Josia ta topoka nuupagani
(2 Ondjal. 34:3-72 29-33)
1 Omukwaniilwa Josia okwa hiya aawiliki yaJuda noyaJerusalem. 2 Oyo ayehe oya gongala noya yi kotempeli ya thindikilwa kaayambi naahunganeki nokoshihupe ashihe shoshigwana, aayamba noohepele. Montaneho yawo omukwaniilwa okwa lesha mokule embo lyehangano alihe mokule, ndyoka lyi itsuwa motempeli. 3 Okwa thikama pongudhi yaakwaniilwa e ta hangana nOmuwa. Oshigwana ashihe osha li shi na okuuvaneka, shi vulike kOmuwa sho shi dhiginine iipango ye ayihe nomautho ge agehe nomutima aguhe noonkondo adhihe. Ashihe shoka shu uthwa membo lya monika, oshi na okudhigininwa. Aantu ayehe oyu uvaneke okudhiginina ehangano.
4 Nena Josia okwa lombwele omuyambimukuluntu Hilkia, naayakuli ye aayambi naayambi aalangeli yoposheelo shotempeli, ya kuthe mo motempeli iikwaniipangitho ayihe ya longithwa mokusimaneka Baal, oshikalungakiintu Asheera noonyothi. Omukwaniilwa okwa lungunitha po iikwaniipangitho mbika ayihe pondje yoshilando popepi nokalonga Kidron, nomutoko okwe gu falitha kuBetel. 5 Okwa hanagula po aayambi yiikalunga mboka ya langekelwe kaakwaniilwa yaJuda, ya yambe omafikilondjambo kiiyambelo yoshipagani miilando yaJuda nomomahala gopopepi naJerusalem — aayambi ayehe mboka ya li haa yamba omafikilondjambo kuBaal, ketango, komwedhi, koonyothi nokoongundu dhomegulu. 6 Okwa kutha mo motempeli oshiyelekela shaAsheera e te shi fala pondje yoshilando kokalonga Kidron, te shi lungunitha po shi ninge omutoko gwowala e te gu gundu kombanda yoombila. 7 Okwa hanagula po omahala gaanona yiihuna motempeli ga lalwa koohonda dhomotempeli. (Okwa li aakulukadhi haa tungu oonguwo dha longithwa mokusimaneka Asheera.) 8 Okwe eta muJerusalem aayambi mboka ya li miilando yaJuda nokwa shundula iiyambelo yawo moshilongo ashihe. Okwa kumuna po wo iiyambelo mbyoka ya yapulilwa iikalungakombo popepi nosheelo sha tungwa komupangeli gwoshilando, Josua, kolumoho lwosheelo moka aantu taa piti, nge taa yi moshilando. 9 Aayambi mboka kaya li ya ziminwa okuyakula motempeli yOmuwa muJerusalem, ihe oya vulu okulya iikwiila mbyoka inaayi tulwa efulika ye etelwa aayambi ooyakwawo.
10 Omukwaniilwa Josia okwa shundula wo Tofet, ehala lyiinonoma yuupagani mesilu lyaHinnom, opo shaa ngoka kaa yambe omwana omumati nenge omukadhona, a ninge efikilondjambo koshikalunga Molek. 11 Okwa hanagula po wo iiyelekela yuukambe mbyoka aakwaniilwa yaJuda ya yoololele okusimaneka etango e ta fike po omatemba ga longithwa miinonoma mbika. (Iiyelekela mbika oya li posheelo shotempeli, popepi nongulu yaNatan Melek, elenga enene.) 12 Omayambelo ngoka ga tungilwe po kaakwaniilwa yaJuda kontala yokombanda yongulu yaAhas, omukwaniilwa Josia okwe ga kumuna po, osho wo iiyambelo mbyoka ya tungilwe po komukwaniilwa Manasse momahalandjandja gaali gotempeli; okwa nyanyagula po iiyambelo noku yi nyangushula po, nontsi oya gundwa molusilu lwaKidron. 13 Josia okwa shundula iiyambelo mbyoka omukwaniilwa Salomo a tungile kuuzilo waJerusalem, kuumbugantu wOndundu yomiolivi, ya tungilwa iinonoma yiikalunga iikungitha — Astarte, oshikalungakiintu shaSidon, Kemosh, oshikalunga shaMoab, naMilkom, oshikalunga shaAmmon. 14 Omukwaniilwa Josia okwa teyagula po oongundhimanya e ta kumuna po oshiyelekela sha yapulilwa oshikalungakiintu Asheera, nevi ndyoka mpoka pwa li iikalunga, okwe li siikile niipongo yaantu.
