Ouvanḓe wa Jonatan
1 Eyuva rimwe Jonatan, omuzandu wa Saul, wa tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjo, tu yende kozondanda zovatjevere zOvafilisti.” Nungwari ku ihe ka tjivisire ko. 2 Saul wa tonene ondanda ye kehi yomundenya mbwa ri mOmigron popezu na Gibea; novarwe wovita mba ri pu ye va ri ovarumendu mangara omasere hamboumwe. 3 Momayuva ngo omurumendu ngwaa zara ombanda youpristeri wa ri Ahija, omuzandu wa Ahitub, erumbi ra Ikabod, omuzandu wa Pinhas, omuzandu wa Eli, ingwi omupristeri wa Muhona mOsilo. Imba ovarwe wovita wina kaave tjiwa kutja Jonatan wa ya.
4 Nu pombero Jonatan pa tuurungira okuyenda kozondanda zovatjevere zOvafilisti pa ri ozohungu mbari, imwe komunda auhe; imwe ya rukirwe Boses, nongwao Sene. 5 Ohungu imwe ya kuramene komukuma wokeyuva kokunene ouhunga na Mikmas, nongwao komukuma wokeyuva kokumuho ouhunga na Geba.
6 Jonatan otja tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjo, tu yende kozondanda zovatjevere mbo ovanavisenginina. Ngahino Muhona me tu vatere; orondu pu Muhona kape notjiṋa tji matji mu tjaere okutupa outoṋi, nangarire kutja oweṱe ovengi poo oweṱe ouṱiṱi.”
7 Ingwi omukarere omutjinde wovirwise vye arire tja tja nai: “Tjita otja pu movanga, ami mbi ri puna ove.”
8 Nu Jonatan wa tja: “Osemba uri! Matu i kovarumendu mbo, atu keriraisa ku wo. 9 Nowo tji va tja nai ku eṱe: ‘Kurameye nga tji twe ya ku eṋe!’ Matu kurama pu tu ri, atu ha i ku wo. 10 Nungwari tji va tja: ‘Indjeye ku eṱe!’ Matu i ku wo. Ihi matji rire otjiraisiro tjokutja Muhona we ve yandja mouvara wetu.”
11 Nu aveyevari tji ve riraisa kovatjevere vOvafilisti, imba Ovafilisti va tja: “Tareye, Ovaheberi owo mba, mave piti momina mu va ṱara!” 12 Novatjevere vOvafilisti va ravaera nai ku Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye: “Indjeye mu ronde nguno ku eṱe! Tu notjiṋa okumuraera.”
Jonatan otja tja nai komukarere omutjinde wovirwise vye: “Ndji kongorera! Muhona we ve yandja mouvara wOvaisrael.” 13 Jonatan wa ronda komake nozombaze, nomukarere omutjinde wovirwise vye we mu kongorera. Nu Jonatan nomukarere we va rwisa Ovafilisti nave ve zepa. 14 Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye otji va zepa ovandu mangara omirongo vivari. Omazepero nga ya tjitirwa mokarukondwa okaṱiṱi kehi. 15 Otji pa penduka omburuma mozondanda zOvafilisti na mokati kotjimbumba atjihe tjovita; nu imba ovatjevere mba ri mokuti na ihi otjira tjovapunde wina va uruma; nehi ra nyinganyinga; nu pa kara ondiriro onene.
