7 Ovo aveshe va nyamukula lutivali, tava ti: “Ohamba nai hepaululile ovapiya vayo ondjodi yayo, opo nee ohatu ke mu tomonena.” 8 Opo ohamba ya nyamukula tai ti: “Heeno, ondi shi shii shili, nye mwa hala mu mane po efimbo, osheshi omu shi wete nokutya, eendjovo dange kadi shii okulundululwa; 9 osheshi ngeenge nye itamu hololele nge ondjodi, tamu mono etokolo limwe alike. Osheshi mwe lianda ko mu fufye nokukotokela nge fiyo efimbo tali lunduluka. Hano hepaululileni nge ondjodi yoovene, opo nee handi ka shiiva nokutya, onye tamu dulu okushiiva okupa nge etomoneno layo.” 10 Ovakaldea ova nyamukula koshipala shohamba tava ti: “Kombada yedu kaku nomunhu ta dulu okushiiva oshinima eshi sha tongwa kohamba. Onghee hano kaku na nokuli ohamba inene i neenghono tai pula omukoneki nondudu ile Omukaldea oshinima shi li ngaha. 11 Heeno, oshinima eshi tashi pulwa kohamba oshidjuu, ndele kaku nomunhu ta dulu oku shi hololela ohamba, ngeno shapu oikalunga, okukala kwavo kaku li mokati kovanhu.” 12 Omolwaashi ohamba oya handuka nokuhandukilila, ndele oya yandja elombwelo nokutya, ovanongo aveshe vomuBabilon nava dipawe. 13 Hano ondaka eshi ya udika, kutya ovanongo otava ka dipawa, Daniel no vakwao yo ova kongwa va ka dipawe.
14 Opo nee Daniel okwa nyamukula enyamukulo la yuka noli neendunge kuAriok, omukulunhu wovanangeli vohamba, ou a fikama a ka dipae ovanongo vomuBabilon. 15 Ndele ye okwa nyamukula Ariok, elenga lohamba, ndele ta ti: Ohamba oya yandjela shike ondaka idjuu unene i fike opo? Opo Ariok okwe shi fatululila Daniel. 16 Opo nee Daniel a ya mouhamba, ndele ta ilikana ohamba i mu pe efimbo opo ye a shiive oku i tomonena ondjodi ei yayo. 17 Opo Daniel a ya keumbo laye, ndele ta hepaululile vakwao Hanania, Mishael naAsaria oshinima eshi, 18 opo va ilikane Kalunga komeulu e va file onghenda omolwoshinima eshi oshiholekwa, vo, Daniel navakwao vaha dipawe pamwe novanongo vomuBabilon. 19 Opo nee Daniel okwa hololelwa memoniko oufiku oshiholekwa eshi. Opo Daniel ta hambelele Kalunga komeulu. 20 Opo nee Daniel a popya ndele ta ti:
“Edina laKalunga nali hambelelwe alushe fiyo alushe,
osheshi ounongo neenghono odaye.
21 Oye ta lundulula omafimbo neetundi,
ndele Ye ota xutula eehamba noha nangeke eehamba,
ndele Oye ha yandje ounongo kovanongo
nomayele kovanamayele.
22 Oye ta holola oinyengandunge noinima ya holekwa.
Oye a shiiva eshi shi li momilaulu
nouyelele u li puye.
23 Oove Kalunga kootatekulu,
ame ohandi ku hambelele nohandi ku fimaneke,
osheshi Ove wa pa nge omayele neenghono
ndele paife wa shiivifila nge eshi twe shi ku indila,
osheshi oshinima shohamba owe shi tu hololela.”
24 Opo nee Daniel a ya kuAriok, ou a tulwa po kohamba a ka dipae ovanongo vomuBabilon. Oye okwa ya ko kuye ndele te mu lombwele ngaha: “Ino dipaa ovanongo vomuBabilon; twale nge koshipala shohamba, opo ndi ke i tomonene ondjodi yayo.” 25 Opo Ariok a twala divadiva Daniel kohamba, ndele e i lombwela ta ti: “Ame onda mona umwe womovapika vokuJuda, ou ta hololele ohamba efatululo.” 26 Ohamba oya nyamukula ndele tai lombwele Daniel ou a ifanwa Beltesasar: “Ove to dulu tuu okutomonena nge ondjodi ei nda twile, nefatululo layo?” 27 Daniel okwa nyamukula koshipala shohamba, ta ti: “Oshiholekwa eshi tashi pulwa kohamba sha nyenga ovanongo, eendudu, ovatei voipo novakoneki veenyofi oku shi fatululila ohamba. 28 Ndelenee ope na Kalunga komeulu, ou ha holola oiholekwa, ndele Oye a hololela ohamba Nebukadnesar eshi tashi ka ningwa pomafiku axuuninwa. Ondjodi yoye nomamoniko omomutwe woye momutala woye aa: 29 Ove, ohamba eshi wa li momutala woye owa diladila eshi tashi ka ningwa komesho; ndele oye tuu ou, e shii kuholola eshi sha holekwa, oye e ku hololela eshi tashi ka ningwa. 30 Ndele oshiholekwa eshi sha hololelwa nge hakeenghono dounongo ou wange, ndi u kwete ngeno, ndi dule ovanamwenyo aveshe, ndelenee osha hololwa opo efatululo li shiivifilwe ohamba, naave yo u koneke omadiladilo omomutima woye.