15 Josia okwa yonagula po wo ehala lyiinonoma muBetel, ndyoka lya tungilwe komukwaniilwa Jeroboam yaNebat, ngoka a fala Israel muulunde. Josia okwa kumagula po oshiyambelo, ta nyangushula omamanya gasho uutandu e te u ningi omutoko; okwa lungunitha po oshiyelekela shaAsheera. 16 Nena Josia okwa lengalenga koombinga noombinga e ta mono oombila dhimwe dhi li koshikulundundu, okwa fumvulitha mo iipongo e te yi lungunithile koshiyambelo. Pamukalo nguka okwa shundula oshiyambelo, a gwanitha shoka omuhunganeki a popile nale medhano lyoshituthi, uuna omukwaniilwa Jeroboam a li ta yamba omayambo koshiyambelo shika. Omukwaniilwa Josia okwa lengalenga ishewe koombinga noombinga e ta mono ombila yomuhunganeki ngoka a popile iinima mbika. 17 Okwa pula a ti: “Ombila ndjino oyalye?”
Aabetel oye mu yamukula ya ti: “Ombila ndjika oyomuhunganeki ngu a zile kuJuda e ta hunganeke iinima mbika wa ningi koshiyambelo.”
18 Josia okwa ti: “Yi etheni, yi kale ngaashi yi li, iipongo ye itayi fumvulwa mo.”
Osho ngaaka iipongo ye inayi fumvulwa mo nosho wo iipongo yomuhunganeki ngoka a zile kuSamaria.
19 Nomiilando ayihe yaIsrael omukwaniilwa Josia okwa hanagula po omahala agehe giinonoma yuupagani ngoka ga li ga tungwa kaakwaniilwa yaIsrael, mboka ya pendutha ondjahi yOmuwa. Agehe okwe ga hanagula po, ngaashi a ningi muBetel. 20 Aayambi ayehe aapagani okwe ya dhipagele kiiyambelo nkoka ya li haa nonomene, e ta lungunithile iipongo yaantu koshiyambelo kehe. Nena okwa galukile kuJerusalem.
Josia ta dhana Opaasa
(2 Ondjal. 35:1-19)
21 Omukwaniilwa Josia okwa lombwele aantu, ya dhane Opaasa mesimaneko lyOmuwa, Kalunga kawo, ngaashi sha nyolelwa membo lyehangano. 22 Kaku na Opaasa ya dhanenwe ngaandjika kaakwaniilwa yaIsrael nenge yaJuda, okuza kaatokolihapu sho ya li melelo lyoshigwana. 23 Osha ningwa ashike momumvo omutimulongo nomutihetatu gwepangelo lyaJosia, Opaasa sho ya dhanenwe muJerusalem.
Omalunduluko ga ningithwa kuJosia
24 Opo oompango dhi gwanithwe ndhoka dha nyolwa membo ndyoka lyi itsuwa komuyambimukuluntu Hilkia motempeli, omukwaniilwa Josia okwa kombo muJerusalem nomuJuda oompulile adhihe naayanekeli ayehe niikalunga ayihe yomomagumbo, iimenka ayihe niinonoma ayihe yuupagani. 25 Kakwa li omukwaniilwa e mu tetekela e mu fa, ngoka a longele Omuwa nomutima gwe aguhe noondunge dhe adhihe noonkondo dhe adhihe nokuvulika kompango ayihe yaMoses, noinaku landula we omukwaniilwa e mu fa.
26 Ihe ondjahi yOmuwa ya hwama oya kala kombanda yaJuda ya tukuluthwa kiilonga yomukwaniilwa Manasse yo inayi lotela we. 27 Omuwa okwa ti: “Otandi ningile Juda naanaa, ngaashi nda ningile Israel: otandi kandula ko Aajuda koshipala shandje e tandi ekelehi Jerusalem, oshilando shoka nde shi hogolola, notempeli, ehala ndyoka nda popile te ti, omo tandi simanekelwa.”