Ovafilisti mave haverwa
16 Nozohoze za Saul nḓa ri mOgibea mehi romuhoko wa Benjamin za muna Ovafilisti amave zungana mozondanda mokupurukisiwa i omburuma. 17 Saul arire tja tja kovarwe wovita, mba ri pu ye: “Vareye ovandu, nu mu tare kutja owaṋi ngu he ri po pu eṱe.” Nowo tji va vara, pa munika kutja Jonatan nomukarere omutjinde wovirwise vye kave po. 18 Nu Saul wa tja nai komupristeri Ahija: “Eta ondjaṱu yomorukoro nguno!” Orondu moruveze ndo Ahija ee i zara momurungu wOvaisrael. 19 Nu Saul ngunda ama hungire nomupristeri, omazunganeno mozondanda zOvafilisti otji ya ryamena ko komurungu. Saul arire tja tja komupristeri: “Yarura eke roye!” 20 Saul novarwe ve wovita ve rikuta kumwe nave i pamwe kotjirwa. Owo va rwa nOvafilisti mba uta okuzepasana oveni momburukiro onene. 21 NOvaheberi tjiva mbe rikutire kOvafilisti nu mba ire puna wo kovita va za ko ku wo nave rikutu rukwao kOvaisrael, mba ri puna Saul na Jonatan. 22 NOvaisrael ovakwao, mba ṱarere mehi rozondundu ra Efraim, tji va zuva kutja Ovafilisti va tupuka, owo wina otji ve rikuta kovakwao nave rwisa Ovafilisti. 23 Muhona wa yama Ovaisrael meyuva ndo; notjirwa tja ryama nga munda mbwina na Bet-Awen.
Ovitjitwa vyokombunda yotjirwa
24 Ovaisrael va pungarisiwa i ondjara eyuva ndo, Saul tjinga a yanena ovarwe wovita ama tja: “Nga sengwe ngamwa auhe ngu ma ri otjiṋa ndinondi, ngunda ambi hiya sutisa ovanavita na ami.” Komuhingo mbwi otji pe ha ri omundu ngwa rya otjiṋa oure weyuva arihe ndo. 25 Novandu avehe vehi ndo ve ya mokuti kwomahwa nave vaza mo ouitji wozonyutji apehe. 26 Novarwe wovita wina tji ve ya momahwa nga, tjandje mwa takavara ouitji wozonyutji; nungwari kapa ri umwe ngwe u rya, tjinga ava tira osengiro ya Saul. 27 Nungwari Jonatan ka zuvire kutja ihe wa yanena ovarwe wovita, notja roporora okati ke ka ri na ko meke, na hweke ohonga yako mehira rouitji na ri, nu kamanga otja kotora omasa. 28 Nu umwe wovarwe wovita wa tja nai ku ye: “Iho wa yanena otjimbumba tjovita oruyano oruzeu a tja: ‘Nga sengwe ngamwa auhe ngu ma ri otjiṋa ndinondi!’ Atuhe opu twa zu okuwotamisiwa i ondjara.”
29 Jonatan wa zira a tja: “Tate wa tjita otjiṋa otjivi kotjiwaṋa tjetu; tareye, nambano mba kotora omasa, tji mba zu nokurya ouitji wozonyutji. 30 Andakuzu ovarwe wovita va rya ovikurya mbi mbi va toora, tji va za nokutoṋa ovanavita na wo, outoṋi wOvaisrael kOvafilisti itjau rira ounene komeho!”
31 Meyuva ndo Ovaisrael va havera Ovafilisti nave ve tezere okuza kOmikmas nga kOajalon; nOvaisrael va pungarisiwa i ondjara. 32 Nowo otji va hakahana okupunda ozonyanda nozongombe nozondana, ave zepa nave ri onyama ai nombinḓu. 33 Saul wa raerwa nai: “Tara, ovandu va tura ondjo komurungu wa Muhona, tji va ri onyama ndji nombinḓu.”
Nu Saul wa ravaera a tja: “Oweṋe ovehinouṱakame! Ndji kunguzurireye ewe enene nguno.” 34 Norukwao Saul wa rakiza nai: “Pizukeye mokati kovandu, mu ve tjivise kutja auhe nga ete ongombe nonḓu ye ku ami, nu e i zepere mba, tjazumba a rye. Nungwari amu tjiti ouvi komurungu wa Muhona mokurya onyama ndji nombinḓu.” Nu auhe wovandu mba otja eta otjinamuinyo tje, ne tji zepere mbo. 35 Saul wa tungira Muhona otjipunguhiro; otjo otji tja ri otjipunguhiro otjitenga Saul tja tungira Muhona.