31 “Ove ohamba wa mona, tala, okwa li oshihongwafano shakula. Oshihongwafano eshi sha li shinene unene, noshinge shasho shiwa. Osha kala ofika koshipala shoye, nokutalwa kwasho oixuna yongaho. 32 Oshihongwafano osho shi na: omutwe washo woshingoldo shiwa. Onhulo yasho nomaoko asho oshisiliveli, edimo neenho dasho oshikushu. 33 Omaulu asho oshivela, eemhadi kombinga oshivela kombinga elova. 34 Fimbo we shi tala, emanya inali kumwa komake omunhu ola natuka ko, ndele olo la denga oshihongwafano keemhadi dasho doshivela nodelova, ndele tali shi nyanyaula. 35 Ndele mokafimbo tuu oko oivela nelova noshikushu, oshisiliveli noshingoldo osha nyanyaulwa, sha kala ngaashi olungu poshipale mokufu eli tali i omhepo, ndele inashi monika vali nande. Ndelenee emanya olo la denga oshihongwafano ola shituka omhunda inene, ndele oya mana ko edu alishe. 36 Ondjodi oyo tuu ei. Netomono layo hatu li tomonene ohamba paife. 37 Oove ohamba, ohamba yeehamba, Kalunga komeulu okwe ku pa ouhamba neenghono nepangelo nefimano, 38 ndele mounyuni aushe apa pe novanhu noifitukuti yomofuka needila dokeulu, Kalunga okwe i yandja meke loye, ndele e ku ninga omupangeli waaishe: Oove ou omutwe woshingoldo. 39 Ndele ove to ka shikulwa kouhamba umwe u dulike kwaau woye, ndele tau shikulwa kouhamba omutitatu woshikushu notau ka pangela edu alishe. 40 Ndele ouhamba omutine tau ka kala wa pama ngaashi oshivela; ngaashi naanaa oshivela hashi nyanyaula ndele tashi teyaula keshe tuu nongaashi oshivela hashi teyaula po ndele tashi ka nyanyaula yo notashi ka teyaula aishe. 41 Hano ngaashi wa mona eemhadi nominwe dasho kombinga elova nokombinga oivela, eshi tashi ti: tau ka kala ouhamba uhe nekwatafano ndelenee muwo tamu kala oupamene woshivela, ngaashi wa tala oshivela sha lumbakana nelova. 42 Ndele ominwe dokeemhadi kombinga oivela ndele kombinga elova, eshi tashi ti: ombinga imwe yoshilongo oya pama, ndelenee ikwao inai pama. 43 Eshi wa mona oshivela sha lumbakana nelova, otashi ti: tava ka lumbakana, ndele itava kwatafana, ngaashi oivela inai likwata nelova. 44 Ndelenee pomafiku eehamba dinya Kalunga ou komeulu ota ka dika ouhamba itau ka teka po fiyo alushe, nepangelo lao itali ka yandjwa koshiwana shimwe. Ndele wo otau ka nyanyaula notau ka teyaula omauhamba aeshe noku a xulifa po, ndelenee woovene tau ka kala fiyo alushe, 45 ngaashi wa mona emanya la natuka ko komhunda, inali kumwa nande komake omunhu, ndele la nyanyaula oshivela noshikushu nedu lelova noshisiliveli noshingoldo. Kalunga munene Oye okwa hololela ohamba, eshi tashi ka ningwa komesho. Ndele ondjodi ei oyoshili nefatululo layo oli shii kulineekelwa.”
46 Opo ohamba Nebukadnesar oye lifidimika koshipala shaDaniel ndele tai ti, ye na yambelwe eendjayambo noitwiminoyambo. 47 Ohamba oya nyamukula Daniel ndele tai ti: “Oshili, Kalunga keni Oye Kalunga koikalunga, ndele Oye Omwene weehamba nOmuhololi woiholekwa, onghee ove ino nyengwa okuholola oshiholekwa eshi.” 48 Opo ohamba oya lenga Daniel, ndele ye mu pa omilongelo dinene dihapu, ndele ye mu tula omupangeli wombinga imwe yoshilongo shaBabilon nomukulunhu a kula kombada yovanongo aveshe vomuBabilon. 49 Ndele paindilo laDaniel, ohamba oya tula Sadrak, Mesak naAbednego moulenga, va ninge ovakulunhu veenghundafana vombinga imwe yoshilongo shaBabilon. Ndelenee Daniel okwa kala mouhamba.