Ehulilo lyepangelo lyaJosia
(2 Ondjal. 35:20—36:1)
28 Ashihe shilwe shoka omukwaniilwa Josia a ningi, osha nyolelwa membo lyondjokonona yaakwaniilwa yaJuda. 29 Josia manga a li omukwaniilwa, omukwaniilwa gwaEgipiti Neko okwa fala etangakwiita lye sigo okomulonga Eufrat, a ka kondjithe omupangeli gwaAssur. Omukwaniilwa Josia okwa kambadhala okukeelela etangakwiita lyAayegipiti puMegiddo. Nena Neko, omukwaniilwa gwaEgipiti, okwe mu dhipaga, sho e mu mono. 30 Omalenga ge oga tula omudhimba gwe metembakwiita e tage gu fala kuJerusalem, nkoka a fumvikwa moombila dhaakwaniilwa.
Aajuda oya hogolola omuna gwaJosia, edhina lye Joahas, e taye mu kwaniileke.
Joahas, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:2-4)
31 Joahas okwa li e na omimvo omilongo mbali nandatu, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem oomwedhi ndatu. Yina oHamutal yaJeremia gwokuLibna. 32 Joahas okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa. 33 Epangelo lye olya hulu po, sho omukwaniilwa gwaEgipiti Neko e mu kwatele muRibla moshilongo shaHamat e ta futitha Juda oshisiliveli shondjundo yookilograma 3,400 noshingoli shondjundo yookilograma 34. 34 Omukwaniilwa Neko okwa ningi Eliakim lyaJosia omukwaniilwa gwaJuda, a landule Josia, e ta lukulula edhina lye li ninge Jehoiakim. Joahas okwa falwa kuEgipiti, nkoka a sile.
Jehoiakim, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:5-8)
35 Omukwaniilwa Jehoiakim okwa gongele iifendela e yi kunguna kaantu mekwatathano lyuuyamba wawo, opo a tsakanithe omwaalu tagu pumbiwa okufuta shoka tashi pulwa komukwaniilwa gwaEgipiti.
36 Jehoiakim okwa li e na omimvo omilongo mbali nantano, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem omimvo omulongo nagumwe. Yina oSebida yaPedaia gwokuRuma. 37 Jehoiakim okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa.
Josia ta topoka nuupagani
(2 Ondjal. 34:3-72 29-33)
1 Omukwaniilwa Josia okwa hiya aawiliki yaJuda noyaJerusalem. 2 Oyo ayehe oya gongala noya yi kotempeli ya thindikilwa kaayambi naahunganeki nokoshihupe ashihe shoshigwana, aayamba noohepele. Montaneho yawo omukwaniilwa okwa lesha mokule embo lyehangano alihe mokule, ndyoka lyi itsuwa motempeli. 3 Okwa thikama pongudhi yaakwaniilwa e ta hangana nOmuwa. Oshigwana ashihe osha li shi na okuuvaneka, shi vulike kOmuwa sho shi dhiginine iipango ye ayihe nomautho ge agehe nomutima aguhe noonkondo adhihe. Ashihe shoka shu uthwa membo lya monika, oshi na okudhigininwa. Aantu ayehe oyu uvaneke okudhiginina ehangano.
4 Nena Josia okwa lombwele omuyambimukuluntu Hilkia, naayakuli ye aayambi naayambi aalangeli yoposheelo shotempeli, ya kuthe mo motempeli iikwaniipangitho ayihe ya longithwa mokusimaneka Baal, oshikalungakiintu Asheera noonyothi. Omukwaniilwa okwa lungunitha po iikwaniipangitho mbika ayihe pondje yoshilando popepi nokalonga Kidron, nomutoko okwe gu falitha kuBetel. 5 Okwa hanagula po aayambi yiikalunga mboka ya langekelwe kaakwaniilwa yaJuda, ya yambe omafikilondjambo kiiyambelo yoshipagani miilando yaJuda nomomahala gopopepi naJerusalem — aayambi ayehe mboka ya li haa yamba omafikilondjambo kuBaal, ketango, komwedhi, koonyothi nokoongundu dhomegulu. 6 Okwa kutha mo motempeli oshiyelekela shaAsheera e te shi fala pondje yoshilando kokalonga Kidron, te shi lungunitha po shi ninge omutoko gwowala e te gu gundu kombanda yoombila. 7 Okwa hanagula po omahala gaanona yiihuna motempeli ga lalwa koohonda dhomotempeli. (Okwa li aakulukadhi haa tungu oonguwo dha longithwa mokusimaneka Asheera.) 8 Okwe eta muJerusalem aayambi mboka ya li miilando yaJuda nokwa shundula iiyambelo yawo moshilongo ashihe. Okwa kumuna po wo iiyambelo mbyoka ya yapulilwa iikalungakombo popepi nosheelo sha tungwa komupangeli gwoshilando, Josua, kolumoho lwosheelo moka aantu taa piti, nge taa yi moshilando. 9 Aayambi mboka kaya li ya ziminwa okuyakula motempeli yOmuwa muJerusalem, ihe oya vulu okulya iikwiila mbyoka inaayi tulwa efulika ye etelwa aayambi ooyakwawo.