36 Saul wa tja nai: “Ngatu tezere Ovafilisti ouṱuku, tu rare amatu ve zepa nga kotjiserauva, nu atu hupisa nangarire umwe.”
Nowo va zira ave tja: “Tjita uri pu pe ri osemba kove.”
Nungwari omupristeri wa tja nai: “Rutenga ngatu pure ku Ndjambi.”
37 Saul otja pura nai ku Ndjambi: “Hi kumuke okutezera Ovafilisti? Ove mo ve yandja momake wOvaisrael?” Nungwari Ndjambi ke mu pere eziriro meyuva ndo. 38 Nu Saul wa tja: “Indjeye nguno, oweṋe viuru vyotjiwaṋa amuhe, nu mu konḓonone kutja ondjo yourunde wandino i na uṋe. 39 Ami me yana ku Muhona omunamuino, Omukuture wa Israel, kutja nangarire kutja ondjo ndji i nomuzandu wandje Jonatan, tjiri, nga ṱe.” 40 Saul arire tja tja nai kOvaisrael avehe: “Eṋe kurameye komunda umwe, nami nomuzandu wandje Jonatan matu kurama komunda umwe.”
Novarwe wovita va zira ku Saul ave tja: “Tjita pu pe ri osemba kove!”
41 Saul wa kumba a tja: “Muhona, Ndjambi wa Israel, raisa ouatjiri!” Nu Jonatan na Saul otji va urikwa, nungwari ihi otjimbumba tjovita tja pita nokuhinondjo. 42 Nu Saul wa tja: “Urikeye pokati ketu nomuzandu wandje Jonatan.” Nu Jonatan ongwa urikwa. 43 Nu Saul wa pura Jonatan a tja: “Ndji raera otjiṋa tji wa tjiti.”
Jonatan we mu zira a tja: “Mba roro kaṱiṱi kouitji wozonyutji nohonga yokati ku mba ri na ko meke. Owami ngwi, hi ṱe!”
44 Nu Saul wa zira nai ku ye: “Ndjambi nge ndji zepe, tjinangara ove ko nakuṱa!”
45 Nungwari otjimbumba tjovita tja tja nai ku Saul: “Indu Jonatan ngwa etera Ovaisrael outoṋi ounene nai, wa pu pokuṱa are? Ihi kamaatji tjitwa. Tjiri tjimbe tja Muhona omunamuinyo, kamaape wire ondjise pehi kotjiuru tje. Orondu ihi eye tja tjiti ndino, wa tjiti nombatero ya Ndjambi.” Komuhingo mbwi otjiwaṋa otji tja yama Jonatan kutja a ha ṱu.
46 Saul otja isa okutezera Ovafilisti na yaruka koye, nOvafilisti va yaruka kehi rawo.
Ouhonapare wa Saul neṱunḓu re
47 Saul tja za nokurira ombara mOisrael wa rwisa ovanavita na ye ngamwa akuhe, okutja Ovamoab nOvaamoni nOvaedom, nozombara za Soba, nOvafilisti. Nu akuhe kaa ru, wa ri noutoṋi. 48 Eye wa rwa noupenda na havere Ovaamalek, na yama Ovaisrael momake wovanavita, mba huura ehi.
49 Ovazandu va Saul va ri ooJonatan na Iswi na Malkisua; nomukazona we erumbi wa ri Merab, nomuangu wa ri Mikal. 50 Nomukazendu we wa ri nena Ahinoam, omusuko wa Ahimaas; nomuhongere we wovita wa ri Abner, omuzandu wainyangwe Ner. 51 Kis, ihe ya Saul, na Ner, ihe ya Abner, va ri ovazandu va Abiel.
52 Saul wa rwa tjinene kuna Ovafilisti oure womuinyo we auhe; neye aruhe tja munu omurumendu ombanḓe poo ombangaṋe, otjiye mu kutu moviungura vye vyovita.