10 Omukwaniilwa Josia okwa shundula wo Tofet, ehala lyiinonoma yuupagani mesilu lyaHinnom, opo shaa ngoka kaa yambe omwana omumati nenge omukadhona, a ninge efikilondjambo koshikalunga Molek. 11 Okwa hanagula po wo iiyelekela yuukambe mbyoka aakwaniilwa yaJuda ya yoololele okusimaneka etango e ta fike po omatemba ga longithwa miinonoma mbika. (Iiyelekela mbika oya li posheelo shotempeli, popepi nongulu yaNatan Melek, elenga enene.) 12 Omayambelo ngoka ga tungilwe po kaakwaniilwa yaJuda kontala yokombanda yongulu yaAhas, omukwaniilwa Josia okwe ga kumuna po, osho wo iiyambelo mbyoka ya tungilwe po komukwaniilwa Manasse momahalandjandja gaali gotempeli; okwa nyanyagula po iiyambelo noku yi nyangushula po, nontsi oya gundwa molusilu lwaKidron. 13 Josia okwa shundula iiyambelo mbyoka omukwaniilwa Salomo a tungile kuuzilo waJerusalem, kuumbugantu wOndundu yomiolivi, ya tungilwa iinonoma yiikalunga iikungitha — Astarte, oshikalungakiintu shaSidon, Kemosh, oshikalunga shaMoab, naMilkom, oshikalunga shaAmmon. 14 Omukwaniilwa Josia okwa teyagula po oongundhimanya e ta kumuna po oshiyelekela sha yapulilwa oshikalungakiintu Asheera, nevi ndyoka mpoka pwa li iikalunga, okwe li siikile niipongo yaantu.
15 Josia okwa yonagula po wo ehala lyiinonoma muBetel, ndyoka lya tungilwe komukwaniilwa Jeroboam yaNebat, ngoka a fala Israel muulunde. Josia okwa kumagula po oshiyambelo, ta nyangushula omamanya gasho uutandu e te u ningi omutoko; okwa lungunitha po oshiyelekela shaAsheera. 16 Nena Josia okwa lengalenga koombinga noombinga e ta mono oombila dhimwe dhi li koshikulundundu, okwa fumvulitha mo iipongo e te yi lungunithile koshiyambelo. Pamukalo nguka okwa shundula oshiyambelo, a gwanitha shoka omuhunganeki a popile nale medhano lyoshituthi, uuna omukwaniilwa Jeroboam a li ta yamba omayambo koshiyambelo shika. Omukwaniilwa Josia okwa lengalenga ishewe koombinga noombinga e ta mono ombila yomuhunganeki ngoka a popile iinima mbika. 17 Okwa pula a ti: “Ombila ndjino oyalye?”
Aabetel oye mu yamukula ya ti: “Ombila ndjika oyomuhunganeki ngu a zile kuJuda e ta hunganeke iinima mbika wa ningi koshiyambelo.”
18 Josia okwa ti: “Yi etheni, yi kale ngaashi yi li, iipongo ye itayi fumvulwa mo.”
Osho ngaaka iipongo ye inayi fumvulwa mo nosho wo iipongo yomuhunganeki ngoka a zile kuSamaria.
19 Nomiilando ayihe yaIsrael omukwaniilwa Josia okwa hanagula po omahala agehe giinonoma yuupagani ngoka ga li ga tungwa kaakwaniilwa yaIsrael, mboka ya pendutha ondjahi yOmuwa. Agehe okwe ga hanagula po, ngaashi a ningi muBetel. 20 Aayambi ayehe aapagani okwe ya dhipagele kiiyambelo nkoka ya li haa nonomene, e ta lungunithile iipongo yaantu koshiyambelo kehe. Nena okwa galukile kuJerusalem.
Josia ta dhana Opaasa
(2 Ondjal. 35:1-19)
21 Omukwaniilwa Josia okwa lombwele aantu, ya dhane Opaasa mesimaneko lyOmuwa, Kalunga kawo, ngaashi sha nyolelwa membo lyehangano. 22 Kaku na Opaasa ya dhanenwe ngaandjika kaakwaniilwa yaIsrael nenge yaJuda, okuza kaatokolihapu sho ya li melelo lyoshigwana. 23 Osha ningwa ashike momumvo omutimulongo nomutihetatu gwepangelo lyaJosia, Opaasa sho ya dhanenwe muJerusalem.
Omalunduluko ga ningithwa kuJosia
24 Opo oompango dhi gwanithwe ndhoka dha nyolwa membo ndyoka lyi itsuwa komuyambimukuluntu Hilkia motempeli, omukwaniilwa Josia okwa kombo muJerusalem nomuJuda oompulile adhihe naayanekeli ayehe niikalunga ayihe yomomagumbo, iimenka ayihe niinonoma ayihe yuupagani. 25 Kakwa li omukwaniilwa e mu tetekela e mu fa, ngoka a longele Omuwa nomutima gwe aguhe noondunge dhe adhihe noonkondo dhe adhihe nokuvulika kompango ayihe yaMoses, noinaku landula we omukwaniilwa e mu fa.
26 Ihe ondjahi yOmuwa ya hwama oya kala kombanda yaJuda ya tukuluthwa kiilonga yomukwaniilwa Manasse yo inayi lotela we. 27 Omuwa okwa ti: “Otandi ningile Juda naanaa, ngaashi nda ningile Israel: otandi kandula ko Aajuda koshipala shandje e tandi ekelehi Jerusalem, oshilando shoka nde shi hogolola, notempeli, ehala ndyoka nda popile te ti, omo tandi simanekelwa.”
Ehulilo lyepangelo lyaJosia
(2 Ondjal. 35:20—36:1)
28 Ashihe shilwe shoka omukwaniilwa Josia a ningi, osha nyolelwa membo lyondjokonona yaakwaniilwa yaJuda. 29 Josia manga a li omukwaniilwa, omukwaniilwa gwaEgipiti Neko okwa fala etangakwiita lye sigo okomulonga Eufrat, a ka kondjithe omupangeli gwaAssur. Omukwaniilwa Josia okwa kambadhala okukeelela etangakwiita lyAayegipiti puMegiddo. Nena Neko, omukwaniilwa gwaEgipiti, okwe mu dhipaga, sho e mu mono. 30 Omalenga ge oga tula omudhimba gwe metembakwiita e tage gu fala kuJerusalem, nkoka a fumvikwa moombila dhaakwaniilwa.
Aajuda oya hogolola omuna gwaJosia, edhina lye Joahas, e taye mu kwaniileke.
Joahas, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:2-4)
31 Joahas okwa li e na omimvo omilongo mbali nandatu, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem oomwedhi ndatu. Yina oHamutal yaJeremia gwokuLibna. 32 Joahas okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa. 33 Epangelo lye olya hulu po, sho omukwaniilwa gwaEgipiti Neko e mu kwatele muRibla moshilongo shaHamat e ta futitha Juda oshisiliveli shondjundo yookilograma 3,400 noshingoli shondjundo yookilograma 34. 34 Omukwaniilwa Neko okwa ningi Eliakim lyaJosia omukwaniilwa gwaJuda, a landule Josia, e ta lukulula edhina lye li ninge Jehoiakim. Joahas okwa falwa kuEgipiti, nkoka a sile.
Jehoiakim, omukwaniilwa gwaJuda
(2 Ondjal. 36:5-8)
35 Omukwaniilwa Jehoiakim okwa gongele iifendela e yi kunguna kaantu mekwatathano lyuuyamba wawo, opo a tsakanithe omwaalu tagu pumbiwa okufuta shoka tashi pulwa komukwaniilwa gwaEgipiti.
36 Jehoiakim okwa li e na omimvo omilongo mbali nantano, sho a ningi omukwaniilwa gwaJuda nokwa lele muJerusalem omimvo omulongo nagumwe. Yina oSebida yaPedaia gwokuRuma. 37 Jehoiakim okwa landula oshinkoti shoohekulu e ta yono kOmuwa.