Ouladi waJonatan Ovafilisti tava tewa
1 Ndele efiku limwe Jonatan yaSaul okwa lombwela omupiya waye, ou a humbata oiti yaye ndee ta ti: “Ila, tu ye ketanga lenangelo lOvafilisti li li kwinya.” Ndelenee ine shi shiivifila xe. 2 Ndele Saul a li omutumba momuti wagranati, ou u li muMigron pongaba yaGibea novakwaita ava va li puye, ova li ve fike ngeno pomafele ahamano. 3 Ndele Ahia yaAhitub, omumwaina waIkabod yaPinehas yaEli, omupristeli womuSilo, okwa li a djala oshikutu shokomapepe. Ndelenee ovakwaita inava shiiva nokutya, Jonatan okwa dja po. 4 Ndelenee kombinga nombinga yondjila, apa Jonatan okwa li a hala okuya popepi netanga lenangelo lOvafilisti, okwa li ku nomamanya avali manene, limwe kombinga inya, likwao kombinga ei. Nedina la limwe la li Boses nedina lalikwao oSene. 5 Ombudi imwe ya li ya fa ongudi kombinga yokoumbangalanhu ya shaamafana naMikmas, naikwao kombinga yokoumbuwanhu ya shaamafana naGeba. 6 Opo nee Jonatan a lombwela omupiya waye, ou a humbata oiti yaye ndee ta ti: “Ila, tu ye popepi netanga lenangelo laava inava pita etanda. Kashiimba Omwene te tu ningile sha, osheshi Omwene iha nyengwa okuxupifa neenghono daava vahapu ile daava vanini.” 7 Opo nee omuhumbati woiti yaye ta ti kuye: “Ninga aishe i li momutima woye. Ninga ngaashi wa hala. Ame ondi li pwoove pahalo lomutima woye.” 8 Opo nee Jonatan ta ti: “Tala ohatu ka ya kovalumenhu venya nokuliholola kuvo. 9 Vo ngeenge tave tu lombwele ngaha: ‘Kanghameni manga fiyo hatu uya kunye,’ opo nee fye tu nokukanghama ponhele yetu ndee itatu londo kuvo. 10 Ndelenee ngeenge tava ti: ‘Ileni oku kufye,’ opo nee hatu londo ko, osheshi Omwene e va yandja momake etu. Osho tashi ka ninga edidiliko letu.” 11 Vo aveshe vavali eshi ve lihololela etanga lovanangeli vOvafilisti, ndele Ovafilisti tava ti: “Taleni, Ovaheberi otave uya, tava di momakololo avo va li va hondama mo.” 12 Novalumenhu vometanga lenangelo va lombwela Jonatan nomuhumbati woiti yaye, tava ti: “Londeni, mu uye kufye, opo nee hatu mu ulikile sha!” Opo nee Jonatan ta ti komuhumbati woiti yaye: “Londa, shikule nge, shaashi Omwene e va yandja meke laIsrael.” 13 Ndele Jonatan ta ende te likoko omwoodimba nomuhumbati woiti yaye e mu shikula. Ndele venya va wila po komesho yaye, fimbo omuhumbati woiti yaye te va shemununa. 14 Molwoodi eli lotete Jonatan nomuhumbati woiti yaye va dipaa ovalumenhu omilongo mbali, monhele yepululo letata lefiku. 15 Opo nee ehaluko la kwata onhanda yovakwaita naava va li pondje yonhanda nomomatanga aeshe ovakwaita. Etanga lenangelo nongudu yovakwati voinima nayo yo ya haluka, heeno, edu la kakama, ehalukifo la dja muKalunga.
16 Ndele eendadi daSaul muGibea shomuBenjamin, eshi va mona ongudu oyo inene ye lihana ndele ya pilauka. 17 Saul okwa lombwela ovakwaita ava va li puye: “Talaataleni, mu shiive olyelye womufye a dja po.” Ndele metalatalo va yongola nokutya, Jonatan nomuhumbati woiti yaye kave po. 18 Opo nee Saul ta ti kuAhia: “Eta oku oshikefa shaKalunga, osheshi mefimbo linya oshikefa shaKalunga sha li povana vaIsrael.” 19 Ndele fimbo Saul ta popi natango nomupristeli nembuyaano lomonhanda yOvafilisti la ninga linene neenghono, Saul a lombwela omupristeli: “Nashi kale!” 20 Saul novakwaita aveshe ava va li puye va ifanwa, ndele ve uya molwoodi. Ndee tala, eongamukonda laumwe tali tu omukwao, edongakano ola lunda pombada. 21 NOvaheberi voovene yo va li shito mepangelo lOvafilisti, ndele ve uya pamwe nOvafilisti monhanda, vo ova ya kOvaisraeli ava va li pamwe naSaul naJonatan. 22 Ovalumenhu aveshe Ovaisraeli ovo va li va hondama meemhunda daEfraim eshi va uda nokutya, Ovafilisti va ya onhapo, navo yo va hovela oku va shikula molwoodi. 23 NOmwene okwa xupifa Ovaisraeli mefiku tuu olo olwoodi eshi la koya Bet-Aven.
24 Novanhu vaIsrael ova li va loloka unene mefiku olo, osheshi Saul a anifa ovakwaita ndee ta ti: “Omulumenhu ou ta makele sha fiyo onguloshi fimbo inandi polifa ehandu lange movatondadi vange, na tokolelwe efyo.” Onghee ovakwaita aveshe inava lya sha. 25 Novanhu aveshe ve uya momufitu ndele omo mwa li omaadi eenyiki poshi. 26 Ovakwaita eshi ve uya momufitu, omo mwa li omaadi mahapu mahapu eenyiki. Ndelenee nande umwe ina twala eke laye mokanya, osheshi va tila eano. 27 Ndelenee Jonatan ina uda xe eshi a anifa ovakwaita, ndele ye okwa ulika onhele yonhaili oyo ya li meke laye, ndele e i twa meshila lomaadi eenyiki, ndele a twala eke laye kokanya kaye, nomesho aye a yela. 28 Ndelenee umwe womovakwaita okwe mu lombwela ta ti: “Xo okwa anifa ovakwaita eano ta ti: Omulumenhu ou ta li sha nena eli, na tokolelwe efyo. Onghee hano ovanhu va loloka unene.” 29 Ndee Jonatan ta ti: “Tate ta twala oshilongo momupya. Tala, omesho ange nhumbi taa yela paife, eshi nda makela omaadi manini eenyiki. 30 Ovakwaita ngeno va itavelelwe okulya moixuulwa ve i kufa movatondadi. Ndelenee paife etewatewo lOvafilisti inali ninga mbela linene li dule eli.”
31 Ndelenee mefiku olo va taataa Ovafilisti okudja muMikmas fiyo okuAijalon novakwaita va li va loloka unene. 32 Novakwaita va totela koixuulwa, ndele va kufa eedi neengobe neenhana, ndele ve di tomena meuladu, novakwaita tave di li nohonde. 33 Eshi va shiivifila Saul tava ti: “Tala, ovakwaita tava nyono kOmwene, vo eshi tava li ombelela kumwe nohonde, ye ta ti: ‘Mwa nyona! Alangatifileni paife emanya lakula kwaame.’ ” 34 Saul ta ti vali: “Indeni mo mokati kovanhu mu va lombwele: Keshe umwe na ete kwaame ongobe yaye nodi yaye, e i tomene apa, ndele a lye. Ndelenee inamu nyona kOmwene moku i lya nohonde.” Oufiku tuu ou ovakwaita aveshe keshe umwe, a eta neke laye ongobe yaye te i tomene ko. 35 Ndele Saul okwa tungila Omwene oaltari. Oyo oaltari yotete ye a tungila Omwene.
36 Opo nee Saul ta ti: “Tu yeni, tu ka shikuleni Ovafilisti oufiku nokunyeka fiyo kwa sha. Ndele inatu efeni nande umwe a kale nomwenyo.” Ndele vo va nyamukula: “Ninga ashishe eshi tashi ku wapalele.” Ndelenee omupristeli ta ti: “Tu eheneni kuKalunga!” 37 Opo nee Saul a pula kuKalunga: “Ohandi ka shikula tuu Ovafilisti? Ove to va yandje tuu momake Ovaisraeli?” Ndelenee Ye ine mu nyamukula sha efiku olo. 38 Ndele Saul ta ti: “Ileni oku ovakulunhu nye amushe vovanhu, mu pulapule nokutala olyelye a nyona. 39 Osheshi oshili Omwene ngaashi e nomwenyo, ou a xupifa Ovaisraeli, nande omumwange Jonatan a nyona, ye e nokufya shili!” Ndelenee nande umwe womovakwaita e mu nyamukula. 40 Opo ta ti kOvaisraeli aveshe: “Nye kaleni ofika kombinga imwe, naame nomumwange Jonatan, hatu kala ofika kombinga ikwao.” Novakwaita va nyamukula Saul, tava ti: “Ninga eshi she ku wapalela.” Opo nee Saul ta ti: “Ninga eshi she ku wapalela.” 41 Opo nee Saul ta ti: “Omwene Kalunga kaIsrael, omolwashike ino nyamukula omupiya woye nena? Omwene, Kalunga kaIsrael, nyamukule nge momamanya mayapuki. Ngeenge oushima ou li mwaame ile omomumwange Jonatan, nyamukule nge muUrim; ndelenee ngeenge oushima ou li movanhu voye Ovaisraeli, nyamukula muTummim.” Jonatan naSaul va ulikwa ndele ovanhu ova ya. 42 Ndele Saul ta ti: “Umbileni oshihoololifo pokati ketu nomumwange Jonatan.” Ndele Jonatan a ulikwa. 43 Opo nee Saul ta pula Jonatan: “Shiivifile nge eshi wa ninga.” Ndele Jonatan okwe mu shiivifila ndee ta ti: “Ame onda makela omaadi manini eenyiki konhele yonhaili ei ya li meke lange. Aame, ou handi ka fya.” 44 Opo nee Saul ta ti: “Kalunga na handukile nge paife nokomesho; Jonatan; u nokufya shili!” 45 Ndelenee ovakwaita va pula Saul: “Jonatan ota ka fya mbela, ou a etela Israel exupifo linene li fike apa? Alala! Oshili, ngaashi Omwene e nomwenyo, nande oluxwiki limwe lokomutwe waye itali ka wila poshi! Osheshi ye e shi ninga nena pamwe naKalunga.” Osho ngaha hano ovanhu va mangulula Jonatan mokufya. 46 Opo nee Saul a shikula Ovafilisti, nOvafilisti va ya monhele yavo.
Oita yaSaul
47 Osho ngaha Saul a pewa ouhamba wOvaisraeli nokwa homona ovatondadi vaye aveshe keembinga adishe: A homona Moab novana vaAmmoni naEdom neehamba daSoba nokwa homona Ovafilisti, ndele keshe apa a ya okwe va handukila. 48 Ye okwa li ependa: okwa taataa Amalek ndele ta xupifa Israel momake omufininiki washo.
Ovaneumbo vaSaul
49 Novana ovamati vaSaul va li: Jonatan naJisvi naMalkisua, nomadina ovana vaye oukadona vavali: edina lomukulunhu la li Merab, nedina londenge la li Mikal. 50 Nedina lomwalikadi waSaul la li Ahinoam, omona okakadona kaAhimas. Nedina londjai yaye la li Abner yaNer, xekulu yaSaul. 51 Ndele xe yaSaul okwa li Kis; ndele Ner xe yaAbner okwa li omona waAbiel.
52 Omalwoodi okulwifa Ovafilisti okwa li a handuka fimbo Saul kwa li e nomwenyo. Ndele keshe apa Saul a hanga po ependa ile omulumenhu omuladi, ye e mu kufa a kale puye.
